Tưởng chừng như vô hại song sự cô đơn hoặc cô lập với xã hội lại có những tác động tiêu cực đến sức khoẻ và tuổi thọ, đặc biệt là đối với người lớn tuổi. Một nghiên cứu thực hiện vào năm 2013 cho thấy việc bạn cô đơn có thể kích thích nồng độ của các hormone stress và viêm tăng lên, từ đó gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim, viêm khớp, tiểu đường loại 2, giảm trí nhớ và thậm chí là ý nghĩ tự tử. Ở những người lớn tuổi cho biết họ cảm thấy bị bỏ rơi, cô lập hoặc thiếu thốn tình bạn, tần suất thực hiện như việc hằng ngày như tắm, chải chuốt hay nấu ăn giảm sút trong khi khả năng tử vong lại cao hơn so với những người không có cảm giác trên. Kết quả nghiên cứu được đưa ra sau khi các nhà khoa học dành 6 năm để theo dõi những người này.
Tiến sĩ Dhruv Khullar làm việc tại Đại học Y Weill Cornell Medicine (New York, Mỹ) cho biết việc cô lập với xã hội có thể khiến một người bị gián đoạn giấc ngủ, có những phản ứng miễn dịch bất thường và suy giảm nhận thức nhanh chóng. Theo ông, vấn đề này đang là một “đại dịch” với độ lây lan ngày càng phức tạp. Ngày càng có nhiều người rơi vào tình trạng như vậy khiến cho các nhà khoa học không thể ngồi yên và đến nay đã có khá nhiều nghiên cứu được thực hiện khai thác chủ đề này nhằm có thêm sự hiểu biết về tác động của sự cô đơn đối với sức khoẻ. Trong số đó, có một vài phát hiện đáng ngạc nhiên.
Thứ nhất, mặc dù mang đến những nguy cơ tương đương nhau nhưng cô đơn và cô lập với xã hội không nhất thiết lúc nào cũng phải đi cùng nhau, theo kết quả nghiên cứu của Julianne Holt-Lunstad và Timothy B. Smith, hai nhà tâm lý học thuộc Đại học Brigham Young. “Cô lập nghĩa là chỉ có vài mối quan hệ hoặc tương tác xã hội, trong khi sự cô đơn liên quan đến nhận thức chủ quan về sự cô lập” các nhà nghiên cứu viết. Nói cách khác, một người có thể bị cô lập với xã hội nhưng lại không cảm thấy cô đơn, họ đơn giản là thích sống một cách ẩn dật. Tương tự như vậy, một người cũng có thể cảm thấy cô đơn ngay khi xung quanh họ là rất nhiều người. Trên thực tế, một nghiên cứu công bố hồi năm 2012 bởi tiến sĩ Carla Perissinotto và các cộng sự tại Đại học California cho thấy hầu hết những người nói họ cảm thấy cô đơn đều đã kết hôn, đang sống với người khác và không bị trầm cảm.
“Chưa lập gia đình mang đến rủi ro đáng kể, nhưng không phải tất cả các cuộc hôn nhân đều viên mãn. Chúng ta cần xem xét đến chất lượng của các mối quan hệ chứ không đơn thuần chỉ là sự tồn tại hoặc số lượng các mối quan hệ”, tiến sĩ Holt-Lunstad nhận định. Theo tiến sĩ Nancy J. Donovan, bác sĩ tâm thần học người cao tuổi và là nhà nghiên cứu về thần kinh tại Brigham cho biết “có sự tương qua giữa cô đơn và tương tác xã hội nhưng không tồn tại ở tất cả mọi người. Có thể đề xuất đơn giản đối với những người cô đơn chính là họ nên cố gắng tương tác với người khác nhiều hơn”.
Một phát hiện đáng ngạc nhiên khác đó là không phải chỉ có người lớn tuổi là cảm thấy cô đơn. Tiến sĩ Holt-Lunstad sau khi cùng các đồng nghiệp phân tích 70 nghiên cứu về tác động của sự cô đơn có liên quan đến 3,4 triệu người đã nhận thấy nhóm có tỷ lệ cô đơn cao nhất là thanh thiếu niên và người trẻ, sau đó mới đến những người già. “Chúng tôi tìm thấy nhiều rủi ro đối với những người dưới 65 tuổi hơn so với nhóm trên 65 tuổi”, Holt-Lunstad nói.
Tiến sĩ Donovan cho rằng tính đến thời điểm này đã có nhiều bằng chứng cho thấy ảnh hưởng của sự cô đơn đối với sức khoẻ, đồng thời nhận định cô đơn cũng giống như trầm cảm cấp thấp và nếu trầm trọng hơn, tình trạng này có thể gây ra những thay đổi ở não bộ tương tự như các bệnh lý thần kinh khác. Hiện nay, một số quốc gia trên thế giới cũng đã bắt đầu triển khai những dự án cũng như chiến dịch nhằm giải quyết vấn đề này, tuy nhiên, hầu hết các giải pháp vẫn chưa cho kết quả khả quan.
Tiến sĩ Dhruv Khullar làm việc tại Đại học Y Weill Cornell Medicine (New York, Mỹ) cho biết việc cô lập với xã hội có thể khiến một người bị gián đoạn giấc ngủ, có những phản ứng miễn dịch bất thường và suy giảm nhận thức nhanh chóng. Theo ông, vấn đề này đang là một “đại dịch” với độ lây lan ngày càng phức tạp. Ngày càng có nhiều người rơi vào tình trạng như vậy khiến cho các nhà khoa học không thể ngồi yên và đến nay đã có khá nhiều nghiên cứu được thực hiện khai thác chủ đề này nhằm có thêm sự hiểu biết về tác động của sự cô đơn đối với sức khoẻ. Trong số đó, có một vài phát hiện đáng ngạc nhiên.
Thứ nhất, mặc dù mang đến những nguy cơ tương đương nhau nhưng cô đơn và cô lập với xã hội không nhất thiết lúc nào cũng phải đi cùng nhau, theo kết quả nghiên cứu của Julianne Holt-Lunstad và Timothy B. Smith, hai nhà tâm lý học thuộc Đại học Brigham Young. “Cô lập nghĩa là chỉ có vài mối quan hệ hoặc tương tác xã hội, trong khi sự cô đơn liên quan đến nhận thức chủ quan về sự cô lập” các nhà nghiên cứu viết. Nói cách khác, một người có thể bị cô lập với xã hội nhưng lại không cảm thấy cô đơn, họ đơn giản là thích sống một cách ẩn dật. Tương tự như vậy, một người cũng có thể cảm thấy cô đơn ngay khi xung quanh họ là rất nhiều người. Trên thực tế, một nghiên cứu công bố hồi năm 2012 bởi tiến sĩ Carla Perissinotto và các cộng sự tại Đại học California cho thấy hầu hết những người nói họ cảm thấy cô đơn đều đã kết hôn, đang sống với người khác và không bị trầm cảm.
“Chưa lập gia đình mang đến rủi ro đáng kể, nhưng không phải tất cả các cuộc hôn nhân đều viên mãn. Chúng ta cần xem xét đến chất lượng của các mối quan hệ chứ không đơn thuần chỉ là sự tồn tại hoặc số lượng các mối quan hệ”, tiến sĩ Holt-Lunstad nhận định. Theo tiến sĩ Nancy J. Donovan, bác sĩ tâm thần học người cao tuổi và là nhà nghiên cứu về thần kinh tại Brigham cho biết “có sự tương qua giữa cô đơn và tương tác xã hội nhưng không tồn tại ở tất cả mọi người. Có thể đề xuất đơn giản đối với những người cô đơn chính là họ nên cố gắng tương tác với người khác nhiều hơn”.
Một phát hiện đáng ngạc nhiên khác đó là không phải chỉ có người lớn tuổi là cảm thấy cô đơn. Tiến sĩ Holt-Lunstad sau khi cùng các đồng nghiệp phân tích 70 nghiên cứu về tác động của sự cô đơn có liên quan đến 3,4 triệu người đã nhận thấy nhóm có tỷ lệ cô đơn cao nhất là thanh thiếu niên và người trẻ, sau đó mới đến những người già. “Chúng tôi tìm thấy nhiều rủi ro đối với những người dưới 65 tuổi hơn so với nhóm trên 65 tuổi”, Holt-Lunstad nói.
Tiến sĩ Donovan cho rằng tính đến thời điểm này đã có nhiều bằng chứng cho thấy ảnh hưởng của sự cô đơn đối với sức khoẻ, đồng thời nhận định cô đơn cũng giống như trầm cảm cấp thấp và nếu trầm trọng hơn, tình trạng này có thể gây ra những thay đổi ở não bộ tương tự như các bệnh lý thần kinh khác. Hiện nay, một số quốc gia trên thế giới cũng đã bắt đầu triển khai những dự án cũng như chiến dịch nhằm giải quyết vấn đề này, tuy nhiên, hầu hết các giải pháp vẫn chưa cho kết quả khả quan.
Nguồn: Nytimes
