Microsoft vừa cho biết là trong ba tháng cuối năm 2015, hãng chỉ bán được 4,5 triệu chiếc điện thoại Lumia mà thôi. Con số này thấp hơn 49% so với một năm về trước, mà đau nhất là lại rơi ngay vào mùa mua sắm tấp nập trong năm. Ba chiếc điện thoại mới là Lumia 950, 950 XL và Lumia 550 rõ ràng chưa giúp được nhiều cho công ty trong việc đưa Windows 10 Mobile quay trở lại cuộc đua di động. Trong khi đó, hệ sinh thái ứng dụng thì vẫn còn nghèo nàn với rất ít ứng dụng quan trọng được tối ưu cho Windows 10 Mobile, còn giới lập trình viên thì đang gặp rắc rối với việc người dùng không thể tìm ra app của họ trên Windows Store. Vậy điều gì đang xảy ra với Windows Phone / Windows Mobile?
Sự sụt giảm của doanh số Lumia
Trước hết chúng ta hãy bàn một chút về doanh số của Lumia. Doanh số 4,5 triệu rõ ràng là rất thấp, nhưng lý do vì sao? Một trong những nguyên nhân có thể nghĩ tới đó là việc người dùng hoãn mua các máy Windows Phone và chờ đợi những thiết bị Win 10 Mobile mới hơn. Một nguyên nhân khác là do Lumia 950 và 950 XL xuất hiện khá trễ tại những thị trường ngoài nước Mỹ. Như ở Việt Nam, hai sản phẩm này chỉ mới được tung ra vào cuối tháng 12 mà thôi, điều tương tự cũng diễn ra ở Châu Âu và nhiều quốc gia lân cận. Tất nhiên, đây chỉ là những dự đoán sơ bộ mà thôi chứ chúng ta không có một số liệu hay nhận xét chi tiết nào từ các nhà phân tích hay từ Microsoft.
Nói riêng về Lumia 950 và 950 XL, Microsoft chọn cách quảng bá đây là một thiết bị dành cho công việc, với bộ Office mạnh mẽ và tính năng Continuum để xài điện thoại như là máy tính. Tuy nhiên, vấn đề là những tính năng này không thật sự tỏ ra hữu ích với số đông người dùng, nó chỉ phục vụ cho một nhu cầu nhỏ nhất định mà thôi. Bộ Office do chính Microsoft làm đã có trên iOS và Android, mà lại chạy rất tốt không thua kém gì bên Windows 10. Continuum thì gặp nhiều hạn chế về khả năng đa nhiệm, số lượng app tương thích, cách kết nối, và mình cũng đã chia sẻ trong một bài viết khác rằng Continuum giờ để giải trí thì còn hữu ích hơn là để làm việc.
Sự sụt giảm của doanh số Lumia
Trước hết chúng ta hãy bàn một chút về doanh số của Lumia. Doanh số 4,5 triệu rõ ràng là rất thấp, nhưng lý do vì sao? Một trong những nguyên nhân có thể nghĩ tới đó là việc người dùng hoãn mua các máy Windows Phone và chờ đợi những thiết bị Win 10 Mobile mới hơn. Một nguyên nhân khác là do Lumia 950 và 950 XL xuất hiện khá trễ tại những thị trường ngoài nước Mỹ. Như ở Việt Nam, hai sản phẩm này chỉ mới được tung ra vào cuối tháng 12 mà thôi, điều tương tự cũng diễn ra ở Châu Âu và nhiều quốc gia lân cận. Tất nhiên, đây chỉ là những dự đoán sơ bộ mà thôi chứ chúng ta không có một số liệu hay nhận xét chi tiết nào từ các nhà phân tích hay từ Microsoft.
Nói riêng về Lumia 950 và 950 XL, Microsoft chọn cách quảng bá đây là một thiết bị dành cho công việc, với bộ Office mạnh mẽ và tính năng Continuum để xài điện thoại như là máy tính. Tuy nhiên, vấn đề là những tính năng này không thật sự tỏ ra hữu ích với số đông người dùng, nó chỉ phục vụ cho một nhu cầu nhỏ nhất định mà thôi. Bộ Office do chính Microsoft làm đã có trên iOS và Android, mà lại chạy rất tốt không thua kém gì bên Windows 10. Continuum thì gặp nhiều hạn chế về khả năng đa nhiệm, số lượng app tương thích, cách kết nối, và mình cũng đã chia sẻ trong một bài viết khác rằng Continuum giờ để giải trí thì còn hữu ích hơn là để làm việc.
![[IMG]](https://tinhte.cdnforo.com/store/2016/01/3583929_image.jpeg)
Thế mạnh chủ yếu của Lumia 950 và 950 XL nằm ở camera, giao diện mượt mà, hiệu năng tốt thì lại không được Microsoft tập trung nói nhiều. Mà không nói thì ít người dùng có thể biết được. Ngoài ra, thiết kế không đặc biệt của Lumia 950 và 950 XL cũng chưa đủ sức tạo ấn tượng với một người chuẩn bị bỏ tiền ra sắm smartphone. Với cùng tầm tiền đó, người ta có thể lựa chọn rất nhiều những thiết bị Android hay iOS khác vừa có thiết kế đẹp, chụp hình cũng ngon và giải trí cũng tốt, và có cả Office!
Sự quan tâm dành cho Windows Phone?
Trong buổi gặp gỡ với cổ đông mới đây, không một quan chức cấp cao nào của Microsoft nói kĩ về bộ phận smartphone ngoại trừ việc đưa ra con số 4,5 triệu nói trên, cũng không có ai nói gì về tương lai của mảng này. Thú vị hơn, không một nhà phân tích phố Wall nào hỏi Microsoft về smartphone, họ chỉ hỏi chung chung về tình hình kinh tế của khách hàng hay hỏi về tăng trưởng của Microsoft trong mảng đám mây và dịch vụ doanh nghiệp mà thôi. Thậm chí còn có nhà đầu tư chúc mừng Microsoft vì một quý kinh doanh nhiều tiền. Nói cách khác, những nhà đầu tư này không còn quan tâm đến Lumia.
Hay như công ty nghiên cứu IDC, một trong những đơn vị lớn trong việc khảo sát thị trường di động. Trong báo cáo mới đây về tình hình smartphone năm 2015, IDC thậm chí còn chẳng hề nhắc đến Microsoft dù chỉ một chữ, và tất nhiên là cũng không có con số nào của riêng các máy Lumia được báo cáo.
Số liệu gần nhất của Gartner cho thấy rằng trong Quý 3 năm 2015, Windows Phone chiếm thị phần nhỏ bé chỉ 1,7%, phần còn lại được chia chác bởi Android và iOS. Số liệu của Quý 4 thì chưa có vì giờ chỉ mới đầu năm, các công ty nghiên cứu vẫn trong quá trình tổng hợp số liệu.
Tại triển lãm MWC 2016 diễn ra vào cuối tháng sau, Microsoft không tổ chức sự kiện giới thiệu sản phẩm mới, trong khi hồi năm ngoái công ty vẫn còn tung ra hai chiếc Lumia 640 và 640 XL tại triển lãm này. Cũng không nhiều tin đồn liên quan đến những chiếc Lumia mới được tiết lộ ngoại trừ một chiếc Lumia 650 hoặc 850, và có khả năng đây là chiếc Lumia cuối cùng của công ty trong năm nay.
Ngoài Lumia, Microsoft còn được cho là đang phát triển một chiếc Surface Phone. Cái điện thoại này được kỳ vọng là sẽ rất cao cấp, rất xịn, và theo các nhà phân tích thì nó có thể giúp cho Microsoft trong việc quay trở lại mảng smartphone. Patrick Moorhead, quản lý bộ phận Moor Insights & Strategy, cho hay: "Tôi vẫn có một chút tin tưởng vào nhóm Surface trong việc tạo ra một chiếc điện thoại thật khác biệt nếu họ được trao đầy đủ những cơ hội như khi họ làm việc với Surface Pro. Tôi cũng tin rằng có tương lai cho điện thoại Windows 10 trong mảng doanh nghiệp với tính năng Continuum."
Quảng cáo
Nhưng khi nào thì Surface Phone ra mắt? Chẳng ai biết chắc, có khi là trong năm nay, hoặc năm sau, hoặc năm sau nữa, cũng có thể là chẳng bao giờ. Tin đồn thì vẫn là tin đồn, và ngày nào mà Surface Phone còn chưa xuất hiện thì ngày đó Windows Phone hay Windows 10 Mobile vẫn còn lao dốc.
Chậm cập nhật cho các máy cũ
Hiện tại đã hết tháng 1 nhưng chúng ta vẫn chưa thấy bản cập nhật Windows 10 Mobile dành cho các máy cũ. Trong khi đó, Microsoft từng hứa là tháng 12/2015 có, rồi lại dời sang "đầu năm 2016". Vậy khi nào thì có? Mình nghe đồn là phải chờ tới tháng 2 nhưng không biết tình hình thế nào và liệu mọi thứ có đúng lịch trình hay không.
![[IMG]](https://tinhte.cdnforo.com/store/2015/05/3041592_Tinhte_Windows_10_Mobile_tren_Lumia_1520_HEADER.jpg)
Nhưng dù sao đi nữa thì việc chờ đợi không bao giờ là vui cả. Người dùng đã phải chờ đợi hơn 1 năm kể từ ngày Windows 10 Mobile bắt đầu được Microsoft giới thiệu, và họ vẫn đang rất nhẫn nại chờ đợi. Nhưng sự chờ đợi nào cũng có giới hạn, và không khó để thấy nhiều lời than phiền của người dùng các máy Lumia cũ về việc cập nhật hệ điều hành mới (mình đã dạo qua Tinh tế, các trang forum nước ngoài về WP và cả những fanpage liên quan đến Nokia và Microsoft trên Facebook). Ngay cả những chiếc máy cao cấp Lumia 1520, 930 mà cũng chưa có thông tin gì thì khi nào mới đến được những chiếc tầm trung và giá rẻ?
Nói cách khác, niềm tin của người dùng Lumia đang bị lung lay, và họ đang có xu hướng chuyển dần sang những cái điện thoại Android và iOS để có được những bản update kịp thời hơn. Và niềm tin chính là thứ mà nhà sản xuất sẽ cực kì khó lấy lại một khi người tiêu dùng đã trở nên chán nản với sản phẩm của họ.
Than phiền từ lập trình viên
Quảng cáo
Hiện nay có một vấn đề rất nghiêm trọng ảnh hưởng đến các lập trình viên Windows Phone trên toàn thế giới, và anh em dev ở Việt Nam không là ngoại lệ. Khi bạn lên Store trên Windows Phone, việc tìm kiếm ứng dụng trở nên rất khó khăn và trong nhiều trường hợp người dùng cần phải gõ đúng tên của app thì nó mới xuất hiện. Điều này làm cho số lượt download app giảm sút rõ rệt, và tình hình càng nghiêm trọng hơn trong khoảng 1 tháng trở lại đây. Có người đang có số lượt tải lên đến cả vài nghìn mỗi tuần bỗng nhiên giảm hẳn xuống con số 0 mà không hiểu tại sao. Một số anh em lập trình viên khác thì bị Microsoft gửi mail nhắc nhở về việc vi phạm chính sách Store nhưng lại không nói rõ lý do vì sao, thế nên cũng khó biết đường mà sửa app lại cho đúng.
![[IMG]](https://tinhte.cdnforo.com/store/2015/07/3081621_lumia-1520-review-34-970-80.jpg)
Người của Microsoft đã nhận biết về vấn đề này và họ đang tích cực hỗ trợ cũng như giúp đỡ các lập trình viên, nhưng có vẻ như mọi chuyện vẫn chưa tiến triển khi mà hằng ngày những lời than phiền vẫn còn được post lên rất nhiều trên các diễn đàn hỗ trợ của Microsoft. Thậm chí một lập trình viên đã phải viết hẳn một bài nói về lý do mà mọi người không nên làm app cho Windows, trong đó chủ yếu phản ánh về việc hỗ trợ quá kém của Microsoft. Đoạn hội thoại của anh chàng đó với Microsoft như sau (mình đã dịch lại):
Tôi: Xin chào, kể từ Windows 10, tôi không thể tìm thấy app của mình trong app store nữa. Xin giúp, và xin đừng gửi dòng chữ "chúng tôi không có quyền kiểm soát về kết quả tìm kiếm" mà mấy anh đã dán đầy trong forum.
Microsoft: chúng tôi không có quyền kiểm soát về kết quả tìm kiếm trong app store
Tôi: [không trả lời vì quá tức giận]
Microsoft: Xin chào, có vẻ như bạn đã không trả lời email của chúng ta hồi tuần trước. Nó không giúp ích gì được cho bạn sao?
Tôi: Không, nó chẳng giúp gì được. Nó cũng là đoạn chữ mà anh đã gửi cho tất cả những lập trình viên khác. Chẳng lẽ anh chẳng hề để ý gì đến vấn đề này sao?
Microsoft: Thật đáng tiếc khi tôi không giúp gì được.
Bên dưới bài blog của anh này, hàng chục lập trình viên khác cũng vào nói rằng họ gặp vấn đề tương tự và Microsoft vẫn chưa giải quyết gì ngoài việc copy và paste đoạn chữ nói trên.
Giới lập trình cho Windows Phone đã rất kiên nhẫn bám trụ lại nền tảng này mặc dù số lượng người dùng và doanh thu bị giảm mạnh. Đó đã là một điều rất đáng ghi nhận, vậy mà đằng này Microsoft lại còn làm họ thất vọng với những vấn đề nói trên thì làm sao có thể giữ chân những lập trình viên hiện tại chứ chưa đến nói đến chuyện mở rộng hệ sinh thái.
Tóm lại, có những vấn đề rất lớn đang xảy ra với Windows Phone hay Windows 10 Mobile. Nếu Microsoft không nhanh chóng giải quyết chúng, chuyện Windows Phone chết sẽ diễn ra chỉ trong nay mai mà thôi, lúc đó thì cơ hội dành cho Microsoft trong mảng di động sẽ hoàn toàn tan biến.
