Tham dự Tech Lounge

Tham dự Tech Lounge


12 khoảnh khắc quan trọng trong lịch sử phát triển của bàn phím

Duy Luân
26/10/2014 21:43Phản hồi: 63
12 khoảnh khắc quan trọng trong lịch sử phát triển của bàn phím
Lich_su_ban_phim.jpg

Bàn phím là thứ mà bạn sử dụng hằng ngày, hằng giờ. Bạn xài bàn phím để gõ tài liệu, để chơi game, để lướt web, để làm hình ảnh và hàng tá những tác vụ khác. Bàn phím quen thuộc đến nỗi chúng ta sử dụng nó như một thói quen và thậm chí không còn để ý đến sự tồn tại của nó. Trong bài viết sau mời các bạn điểm qua những khoảnh khắc quan trọng nhất trong lịch sử phát triển của bàn phím nhé.

Một bố cục khác


Bố cục bàn phím theo kiểu QWERTY (hoặc QWERTZ, AZERTY) mà chúng ta đang sử dụng ngày nay không được thiết kế để gõ một cách hiệu quả. Nó chỉ là một giải pháp để giúp cho các phím gõ của máy đánh chữ không bị kẹt vào nhau bằng cách tách xa những kí tự thường sử dụng. Có một bố cục khác hiệu quả hơn từng được phát triển bởi Tiến sĩ August Dvorak vào những năm 1930. Nó sẽ giảm thiểu đến mức thấp nhất tình trạng "hurdle" (di chuyển ngón tay đến các phím quá xa), từ đó cải thiện tốc độ gõ cũng như tính chất công thái học nhằm giúp người dùng cảm thấy thoải mái hơn.

Dvorack.jpeg

Năm 1936, khi bàn phím này được đăng kí bản quyền, nó được gọi là Bàn phím giản thể Dvorak. Tuy nhiên, hiệu quả hơn không có nghĩa là sản phẩm sẽ được cộng đồng chấp nhận, và như bạn đã thấy ngày nay, bàn phím Dvorak ít khi xuất hiện trên các thiết bị điện tử, nếu có thì cũng chỉ là một bố cục "mềm" do hệ điều hành hỗ trợ chứ không phải là bố cục "cứng" được in lên bàn phím.


Bàn phím công thái học

PCD Maltron là một công ty đã gia nhập vào thị trường bàn phím công thái học từ năm 1977. Nhiều mẫu sản phẩm của hãng này được thiết kế để giảm thiểu chấn thương khi sử dụng bàn phím trong thời gian dài, song song đó còn hỗ trợ cho những người khuyết tật gõ phím dễ hơn. Maltron thậm chí còn đưa ra các mẫu bàn phím 3D bởi hãng cho rằng nó sẽ phù hợp với cổ tay người dùng hơn. Chiếc bàn phím để sử dụng một tay như bạn thấy ở đây được ra mắt năm 1989 và đến nay vẫn còn được bán.


Maltron.jpg

Không còn sử dụng phím nổi


Những phím nổi lên rõ ràng là một phần trong trải nghiệm gõ bàn phím. Tuy nhiên, vào những năm 80, loại bàn phím "membrane" đã được nhiều người chấp nhận sử dụng. Nó sử dụng các lớp màng mỏng để nhập liệu thay vì các phím cứng như bình thường. Kiểu "keyless" này cũng tiết kiệm chi phí sản xuất, lại còn chống được nước và bụi. Nhiều máy tính nhỏ gọn hoặc máy tính di động như chiếc Sinclair ZX81, Sinclair 1000 đã chuyển sang xài bàn phím membrane để hạ giá thành. Hiện nay công nghệ này vẫn còn được xài trong một số sản phẩm tiêu dùng lẫn máy móc công nghiệp (ví dụ như lò vi sóng, máy giặt), tuy nhiên trên máy tính thì nó không còn phổ biến.

Ban_phim_mang.png

Freeboard - bàn phím không dây


Sau khi gặt hái thành công trong mảng PC hướng đến doanh nghiệp, IBM tiếp tục đầu tư để đưa máy tính cá nhân đến từng hộ gia đình thông qua chiếc PCjr ra mắt năm 1984. Một trong những tính năng nổi bật của sản phẩm này là "Freeboard", chiếc bàn phím không dây chạy bằng bốn cục pin tiểu AA và kết nối với máy tính thông qua giao tiếp hồng ngoại. Bàn phím này cũng bố trí nút nhấn theo kiểu chiclet với các phím tách rời nhau, giống với laptop ngày nay. Chúng ta có thể xem Freeboard như là tiền đề của bàn phím Bluetooth và bàn phím RF đang được sử dụng phổ biến ở thời điểm hiện tại.

Quảng cáo


ibm-pcjr-1.jpg

Thông tin thêm: IBM PCjr ("PC junior") là nỗ lực đầu tiên của IBM trong việc gia nhập thị trường máy tính dành cho hộ gia đình. PCjr sử dụng vi xử lý Intel 8088 như chiếc IBM PC nổi tiếng và sản phẩm do chính IBM sản xuất. Nó có hai model: PCjr 4860-004 sử dụng RAM 64KB, giá bán 669$ (tương đương 1584$ theo mệnh giá ngày nay) và 4860-067 với RAM 128KB, ổ đĩa mềm 5,25" 360KB, giá 1269$ (tương đương 3005$ theo mệnh giá ngày nay). Cả hai mẫu đều hỗ trợ màn hình màu và có cả loa.

Tuy nhiên, đáng buồn rằng đây không phải là một sản phẩm thành công. Thứ nhất, PCjr bị lu mờ bởi chiếc Apple Macintosh ra mắt trước đó. Thứ hai, bàn phím của máy khiến nhiều người không quen sử dụng ở thời bấy giờ, giá bán cao cộng thêm khả năng mở rộng phần cứng hạn chế đã khiến tờ Times gọi PCjr là "một trong những cú vồ ếch lớn nhất trong lịch sử điện toán".

Chuyển đổi bố cục bàn phím


Năm 1984, Apple ra mắt chiếc máy tính cá nhân "di động" IIc. Sản phẩm này sở hữu một công tắc cho phép người dùng chuyển giữa bố cục bàn phím QWERTY mặc định với bàn phím Dvorak giản thể. Thời điểm đó không nhiều máy tính được tích hợp khả năng này. Bản thân bàn phím của Apple IIc được tích hợp vào nửa trước của vỏ máy, gần giống thiết kế của laptop hiện đại, đồng thời có một tấm "thảm" cao sư nằm dưới các phím để tránh bị vô nước. Ngày nay, người ta có thể dễ dàng chuyển đổi bố cục bàn phím chỉ bằng vài cái click chuột.

Unknown.jpeg

Bàn phím cho... đồng hồ đeo tay

Quảng cáo


Vào những năm 80, máy tính bắt đầu thu nhỏ lại và nó đã trở thành hình dạng của một chiếc đồng hồ. Mẫu Data 2000 và UC-2000 của Seiko có khả năng lưu trữ đến 2.000 kí tự trong bộ nhớ của mình. Tuy nhiên, máy vẫn cần phải có một bàn phím rời để nhập liệu. Cả hai sản phẩm đồng hồ nói trên đều được bán kèm bàn phím để bạn có thể lấy ra gõ khi cần thiết.

seiko-data-2000-smartwatch.jpg

Bàn phím truyền thống


Model M là một dòng bàn phím ra mắt năm 1985 tập trung vào đối tượng khách hàng doanh nghiệp. Nó sở hữu bàn phím với hơn 100 nút trên đó và có cơ chế lò xo giúp các phím nảy trở lên sau mỗi lần nhấn, đồng thời mang lại tiếng lạch cạch như các bạn đang nghe ngày nay. Ngoài ra người dùng cũng có thể thay thế các phím một cách dễ dàng. Model M rất được ưa chuộng bởi những người phải gõ nhiều bổi nó mang lại phản hồi tốt và độ nảy tuyệt vời. Dòng bàn phím này cũng được xem là một phần cứng "xuyên thời gian" bởi nhiều chiếc vẫn còn được sử dụng đến tận hôm nay dù chúng được sản xuất từ tận những năm 1980.

IBM_Model_M.jpg

Model M được sản xuất bởi IBM, Lexmark, Unicomp và MaxiSwitch bắt đầu từ năm 1984. Ngày nay, Unicomp, đơn vị sở hữu bản quyền thiết kế, vẫn còn bán bàn phím Model M trên thị trường.

Bàn phím đơn giản


Nếu như Model M có thể bao phủ hầu hết nhu cầu về phím nhấn thì bàn phím Happy Hacking chỉ xài vỏn vẹn 60 nút mà thôi. Được ra mắt năm 1996 bởi công ty PFU Limited và sản xuất bởi Fujitsu, chiếc bàn phím nhỏ gọn này cung cấp cho người dùng bố cục được tối ưu cho môi trường UNIX với chất lượng hoàn thiện cao cấp. Những model đầu tiên sử dụng lớp màng (membrane) để nhận biết những cú gõ của người dùng, sau đó Happy Hacking chuyển sang sử dụng switch điện dung với một cục cao su nằm dưới mỗi phím để mang lại cảm giác nảy.

Happy_Hacking.jpg

Bàn phím biến hình


Để giúp việc sử dụng những chiếc PDA trở nên ít "đau khổ" hơn, công ty Think Outside đã phát triển nên chiếc bàn phím kích thước đầy đủ đầu tiên có khả năng gập. Với tên gọi Stowaway, bàn phím kết nối trực tiếp với PDA để cho phép người dùng nhập liệu thật thoải mái. Khi không sử dụng, cả bàn phím sẽ được gấp lại thành một khối nhỏ gọn có thể cầm dễ dàng trong tay.

Ban_phim_gap.jpeg

Bàn phím vô hình


Năm 2002, một công ty khởi nghiệp mang tên Canesta tại Thung lũng Silicon muốn đưa tính di động cho máy tính lên một tầm cao mới bằng cách bỏ đi những phím vật lý. Thay vào đó, hãng sử dụng ánh sáng hồng ngoại phát ra từ một cục trung tâm để tạo hình bàn phím. Cử chỉ ngón tay và những lần nhất nút sẽ được ghi nhận bởi cảm biến có kích thước cỡ một hạt đậu.

Ban_phim_Epic.png

Sau đó Canesta cấp bản quyền sử dụng cho công ty Celluon của Hàn Quốc, và đơn vị này đã tích hợp công nghệ nói trên vào nhiều sản phẩm như evoMouse, vỏ bảo vệ iPhone Prodigy, Magic Cube... Năm 2010, Canesta được Microsoft mua lại như một nỗ lực nhằm phát triển phương thức nhập liệu cho tương lai của thế giới điện toán.

Bàn phím ảo


Bàn phím ảo thực chất đã có từ những năm 1970 khi Hearst Samuel thiết kế ra các máy tính bảng dùng trong ngành đồ họa. Năm 1983, những chiếc máy tính đầu tiên sử dụng màn hình cảm ứng xuất hiện, và đến những năm 1990 - 2000 thì bàn phím ảo bắt đầu đến với nhiều người hơn nhờ sự ra đời của PDA, smartphone, tablet. Trong giai đoạn 2007, sự bùng nổ của smartphone và thiết bị di động nói chung đã khiến bàn phím ảo trở nên quen thuộc với tất cả mọi người.

[​IMG]

Bàn phím ảo tự nổi


Cả bàn phím vô hình lẫn bàn phím ảo trên màn hình cảm ứng đều bị thiếu đi khía cạnh phản hồi xúc giác. Trên điện thoại thì người dùng có thể cảm nhận được những cái click chuột thông qua sự rung của máy lẫn tiếng lạch cạch phát từ loa, nhưng chúng đều không mang lại cảm giác của phím vật lý. Tactus muốn giải quyết vấn đề này bằng cách phát triển một bề mặt linh động có thể nâng lên thành các "phím". Khi không sử dụng, những "Tixel" (tactile pixel - pixel xúc giá) sẽ biến mất và trả lại bề mặt phẳng hoàn toàn cho màn hình.

Tactus_Tixel.jpg

Bàn phím chơi game


Chúng ta đã từng thấy những bàn phím được tối ưu cho lập trình viên và những người chuyên gõ văn bản, song song đó cũng có bàn phím dành cho game thủ nữa. Những sản phẩm được tùy biến mạnh như bán phím Mad Catz S.T.R.I.K.E. 7 ra mắt năm 2012 không chỉ có thêm nhiều phím, nó còn có một cơ chế để người dùng gắn thêm các "module" như bàn phím số, miếng đệm tay và thậm chí là cả màn hình LCD.

strike5-lead.jpg

Tham khảo: Engadget
63 bình luận
Chia sẻ

Xu hướng

culihvc
ĐẠI BÀNG
9 năm
ban phim game thu dep qua
Bàn phím đầu tiên của mình là vẽ trên tờ giấy A4 !
Nhớ thời 1996 học tin học vẫn trình trên giấy (1 tuần có 1 tiết thực hành mà 2 thằng dùng chung 1 máy) 😃
@Nokfev Bên mình thì học AutoCAD trên giấy, thi trên giấy. Năm 2002. Phòng máy có đấy, HP tài trợ 20 cái, nhưng trùm mềm như bảo tàng.
Lệnh vẽ đường thẳng là gì? Lờ Em Tơ (L > Enter). 😁

Vụ bàn phím Dvorak không phổ biến còn 1 lí do nữa. Đó là ngay sau đó nổ ra Thế Chiến 2, cho nên mọi bàn phím phải theo chuẩn Quay Tay. Ngày xưa đọc trên eChip thì phải. 😃

Bàn phím đang dùng của HP, 8 năm rồi. Thời ấy mua có 80k. Chơi game, gõ văn bản ầm ầm. Phím chỉ mềm đi chứ không còn nghe lạch cạch như trước. :p
vitkon
CAO CẤP
9 năm
@dac Chắc hồi đó chưa đến 15 - 20 triệu đâu. Hồi năm 1992 mình dùng con Compaq 386 DX 4MB RAM, ổ cứng ESDI 310MB (Sau này bị hỏng, đi sửa các thợ cứ bảo "ổ chắc là 31MB chứ 310 thì... chứa gì cho đủ").

Con này mua cũ của một đại gia, vì cả gia đình đi Mỹ định cư nên không mang theo, để lại cho mình "hữu nghị" là 310 USD ~ khoảng hơn 1 cây vàng.

Cứ tưởng tượng hồi đấy 5 triệu là được miếng đất rồi, biết thế đếch mua máy tính :-D
gaukit1603
TÍCH CỰC
9 năm
@dac khoe của trá hình....
@vitkon Các bác được hưởng sớm thế. Em nhớ cái máy bàn đầu tiên e có là năm 2001. Lúc đó cấu hình là Intel Pen4 đời đầu, ram 128MB, HDD 40GB, cài win xp version đầu tiên. Màn hình thì có con màn hình lồi 14, 15 inch gì đó. Và mới cho em nó ra đi hồi năm 2012 sau khi bán cho 1 cửa hàng máy tính. Không muốn bán đâu nhưng chật quá ko có chỗ để thế là cho đi, dù sao nó cũng là 1 kỉ niệm 😁.
AHBP thích điều này
[​IMG]
ủa có công nghệ này rùi à. Em ít thấy cái này, chiếu 3D là em thấy thích rùi,
@nguyensang12 3D gì đâu bác, nó chẳng qua là cái máy chiếu chiếu xuống 1 bề mặt phẳng thui, còn gắn thêm 1 cảm biến để nhận diện hành động của tay khi ấn trên bàn phím (cũng giống như kiểu của bảng thông mình dùng trong trường học ý bác, đâu có gì quá đặc biệt đâu)
@nguyensang12 mình cũng vậy nhìn nó độc hàng quá mua về dùng cho smartphon và tablet thì tuyệt rồi:rolleyes:
@cuhiep sao lại vui hả mod em thấy nó đẹp và rất tiện cho ai sài điện thoại và máy tính bảng mà
@duclinh79. dùng manifier trên window zoom lên nhỏ mấy cũng lách được 😃
khỏi cần chuột lẫn bàn phím thực luôn
Với mình thì là 2 thôi, lúc mới mua về rồi lại mở từng phím ra để sau đó mua con khác, hehe 😁
Tedy186
TÍCH CỰC
9 năm
Cái bàn phím laze có từ lâu lắm rồi bạn ạ, nhà mình vẫn còn 2 cái này, Mua không bán cho
huyvodich
ĐẠI BÀNG
9 năm
@Tedy186 Tên nó là gì ấy b nhỉ? Có đắt lắm ko? Trông hay hay mà chưa được dùng bao h.
Tedy186
TÍCH CỰC
9 năm
@huyvodich Trước mua ở Mỹ khoảng 199$ thì phải, mình mua từ năm 2009
@Tedy186 Cái này kết nối qua bluetooth hả bạn? Bạn bán bao nhiêu?
@huyvodich Nhìn vậy thôi chứ khó dùng lắm, gõ không thoải mái đâu
Bàn phím đã góp phần tạo nên một thế hệ trẻ Việt anh hùng, khiến bạn bè năm châu hết sức nễ phục.
@baocongxuan viêt nam ơi ,anh hùng bàn phím 😁
inhongthai2
ĐẠI BÀNG
9 năm
@baocongxuan Bác rất thâm thúy, like mạnh
Vũ khí của 1 số thiếu niên anh hùng của thế kỉ 21😁
Bữa có thấy ng ta bán cái bàn phím dẽo uốn cong dc bằng silicon😕
@takun92 Cái bàn phím đó cũng lâu rồi đó bác. 5-6 năm trước đã có.
@Duy Luân E thấy giá có hơn 100k. Nghĩ là hàng tàu chất lượng ko tốt nên thôi. Ở lớp có 1 tên xài cuốn cuốn lại nhìn như cuốn chả giò vậy😁
@takun92 Đúng là nó không tốt thiệt. Mình có một cái 120k mà hư sau khoảng vài tháng sử dụng
"Bàn phím ảo tự nổi" lạ quá. Nó dùng cho điện thoại gì ấy nhỉ ????
[​IMG]
Cái này có ứng dụng cho jav đc k nhỉ 😁 sờ mà nổi như thật
long_xuyen
TÍCH CỰC
9 năm
Nhớ hồi xưa học MS DOS và sau là Pascal, vừa dò tìm bàn phím vừa ngẩng đầu xem dòng lệnh mình nhập trên màn hình có bị lỗi chính tả không...oải ghê mà sướng tê.
pearmain
ĐẠI BÀNG
9 năm
Ko thấy nhắc đến bàn phím cơ nhỉ, Happy Hacking cũng là 1 trong số những hãng sx bàn phím cơ khủng 😁
toàn hàng ngon, độc, lạ và quái
bàn phím vô hình hay còn gọi là bàn phím tia lazer nữa thì phải không biết giá bao nhiêu và ở đâu bán nữa em rất thích bàn phìm này.không biết bác nào sử dụng rồi cho em cái đánh giá với.vì em thấy rất hay và có vẻ như hàng độc hàng hiếm háy còn gọi là không động hàng😁
bàn phím thì như thói quen thôi;
giờ đổi qua kiểu khác.. chắc mò mệt.

bác có đk gớm, mình thì mãi tới 2000 mới có cái PC riêng.
bù lại, năm 94 thì mình làm chủ cả phòng máy của trường, có thể sử dụng bất cứ lúc nào, giữ chìa khoá luôn, chỉ có phải chạy từ nhà đến trường hơi mệt chút (~1.5 km).
Quan trọng nhất là lúc ra đời cùng vói máy đánh chữ thì chẳng nói. Haizzz.
http://en.wikipedia.org/wiki/Christopher_Latham_Sholes
Christopher Latham Sholes - Wikipedia
en.wikipedia.org
mới mua con phím biến hình nè các bác
hay phết
[​IMG]
Hồi trước chỉ mê bàn phím vs chuột. Nhất là bàn phím cùa Filco và Happy Hacking😁 Giờ thì đỡ rồi:p

Xu hướng

Bài mới









  • Chịu trách nhiệm nội dung: Trần Mạnh Hiệp
  • © 2024 Công ty Cổ phần MXH Tinh Tế
  • Địa chỉ: Số 70 Bà Huyện Thanh Quan, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TPHCM
  • Số điện thoại: 02822460095
  • MST: 0313255119
  • Giấy phép thiết lập MXH số 11/GP-BTTTT, Ký ngày: 08/01/2019