Vinsmart, Bphone là hai cái tên trong ngành điện thoại Việt Nam được nhắc tới nhiều trong thời gian gần đây. Ngoài ra chúng ta còn có Mobiistar cũng là một tên tuổi lâu năm còn trụ lại được sau nhiều năm kinh doanh trong lĩnh vực cạnh tranh nghẹt thở này. Nhưng ngày càng có nhiều rào cản hơn với các doanh nghiệp Việt khi muốn làm smartphone.
Giá bán sát sàn từ các hãng Trung Quốc
Các hãng Trung Quốc đang cạnh tranh về giá cực kì gắt gao, ngay cả những hãng nhiều năm kinh nghiệm như HTC, Sony, LG và thậm chí Samsung cũng phải e dè trước cuộc chiến giá không hồi kết. Các hãng Trung Quốc ít quan tâm tới lợi nhuận, họ bán để giành thị phần và tăng mức độ nhận diện thương hiệu nên đương nhiên các hãng lớn khác cực kì khó cạnh tranh lại. Oppo, Huawei, Vivo và đặc biệt là Xiaomi đã theo đuổi chính sách này từ vài năm và nó đã có tác dụng trong việc giáo dục thị trường về các sản phẩm Trung Quốc.
Thế nên để Bphone, Vinsmart bán được và có lời sẽ là chuyện cực kì khó ở thời điểm này, nhất là ở phân khúc tầm trung, thị trường mà có vẻ cả Bphone lẫn Vinsmart đều đang nhắm tới. Nếu bán máy cao cấp thì may ra mới có lãi, nhưng khi đó các hãng này sẽ phải làm ra đủ lý do để khiến người dùng chịu chi tiền thay vì móc bóp ra mua Samsung Galaxy, iPhone. Những lợi thế đó sẽ là một câu hỏi lớn cho năng lực của những nhà sản xuất nội địa.
Giá bán sát sàn từ các hãng Trung Quốc
Các hãng Trung Quốc đang cạnh tranh về giá cực kì gắt gao, ngay cả những hãng nhiều năm kinh nghiệm như HTC, Sony, LG và thậm chí Samsung cũng phải e dè trước cuộc chiến giá không hồi kết. Các hãng Trung Quốc ít quan tâm tới lợi nhuận, họ bán để giành thị phần và tăng mức độ nhận diện thương hiệu nên đương nhiên các hãng lớn khác cực kì khó cạnh tranh lại. Oppo, Huawei, Vivo và đặc biệt là Xiaomi đã theo đuổi chính sách này từ vài năm và nó đã có tác dụng trong việc giáo dục thị trường về các sản phẩm Trung Quốc.
Thế nên để Bphone, Vinsmart bán được và có lời sẽ là chuyện cực kì khó ở thời điểm này, nhất là ở phân khúc tầm trung, thị trường mà có vẻ cả Bphone lẫn Vinsmart đều đang nhắm tới. Nếu bán máy cao cấp thì may ra mới có lãi, nhưng khi đó các hãng này sẽ phải làm ra đủ lý do để khiến người dùng chịu chi tiền thay vì móc bóp ra mua Samsung Galaxy, iPhone. Những lợi thế đó sẽ là một câu hỏi lớn cho năng lực của những nhà sản xuất nội địa.
Các hãng nội địa cũng yếu thế hơn khi đi deal giá với nhà cung cấp linh kiện, thứ nhất là do số lượng đặt hàng không thể nào lớn như các anh bạn Trung Quốc, thứ hai là kinh nghiệm trên thị trường cũng còn khá non. Chi phí sản xuất sẽ theo đó mà tăng lên, càng làm cho biên độ lợi nhuận giảm xuống.
Mình vẫn muốn Bphone, Vinsmart ra đời và phải có lãi, vì chỉ khi có lãi thì họ mới có nhiều động lực để tiếp tục làm ra những sản phẩm tốt hơn qua từng năm thay vì chỉ đẩy doanh số kịch kim bằng mọi giá, kể cả việc bắt chước Apple (chiến lược của nhiều hãng Trung Quốc). Mình thích một cái điện thoại khác biệt, nhìn vào là biết ngay, xài những chiếc máy như vậy mới thích.
Rào cản về thương hiệu
Bphone được 3 năm, Vinsmart chưa ra đời, thế nên để các sản phẩm này xuất hiện trong tâm trí người dùng sẽ là một bài toán rất khó và rất tốn tiền. Tuy nhiên những hãng nội địa thường có lợi thế trong việc hiểu thị trường, hiểu cách bản địa hóa và biết được những gì đang hot để kịp theo trend nên mình nghĩ rằng BKAV và Vingroup vẫn sẽ có những cách làm riêng và đáng ghi nhớ để đưa thương hiệu của họ tới rộng rãi hơn.
Ngoài ra, trong dài hạn, hình ảnh thương hiệu của các hãng này cũng cần phải được xây dựng vững chắc trong dài hạn để tạo ra một nền tảng an toàn. Thay vì chỉ là các hãng đu trend, Bphone hay Vinsmart sẽ cần trở thành một thương hiệu mà nhắc tới điện thoại là người ta nghĩ tới ngay, để từ đó còn vươn ra thế giới nữa chứ không lẽ chỉ mãi lòng vòng Việt Nam 😁
Một cách mà các doanh nghiệp trong nước có thể hỗ trợ nhau đó là các nhà bán lẻ như Thế Giới Di Động, Điện Máy Xanh, các chuỗi cửa hàng nhỏ... cùng đẩy thương hiệu chung với Bphone và Vinsmart. Do mạng lưới phủ rộng khắp các tỉnh thành, cái tên của những hãng này sẽ chạm được tới nhiều người hơn, và có thể người dùng không mua nhưng ít nhất những chữ Bphone, Vphone gì đó cũng đã in vào đầu họ. Để biết đâu lần sau có cơ hội, họ lại đi mua các dòng máy này thì sao?
Rào cản về kĩ thuật, kinh nghiệm
Cái này nguy hiểm hơn so với rào cản thương hiệu. Thương hiệu bạn làm được, còn kĩ thuật và kinh nghiệm triển khai một thứ phức tạp như smartphone lại là chuyện khác. Chưa chắc bạn có tiền đã tuyển được người đủ giỏi về phục vụ cho dự án của bạn, và người đó cũng phải có kinh nghiệm lâu năm để giải quyết nhiều khía cạnh khác nhau nữa. Mỗi linh kiện trên chiếc điện thoại đều cần những chuyên gia để làm, ví dụ như màn hình, camera, chip, tích hợp, cả phần mềm nữa.
Quảng cáo
Ví dụ như camera đi, để làm camera tốt đâu chỉ đơn giản là đi mua cụm camera chất lượng cao về gắn vào điện thoại là xong. Bạn còn phải chỉnh thuật toán, chụp ảnh thử rồi test đi test lại để có được bộ cấu hình phù hợp, chưa kể xử lý tín hiệu hình ảnh như thế nào cho nhanh và không làm nghẽn cổ chai lại là một vấn đề phức tạp khác. Chẳng phải đơn giản đâu, và mình không chắc rằng các hãng làm điện thoại có một quy trình đủ tốt để cạnh tranh với những cái tên lớn đã làm smartphone từ lâu.
Hiện tại nguồn nhân sự về mảng linh kiện của smartphone ở nước ta cũng đang thiếu nhiều, nên các hãng sẽ phải đi tuyển nhân sự nước ngoài về làm ít nhất ở thời gian đầu. Một khi chúng ta có thêm nhiều nhân tài thì rào cản này sẽ dần được tháo gỡ, nhưng sẽ cần vài năm mới đạt được điều đó chứ không phải một sớm một chiều.
Không thể dùng lòng yêu nước để thuyết phục mua hàng
Đây là chiêu mà mình thấy những bạn thích BKAV hay sử dụng, hi vọng năm nay các bạn ấy sẽ bớt. Người dùng mua cái mà họ thích và họ cần, cái đáp ứng được nhu cầu với mức giá tốt nhất. Việc mua hàng vì yêu nước rõ ràng không mang lại nhiều lợi ích cho người dùng nếu sản phẩm không thực sự tốt, lại còn làm họ tốn tiền hơn.
Hi vọng các hãng điện thoại nội địa sẽ cạnh tranh bằng chính thực lực của mình.