Apple đã tự chơi chip của mình từ lâu, Samsung cũng làm SoC riêng, Huawei tuy anh em có thể chưa biết nhưng cũng dùng chip di động "nhà trồng", LG cũng đã tham gia cuộc chơi và mới đây có thêm Xiaomi với con chip Surge S1. Chưa thể gọi đây là một xu hướng, nhưng rõ ràng phải có lý do gì đó khiến ngày càng nhiều hãng điện thoại tự làm chip cho riêng mình thay vì sử dụng SoC có sẵn từ các công ty như Qualcomm, MediaTek hay Intel. Vậy tại sao họ lại phải đổ tiền bạc, thời gian ra cho hao tốn?
Tự do?
Trước khi bắt đầu, chúng ta cần nói rõ rằng các hãng này chưa hoàn toàn thoát khỏi Qualcomm, MediaTek. Samsung vẫn còn bán Galaxy S-Series chạy chip Qualcomm ở thị trường Mỹ. LG thì vẫn trung thành với con chip Snapdragon trên các máy cao cấp của mình, hay như Huawei, Xiaomi vẫn còn quá trời điện thoại chạy chip MediaTek. Ngay cả Apple với khả năng tự làm SoC riêng nhưng vẫn còn mua bộ thu phát sóng 4G LTE của Qualcomm đấy.
Ở khía cạnh nào đó, điều này cho thấy sự thống trị cũng như khả năng của Qualcomm trên thị trường di động. Các OEM dựa vào chip Qualcomm đơn giản vì Qualcomm là lựa chọn phù hợp nhất cho họ ở thời điểm đó, cũng giống như bạn đi mua những miếng gạch khi cần xây nhà hay đi mua CPU Intel nếu cần ráp một dàn máy để bàn.
Tự do?
Trước khi bắt đầu, chúng ta cần nói rõ rằng các hãng này chưa hoàn toàn thoát khỏi Qualcomm, MediaTek. Samsung vẫn còn bán Galaxy S-Series chạy chip Qualcomm ở thị trường Mỹ. LG thì vẫn trung thành với con chip Snapdragon trên các máy cao cấp của mình, hay như Huawei, Xiaomi vẫn còn quá trời điện thoại chạy chip MediaTek. Ngay cả Apple với khả năng tự làm SoC riêng nhưng vẫn còn mua bộ thu phát sóng 4G LTE của Qualcomm đấy.
Ở khía cạnh nào đó, điều này cho thấy sự thống trị cũng như khả năng của Qualcomm trên thị trường di động. Các OEM dựa vào chip Qualcomm đơn giản vì Qualcomm là lựa chọn phù hợp nhất cho họ ở thời điểm đó, cũng giống như bạn đi mua những miếng gạch khi cần xây nhà hay đi mua CPU Intel nếu cần ráp một dàn máy để bàn.
Theo nhà phân tích Patrick Moorhead của Moor Insights and Strategy, "nếu bạn cần một thứ gì đó để dùng cho thiết bị hiệu năng cao và kết nối mạnh, chỉ có một tay chơi mà thôi. Đó chính là Qualcomm". Nguồn lực lớn, số lượng bằng sáng chế khổng lồ cùng các công nghệ mà Qualcomm đã phát triển trong nhiều năm qua và đội ngũ nhân tài đã giúp hãng tạo ra những con chip chỉ cần gắn vào là chạy. Các nhà sản xuất điện thoại không cần phải nghĩ quá nhiều về con chip đó nữa, nó chỉ đơn giản là sẵn sàng để phục vụ họ rồi, và cũng sẵn sàng tương thích với cái điện thoại mà họ đang muốn bán.
Điều này rõ ràng là có lợi cho Qualcomm, nó giúp công ty phát tài và chiếm được vị trí cực kì quan trọng trên thị trường. Nhưng cũng chính vì sự phổ biến đó đã tạo ra động lực khiến các công ty như Samsung, Huawei hay Xiaomi tự làm chip riêng.
Động lực trở nên khác biệt
Trên thị trường smartphone hiện tại có quá ít yếu tố có thể dùng để tự tách biệt bản thân ra khỏi đám đông. Máy nào cũng thiết kế hao hao nhau, màn hình như nhau, đến cả chip cũng như nhau khiến việc tiếp thị và bán hàng trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Ở thị trường tầm thấp, sự khác biệt càng khó được nhấn mạnh hơn do vấn đề chi phí, giá thành. Đến cả chip cũng giống nhau thì sẽ rất khó làm cho thiết bị của mình trở nên nổi bật ngay cả khi bạn nghĩ được vài cách để nâng cao hiệu năng.
Trong khi đó, nếu tự làm SoC, bạn có thể tối ưu con chip đó chỉ cho thiết bị của mình mà thôi. Bạn có thể làm cho nó vừa khít với thiết kế của cái điện thoại mà bạn tính kinh doanh, bạn có thể chỉnh cho nó chỉ chạy tốt với những linh kiện mà bạn định gắn vào, có thể nâng cao hay giảm hiệu năng của chip mà không cần quan tâm nhiều tới tính tương thích với các nhà sản xuất khác, và có thể tối ưu để đạt thời lượng pin dài hơn so với món đồ đại trà. Đây cũng là lời giải thích mà Apple và LG đưa ra khi được hỏi vì sao họ không đi mua chip của Qualcomm, Intel dùng cho nhanh mà phải tự phát triển.
Hãy lấy ví dụ dòng chip Apple A-Series, nó tuy ít nhân, xung thấp hơn nhưng lúc nào cũng có hiệu năng tốt ngang hay thậm chí là vượt trội hơn so với những chip Qualcomm ra mắt cùng thời điểm. Tương tự, dòng chip Kirin của Huawei cũng luôn mang tới trải nghiệm rất tốt, bằng chứng là các điện thoại Huawei như Mate 8, P9, P10 chạy rất mượt mà. Samsung cũng làm được con Exynos mạnh mẽ không kém và hiệu năng của nó đang ngày càng tốt lên.
Ngoài ra, bạn còn có thể triển khai những tính năng đặc thù riêng cho điện thoại của bạn vào chip để tạo điểm khác biệt. Như con chip A9x trên iPad Pro, nó có khả năng điều khiển màn hình độ phân giải rất cao mà vẫn chạy nhanh. Hay như trong Kirin 960, Huawei tìm được cách tiết kiệm điện mà chip Qualcomm không thể làm được (pin lên tới vài ngày ở chế độ đặc biệt). Samsung thì đưa chức năng nhận dạng vân tay và nhận dạng mống mắt vào ngay trong chip của mình nhằm đảm bảo nó có thể hoạt động ở mức tốt nhất, nhanh nhất.
Bên cạnh các khía cạnh kĩ thuật, việc sử dụng chip riêng còn có thể giúp bạn đưa sản phẩm ra thị trường sớm hơn như trong trường hợp của Xiaomi. Họ dành 145 triệu USD phát triển Surge S1 và đã dùng nó để có thể bán điện thoại ra thị trường ngay mà không cần đợi chờ giải pháp từ Qualcomm. Xiaomi nói thêm rằng Surge S1 giúp họ kiểm soát tốt hơn việc update Android và còn nhiều thứ khác có thể tiếp tục khai thác nữa chứ mọi chuyện không dừng ở đây.
Quảng cáo
Cuối cùng, khi bạn tự làm SoC cho điện thoại của mình, bạn sẽ tránh được các vấn đề không thể dự báo trước từ Qualcomm, MediaTek. Còn nhớ cách đây hai năm Qualcomm từng dính "phốt" Snapdragon 810 bị quá nóng khiến hãng mất đi khoản tiền lớn từ Samsung, đồng thời làm ảnh hưởng đến danh tiếng của các hãng như LG, HTC. Đây những thứ mà bạn khó kiểm soát và bị đặt vào thế bị động nếu có vấn đề phát sinh.
Rủi ro của việc tự làm chip
Sự thành công của Apple và Samsung khi tự làm chip di động không có nghĩa là ai làm cũng sẽ thành công. Việc tự sản xuất chip trước hết cần rất nhiều nhân lực, thời gian và tiền bạc. Ngay cả khi bạn dùng nhân ARM thiết kế sẵn (ví dụ: Cortex-A72) chứ không tự chế nhân như Apple thì vẫn tiêu tốn khá nhiều nguồn lực vì làm bán dẫn chưa bao giờ là chuyện dễ dàng, mà đây lại là một con SoC với khả năng điều khiển hoạt động của cả một chiếc smartphone từ xử lý, đồ họa cho đến kết nối và quản lý nguồn. Nếu làm không tốt, nguồn lực đó đã bị hao phí đi và chi phí cơ hội là khá cao vì nếu như trước đó bạn xài chip có sẵn của Qualcomm, MediaTek thì giờ bạn đã có một cái điện thoại ngon lành, tiền bạc + sức người khi đó hoàn toàn có thể dồn vào việc sáng tạo một thứ khác có giá trị hơn.
Ngoài ra, con chip tồi cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu năng của điện thoại, có thể làm nó chậm đi, có thể làm nó hao pin nhanh hơn, có thể làm máy nóng hơn. Tất cả đều có tác động tiêu cực tới trải nghiệm người dùng, kéo theo đó là những rắc rối khi bị chê và danh tiếng cũng đi xuống. Xác suất này không hề thấp vì như đã nói ở trên, việc tự làm chip là chuyện rất khó khăn và không phải ai cũng làm tốt.
Rồi khi chip không kịp sản xuất theo lịch trình, nó lại kéo theo chiếc điện thoại của bạn bị chậm ngày xuất xưởng. Chỉ vài ngày là đã khiến quy trình vận hành bị đảo lộn, chi phí đội lên cao, khách hàng thì không hài lòng. Trong khi đó, Qualcomm, MediaTek có sẵn nguồn cung và bạn chỉ cần mua về sử dụng, không phải quá lo lắng về việc chậm hàng.
Quảng cáo
Tính tương thích cũng là vấn đề. Chip của bạn có hỗ trợ được những tính năng nặng như Daydream VR của Google không? Nó có chạy ngon với các phiên bản Android trong tương lai hay không? Có ứng dụng nào gặp lỗi vì vi xử lý mới hay không?
Thách thức của việc tự làm chip di động không nhỏ, nhưng nếu làm tốt, nó sẽ mang lại những lợi ích giúp nhà sản xuất trở nên tách biệt trên thị trường. Đó là mục tiêu mà Samsung, Apple, Huawei hay Xiaomi đang nhắm tới, vì chỉ khi bạn tự làm được mọi thứ với SoC thì bạn mới tung ra được những chức năng độc quyền và đảm bảo các đối thủ khác không thể sao chép.
Tham khảo: Wired
