Trên Twitter, Elon Musk đã vừa tiết lộ Tesla đang thử nghiệm các tính năng tự hành mới như nhận biết tín hiệu đèn giao thông, dấu hiệu dừng và quan sát (stop sign) trước khi chuyển hướng cũng như khả năng đi theo vòng xuyến cho tính năng Navigate on Autopilot. Những cải tiến này rất lớn đối với chức năng tự hành của xe Tesla, từ đó nâng cấp độ tự hành của xe từ SAE cấp 2 hiện tại lên cấp 3, hướng đến mục tiêu tự động gần như hoàn toàn ở cấp 5. Thế nhưng những gì Musk đang làm liệu có hợp pháp?
Những chiếc xe của Tesla không chỉ độc đáo nhờ chạy điện với công nghệ pin và động cơ hiệu năng cao mà còn là khả năng tự hành với tính năng Autopilot. Hiện tại Autopilot đạt SAE cấp 2 tức trợ lái nhưng vẫn cần tài xế điều khiển trong hầu hết các tình huống. Lên đến SAE cấp 3 thì hệ thống sẽ tự động thực hiện nhiều thao tác, tài xế sẽ có thể buông tay khỏi vô lăng, chiếc xe sẽ nhận thức được tình huống trên đường và sẽ thông báo cho tài xế trở lại điều khiển khi cần.
Với mô tả của Musk về những nâng cấp mới của Autopilot, điển hình là việc xe có thể tự động dừng khi chạy đến dấu hiệu dừng/biển báo dừng trên đường hay đèn giao thông cũng như có thể đi theo vòng xuyến trong môi trường nhiều phương tiện xung quanh thì dường như khả năng tự động của hệ thống đã soán luôn vai trò của người tài xế.
Những chiếc xe của Tesla không chỉ độc đáo nhờ chạy điện với công nghệ pin và động cơ hiệu năng cao mà còn là khả năng tự hành với tính năng Autopilot. Hiện tại Autopilot đạt SAE cấp 2 tức trợ lái nhưng vẫn cần tài xế điều khiển trong hầu hết các tình huống. Lên đến SAE cấp 3 thì hệ thống sẽ tự động thực hiện nhiều thao tác, tài xế sẽ có thể buông tay khỏi vô lăng, chiếc xe sẽ nhận thức được tình huống trên đường và sẽ thông báo cho tài xế trở lại điều khiển khi cần.
Với mô tả của Musk về những nâng cấp mới của Autopilot, điển hình là việc xe có thể tự động dừng khi chạy đến dấu hiệu dừng/biển báo dừng trên đường hay đèn giao thông cũng như có thể đi theo vòng xuyến trong môi trường nhiều phương tiện xung quanh thì dường như khả năng tự động của hệ thống đã soán luôn vai trò của người tài xế.
Musk luôn tham vọng đưa xe Tesla lên cấp độ tự động cao nhất có thể, tự động hoàn toàn. Và mặc dù công ty từng công bố từ bỏ kế hoạch này nhưng Musk trên Twitter cũng như phát biểu trước giới truyền thông đã nhiều lần nhắc đến việc xe Tesla sẽ có thể tự lái một mạch từ bờ Tây sang bờ Đông nước Mỹ trong tương lai. Thực chất đây cũng là tham vọng của con người nhưng còn đó là sự quan ngại về độ an toàn.Trong trường hợp xe gây tai nạn thì ai sẽ là người chịu trách nhiệm?
"Khi bạn tự lái xe, bạn là người chịu trách nhiệm. Khi xe tự lái, chúng tôi - là nhà sản xuất sẽ chịu trách nhiệm." Đây là lời của giám đốc điều hành Volvo - Hakan Samuelsson nói từ nhiều năm trước. Tuy nhiên Tesla đến giờ vẫn chưa từng nói về trách nhiệm của hãng khi phương tiện chạy ở chế độ tự hành gây tai nạn. Việc làm rõ trách nhiệm là điều rất quan trọng để thuyết phục cộng đồng lẫn khách hàng giao phó mạng sống của mình cho phần mềm tự lái của Tesla và nếu bạn chưa sẵn sàng khẳng định vai trò của mình thì bạn cũng chưa sẵn sàng để phát triển các giải pháp tự hành.
Hầu hết các nhà sản xuất xe tự hành thường chọn cách truyền thống đó là triển khai các phương tiện tự hành theo từng đội để thử nghiệm an toàn trên đường. Tuy nhiên Musk trước đây không làm vậy, do đó khó có thể kết luận rằng một người không trực tiếp lái xe nhưng có thể phải chịu trách nhiệm nếu xe gây tai nạn chỉ bởi vì họ là chủ sở hữu của chiếc xe. Và dĩ nhiên không có công ty bảo hiểm nào có thể ban hành chính sách chi trả cho người chủ xe mà không có dữ liệu về tỉ lệ tai nạn trên mỗi dặm của một hệ thống tự hành như vậy. Tesla cũng chưa tiết lộ họ đã thử nghiệm hệ thống trên bao nhiêu triệu dặm tính đến nay.Điều này rất quan trọng bởi theo một nghiên cứu từ RAND Corp năm 2016, một phương tiện tự hành cần phải chạy thử 275 triệu dặm mà không gặp sự cố mới chứng minh được tỉ lệ gây tai nạn chết người của nó tương đương với tỉ lệ do con người điều khiển. Ở điểm này thì chủ xe Tesla thường đồng thanh chỉ ra rằng công ty vẫn đang thu thập "dữ liệu trong bóng tối" từ hàng trăm ngàn chiếc xe đã được bán ra và điều này có thể mang lại cho Tesla lợi thế cạnh tranh lớn.
Nhưng chỉ là có thể, đừng đề cao dữ liệu từ xe người dùng!
Thật vậy, dữ liệu mà Tesla có được từ những chiếc xe được bán ra chưa chắc có giá trị. Dữ liệu này chỉ có giá trị huấn luyện dành cho mạng thần kinh ảo một khi nó được chú giải phù hợp. Đây là một tiến tình tốn nhiều thời gian và công sức đòi hỏi mọi dấu hiệu trên đường, vạch chia làn, các phương tiện và người đi bộ cũng như các vật thể liên quan phải được phân loại cho từng khung hình mà hệ thống camera trên xe xử lý. Như giám đốc cao cấp Josh Sacks của Tesla từng nói, chi phí cho việc chú giải này có thể gấp đôi chi phí thu thập hình ảnh trên đường.
Waymo - dự án xe tự hành của Google cũng đã vừa nêu ra những hạn chế trên phương pháp tiếp cận của Tesla khi hãng này quá phụ thuộc vào mạng thần kinh ảo được huấn luyện từ dữ liệu lấy từ xe người dùng. Waymo thử nghiệm với hàng triệu dặm chạy thử trên đường thật cũng như hàng tỉ dặm chạy mô phỏng và nhấn mạnh rằng phương pháp của Tesla chưa đủ để tạo ra công nghệ xe tự hành độ tin cậy cao.Thêm vào đó, bản thân Tesla cũng từng nói với các nhà hành pháp tại California rằng hãng chưa từng thử nghiệm phương tiện tự hành trên đường phố công cộng vào năm 2017 và chỉ chạy thử 550 dặm vào năm 2016.
Quảng cáo
Sam Abuelsamid - nhà nghiên cứu tại Navigant Research cũng bày tỏ sự hoài nghi về lời tuyên bố của Musk trên Twitter khi nói: "Như mọi khi, dòng tweet của Elon thường theo hứng và thiếu chi tiết. Trong trường hợp này là hệ thống tự động cấp độ 3 trong đó tài xế vẫn cần có mặt trên xe và phải có khả năng kiểm soát xe khi hệ thống đối mặt với các tình huống không thể tự xử lý? Nếu vậy thì phải làm rõ và hẳn phải có một hệ thống giám sát tài xế đáng tin cậy. Tính năng tự hành sẽ không bao giờ được kích hoạt nếu tài xế không được cảnh báo hoặc không phản hồi. Tôi nghi là Tesla vẫn chưa thể bởi Model S hay X vẫn chưa được trang bị thứ vừa nêu ngoài một cảm biến đánh lái - nó chưa đủ."Vậy trang bị như thế nào là đủ?
Abuelsamid chỉ ra rằng việc trang bị thừa hơn thiếu phần cứng và phần mềm là điều cần thiết đối với một phương tiện tự hành thật sự (SAE cấp 5).
Cuối cùng Abuelsamid lo ngại về góc độ trách nhiệm của sản phẩm. Ông chia sẻ sau khi trao đổi với các luật sư thì cho dù một công ty có công khai thừa nhận chịu trách nhiệm trước những hỏng hóc hay tai nạn gây ra bởi các hệ thống tự hành hay không thì cũng giống như bao sản phẩm khác, họ phải chịu trách nhiệm với thứ họ làm ra. Đây cũng là một điều tối quan trọng để đảm bảo rằng Tesla sẽ không dùng các điều khoản điều đình để tránh né khả năng bị lôi ra toà. Không khách hàng nào muốn mua một hệ thống mà nhà sản xuất không chấp nhận chịu toàn bộ trách nhiệm đối với mọi hỏng hóc hay tai nạn mà nó gây ra.Theo: ArsTechnica