Tham dự Tech Lounge

Tham dự Tech Lounge


HIV/AIDS: 35 năm, con đường từ "bản án tử hình" tới căn bệnh mãn tính có thể kiểm soát được

ND Minh Đức
5/12/2015 18:36Phản hồi: 70
HIV/AIDS: 35 năm, con đường từ "bản án tử hình" tới căn bệnh mãn tính có thể kiểm soát được
Đã 35 năm từ khi khái niệm HIV chính thức được công bố trên toàn thế giới. Cụ thể là từ những năm 1980, các nhà khoa học đã bắt đầu xác định được thủ phạm của căn bệnh với tốc độ lây lan nhanh chóng trên phạm vi toàn cầu chính là virus mang tên HIV. Kể từ đó, HIV gần như là một bản án tử hình của những ai mắc phải nó. Ấy thế mà bạn có biết, thật ra trong vòng 35 năm qua, AIDS đã dần trở thành một căn bệnh mãn tính có thể kiểm soát được.

Hiện nay, ước tính có khoảng 1,2 triệu người đang sống cùng với HIV tại Mỹ và có hơn 50 ngàn người nhiễm mới tại Mỹ. Nhờ những bước đột phá trong công tác điều trị, những bệnh nhân HIV có thể kéo dài cuộc sống và đầy đủ, gần như là tiệm cận với người bình thường. Nói cách khác, chúng ta đang sống trong một thời đại mà các bác sĩ và bệnh nhân trong thập niên 80 - 90 của thế kỷ trước chưa từng dám nghĩ tới: những bệnh nhân HIV chết vì già yếu chứ không chết do HIV (thật ra do những căn bệnh khác, nhiễm trùng cơ hội mà).

Thật vậy, hiện nay chúng ta đã có trong tay những chế độ điều trị giúp người bệnh vẫn sống tốt dù họ mang trong người căn bệnh thế kỷ này. Thậm chí là còn có cách chống phơi nhiễm, ngăn chặn truyền nhiễm bệnh và ngăn ngừa HIV với hiệu quả cao. Thế nhưng, vấn đề là nó chưa phổ biến đối với cả người Mỹ, người châu Âu lẫn nhiều nước khác trên thế giới.

HIV đã được kiểm soát như thế nào?


thuoc_dieu_tri_HIV_tinhte_3.jpg
Từ trước năm 1996 thì đã xuất hiện những loại thuốc giúp kiểm soát HIV, nhưng đó vẫn chưa được hoàn thiện, đặt ra nhiều vấn đề đối với cả bác sĩ lẫn người bệnh. Quan trọng nhất, các loại thuốc này đều có độc tính rất cao và không ngăn chặn hiệu quả virus. Khi đó, người bệnh phải uống từ 4 - 5 viên thuốc mỗi giờ bất kể ngày đêm và kèm theo là những tác dụng phụ khủng khiếp như buồn nôn, ói mửa và đau dây thần kinh. Trong khoảng thời gian này, những người mắc HIV thường có nhiều khả năng chuyển sang giai đoạn AIDS và sau đó là cái chết.


Và trong năm 1996, các nhà nghiên cứu đã đánh một dấu son chói lọi trong công cuộc chống HIV bằng cách phát triển thành công một loại thuốc có thể ngăn chặn quá trình nhân bản của virus, từ đó chặn đứng sự lây lan từ tế bào bệnh sang tế bào lành, cho phép hệ miễn dịch có thể phục hồi và đánh bại những loại nhiễm trùng cơ hội khác, điển hình là viêm phổi. Đó, thật sự năm 1996 là một bước đột phá lớn là vậy. Bằng loại thuốc này, bệnh nhân có thể chống lại căn bệnh này. Và rồi loại thuốc này tiếp tục được hoàn thiện, khả năng ngăn chặn hoạt động của virus được tăng cao đáng kể, hệ miễn dịch ngày càng được bảo vệ tốt hơn, tỷ lệ chuyển sang giai đoạn AIDS cũng giảm xuống rất nhiều.

Tuy nhiên, các loại thuốc nói trên vẫn mắc phải vấn đề tương tự như hồi trước đó: bệnh nhân phải uống rất nhiều thuốc trong cả ngày. Đồng thời, giá thuốc rất cao nên đa phần những bệnh nhân thuộc các nước phát triển, thu nhập cao mới có thể đủ chi phí điều trị.

Phương pháp điều trị tốt hơn, cuộc sống được kéo dài hơn

thuoc_dieu_tri_HIV_tinhte_4.jpg
Hiện nay, các bệnh nhân chỉ cần uống 1 viên thuốc duy nhất, mỗi ngày 1 lần với liều lượng cố định. Trong viên thuốc ấy được tích hợp nhiều loại thuốc khác nhau. Loại thuốc này sẽ dễ kiểm soát hơn, nhẹ nhàng với bệnh nhân hơn và cũng ít có tác dụng phụ hơn. Một tiêu chuẩn khác để đánh giá khả năng điều trị thành công là bệnh nhân phải bắt đầu điều trị càng sớm càng tốt, ngay sau khi chẩn đoán là mắc bệnh và sẽ điều trị suốt quãng đời còn lại.

Và thành công này đã định nghĩa lại suy nghĩ của chúng ta về công tác phòng chống HIV. 5 năm trước, các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng bệnh nhân càng được điều trị sớm thì HIV sẽ ít có khả năng tiếp tục sao chép, đồng thời khả năng truyền HIV cho người khác cũng giảm xuống đáng kể.

Vào năm 2012, cục quản lý dược phẩm và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã cấp phép lưu hành loại thuốc chống phơi nhiễm HIV với tên gọi pre-exposure prophylaxis (PrEP). Hiện tại, trung tâm kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh (CDC) và tổ chức Y tế thế giới (WHO) đều khuyến cáo sử dụng loại thuốc này cho những người có nguy cơ mắc HIV (phơi nhiễm). Loại thuốc này còn được sử dụng đồng thời với biện pháp can thiệp hành vi cho các đối tượng có nguy cơ nhiễm HIV cao, thí dụ như quan hệ đồng tính hoặc cặp vợ chồng có 1 người đã nhiễm HIV.

Phác đồ điều trị suốt đời: không chỉ có thuốc mà còn chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh


thuoc_dieu_tri_HIV_tinhte_1.jpg
Tại Mỹ hiện nay, hầu hết mọi bệnh nhân HIV đều có thể dễ dàng tiếp cận với các biện pháp chữa trị thông qua bảo hiểm hoặc các chương trình hỗ trợ khác. Và tất cả các loại thuốc này vô hình chung đã định nghĩa lại suy nghĩ của chúng ta về một cuộc sống với HIV và cách bệnh nhân sinh sống một cách lành mạnh cùng cộng đồng. Ở Mỹ, những người mắc HIV vẫn có thể học đại học, có thể đi làm, làm tình nguyện viên và có con. Họ không chỉ có thể sinh con mà còn có cả cháu và tất cả đều không mắc bệnh. Theo CDC, 1/4 những bệnh nhân HIV tại Mỹ đều vượt qua tuổi 55 hoặc lớn hơn nữa.

Quảng cáo



Tuy nhiên, ngay cả khi có biện pháp điều trị HIV hiệu quả thì cũng đừng quá thần thánh nó quá (nhiều bạn còn cho rằng có thuốc chữa HIV sẽ "chân trần" gì đó). Xin thưa quan hệ không an toàn không chỉ có nguy cơ HIV mà còn nhiều loại bệnh tình dục khác (STD) với độ nguy hiểm không kém. Trở lại vấn đề, mặc dù HIV đã được kiểm soát hiệu quả nhưng chính HIV vẫn là tác nhân dẫn tới các căn bệnh khác như tim mạch, ung thư, bệnh thận hoặc loãng xương.

Hiện các nhà khoa học vẫn chưa xác định được chính xác căn nguyên của vấn đề trên nhưng họ dự đoán rằng có thể nguyên nhân là do sự kết hợp từ nhiều yếu tố bao gồm cả tác dụng phụ của thuốc HIV và nguy cơ viêm tăng cao do chính căn bệnh gây nên. Và tất nhiên, các thói quen có ảnh hưởng xấu tới sức khỏe như thuốc lá, sử dụng hóa chất gây nghiện, lười vận động và chế độ ăn uống nghèo dinh dưỡng cũng có đóng góp không nhỏ dẫn tới các căn bệnh này.

Điều đó có nghĩa là không chỉ có thuốc điều trị mà người nhiễm HIV cần phải kết hợp với các loại thuốc hỗ trợ khác. Nhưng trớ trêu thay càng nhiều thuốc lại càng khó cho bệnh nhân, lại gia tăng nguy cơ xuất hiện tác dụng phụ và tăng thêm gánh nặng cho cả họ lẫn bác sĩ. Hơn thế nữa, bởi vai trò của chế độ ăn uống và lối sống là rất quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của người bệnh mà đây cũng là điều khó kiểm soát nhất.

Biện pháp điều trị tuyệt vời đã xuất hiện nhưng không phải ai cũng tiếp cận được

thuoc_dieu_tri_HIV_tinhte_5.jpg
Mặc dù WHO đã khuyến cáo rằng tất cả 36 triệu người đang sống chung với HIV trên toàn cầu cần phải được điều trị nhưng nhiều người trong số này hiện đang sống trong các nước đang phát triển, nơi mà thu nhập còn nghèo nàn, điều kiện sống còn khó khăn và trình độ dân trí còn thấp nên vẫn chưa thể tiếp cận đầy đủ các biện pháp chữa trị.

Một vấn đề khác, cũng không kém phần nghiêm trọng và xuất hiện ngay cả ở những nước đang phát triển chính là vẫn còn nhiều người không biết là họ đã mắc bệnh, từ đó không thể tiếp cận các biện pháp điều trị và hậu quả là bệnh sẽ diễn biến phức tạp hơn. Theo thống kê tại Mỹ, những người Mỹ gốc Phi, Mỹ Latin, những người đàn ông đồng tính và lưỡng tính, chuyển giới là các đối tượng có nguy cơ mắc bệnh nhưng lại ít kiểm tra sức khỏe định kỳ, dẫn tới cơ hội phát hiện bệnh bị giảm xuống. Mặt khác, sự kỳ thị của cộng đồng, sự xấu hổ của người bệnh cũng là rào cản khiến họ khó tiếp cận với các biện pháp chữa trị.

Quảng cáo



Cuối cùng, sau 35 năm chúng ta vẫn chưa có thuốc đặc trị hoặc vắc xin ngừa HIV hay nói cách khác là một biện pháp ngăn chặn triệt để căn bệnh này. Tuy nhiên, nếu nhìn lại quãng đường phát triển 35 năm qua thì thật sự, ngày nay là một thành quả đáng để các nhà khoa học ăn mừng. Tính tới năm 2015, tuổi thọ của một bệnh nhân HIV đã xấp xỉ với một người bình thường không có HIV, một điều dường như không tưởng trong những năm 80 của thế kỷ trước. Tuy nhiên, bài toán vẫn còn chưa có lời giải đáp, đáp số vẫn còn bỏ trong nhưng rồi đây, bằng sức mạnh của khoa học kỹ thuật thì chúng ta tin rằng, ngày đó rồi sẽ không xa nữa.

Tham khảo TCV, Sciencedirect, DWB, WHO, CDC, PT
70 bình luận
Chia sẻ

Xu hướng

bao nhiêu năm mà vẫn chưa có loại thuốc nào trị dứt điểm
Anhking
ĐẠI BÀNG
8 năm
@TrangThyTran Ngăn chặn việc nó hủy diệt giống nòi đã là thành công rất lớn rồi 😕 Loài người cần thêm thời gian ... :oops:
@TrangThyTran Tốt nhất là kô kiếm ra, đàn ông đi chơi bậy lây bệnh rồi đem về lây cho vợ con, vậy có nên kiếm thuốt điều trị kô?
Cô giáo đẹp thế này mà cũng bị . Tiếc image.png
phucicon
ĐẠI BÀNG
8 năm
@koyonata_lx Bạn có tinh thần luôn khấn khởi và suy nghĩ vui tươi. Tuy có hơi tiêu cực.!
phucicon
ĐẠI BÀNG
8 năm
@sky_tiger Vài chục năm thì đúng rồi. mà sửa lại chút là sống gần như người bình thường cho không có khoảng cách. Thật ra thì người bình thường có người còn ko sống đc vài chục năm mà.
ltqsoft
ĐẠI BÀNG
8 năm
@biahoi5ngan Mình thì chỉ chắc chắn 1 điều: "một con người không thể làm nên địa ngục", họ sống ở địa ngục vì họ muốn thế chứ chả ai ép. Thôi âu cũng là do cha ông ta rất thành công trong việc dạy con cháu mình, rằng ngoài họ ra sẽ chẳng còn ai nâng đỡ LŨ NGU ĐẦN CHÚNG MÀY nữa. Và nhận thức XH Việt Nam nó trì trệ suốt hàng trăm năm chỉ vì cái vòng luẩn quẩn "cha ông chém giết lẫn nhau để con cháu sợ hãi không dám rời bỏ mình ra đi"...
bonggondkn3
ĐẠI BÀNG
8 năm
@anh cô đơn Vài năm nữa ae xxx thoải mái mà ko lo HIV rùi
Giờ nó vẫn đang là án tử hình cho ai nhiễm phải, điều đáng sợ của căn bệnh này hoàn toàn không phải cái chết, đó là sự sợ hãi, u uất trầm luân mà người nhiễm sẽ phải trải qua khi biết bệnh, xã hội ruồng bỏ, cô độc suốt đời... Sống mà khổ hơn chết!
ray-rung
ĐẠI BÀNG
8 năm
Mình cũng HIV đây này, vẫn yêu đời chán ;)
o070o
TÍCH CỰC
8 năm
@ray-rung thím này bên HHVN cũng qua đây à heheh
ghost85
CAO CẤP
8 năm
Lại mãn tính à, mãn tính cũng giống như mãn kinh ấy, hết bệnh rồi.
Chúc mừng các bác thick đi chân đất
Giờ người ta tìm kiếm vacxin phòng HIV và thuốc trị dứt điểm HIV không còn mang yếu tố thương mại nữa mà đó là một cuộc chiến của những nhà khoa học với một thách thức trong suốt mấy mươi năm qua 🆒 bởi vì việc nghiên cứu công thứcvà sản xuất thuốc kìm hãm HIV có giá trị gấp nhiều lần so với việc bán các mũi tiêm phòng :rolleyes:
x_chien
TÍCH CỰC
8 năm
đơn giản là do háo sắc, cắt mợ nó đi thì yên chuyện......😁
TTris
TÍCH CỰC
8 năm
Chắc vài năm nữa sẽ trị được thôi!
Luôn hy vọng cho cộng đồng H như thế
gần như không thể điều trị dứt điểm, ít nhất vào thời điểm hiện tại y học gần như không có biện pháp nào đủ rẻ để chữa cho người đã nhiễm (có nhưng siêu đắt), và không phải cơ thể nào cũng chịu được cách chữa trị đó.
sida thì có si măng trị hơi đâu mà lo hehe
tui ngĩ có thuốc hay vacxin rùi,chẳng qua họ ko bán đấy thui,1 năm số tiền bán thuốc ARV khủng khiếp lắm,nên ngu gì họ bán,bởi vì HIV ko phải lây qua đường ko khí như bệnh dịch hạch,đậu mùa như mấy trận đại dịch châu âu vài thế kỷ trước,cái dạng như ai bị ráng mà chịu hehe,chứ HIV mà lây qua đường ko khí thì nó tiệt chủng rùi,mà nếu tiệt chủng mấy công ty bán thuốc nó phá sản ak
@ruaxebottuyet Suy nghĩ tiêu cực và có phần ích kỹ. May cho nhân loại bạn chỉ là 1 người "bình thường" thôi. Căn bệnh thế kỷ quá ác thế mà bạn còn đem ra đùa được thì thử hỏi nếu một ngày đều đó sẽ đến với bạn thì sao (ai biết chắc được điều gì ?) thì lúc đó xem bạn có thể đùa và suy diễn như thế được không ? Không phải ai cũng suy nghĩ và hành động như bạn nghĩ đâu. Dĩ nhiên suy nghĩ hay phát biểu cá nhân bạn thì chả ai có quyền lên tiếng nhưng cũng chả ai cấm tôi phát biểu ý kiến cá nhân của tôi. 1 câu đùa vô nghĩa trên nỗi đau của nhiều người khác 😔
@pond1597 chú thì biết cái cc gì mà phát biểu,
@pond1597 Nghiệt ngã nhưng mà nó nói đúng đấy. Ung thư cũng chữa được rồi, có điều là dân thường ko ai được tiếp cận thôi.
@ruaxebottuyet Tôi không biết gì??? cũng có thể, nhưng tôi không mất văn hóa và mất "đi sự giáo dục" như cậu. Cha mẹ thầy cô của cậu sẽ chết điếng vì "biểu hiện" của cậu đấy. 😁
Sida đã có xi-măng rồi , đùng lo lắng nữa :p
HIV giờ xưa rồi! Viêm gan siêu vi giờ mới ghê kìa! 😔 Chết vì ung thư gan đau đớn tột cùng!
fu09fjtnhj
TÍCH CỰC
8 năm
@Belolem89 Viêm gan B thì ai cũng đc tiêm vac xin từ khi còn bé ..
Kèn_Nhỏ
ĐẠI BÀNG
8 năm
@Belolem89 Cái qan trong là phải phát hiện sớm để điều trị..
@fu09fjtnhj :eek: Ban tuong moi B thoi ah? Chet that!
2015-12-06 12.50.11.png
@lehonglan Bác làm em cười lộn ruột =)) mới hôm nọ đọc bài lượng thanh niên châu Á bị HIV đang tăng, cảm thấy lo lắng!!
@lehonglan Ngắt câu đúng lúc vãi 😁
Quan trọng là vẫn khiến cho ng mắc bệnh trở nên mặc cảm với xã hội,trở nên u uất rồi trầm cảm.chưa kể truyền sang đời sau nữa
vãn chờ có thuốc đặc trị
:v :v
Giờ chết vì ung thư mới nhanh, chứ hiv thì đã bình thường.
bluelake@
ĐẠI BÀNG
8 năm
Giờ chết vì ung thư các kiểu mới nhiều khủng khiếp. HIV còn thua xa. Ko ham của ấy mà phàm ăn tục uống cũng chết thôi. Những kẻ buôn bán thực phẩm sử dụng hóa chất mới là lũ quỷ ác.

Xu hướng

Bài mới









  • Chịu trách nhiệm nội dung: Trần Mạnh Hiệp
  • © 2024 Công ty Cổ phần MXH Tinh Tế
  • Địa chỉ: Số 70 Bà Huyện Thanh Quan, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TPHCM
  • Số điện thoại: 02822460095
  • MST: 0313255119
  • Giấy phép thiết lập MXH số 11/GP-BTTTT, Ký ngày: 08/01/2019