Chúng ta nghe nói Apple sẽ chuyển sang dùng GPU do mình tự phát triển. Chỉ một tin rò rỉ này đã kéo giá cổ phiếu của Imagination, công ty cung cấp thiết kế GPU cho iPhone, iPad từ đầu đến giờ, sụt gần một nửa. Chưa biết thiết kế bộ xử lý đồ họa "nhà trồng" có kịp dùng cho iPhone 8 hay không nhưng việc Apple tự làm GPU là chuyện sớm muộn mà thôi vì hãng bây giờ đã trở nên quá lớn, Apple không thể để xảy ra rủi ro nào khi phụ thuộc vào công nghệ của các công ty khác, đặc biệt là với những sản phẩm sống còn như iPhone.
Vì sao Apple sẽ làm GPU tùy biến?
Cho anh em nào chưa biết, từ iPhone đời đầu Apple đã dùng GPU PowerVR do Imagination thiết kế. Lưu ý Imagination không tự làm GPU, họ chỉ bán bản quyền thiết kế của mình cho các công ty khác để họ tự triển khai và sản xuất. PowerVR cũng từng được Intel sử dụng cho dòng chip Atom di động và mới đây MediaTek cũng xài PowerVR cho SoC Helio X30 mới nhất, mạnh nhất của công ty. Đồ họa của PowerVR thường được đánh giá cao hơn so với GPU Mali của ARM và ngang ngửa với Adreno của Qualcomm.
Cách đây không lâu, Apple vẫn còn dùng nguyên thiết kế GPU PowerVR, tức là Imagination cung cấp như thế nào thì Apple xài thế đó. Nhưng kể từ con chip A10 Fusion đang xài cho iPhone 7 và 7 Plus, Apple đã bắt đầu can thiệp vào thiết kế GPU tuy nó vẫn còn dựa trên dòng PowerVR Series 7XT GT7600 Plus. Đây có thể xem là động thái đầu tiên trong việc tùy biến bộ xử lý đồ họa của Apple.
Với Apple, hãng có đủ nguồn lực và kinh nghiệm để làm chuyện này nên tin đồn không phải là không đáng tin. Từ lâu công ty đã tùy biến kiến trúc ARM để cho ra nhân CPU của riêng mình, trong A10 Fusion là hai nhân Hurricane và Zephyr, chứ không xài hàng "mì ăn liền" Cortex và đây cũng là lý do vì sao các chip A-Series thường có hiệu năng tốt trong khi vẫn giữ được mức độ tiêu thụ điện hợp lý và không cần nhiều nhân. Việc tùy biến thiết kế CPU chưa bao giờ là chuyện dễ dàng, Apple, Intel là những công ty đi đầu trong chuyện này và giờ Samsung, LG cũng đã nhảy lên chung một con thuyền.
Cho anh em nào chưa biết, từ iPhone đời đầu Apple đã dùng GPU PowerVR do Imagination thiết kế. Lưu ý Imagination không tự làm GPU, họ chỉ bán bản quyền thiết kế của mình cho các công ty khác để họ tự triển khai và sản xuất. PowerVR cũng từng được Intel sử dụng cho dòng chip Atom di động và mới đây MediaTek cũng xài PowerVR cho SoC Helio X30 mới nhất, mạnh nhất của công ty. Đồ họa của PowerVR thường được đánh giá cao hơn so với GPU Mali của ARM và ngang ngửa với Adreno của Qualcomm.
Cách đây không lâu, Apple vẫn còn dùng nguyên thiết kế GPU PowerVR, tức là Imagination cung cấp như thế nào thì Apple xài thế đó. Nhưng kể từ con chip A10 Fusion đang xài cho iPhone 7 và 7 Plus, Apple đã bắt đầu can thiệp vào thiết kế GPU tuy nó vẫn còn dựa trên dòng PowerVR Series 7XT GT7600 Plus. Đây có thể xem là động thái đầu tiên trong việc tùy biến bộ xử lý đồ họa của Apple.
Với Apple, hãng có đủ nguồn lực và kinh nghiệm để làm chuyện này nên tin đồn không phải là không đáng tin. Từ lâu công ty đã tùy biến kiến trúc ARM để cho ra nhân CPU của riêng mình, trong A10 Fusion là hai nhân Hurricane và Zephyr, chứ không xài hàng "mì ăn liền" Cortex và đây cũng là lý do vì sao các chip A-Series thường có hiệu năng tốt trong khi vẫn giữ được mức độ tiêu thụ điện hợp lý và không cần nhiều nhân. Việc tùy biến thiết kế CPU chưa bao giờ là chuyện dễ dàng, Apple, Intel là những công ty đi đầu trong chuyện này và giờ Samsung, LG cũng đã nhảy lên chung một con thuyền.
Lý do mà các hãng bắt đầu tự làm nhân CPU riêng đó là do họ có thể kiểm soát nó tốt hơn khi xài trên thiết bị của mình. Vì nhân này do "nhà trồng" nên lúc thiết kế thì hãng đã biết họ cần làm CPU như thế nào để đáp ứng được những tính năng mà họ chuẩn bị đưa lên chiếc điện thoại mới của mình. Họ biết rõ thiết kế của máy ra sao, chỗ nào sẽ đặt SoC, mức độ tản nhiệt ra sao, chất liệu bên ngoài là gì nên có thể điều chỉnh hiệu năng và mức độ tiêu thụ điện theo đúng ý muốn của mình. Trong khi đó, các công ty như Qualcomm phải làm chip cho rất nhiều hãng khác nhau nên cần có một số thứ được làm ở mức khái quát để tăng tính tương thích, vậy nên khó mà tối ưu cho từng chiếc máy được.
Rồi chưa kể đến việc phụ thuộc vào công nghệ của một hãng khác luôn tiềm ẩn rủi ro lớn. Ví dụ, năm sau Qualcomm không kịp ra mắt chip xịn kịp lúc thì cái điện thoại của bạn liệu có thể xài chip mới kịp lúc hay không? Nói đâu xa, hãy nhìn Snapdragon 835. Con chip này tới tận tháng 6 mới bắt đầu giao hàng loạt cho các đơn vị sản xuất điện nên nhiều mẫu smartphone ra mắt nửa đầu năm nay như HTC U Ultra, LG G6 phải ngậm ngùi xài chip cũ là Snap 821. Chỉ có mỗi Samsung là được dùng 835 do hãng cũng tham gia phát triển con chip này. Rồi nếu Snap 835 không mạnh như ý định của bạn thì sao? Lỡ Snap 835 bị lỗi quá nhiệt như con Snapdragon 810 thì phải giải quyết ra sao? Những rủi ro này là không thể chấp nhận với Apple.
Quay trở lại việc Apple tùy biến GPU, lý do cũng hoàn toàn tương tự. Một khi Apple nắm trong tay thiết kế của GPU và cả CPU, công ty có thể kiểm soát chặt chẽ quy trình phát triển sản phẩm từ khi còn trên giấy cho đến khi ra thành phẩm. Hãng có thể đạt được hiệu năng đúng như mình muốn và không bị giới hạn bởi năng lực của bất kì một công ty nào khác. Những rủi ro từ bên ngoài - thứ mà Apple không thể kiểm soát - sẽ hoàn toàn bị loại bỏ. Như lời tờ Wired: Apple tự làm GPU là để tự nắm định mệnh của mình.
Lưu ý: ngoài việc thiết kế mới hoàn toàn GPU từ đầu, vẫn có khả năng Apple sẽ lấy GPU của Imagination và tùy biến nó mạnh hơn so với những gì công ty đã làm trong chip A10 Fusion. Ngoài lý do về kĩ thuật và chi phí, Imagination cũng đang nắm nhiều bằng sáng chế về GPU và nếu không cẩn thận thì Apple có thể bị kiện như chơi. Thay vì tự làm khó mình như vậy, hãng có thể tận dụng nền tảng của Imagination rồi xây dựng nên GPU của mình, hệt như việc công ty lấy thiết kế CPU của ARM về tùy biến đấy thôi.
Người dùng chúng ta có lợi gì?
Nãy giờ toàn nói về hãng, vậy người dùng như anh em chúng ta thì hưởng lợi gì từ việc Apple tự làm GPU
1. Chơi game đã hơn, mượt hơn, hình ảnh đẹp hơn
Quảng cáo
Với sức xử lý tăng lên, con GPU tùy biến của Apple sẽ xử lý được những hình ảnh ở độ phân giải cao hơn và độ chi tiết cao hơn. Game sẽ là thứ cần GPU này nhất vì anh em có thể chơi game ngon hơn, đã mắt hơn, trên cùng chiếc iPhone, iPad mà anh em vẫn đang sử dụng. Tất nhiên, tác dụng này cũng có thể áp dụng cho cả những ứng dụng xử lý hình ảnh hay edit video nữa, lúc đó thời gian kết xuất file kết quả sẽ được rút ngắn, hiệu ứng preview nhanh hơn, ít bị đứng giật hơn.
Rồi tới khi con GPU này được Apple mang lên TV thì nó lại tiếp tục phát huy tiềm năng của mình trên những cái màn hình lớn. Phim 4K sẽ xem mượt hơn, đẹp hơn, mà biết đâu khi đó đã có phim 8K hay 120K rồi không chừng 😁
2. Tiết kiệm điện hơn
Khi Apple tự làm nhân CPU, họ đặt việc tiêu thụ điện hiệu quả lên hàng đầu và mình nghĩ rằng với GPU cũng không khác. Vì CPU, GPU là một trong những thành phần tốn nhiều năng lượng để hoạt động nhất nên việc tối ưu nó là cần thiết và sẽ giúp thời lượng xài pin của iPhone, iPad được lâu hơn. Chơi game lâu hơn, coi phim cũng lâu hơn, vậy là ngon rồi.
3. AR, VR
Tim Cook từng bày tỏ sự hứng thú của ông với lĩnh vực AR và GPU mạnh hơn sẽ mở đường cho iPhone tiến vào lĩnh vực này. Vì GPU mạnh hơn và thông minh hơn nên nó có thể phát hiện rõ hơn các vật thể khung hình, phân tích xem vật thể đó là gì, giá bao nhiêu tiền, hay cảnh vật này chụp ở đâu, địa chỉ là gì, có thể đặt vé tới tham quan hay không. Trước đây những thứ này cần GPU rất mạnh thì mới xử lý nổi nên thường hình ảnh sẽ được up lên server để xử trên đó rồi đẩy kết quả về điện thoại, nhưng như vậy thì tốn thời gian, tốn dung lượng mạng, nếu có thể làm ngay trên điện thoại bằng GPU mới thì ngon lành.
Quảng cáo
Với ứng dụng VR, GPU mạnh hơn và được tối ưu tốt sẽ đồng bộ kịp thời với hình ảnh, với ứng dụng và với màn hình để tăng cường trải nghiệm. Nhờ vậy mà khi chơi lâu sẽ đỡ chóng mặt hơn, hình ảnh sắc nét hơn, nhìn đã hơn, chân thực hơn.
4. Chia bớt tải cho CPU nói chung
CPU giỏi việc xử lý dữ liệu tuần tự, còn GPU giỏi xử lý dữ liệu song song. Khi kết hợp cả hai thứ này lại một cách nhuẫn nhuyễn thì chúng ta sẽ có một cái điện thoại hay tablet chạy nhanh hơn, mượt hơn, app xử lý xong công việc nhanh chóng hơn. GPU mạnh hơn còn giúp CPU giảm đi workload của mình, từ đó giảm đi mức độ tiêu thụ năng lượng và để dành phần năng lượng đó cho những nơi xứng đáng hơn.
5. Màn hình độ phân giải cao hơn
GPU luôn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm đương màn hình độ phân giải cao cho iPhone, iPad. Nếu máy không có GPU đủ mạnh thì hiệu năng sẽ bị chậm đi vì nó vừa gánh màn hình vừa gánh cả những thứ khác đang chạy. Đây cũng là lý do vì sao Apple phải làm SoC riêng cho iPad với khả năng đồ họa mạnh hơn so với con chip iPhone cùng đời (chẳng hạn A9X mạnh hơn về GPU so với A9, CPU thì giữ nguyên). Đặc biệt với những màn hình độ phân giải cao của iPad Pro thì đây là thứ cực kì quan trọng.
Tóm lại: Việc có GPU mới ngon hơn sẽ cho phép Apple tăng độ phân giải lên nữa mà không bị thắt cổ chai về hiệu năng.
Có thể thấy được rất nhiều thứ có thể cải tiến khi Apple chọn con đường tự tùy biến hay tự thiết kế GPU cho riêng mình. Vẫn chưa rõ liệu họ sẽ làm mới hết hay xài thiết kế có sẵn của Imagination, cá nhân mình tin vào khả năng thứ hai hơn ít nhất là trong ngắn hạn. Nhưng dù gì đi nữa thì người hưởng lợi cuối cùng sẽ chính là người dùng như anh em Tinh tế đang đọc bài này.