Chúc mừng sinh nhật iPod 15 tuổi: một thời hoàng kim đã qua

iPod thế hệ 3 (2003)

iPod thế hệ 3 là lần đầu tiên iPod được làm mới mạnh mẽ và cũng là sản phẩm rời xa vòng clickwheel nhất, vốn đã trở thành một biểu tượng được người ta liên hệ với iPod mỗi khi nhắc tới thiết bị này. Máy dùng các phím cảm ứng nằm bên trên scroll wheel để điều khiển việc chơi nhạc. Nó cũng sử dụng cổng cắm iPod 30 chân và kết nối này đã được Apple mang lên tất cả thiết bị di động của mình, từ iPad đến iPhone, cho đến tới năm 2012 khi cổng Lightning xuất hiện.


iPod Mini (2004)

iPod Mini là lần đầu tiên Apple bắt đầu nhúng khái niệm phong cách vào dòng máy nghe nhạc của mình. Thiết bị nhỏ hơn, mỏng hơn so với iPod đời 3, bộ nhớ trong cũng ít hơn với hai tùy chọn 4GB và 6GB, tuy nhiên lại có nhiều lựa chọn màu vui vẻ trẻ trung. iPod Mini cũng là chiếc iPod đầu tiên sử dụng click wheel với vòng xoay có khả năng bấm trực tiếp, không cần tách thành hàng phím riêng biệt như các thiết bị tiền nhiệm.


iPod đời thứ 4 (2004)

Chiếc iPod đời thứ 4 có lẽ là hình ảnh mà nhiều người sẽ nghĩ tới nhất khi nhắc tới chữ iPod: một cái hình chữ nhật màu trắng với vòng tròn clickwheel màu xám. Máy có hai phiên bản trắng và đen nhưng vẫn còn xài màn hình đen trắng. Sau đó Apple ra mắt thêm model iPod Photo với màn hình màu nhưng rồi cũng được đổi tên thành iPod cho đồng nhất.


iPod (U2 Edition) (2004)

Một biến thể iPod cũng rất nổi tiếng là iPod U2 Edition với mặt trước màu đen, vòng clickwheel màu đỏ nổi bật và mặt sau có chữ kí của các thành viên trong ban nhạc U2. iPod U2 Edition có cả bản màn hình trắng đen lẫn màn hình màu. iPod U2 Edition có cho cả iPod đời thứ 4 lẫn đời thứ 5. Nhiều người thích mặt trước của iPod U2, nhưng lại chê mặt sau kém thẩm mĩ.


iPod Shuffle đời đầu (2005)

Đây là một thể loại thiết bị hoàn toàn mới, và thậm chí cũng rất lạ lẫm so với các máy nghe nhạc MP3 cùng thời vì iPod Shuffle không hề có màn hình. Nó cũng là chiếc iPod đầu tiên dùng bộ nhớ flash thay cho ổ cứng. Bởi vì không có màn hình cộng thêm bộ nhớ trong nhỏ chỉ 512 MB hoặc 1 GB nên giá của sản phẩm rất rẻ. Apple giữ Shuffle như là một lựa chọn entry-level và vai trò này vẫn còn được duy trì cho tới tận ngày hôm nay.


iPod Nano đời đầu (2005)

Xuất hiện một cách đầy bất ngờ và làm cả thế giới trầm trồ, iPod Nano gây ấn tượng vì vẻ ngoài siêu mỏng và đẹp của mình. Ngay cả ở thời điểm hiện tại thì độ mỏng 7,6mm và thiết kế hai mặt kính của iPad Nano vẫn còn là một điểm nhấn. iPod Nano là dòng sản phẩm thay thế cho iPod Mini, và nó đã làm tốt nhiệm vụ của mình.

Chiếc Nano lúc đầu chỉ có màu trắng và đen mà thôi, dung lượng nhỏ nhất thì bắt đầu bằng con số 1GB. Tới đời thứ 2 ra mắt vào năm 2006 Apple mới mang vỏ nhôm nhiều màu trở lại và bỏ lựa chọn 1GB, chỉ còn 2GB, 4GB hoặc 8GB mà thôi.


iPod đời thứ 5 (2005)

Thế hệ iPod thứ 5 có thân hình rộng hơn, màn hình to hơn. Apple đã chuyển tâm điểm chú ý của người dùng sang khả năng xem phim, TV show, video ca nhạc và sau đó là các bộ phim dài mua từ iTunes Store. Một điểm cũng đáng lưu ý: iPod đời thứ 5 là chiếc iPod Classic đầu tiên có tùy chọn màu đen, trước đó Apple chỉ toàn bán màu trắng.


iPod Touch thế hệ đầu (2007)

Ra mắt vài tháng sau khi chiếc iPhone trình làng, iPod Touch là thiết bị đầu tiên đem trải nghiệm của iOS tới những người dùng chưa sẵn sàng mua điện thoại của Apple. iPod Touch cũng là chiếc iPod đầu tiên có màn hình cảm ứng full touch, được trang bị Wi-Fi để kết nối mạng và chia sẻ rất nhiều tính năng với iPhone. Ngày nay vẫn còn một số người đang xài iPod Touch đời đầu.


iPod Classic (2007)

Lần đầu tiên Apple gọi dòng iPod nguyên thủy của mình bằng hậu tố Classic là vào năm 2007. Hãng làm mới thiết kế sản phẩm, đổi mới giao diện và bắt đầu đưa vào sử dụng mặt trước bằng nhôm. iPod Classic màu bạc đã thay cho màu trắng trước đó. Tới tháng 9/2008, Apple nâng cấp bộ nhớ trong của thiết bị lên thành 120GB để thay cho model 80GB, riêng bản 160GB bị ngừng kinh doanh. Một năm sau, Apple tiếp tục làm mới iPod Classic với model 160GB, bỏ bản 120GB. Đến tháng 9 năm 2014, sản phẩm bị ngừng kinh doanh.


Với mức dung lượng 80GB, 120GB và 160GB cho một thiết bị nghe nhạc, iPod Classic là dòng iPod có bộ nhớ trong lớn nhất từng được Apple bán ra, và cũng là mức dung lượng cao hơn rất nhiều so với những đối thủ khác cùng thời. Ngay cả ở thời điểm hiện tại cũng không nhiều smartphone có lựa chọn bộ nhớ trong lên trên mức 100GB.

Cũng trong năm 2007, Apple báo cáo doanh thu cao kỉ lục 7,1 tỉ USD cho 1 quý, trong đó 48% là từ iPod. Con số này là minh chứng cho sự thành công của iPod cũng như lượng tiền khổng lồ mà iPod đã mang về cho Apple.

iPod Nano đời 3 (2007)

Thiết bị này đáng chú ý vì nó cho phép iPod Nano xem được video lần đầu tiên. Màn hình của máy được làm to ra, giao diện mới đẹp hơn, và có thêm màu đen nhám bên cạnh các màu sắc trẻ trung khác như truyền thống của hãng. iPad Nano đời 3 nhận chỉ trích là không đẹp như hai thế hệ đầu tiên.


iPod Nano đời 4 (2008)

Đời thứ 4 đánh dấu một bước tiến của iPod Nano với thiết kế được làm mới hoàn toàn, thanh mảnh hơn, sexy hơn và trẻ trung hơn bao giờ hết. Máy hơi bo về hai bên và sử dụng màn hình dài. Cùng với đó là giao diện được làm mới theo hơi hướng iOS chứ không còn cổ điển như các thế hệ đi trước. Năm 2009, Apple ra mắt iPad Nano đời 5 để bổ sung camera quay video và loa ngoài. Có thể xem iPad Nano đời 5 là chiếc iPod Nano hoàn chỉnh nhất trong lịch sử phát triển của dòng sản phẩm này và nó cũng đã nhận được sự yêu thích của người tiêu dùng.


iPod Nano đời 6 (2010)

Apple lại làm mới iPod Nano, lần này với thiết kế vuông vức và cũng là chiếc iPod Nano sử dụng màn hình cảm ứng để tương tác. Phía sau thiết bị có một cái kẹp để gắn lên áo, nhưng nhiều hãng phụ kiện sáng tạo đã bán ra sợi dây đeo biến iPod Nano thành một cái đồng hồ đeo tay đầy ấn tượng. Bù lại, loa ngoài, camera và khả năng chơi video đã bị loại bỏ. iPod Nano được đánh giá là sáng tạo nhưng vẫn bị chê vì những thứ nó đã bỏ đi so với thế hệ trước.


iPod Touch đời 4 (2010)

iPod Touch đời 3 và 4 bắt đầu áp dụng thiết kế bo hai cạnh bên và có thêm loa ngoài, nói chung là nhìn giống iPhone hơn bao giờ hết. Phần cứng mạnh hơn cũng giúp thiết bị sử dụng các tính năng của iPhone. Riêng đời thứ 4 còn được làm mỏng đi, bổ sung camera trước sau để hỗ trợ FaceTime và đặc biệt là có màn hình Retina.

Vào thời điểm năm 2010, thị trường thiết bị nghe nhạc đã bắt đầu chùng xuống với sự phổ biến của điện thoại di động nói chung và smartphone nói riêng. Smartphone càng lúc càng rẻ, dung lượng càng lúc càng to ra nên nhiều người bắt đầu xài điện thoại của mình để nghe nhạc thay cho iPod và các thiết bị tương tự. Lúc này, nhiều nhà sản xuất điện thoại cũng đánh mạnh vào tính năng nghe nhạc để cạnh tranh với iPod. Ngay cả chiếc iPhone cũng được cho là nguyên nhân khiến iPod bắt đầu kém phổ biến.


iPod Shuffle đời 4 (2010)

Sau khi ra mắt iPod Shuffle đời 3 không có nút điều khiển vật lý nào (chỉ dùng điều khiển trên tai nghe), Apple đã quay trở lại sử dụng các phím nhấn cứng quen thuộc trong thế hệ thứ 4. Máy cũng bắt đầu có thêm nhiều màu sắc mới để lựa chọn và hỗ trợ chức năng VoiceOver cho phép người dùng ra lệnh bằng giọng nói. Đây cũng là dòng iPod Shuffle còn đang được bán tính đến thời điểm hiện tại.


iPod Nano đời 7 (2012)

Chiếc iPod Nano hiện nay tái hiện lại chiếc iPod Touch với thân hình nhỏ hơn trong khi vẫn giữ màn hình cảm ứng và nút home. Tuy nhiên nó chỉ chạy một hệ điều hành đơn giản chứ không phải là iOS như người anh em Touch. iPod Nano đời 7 sử dụng màn hình lớn 2,5", bỏ kẹp phía sau, phục hồi chức năng chơi video. Đây cũng là lần đầu tiên kết nối Bluetooth được đem lên dòng Nano.

Lúc này, Apple đã không còn kể về iPod nhiều như hãng từng làm. iPod chỉ xuất hiện một cách nhanh chóng trong sự kiện giới thiệu sản phẩm mới, nhường lại sân khấu cho những thiết bị hot hơn như iPhone và iPad. Sau đó, Apple cũng không còn liệt kê iPod như là một sản phẩm chủ lực trong báo cáo tài chính mà gom chung vào mục "Các doanh thu khác". Trong những năm 2012, cũng không còn nhiều người quan tâm đến các máy chơi nhạc MP3. Một kỉ nguyên ấn tượng đã qua đi...


iPod Touch đời 6 (2015)

iPod Touch đời 5 đã thoát khỏi thiết kế mặt lưng bóng của iPod và sử dụng vỏ nhôm nhiều màu, tương tự như cách mà Apple làm iPhone. Nó cũng chuyển sang dùng màn hình 4" tương tự như iPhone 5, kèm theo đó là Siri, camera cải tiến. Chiếc iPod Touch thế hệ 6 ra mắt hồi năm ngoái dùng lại thiết kế này và nâng cấp lên chip Apple A8 giống như iPhone 6. Để bạn dễ so sánh thì iPhone 7 đang xài chip A10 Fusion, tức là đi trước hai thế hệ. Máy có thêm chấu gắn dây đeo tay và có thêm tùy chọn 128GB để tương xứng với iPhone.


Ảnh hưởng của iPod đến thị trường

iPod đã giành nhiều giải thưởng về kĩ thuật lẫn sản phẩm âm thanh sáng tạo, thậm chí là nhận luôn giải máy tính cá nhân tốt trong năm 2006. iPod thường được đánh giá cao về thiết kế, ngoại hình và tính dễ sử dụng của mình. PCWorld từng nói rằng iPod đã "thay đổi thị trường thiết bị âm thanh cá nhân". Nhiều thị trường khác có liên quan, ví dụ như ngành âm nhạc, phụ kiện, cũng đã thay đổi sản phẩm của mình để họat động tốt hơn với bản thân chiếc iPod lẫn định dạng nhạc AAC của Apple. Nhiều điện thoại cũng chấp nhận chơi file AAC (bên cạnh MP3) thay vì dùng WMA của Microsoft.

Ngoài việc giải trí cá nhân, một số tổ chức và chính phủ còn dùng iPod cho những mục đích doanh nghiệp và huấn luyện. Ví dụ, hoàng gia Scotland dùng iPod để hướng dẫn cho các nhân viên mới của họ, các trường học ở Mỹ dùng iPod để chuyển tải bài học tốt hơn, trong khi Đại học Duke cung cấp iPod cho tất cả sinh viên mới hồi năm 2004 (ngày nay vẫn còn nhưng có thay đổi chút đỉnh).

Những chỉ trích mà iPod thường nhận xoay quanh việc vòng đời ngắn, dễ hư hỏng với các model ổ cứng và thời lượng pin không ấn tượng. Năm 2003, Apple từng bị kiện tập thể vì thời lượng pin thực tế ít hơn so với quảng cáo, về sau Apple đã giải quyết bằng cách đền 50$ để người dùng mua sắm trong cửa hàng của hãng hoặc thay pin miễn phí.

iPod Nano cũng có một đợt bị thu hồi. Những chiếc bị ảnh hưởng bán ra trong khoảng tháng 9/2005 đến tháng 12/2006. Lý do của đợt thu hồi này là iPod bị quá nhiệt và lỗi được xác định là do pin. Trong chương trình thay thế, những chiếc Nano bị ảnh hưởng đã được đổi bằng một chiếc Nano đời mới hơn và đương nhiên là miễn phí.