Công nghệ cảm ứng mới của iPhone 6s và 6s Plus không được gọi là Force Touch như trên MacBook hay Apple Watch, thay vào đó hãng đặt cho nó cái tên là "3D Touch". Về cơ bản thì công nghệ này có thể biết được lực nhấn mạnh nhẹ của bạn vào màn hình và đưa ra những thao tác tương ứng. Ví dụ, bạn nhấn nhẹ vào email để xem trước nội dung một cách ngắn gọn, nhấn mạnh hơn để mở email đầy đủ, hoặc nhấn nhẹ vào đường link để xem trước trang web và nhấn mạnh hơn để mở nó bằng Safari. Trong bài này xin chia sẻ với các bạn về công dụng cụ thể hơn cũng như cách hoạt động của 3D Touch trên iPhone 6s / 6s Plus.1. Peek và Pop
Đây là hai "tính năng", hay nói đúng hơn là hai thao tác cảm ứng mới mà 3D Touch hỗ trợ. Peek có nghĩa là bạn chỉ chạm nhẹ nhàng vào nội dung, và nếu vẫn giữ ngón tay ở đó và đè mạnh xuống thêm một lần nữa thì thao đó gọi là Pop. Nói ngắn gọn Peek dùng để xem trước nội dung, bỏ tay ra là bạn sẽ quay trở lại màn hình trước đó, còn Pop là để mở nội dung đó ra một cách hoàn chỉnh.
Ví dụ cụ thể như sau:
- Trong danh sách thư của ứng dụng Mail, nếu bạn nhấn nhẹ (Peek) vào một email bất kì, một hộp thoại nhỏ sẽ xuất hiện để cho bạn xem nhanh những thông tin cơ bản về bức thư đó cũng như một phần ngắn nội dung.
- Nếu lúc này bạn bỏ ngón tay ra, bạn sẽ quay trở lại màn hình danh sách thư
- Nhưng nếu tiếp tục đè ngón tay và nhấn mạnh hơn (Pop), bức thư sẽ mở ra đầy đủ và từ đây bạn có thể trả lời, forward, xóa, đánh dấu... y như bình thường.
Thêm một ví dụ nữa:
- Khi bạn đang nhắn tin iMessage với một ai đó, người ta nhắn cho bạn địa chỉ nhà của họ. Bình thường, nếu bạn nhấn vào địa chỉ này thì ứng dụng Apple Maps sẽ chạy lên trực tiếp và che mất app iMessage của bạn
- Nếu chỉ cần xem nhanh địa chỉ đó để biết sơ sơ nó ở đâu và tiếp tục chat, bạn chỉ cần nhấn nhẹ (Peek) vào địa chỉ. Lúc này một cửa sổ nhỏ sẽ xuất hiện để bạn xem sơ lược bản đồ, bỏ tay ra là màn hình iMessage lại hiện lên ngay. App iMessage không hề bị đóng, và bạn có thể tiếp tục chat ngay lập tức.
- Nhưng nếu trong lúc peek, bạn cần biết thêm về đường đi đến chỗ đó thì bạn sẽ nhấn mạnh vào màn hình (Pop). Lúc này ứng dụng Apple Maps sẽ chạy lên cho bạn.
Nói về mặt trải nghiệm người dùng và giao diện, ở đây Apple đang sử dụng một kiểu thiết kế gọi là "hub and spoke". Nghe cái tên lạ thế thôi chứ thực chất chúng ta đã dùng nó rất nhiều lần: từ màn hình home của iOS, bạn chạy app rồi lại thoát ra màn hình home để tiếp tục làm việc khác. Hay như trong danh sách email, bạn mở một thư nào đó, làm việc, rồi lại quay về danh sách này.
Vấn đề là thiết kế "hub and spoke" truyền thống chuyển hẳn bạn sang một màn hình mới nên sẽ mất thời gian hơn, bạn cũng phải tốn công hơn khi cần quay lại màn hình cũ. Còn với Peek và Pop, "hub and spoke" được nâng lên một tầm cao mới để giúp mọi thứ trở nên nhanh chóng hơn trong khi vẫn cho phép người dùng tự do lựa chọn hoặc quay lại màn hình cũ hoặc mở màn hình mới ra, tất cả chỉ bằng thao tác của ngón tay.
Thêm video về 3D Touch
2. Quick Action
Đây là cụm từ được Apple dùng để miêu tả về việc dùng 3D Touch với các icon ngoài màn hình chính của iPhone 6s và 6s Plus hoặc khi bạn đang Peek một thông tin nào đó. Quick Action sẽ cho phép bạn chạy nhanh những tính năng thường dùng và bỏ qua một số bước của thao tác truyền thống.
Ví dụ, bình thường nếu bạn muốn gọi cho một số liên lạc ưa thích, bạn sẽ phải chạy app Phone lên, sau đó mất thêm thời gian ấn vào nút hình ngôi sao, rồi lại nhấn chọn người cần gọi thì mới hoàn thành tác vụ. Còn với 3D Touch, bạn chỉ cần nhấn nhẹ lên icon Phone, lúc này một menu (Quick Action) sẽ hiện ra và có sẵn danh sách ưa thích cho bạn. Bạn chỉ việc chọn lấy người cần gọi là xong, rút ngắn thời gian hơn khá nhiều (còn nhiều hơn bao nhiêu thì phải đợi có máy thực tế mới nói được).
Quảng cáo
Theo trang web của Apple, Quick Action có thể dùng với những ứng dụng sau:
- Phone: mở nhanh danh sách số liên lạc ưa thích hoặc để thêm số mới vào máy
- Camera: mở nhanh chế độ chụp ảnh tự sướng, quay phim, quay slow-motion hoặc chụp ảnh bình thường
- Message: soạn nhanh một tin nhắn mới, hoặc gửi tin nhắn đến những số ưa thích
- Maps: tìm nhanh đường về nhà, đánh dấu địa chỉ đang đứng ở thời điểm hiện tại, gửi địa chỉ cho bạn bè, tìm địa điểm xung quanh
3. Những việc khác có thể làm với 3D Touch:
- Khi đang soạn thảo văn bản, có thể đè mạnh vào bàn phím ảo và dịch chuyển ngón tay để di chuyển dấu nháy nhập liệu đến vị trí mong muốn. Cách này theo Apple sẽ nhanh và chính xác hơn so với các di chuyển truyền thống.
- Khi đang ở màn hình Home, nếu nhấn mạnh vào rìa trái của màn hình thì giao diện đa nhiệm sẽ xuất hiện
- Trong ứng dụng Notes mới bạn có thể vẽ, và nếu đè mạnh ngón tay thì nét vẽ sẽ đậm hơn, đè nhẹ thì nét mảnh hơn.
- Trong app Photos, đè vào một tấm ảnh để xem những chuyển động được chụp trước đó một vài giây.
- Ở màn hình khóa, có thể đè vào hình nền để xem nó chuyển động (tính năng Dynamics Wallpaper của iOS 9).
Apple nói rằng họ sẽ mở thư viện lập trình để các nhà phát triển bên thứ ba có thể áp dụng 3D Touch vào các app của họ. Bằng cách này, các nhà phát triển có thể thoải mái sáng tạo để tạo ra trải nghiệm độc đáo cho sản phẩm của mình, ví dụ như trong các game thì có thể nhấn mạnh để tăng sát thương, app ghi âm thì có thể dùng Quick Actions để kích hoạt ghi âm ngay lập tức... Chúng ta hãy chờ xem 3D Touch sẽ được áp dụng ra sao nhé.
5. 3D Touch hoạt động như thế nào?
Quảng cáo
Giờ đến phần kĩ thuật một chút. Công nghệ 3D Touch là sự kết hợp của nhiều yếu tố: màn hình, cảm biến áp lực, gia tốc kế và cả phần mềm.
Trong lớp hiển thị nằm dưới màn hình của iPhone 6s và 6s Plus, Apple đã đưa vào một tính năng mới cho phép nó nhận biết áp lực mà bạn đè vào khi sử dụng. Nằm bên dưới lớp hiển thị là lớp cảm biến điện dung được "tích hợp vào đèn nền của màn hình". Khi bạn nhấn mạnh nhẹ khác nhau, khoảng cách của ánh sáng từ đèn nền đến lớp cảm biến điện dung sẽ thay đổi. Nhấn mạnh thì khoảng cách giảm đi, nhấn nhẹ thì khoảng cách tăng lên.
Dựa vào sự thay đổi khoảng cách nói trên, cộng với tín hiệu đến từ cảm biến cảm ứng và gia tốc kế, Apple có thể nhanh chóng tính toán chính xác bạn đang nhấn kiểu gì bằng hàng loạt những thuật toán phức tạp.
Nhưng vì sao lại có gia tốc kế? Đây là dụng cụ đo gia tốc trọng trường và nó thường dùng để nhận biết khi nào máy xoay ngang dọc hoặc nghiêng. Theo Apple, khi bạn nhấn 3D Touch, "trọng lực" tác động lên máy cũng biến thiên theo và dữ liệu cũng sẽ cho biết phần nào về độ mạnh nhẹ của thao tác nhấn nên nó mới được dùng ở đây.
6. Bộ rung phản hồi xúc giác (Haptic Feedback)
Tính năng rung phản hồi đã có từ rất rất lâu trên smartphone, nhưng với iPhone 6s và 6s Plus thì Apple tạo ra một bộ rung mới hoàn toàn. Trưởng bộ phận thiết kế Jony Ive cho hay, các bộ rung truyền thống cần đến 10 dao động thì mới đạt đến độ rung mạnh nhất, trong khi mô-tơ của iPhone 6s / 5s Plus thì chỉ cần 1 dao động là đã đạt đến mức này.
Nhờ vậy mà bộ rung sẽ cho ra phản hồi dựa theo thao tác cảm ứng của người dùng một cách nhanh chóng và chính xác hơn: chạm nhẹ thì rung nhẹ và ngắn, chạm mạnh thì rung mạnh và lâu hơn. Chúng ta sẽ có bài viết trải nghiệm kĩ hơn về bộ rung này khi iPhone 6s và 6s Plus về Việt Nam.