Rich Communication Services (RCS) là một giao thức dùng cho việc nhắn tin giữa các nhà mạng với nhau dựa trên mạng Internet. Nó được thiết kế để thay thế cho SMS truyền thống với khả năng đính kèm theo nhiều loại thông tin khác, kể cả hình ảnh, link, video và các lệnh điều khiển. RCS còn được gọi là Advanced Messaging, Advanced Communication, joyn tùy theo nhà mạng hay các liên minh nhưng chung quy lại chúng vẫn dùng chung một chuẩn, một cách gửi nhận thông tin nhằm đảm bảo nhà mạng nào cũng có thể xử lý được.
Ai làm ra RCS?
Sáng kiến Rich Communication Suite (RCS) được thành hình từ một nhóm những công ty và cá nhân vào năm 2007. Năm 2008, Hiệp hội GMS (GSMA) chính thức trở thành nơi phát triển chính cho RCS, một ủy ban riêng đã được thành lập để thúc đẩy sự phát triển của tiêu chuẩn này. Nhiệm vụ của họ là đưa ra đặc tả, kiểm nghiệm và tích hợp RCS với hạ tầng mạng viễn thông cũng như với thiết bị đầu cuối của người dùng. 3 năm sau, dự án RCS đưa ra một chuẩn mới tên là RCS-e (e = ‘enhanced’, có nghĩa là cải thiện). Hiện tại, Hiệp hội chính thức gọi dự án này là Rich Communication Services.
Năm 2016, GSMA cho đăng tải một bộ cấu hình gọi là Universal Profile. Đây là một cấu hình RCS được soạn thảo và chấp nhận trên phạm vi toàn cầu. Những nhà mạng nào có sử dụng Universal Profile sẽ đảm bảo rằng tin nhắn của họ khi gửi tới nhà mạng khác sẽ được đọc ra một cách đầy đủ và chính xác.
Ai làm ra RCS?
Sáng kiến Rich Communication Suite (RCS) được thành hình từ một nhóm những công ty và cá nhân vào năm 2007. Năm 2008, Hiệp hội GMS (GSMA) chính thức trở thành nơi phát triển chính cho RCS, một ủy ban riêng đã được thành lập để thúc đẩy sự phát triển của tiêu chuẩn này. Nhiệm vụ của họ là đưa ra đặc tả, kiểm nghiệm và tích hợp RCS với hạ tầng mạng viễn thông cũng như với thiết bị đầu cuối của người dùng. 3 năm sau, dự án RCS đưa ra một chuẩn mới tên là RCS-e (e = ‘enhanced’, có nghĩa là cải thiện). Hiện tại, Hiệp hội chính thức gọi dự án này là Rich Communication Services.
Năm 2016, GSMA cho đăng tải một bộ cấu hình gọi là Universal Profile. Đây là một cấu hình RCS được soạn thảo và chấp nhận trên phạm vi toàn cầu. Những nhà mạng nào có sử dụng Universal Profile sẽ đảm bảo rằng tin nhắn của họ khi gửi tới nhà mạng khác sẽ được đọc ra một cách đầy đủ và chính xác.
Chỉ một thời gian ngắn sau khi ra đời, dự án đã có sự tham gia của 47 nhà mạng trên thế giới, 11 công ty sản xuất, 2 công ty phát triển hệ điều hành (Google, Microsoft). Google mới đây bắt đầu mang RCS lên Android thông qua ứng dụng Android Messages của mình (đổi tên từ app Messenger trước đây). Google cũng thiết kế một số nền tảng phần mềm và phần cứng để giúp các nhà mạng thử nghiệm, triển khai chuẩn tin nhắn mới này.
RCS làm được gì?
Bạn có thể tưởng tượng về RCS giống như Facebook Messenger, Zalo, WhatsApp, Viber. Hầu hết những gì app chat làm được thì RCS cũng làm được:
- Nhắn tin 1-1
- Nhắn tin với nhóm nhiều người cùng lúc
- Gửi nhận file (file ảnh cho phép tối đa 10MB ở thời điểm này)
- Chia sẻ các loại nội dung rich, ví dụ như link web
- Tài khoản, thông tin online (kiểu như profile Facebook, tích hợp với app danh bạ)
- Gọi thoại qua mạng 3G, 4G
- Gọi video
- Trao đổi vị trí địa lý
- Gửi tin nhắn âm thanh
- Chặn tin nhắn từ người khác
- Hỗ trợ API để app bên thứ ba có thể sử dụng
- Hỗ trợ
- Tự động quay lại gửi SMS nếu thiết bị nhận không hỗ trợ đọc RCS
Bên cạnh việc giúp bạn nhắn tin vui vẻ hơn, nó còn có thể dùng cho kinh doanh. Các hãng hàng không sẽ gửi cho bạn code quét để lên máy bay chứ không chỉ là đường link mở vé điện tử. Các dịch vụ bán vé cũng sẽ gửi thẳng mã vạch cho bạn để đi tham dự sự kiện, nó cũng hỗ trợ doanh nghiệp giao tiếp với khách hàng nhanh chóng, tiện lợi và trực quan hơn bao giờ hết ngay cả khi họ chưa cài app chat riêng. Tên của đơn vị gửi tin nhắn cũng được hiển rõ ràng thay vì chỉ những đầu số ngắn không có ý nghĩa.
Vì sao chúng ta cần RCS?
Chúng ta đã có 3G, 4G, đã có các app chat, vậy tại sao chúng ta lại cần thêm một thứ có thể làm những việc mà app chat đã làm được?
Thứ nhất, RCS là một chuẩn chung, một giao thức chung. Chữ chung này là yếu tố quan trọng nhất, vì nó đảm bảo bất kì điện thoại nào chạy bất kì hệ điều hành nào cũng có khả năng gửi nhận tin nhắn. Universal Profile mà chúng ta đã tìm hiểu ở trên lại càng thúc đẩy điều đó bằng cách định nghĩa một cấu hình chung cho toàn thế giới, nhà mạng và nhà sản xuất thiết bị cứ thế mà theo. Nói cách khác, bạn ở Việt Nam, khi bạn gửi tin nhắn RCS từ Galaxy S8 tới bạn gái xài HTC U Ultra đang đi chơi ở Singapore thì bạn có thể chắc chắn rằng bạn gái của bạn sẽ nhận được đúng những gì bạn muốn, không bị mất hình, mất chữ, hay tệ hơn là tin nhắn không đọc được.
Quảng cáo
Trong khi đó, nếu bạn đang xài Facebook Messenger và gửi qua máy bạn gái, lỡ bạn gái chưa cài app đó thì xem như đứt mất đường liên lạc. Tương tự cho những ứng dụng nhắn tin như Zalo hay WhatsApp, nếu bạn không cài app là thua đẹp ngay. Còn RCS được hỗ trợ ngay từ gốc, trong tương lai điện thoại nào cũng có sẵn, cứ cầm lên là nhắn. Xong. Y như SMS!
Đây cũng là lý do mà các nhà mạng ngồi lại với nhau hồi năm 2007. Họ muốn làm một cái gì đó để cạnh tranh với các dịch vụ nhắn tin online trong khi tận dụng được dung lượng mạng di động đang ngày càng mở rộng của mình. Về tính năng thì các nhà mạng có thể không phát triển nhanh như app bên ngoài, nhưng cái sự chuẩn hóa mà họ nắm trong tay thì các app sẽ không bao giờ làm được.
Thứ hai, RCS được phát triển bởi một tập hợp các nhà mạng và công ty công nghệ. Nó có thể được mở rộng lên rất lớn để xử lý được lưu lượng cực kì nhiều mà không gặp vấn đề gì cả. Trong khi đó, các app chat kia dùng những server của họ, những thứ có rủi ro bị sập hoặc lỗi nữa chừng nên sẽ không thể đảm bảo đường truyền được liên tục. Facebook mới đây cũng đã bị một vấn đề khiến lượng truy cập bị tụt dốc trong vài phút.
Thứ ba, RCS là của nhà mạng, vậy nên nhiều khả năng họ sẽ đưa ra các gói giảm giá, khuyến mãi mạnh để thu hút người dùng. Có thể là miễn cước 3G, 4G khi nhắn RCS chẳng hạn. Lúc đó người dùng chúng ta là có lợi. Hiện chưa rõ các nhà mạng sẽ thu phí RCS như thế nào, theo dạng từng tin lẻ hay cứ để gửi nhận thoải mái bằng 3G, 4G. Khi RCS xuất hiện phổ biến hơn chúng ta sẽ biết được thông tin này.
RCS vẫn còn nhiều thứ phức tạp
RCS là một chuẩn, tuy nhiên không phải cứ là chuẩn thì bạn có thể ép mọi nhà mạng làm theo. Trong danh sách các nhà mạng hỗ trợ cho RCS không có 3 ông lớn AT&T, T-Mobile và Verizon. Ba nhà mạng này cực kì quyền lực trong thế giới viễn thông Mỹ và rất khó để đụng chạm tới họ trừ khi bạn thuyết phục được một lợi ích lớn với những công ty này. Ngay cả những hãng sản xuất thiết bị di động muốn làm với với bộ 3 nói trên cũng mất nhiều thời gian, công sức chứ không phải cứ ngồi vào nói này nói kia là họ nghe và làm theo.
Quảng cáo
Mặc dù không có trong danh sách nhưng các nhà mạng này vẫn có RCS, tuy nhiên bị giới hạn nhiều thứ hơn so với cấu hình chuẩn. RCS của T-Mobile chỉ cho phép gửi tin nội mạng, AT&T cũng chỉ cho dùng nội mạng để gửi tin và gọi video. Verizon thì có RCS nhưng có nhiều chỗ khác với chuẩn chung của GSMA, đây cũng là truyền thống của Verizon trong nhiều năm qua. Họ thường không làm theo số đông trừ khi bị bắt buộc phải làm thế. Chỉ có nhà mạng Sprint ở Mỹ là hỗ trợ đầy đủ cho RCS Universal Profile.
Nói xa qua, quay trở lại Việt Nam. Ở nước ta cũng không có nhà mạng nào nằm trong danh sách hỗ trợ của GSMA. Có thể Mobifone, Viettel, Vinaphone đang thử nghiệm nội bộ chuẩn này không chừng, nhưng ở vai trò là người dùng thì chúng ta chẳng cách nào biết chuyện này trừ khi bộ 3 công bố ra ngoài. Nhiều quốc gia khác cũng không góp mặt, có lẽ họ đợi bộ cấu hình khi đã hoàn thành thì sẽ áp dụng cho hạ tầng của mình.
Ở phía thiết bị cuối, Android, iOS và Winodws 10 đều hỗ trợ cho RCS miễn là có app (hoặc có tính năng tích hợp sẵn trong hệ điều hành). Nói cách khác, thiết bị không phải là vấn đề. Apple có iMessage, là một nền tảng kiếm tiền và cũng là công cụ giữ chân người tiêu dùng nên có thể hãng sẽ không mặn mà lắm với RCS. Nhưng thiết bị cuối không phải vấn đề lớn, Apple vẫn có thể dễ dàng nâng cấp iMessage để nó dùng RCS mà vẫn giữ lại tất cả những yếu tố đặc trưng đã hình thành nên iMessage. Tương tự, Google cũng vừa phát hành app cho Android, ngay lập tức cả tỉ thiết bị trên thế giới đã có khả năng gửi nhận RCS.
Tóm lại, trên phạm vi toàn cầu, có nhiều người đã có thể dùng RCS trong khi nhiều người vẫn chưa có cơ hội tiếp cận với giao thức nhắn tin này. Vẫn còn việc cần các nhà mạng trước khi mang chuẩn này ra cả thế giới và phổ biến nó ở quy mô mà SMS đã làm được.