Dầu cù là (hoặc có người gọi là cao) là những sản phẩm phổ biến, được dùng trong nhiều tình huống khác nhau, từ nhức đầu sổ mũi cho tới đau nhức,… Ở Việt Nam có cao Sao Vàng khá nổi tiếng còn nước ngoài thì thương hiệu Tiger Balm cũng được nhiều người biết tới. Vậy thực chất trong đó những thành phần cơ bản nào? Công dụng ra sao? Mấy anh bên Wired có đi tìm chuyên gia để phân tích cao Tiger Balm và mình thấy các thành phần chính tương đồng với thành phần của cao Sao Vàng.
Dầu cù là được cho là có tác dụng giảm đau nhức khi bôi vào vị trí cần thiết ngoài da. Tuy nhiên khác với các loại thuốc giảm đau như ibuprofen hoặc aspirin, dầu cù là không trực tiếp tấn công vào nguồn gốc cơn đau. Nó tạo ra cái gọi là kích thích giảm đau (counterirritants): dùng các hóa chất tạo cảm giác nóng và mát mẻ nhẹ trên da để làm phân tán sự chú ý của não. Nói cách khác, dầu cù là không trực tiếp dập tắt cơn đau mà thay vào đó, nó tạo nên sự nhầm lẫn, đồng thời là sự thỏa mãn cho não bộ bằng hỗn hợp nhiều thành phần.
Long não
Đây là một trong 2 thành phần hoạt động nhất trong dầu cù là và đã được cơ quan quản lý dược phẩm và thực thẩm Mỹ (FDA) công nhận dược tính. Long não làm giảm đau bằng cách phân tán sự chú ý của não bộ. Bản chất của nó là kích thích các cảm biến nhiệt độ trên da và tạo nên cảm giác mát mẻ. Trong khi đó, chỉ có một số lượng giới hạn các “dữ liệu” được hệ thống thần kinh xử lý ở cùng một điểm. Bởi thế nên chỉ cần ép cơ thể tập trung vào sự mát mẻ thì sẽ che đậy được cơn đau.
Menthol
Menthol cũng một thành phần hoạt động mạnh trong dầu cù là, được chiết xuất từ dầu bạc hà. Tương tự như long não, nó sẽ kích thích các thụ thể lạnh trên da, từ đó làm giảm lượng máu, giảm sưng tấy tại khu vực bị đau tương tự như cách đùng đá để chườm vào. Hơn thế nữa, menthol còn có thể tương tác với các thụ thể opioid, hình thành tác dụng giảm đau, giảm viêm hiệu quả hơn thay vì chỉ tạo sự phân tâm cho não bộ.
Tinh dầu bạc hà
Đây là một phụ phẩm trong quá trình trích xuất menthol và có giá rẻ hơn. Thêm vào đó, nó là menthone 26% (có ít hơn 2 nguyên tử H so với menthol). Tác dụng của nó là giúp các thành phần khác thẩm thấu vào da dễ dàng hơn.
Tinh dầu tràm, quế và đinh hương
Đây cũng là những thành phần có tác dụng đánh lừa thần kinh. Các loại tinh dầu này được cho là sẽ tạo nên các kích thích giảm đau tương tự như long não và menthol, tuy nhiên nó tạo nên cảm giác nóng chứ không phải lạnh. Theo FDA thì các chất này không có tác dụng giảm đau nhưng dầu đinh hương vẫn thường được sử dụng như một chất giảm đau tự nhiên.
Sáp và mỡ
Đây chính là cái kết nối tất cả các thành phần ở trên lại. Nó là một hỗn hợp giữ sáp cứng (paraffin) và Vaseline. Đây đều là những hợp chất của Carbon và Hydro, dẫn xuất từ dầu thô. Tuy nhiên, chuỗi phân tử paraffin có xu hướng hơi dài hơn, đồng thời liên kết giữa các phân tử của nó tỷ lệ thuận với diện tích bề mặt. Các phân tử paraffin kết dính và cứng hơn ở nhiệt độ phòng, trong khi Vaseline thì mềm hơn. Bởi thế hỗn hợp paraffin và Vaseline chỉ có thể mềm ra khi tiếp xúc với nhiệt độ từ cơ thể người. Bởi thế khi bôi, chúng sẽ lan tỏa trên da, giải phóng tất cả những thành phần khác và phát huy tác dụng “đánh lừa” não bộ.
Dầu cù là được cho là có tác dụng giảm đau nhức khi bôi vào vị trí cần thiết ngoài da. Tuy nhiên khác với các loại thuốc giảm đau như ibuprofen hoặc aspirin, dầu cù là không trực tiếp tấn công vào nguồn gốc cơn đau. Nó tạo ra cái gọi là kích thích giảm đau (counterirritants): dùng các hóa chất tạo cảm giác nóng và mát mẻ nhẹ trên da để làm phân tán sự chú ý của não. Nói cách khác, dầu cù là không trực tiếp dập tắt cơn đau mà thay vào đó, nó tạo nên sự nhầm lẫn, đồng thời là sự thỏa mãn cho não bộ bằng hỗn hợp nhiều thành phần.
Long não
Đây là một trong 2 thành phần hoạt động nhất trong dầu cù là và đã được cơ quan quản lý dược phẩm và thực thẩm Mỹ (FDA) công nhận dược tính. Long não làm giảm đau bằng cách phân tán sự chú ý của não bộ. Bản chất của nó là kích thích các cảm biến nhiệt độ trên da và tạo nên cảm giác mát mẻ. Trong khi đó, chỉ có một số lượng giới hạn các “dữ liệu” được hệ thống thần kinh xử lý ở cùng một điểm. Bởi thế nên chỉ cần ép cơ thể tập trung vào sự mát mẻ thì sẽ che đậy được cơn đau.
Menthol
Menthol cũng một thành phần hoạt động mạnh trong dầu cù là, được chiết xuất từ dầu bạc hà. Tương tự như long não, nó sẽ kích thích các thụ thể lạnh trên da, từ đó làm giảm lượng máu, giảm sưng tấy tại khu vực bị đau tương tự như cách đùng đá để chườm vào. Hơn thế nữa, menthol còn có thể tương tác với các thụ thể opioid, hình thành tác dụng giảm đau, giảm viêm hiệu quả hơn thay vì chỉ tạo sự phân tâm cho não bộ.
Tinh dầu bạc hà
Đây là một phụ phẩm trong quá trình trích xuất menthol và có giá rẻ hơn. Thêm vào đó, nó là menthone 26% (có ít hơn 2 nguyên tử H so với menthol). Tác dụng của nó là giúp các thành phần khác thẩm thấu vào da dễ dàng hơn.
Tinh dầu tràm, quế và đinh hương
Đây cũng là những thành phần có tác dụng đánh lừa thần kinh. Các loại tinh dầu này được cho là sẽ tạo nên các kích thích giảm đau tương tự như long não và menthol, tuy nhiên nó tạo nên cảm giác nóng chứ không phải lạnh. Theo FDA thì các chất này không có tác dụng giảm đau nhưng dầu đinh hương vẫn thường được sử dụng như một chất giảm đau tự nhiên.
Sáp và mỡ
Đây chính là cái kết nối tất cả các thành phần ở trên lại. Nó là một hỗn hợp giữ sáp cứng (paraffin) và Vaseline. Đây đều là những hợp chất của Carbon và Hydro, dẫn xuất từ dầu thô. Tuy nhiên, chuỗi phân tử paraffin có xu hướng hơi dài hơn, đồng thời liên kết giữa các phân tử của nó tỷ lệ thuận với diện tích bề mặt. Các phân tử paraffin kết dính và cứng hơn ở nhiệt độ phòng, trong khi Vaseline thì mềm hơn. Bởi thế hỗn hợp paraffin và Vaseline chỉ có thể mềm ra khi tiếp xúc với nhiệt độ từ cơ thể người. Bởi thế khi bôi, chúng sẽ lan tỏa trên da, giải phóng tất cả những thành phần khác và phát huy tác dụng “đánh lừa” não bộ.
Tham khảo Wired