Tham dự Tech Lounge

Tham dự Tech Lounge


Con người chịu lạnh được đến giới hạn nào?

ND Minh Đức
24/12/2014 4:25Phản hồi: 116
Con người chịu lạnh được đến giới hạn nào?
2653954_Tinhte-nhiet-do-am.jpg
Không khí lạnh đã lan tỏa tại khắp mọi nơi, không chỉ ở nước ta mà còn ở khắp mọi nơi trên thế giới. Hiện tại, Hà Nội đang là 16 độ C, California (Mỹ) đang 10 độ, Adadyr (Nga) thì nhiệt độ đã xuống tới âm 24 độ C. Một người bạn của mình tại Pháp cũng cho biết là nhiệt độ chỉ còn có 5 độ C và cô ấy bảo "đang lạnh sắp chết rồi!". Câu nói của cô ấy làm mình tự hỏi con người chịu lạnh được tới bao nhiêu? Và ở mức nhiệt độ nào thì con người sẽ chịu không nổi nữa? Khi nhiệt độ hạ thấp thì cơ thể người sẽ chịu những tổn thương nào? Mời các bạn cùng mình tìm hiểu nhé.

Các cơ chế "tích hợp sẵn" trong cơ thể người để chống lại cái lạnh


Trên thực tế, cơ thể của chúng ta thật sự kỳ diệu, dường như tạo hóa đã chuẩn bị sẵn cho chúng ta các phương án để đối phó với sự khắc nghiệt của môi trường. Và đối với cái lạnh, cơ thể đã được "tích hợp" các cơ chế để bảo vệ tính mạng chúng ta.

Tinhte-co-gian-mach.jpg

Ngay khi những cơn gió lạnh táp vào mặt, cơ thể chúng ta sẽ tự phản ứng bằng cách chuyển máu tránh xa da cũng như các bộ phận nhô ra bên ngoài như ngón tay, ngón chân và chuyển lượng máu đó vào khu vực trung tâm của các cơ quan này. Quá trình này được gọi là sự co mạch (vasoconstriction) và nó giúp giới hạn lượng nhiệt thất thoát ra ngoài môi trường.

Phản ứng thứ 2 từ cơ thể là run lên. Ngay khi nhiệt độ hạ xuống, một số người sẽ bắt đầu rùng mình, nổi da gà, răng đánh vào nhau và tiếp theo đó là rung bần bật lên. Thật ra, khi cảm nhận được cái lạnh, "cảm biến" sẽ gởi tín hiệu về não và não sẽ đáp ứng bằng một loạt những cảnh báo. Sự run rẩy là một trong những cảnh báo đó. Lúc này, cơ bắp của con người sẽ co giãn liên tục. Một cách nôm na, phản ứng này giúp cơ thể tạo thêm nhiệt độ, làm thân nhiệt tăng lên đồng thời cảnh báo cho con người biết rằng "đã đến lúc tìm nơi ấm áp hơn rồi đó."

2 cơ chế trên được biểu hiện qua nhiều phản ứng khác, các bạn có thể theo dõi thêm tại bài viết "những phản ứng của con người khi gặp thời tiết lạnh." Nhưng nếu các cảnh báo đã được não bộ đưa ra, nhưng chúng ta không thể tìm được nơi ấm áp để trú ẩn và cơ thể phải tiếp tục ở trong môi trường nhiệt độ thấp thì sao?

Tổn thương trước khi "đóng băng"

Tinhte-tuyet.jpg

Dưới góc độ y học, khi nhiệt độ trung tâm (core temperature) của cơ thể hạ xuống thấp, cơ thể bắt đầu xuất hiện hạ thân nhiệt (hypothernmia). Hạ thân nhiệt từ trung bình đến nặng xảy ra khi thân nhiệt xuống dưới 32,2 độ C. Đây là một tình trạng lâm sàng của nhiệt độ dưới mức bình thường, lúc cơ thể không còn khả năng sinh nhiệt để duy trì các hoạt động bình thường. Và nếu cơ thể vừa chịu lạnh, lại bị ướt thì câu chuyện lại hoàn toàn khác. Cơ thể ẩm ướt sẽ mất nhiệt nhanh gấp 25 lần so với trong không khí.

Theo giáo sư John Castellani, trưởng khoa thân nhiệt và môi trường vùng núi tại Viện nghiên cứu môi trường quân y Hoa Kỳ cho biết nhiệt độ trung tâm bình thường của cơ thể người là 37 độ C và hiện tượng hạ thân nhiệt nhẹ sẽ xuất hiện lúc thân nhiệt xuống còn 35 độ C. Và nếu tiếp tục xuống nữa, tình hình sẽ tiến triển theo hướng xấu.
  • Thân nhiệt tại 32,2 độ C, cơ chế bù trừ bắt đầu suy giảm, trạng thái tâm thần có thể biến đổi và thậm chí, bạn có thể bị mất trí nhớ.
  • Thân nhiệt tại 27,7 độ C, bạn bắt đầu mất ý thức
  • Thân nhiệt xuống dưới 21 độ C, trạng thái hạ thân nhiệt nặng diễn ra và con người sẽ chết.
Kỷ lục ghi nhận thân nhiệt thấp nhất của một người trưởng thành từng được biết đến là 13,7 độ C. Lúc đó, người này đã bị ngâm trong nước lạnh và đóng băng trong thời gian khá lâu.

Các thương tổn nguy hiểm do nhiệt độ thấp


TInhte-ton-thuong-lanh.jpg

Chưa đến mức phải chết, nhưng các tổn thương do lạnh giá gây ra cũng không kém phần nguy hiểm. Giáo sư John Castellani cho biết: "Nếu như nhiệt độ trung tâm của cơ thể phải mất khá lâu thì mới giảm xuống, thì nhiệt độ khu vực ngoại vi lại giảm xuống khá nhanh chóng."

Quảng cáo



Các ngón tay, ngón chân sẽ dễ bị tổn thương do lạnh giá nhất do các khu vực này sẽ bị giảm lượng máu lưu thông trước tiên khi nhiệt độ hạ xuống. Thậm chí, mặc dù chúng ta có thể đeo găng tay hoặc mang tất nhưng nhiệt độ ngón tay, ngón chân vẫn sẽ rất thấp và nếu bạn lại bị đổ mồ hôi, sự ẩm ướt càng làm cho khu vực này bị mất nhiệt nhiều hơn.

Tuy nhiên, nhiệt độ không khí vẫn còn trên 0 độ C thì các tổn thương do lạnh giá vẫn chưa diễn ra. Theo các nhà nghiên cứu, những tổn thương thường xuất hiện khi nhiệt độ môi trường xuống dưới điểm đông 0 độ C. Castellani cho biết: Nếu bạn phải chịu những cơn gió lạnh âm 9,4 độ C trong thời gian dài thì sự tê cóng nặng sẽ xuất hiện và các thương tổn do lạnh giá mới tăng lên."

Đồng thời, việc "quãng thời gian" để các tổn thương xuất hiện thì còn phụ thuộc vào các điều kiện môi trường. Ví dụ nếu nhiệt độ môi trường đang là âm 17,8 độ C và những cơn gió rét âm 28,3 độ C, bạn sẽ chịu các thương tổn do giá rét sau 30 phút đứng trong môi trường này. Tuy nhiên, thời gian này sẽ chỉ còn có 5 phút nếu bạn đứng trong môi trường âm 26 độ C và những cơn gió rét âm 48,3 độ C thôi liên tục.

Dù vậy, theo Castellani thì mặc dù những nguy cơ khá cao, nhưng con người có thể ra ngoài trong nhiệt độ môi trường cực kỳ lạnh và vẫn có thể sinh tồn. Bằng chứng là những người leo núi hoặc thám hiểu bắc cực,… Đồng thời, chúng ta đã có những người bơi qua eo biển Manche khi nhiệt độ nước rất thấp. Tuy nhiên, không phải khả năng chịu lạnh của mỗi người là như nhau, có thể những người này phải trải qua quá trình luyện tập trong thời gian dài để cơ thể dần thích ứng với nhiệt độ lạnh. Khi đó, cơ thể sẽ hình thành khả năng sản xuất và duy trì thân nhiệt hiệu quả hơn so với người bình thường.

Do đó, đừng nên mang cơ thể ra thí nghiệm khả năng chịu đựng nhiệt độ thấp. Bạn vẫn có thể mắc bệnh và chịu nhiều thương tổn do thời tiết lạnh giá gây ra nếu không được rèn luyện trước. Nếu vậy, hãy tự giữ ấm và nhắc nhở mọi người xung quanh cũng làm vậy để có được mùa đông tuyệt vời và nhiều sức khỏe nhé. Cám ơn các bạn đã theo dõi bài viết. Hy vọng rằng bài viết đã cung cấp cho các bạn thêm một số thông tin thú vị về mua đông của chúng ta. Có thể đọc đến những dòng này thì điện thoại hay tablet của các bạn cũng đã đủ nóng lên để sưởi ấm cho bàn tay các bạn rồi đó. Chúc các bạn có mùa đông ấm áp bên áo lạnh hoặc người thân nhé. Chúc vui vẻ.

Tham khảo BBC, LS

Quảng cáo


116 bình luận
Chia sẻ

Xu hướng

Mình chịu được 15-16 độ thôi, lạnh quá "teo" luôn 😁
@lamquoctien đó là nhiệt độ ngoài trời nói làm gì đang nói thân nhiệt
quatlamtu
ĐẠI BÀNG
9 năm
ko bt cô bé bán diêm chịu đc cái lạnh ở bn độ C😔
datinh007
ĐẠI BÀNG
9 năm
đọc xong hiểu ra nhiều hơn
gdyoon
TÍCH CỰC
9 năm
Nhớ là xem trên tv nếu cơ thể bị lạnh quá sẽ xuất hiện nhưng viên băng trong cơ thể, sau đó sẽ tím bầm dẫn đến hoại tử
hungnt01
ĐẠI BÀNG
9 năm
@gdyoon Thực ra là nước và chất lỏng đóng băng, các tinh thể băng sắc nhọn sẽ đâm rách tế bào. Dẫn đến hoại tử.
Lạnh với nóng thì cái nào dễ chịu hơn nhỉ?
n014latoi
ĐẠI BÀNG
9 năm
@69 người khác mình nghĩ là như nhau thôi, nhưng mình thích thời tiết lạnh hơn, vì lạnh dễ chống hơn là nóng, mùa hè nóng thì ko phải ở đâu cũng có điều hòa nhưng mùa đông mặc nhiều áo là hết lạnh ngay 😃
@69 người khác mình nghĩ là lạnh dễ chịu hơn =))) vì có thể làm nóng dc chứ nóng thì ko thể làm lạnh đc 😁
@bango123 Thế ai chả dễ chịu bác. Chứ phải dậy sớm đi học thì cực hình rồi
luckystar999
ĐẠI BÀNG
9 năm
@69 người khác Khó trả lời được trong thời điểm và điều kiện sống hiện nay song 1 điều chắc chắn là cái nóng thích hợp hơn cho con người thời nguyên thủy. Bằng chứng là loài người tinh khôn xuất hiện ở châu Phi là vùng khí hậu nóng. Tại thời điểm đó, ở các xứ lạnh cũng xuất hiện người tối cổ, song xú lạnh làm cho họ tuy thân hình to lớn song trí thông minh ko bằng. Kết quả là loài người ở châu Phí tràn qua và thắng thế. Hơn nữa, hầu hết (tất cả) các nền văn minh của thế giới đều xuất hiện ở các xứ nóng.
Cứ cho gấu ăn hết khoai nướng đến khoai luộc là OK hết!!!
Khoái lạnh hơn vì máu nóng, trong lúc mọi người mặc áo ấm, khăn chít, găng tay, tất... mình chỉ cần quần lửng với cái áo khoác ngoài là ổn, bên trong mỗi áo phông 😁
(Sent from CRAZYSEXYCOOL1981 using iPad Mini)
Vãi để đưa ra thân nhiệt chịu đc 13.7 độ thì ng ta phải chăng thí nghiệm lên ng, và để ng đó chết à:eek:
@pro744 Bạn ko đọc kỹ à "người này đã bị ngâm trong nước lạnh và đóng băng trong thời gian khá lâu". Có thể do họ bị tuyết lỡ vùi lấp, hoặc lạc ở 1 nơi nào đó xong được cứu hộ tìm thấy cũng nên. Chứ ko phải là thí nghiệm trực tiếp lên con người.
@JerryKist Còn có cả thí nghiệm xem nếu thức dài nhất chuyện gì sẽ xảy ra cũbg kinh dị lắm bác, gg thử đi
hai mấy độ đã thấy lạnh lắm rồi, tự nhiên âm độ chắc ăn chuối cả nải
@Hoài Đức HDS Mầy nói gì cái thằng kia? ở Nauy hiện giờ -8 nè mày.
Kô biết ngậm miệng lại.
@Thuy Linh Norway bạn thông minh quá, không nhìn rõ dòng chữ " tự nhiên lạnh âm độ đột ngột" sao. thứ 2 mình nói tất cả mọi người à. nghe nói ở na uy văn hóa tốt lắm, không biết bạn qua nauy theo con đường nào
Xem phim Spatacus toàn băng vs tuyết mà mấy ông cứ cửi trần đóng khố. Nể thật. Người bây giờ chịu đựng k = ng ngày xưa


Gửi từ iPhone của tôi sử dụng Tinhte.vn
quanghuyit
TÍCH CỰC
9 năm
@thumbe1 thánh mnr 😁
xuankage
TÍCH CỰC
9 năm
@thumbe1 bác ko biết là phim ảnh thường hư cấu à, phim đấy mà mặc quần áo kín mít thì uổng cơ bắp diễn viên nên mới cho ăn mặc vậy
asimo7777
TÍCH CỰC
9 năm
Mình ở Sài Gòn nên 20 độ là thấy lạnh rồi. Phía Bắc chắc chịu lạnh giỏi hơn.
Đến h vẫn mong miền trung có tuyết rơi ma k biết bgio mới có 😁
@vương siêu tới khi kỷ băng hà quay lại là có mà đầy:D
nn90
ĐẠI BÀNG
9 năm
nha trang 24 độ là run bật lên r :/
Nhớ bữa coi ở đâu nhiệt độ -50°C mà vẫn có người sống đc nhỉ?
@JerryKist Oymyakon
hackphone
ĐẠI BÀNG
9 năm
@JerryKist Đây hả bạn: http://dulich.vnexpress.net/tin-tuc/quoc-te/oymyakon-ngoi-lang-lam-chet-nguoi-chi-trong-mot-phut-3122898.html
Mình thi chịu lạnh tốt hơn chịu nóng. Nóng khó chịu lắm @@
Một ngôi làng ở Nga tồn tại trong nhiệt độ trung bình -71~-53 độ vẫn sống được đấy thôi, nhưng lúc nào cũng phải "kín người".
quanghuyit
TÍCH CỰC
9 năm
@vophuochigh-tech nhiệt độ đó thép cũng bị giòn, công nhận con người thích nghi quá tốt
TAKUMA
CAO CẤP
9 năm
cái lạnh của thiên nhiên không bằng cái lạnh lùng của thế gian
@TAKUMA Liên quan quá 😁
anhquanmk
ĐẠI BÀNG
9 năm
@huygapro bác ý để avatar nthe thì phải để bác ý nói vài lời phật đạo chứ :D
D_O design
ĐẠI BÀNG
9 năm
@TAKUMA hâm
@TAKUMA Cái lạnh bên ngoài không nguy hiểm bằng cái lạnh bên trong cơ thể! Cái lạnh thể xác, không là gì so với cái lạnh tâm hồn!

Hãy sưởi ấm tâm hôn nhau nhé! Để những điều kì diệu đến cùng với đêm Giáng Sinh này! (9 thánhg sau, lạ có nhiều baby ra đời ...)
vici198
ĐẠI BÀNG
9 năm
@TAKUMA Cmt hay nhất trong bài
gh0st91no1
TÍCH CỰC
9 năm
Mỗi lần tết về thăm quê là y như rằng sun sun 😁
Trên quê em,mấy hôm nay nửa đêm là 3-4 độ...cực kì yomost luôn 😃

Xu hướng

Bài mới









  • Chịu trách nhiệm nội dung: Trần Mạnh Hiệp
  • © 2024 Công ty Cổ phần MXH Tinh Tế
  • Địa chỉ: Số 70 Bà Huyện Thanh Quan, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TPHCM
  • Số điện thoại: 02822460095
  • MST: 0313255119
  • Giấy phép thiết lập MXH số 11/GP-BTTTT, Ký ngày: 08/01/2019