Trong hai ngày qua cổ phiếu của Apple đã lao dốc và làm giảm giá trị thị trường của họ một cách chóng mặt. Về góc độ kinh tế, về góc độ tài chính đều có nhiều lý do vi mô và vĩ mô ảnh hưởng tới việc kinh doanh của Apple khiến nhà đầu tư mất lòng tin, cộng với thông báo điều chỉnh dự báo doanh thu của Tim Cook lại càng cộng hưởng cho sự việc. Nhưng nhìn tự góc độ sản phẩm thì Apple cũng có nhiều lý do đóng góp cho một quý kinh doanh thấp hơn dự đoán ban đầu.
Người dùng không nâng cấp lên XS, XS Max nhiều
Như chu kì mọi năm, iPhone cứ sau hai năm sẽ năng cấp lớn. iPhone X đã là đợt đổi mới mạnh mẽ với thiết kế, tính năng khác hẳn so với thế hệ trước, trong khi iPhone XS chỉ là một bản nâng cấp mạnh hơn và không đổi bề ngoài so với X. Điều này khiến người dùng X ít có động lực đổi điện thoại, trong khi những người dùng iPhone cũ hơn (hoặc những người từ Android chuyển sang) hoàn toàn có thể mua iPhone X thay vì XS do giá thấp hơn mà sự khác biệt không quá lớn. Mặc dù Apple đã chính thức ngừng bán X nhưng ở các cửa hàng bán lẻ vẫn còn hàng để bán.
Động lực duy nhất để nâng cấp là iPhone XS Max với màn hình to hơn. Đây là sản phẩm được Apple làm ra để thỏa mãn nhu cầu xài màn hình lớn của những người đang xài X hoặc đang muốn lên đời nhưng ngại màn hình nhỏ của iPhone X. XS Max có thể thu hút bằng diện tích hiển thị lớn hơn và thể hiện được nhiều nội dung hơn, cùng với camera tốt và pin ổn, đáp ứng được đòi hỏi của những ai đang xài dùng iPhone Plus.
Đối với iPhone XR, tuy đây là sản phẩm "tầm trung" của Apple nhưng tính ra giá của nó không phải là rẻ. Ở tầm giá của XR bạn có thể mua được iPhone X của năm ngoái với 2 tính năng vượt trội hơn: camera kép và thiết kế đẹp hơn.
Người dùng không nâng cấp lên XS, XS Max nhiều
Như chu kì mọi năm, iPhone cứ sau hai năm sẽ năng cấp lớn. iPhone X đã là đợt đổi mới mạnh mẽ với thiết kế, tính năng khác hẳn so với thế hệ trước, trong khi iPhone XS chỉ là một bản nâng cấp mạnh hơn và không đổi bề ngoài so với X. Điều này khiến người dùng X ít có động lực đổi điện thoại, trong khi những người dùng iPhone cũ hơn (hoặc những người từ Android chuyển sang) hoàn toàn có thể mua iPhone X thay vì XS do giá thấp hơn mà sự khác biệt không quá lớn. Mặc dù Apple đã chính thức ngừng bán X nhưng ở các cửa hàng bán lẻ vẫn còn hàng để bán.
Động lực duy nhất để nâng cấp là iPhone XS Max với màn hình to hơn. Đây là sản phẩm được Apple làm ra để thỏa mãn nhu cầu xài màn hình lớn của những người đang xài X hoặc đang muốn lên đời nhưng ngại màn hình nhỏ của iPhone X. XS Max có thể thu hút bằng diện tích hiển thị lớn hơn và thể hiện được nhiều nội dung hơn, cùng với camera tốt và pin ổn, đáp ứng được đòi hỏi của những ai đang xài dùng iPhone Plus.
Đối với iPhone XR, tuy đây là sản phẩm "tầm trung" của Apple nhưng tính ra giá của nó không phải là rẻ. Ở tầm giá của XR bạn có thể mua được iPhone X của năm ngoái với 2 tính năng vượt trội hơn: camera kép và thiết kế đẹp hơn.
Chiến lược sản phẩm XS - XS Max - XR năm nay tuy có làm ra được những chiếc máy tốt nhưng lại không có lợi cho tình hình kinh doanh của công ty, và lại càng không hay trong mắt các nhà phân tích, cổ đông đang nắm cổ phiếu của hãng. Những người này sẽ nhìn vào các báo cáo, dự báo tình hình kinh doanh để quyết định nơi đổ tiền. Khi thấy tốc độ tăng trưởng chậm lại, một xu hướng tự nhiên đó là họ sẽ bán cổ phiếu ra để lấy tiền đi đầu tư các cổ phiếu khác nên giá trị mỗi cổ giảm xuống, kéo theo giá trị thị trường của Apple cũng lao dốc.
So với tình hình năm ngoái, X tuy tháng 11 mới bắt đầu bán ra chứ không lên kệ sớm như XS và XS Max, tuy nhiên nó tạo được một làn sóng lớn, nhất là với tình trạng khan hiếm hàng do khó khăn trong việc sản xuất cảm biến Face ID. Ngoài ra, bản thân sản phẩm iPhone X cũng tạo ra một hơi thở mới cho dải sản phẩm của công ty, điều đó củng cố được niềm tin của cổ đông và nhà đầu tư nên tình hình về cổ phiếu APPL không tệ như năm nay.
Ngoài ra, những chiếc điện thoại mới giờ cũng ít thay đổi hơn so với giai đoạn 4-5 năm trước, thời mà smartphone đang ở đỉnh cao và cứ mỗi đời ra mắt thì thay đổi rất mạnh mẽ. Điều đó cũng gián tiếp làm cho người dùng ít có nhu cầu nâng cấp hơn. Điều tương tự đã diễn ra với iPad từ lâu, vì người ta sử dụng một chiếc máy lâu hơn và ít nâng cấp hơn nên Apple bán được ít máy hơn. Chỉ đơn giản thế thôi.
Năm 2018 chứng kiến sự lao dốc của các hãng smartphone lớn như Sony, HTC, LG... Thay vào đó, cuộc chiến smartphone giờ dịch chuyển thành một cuộc đánh nhau giữa Apple, Samsung và các hãng Trung Quốc. Huawei có bộ đôi Mate 20 và Mate 20 Pro ra mắt dịp cuối năm, Xiaomi có Mi 8 và Mi Mix 3, Oppo có Find X... Nói cách khác, người dùng có nhiều lựa chọn để mua sắm hơn nếu họ cần một mẫu smartphone cao cấp.
Các hãng Trung Quốc lại có được lợi thế về giá mà ngay cả Samsung cũng phải chạy theo gần đuối. Những chiếc như Pocophone F1 dễ dàng chiếm được cảm tình của khách hàng đang muốn một chiếc máy xịn mà lại không cần chi quá nhiều tiền. Những mẫu smartphone dạng này có đầy đủ tất cả những gì iPhone có: màn hình tai thỏ, thiết kế đẹp và nổi bật, camera kép, nhận diện gương mặt, cảm biến vân tay trong màn hình... Lý do để người dùng chọn iPhone càng ít đi.
Quảng cáo
Ở những thị trường đang phát triển, các hãng Trung Quốc đang làm cực tốt khâu sản phẩm và định giá, trong khi đây lại là những thị trường rất nhạy cảm về giá nên iPhone XS, XS Max với mức giá trên 1000$ không còn là lựa chọn hàng đầu.
CEO Tim Cook cũng có chia sẻ rằng sức bán của họ trong mùa cuối năm nay tại Trung Quốc sụt giảm mạnh, đây cũng là điều có thể dự báo. Tính đến Q3/2018, Apple chỉ còn đứng ở vị trí thứ 5 ở thị trường tỉ dân này, thua xa tất cả các hãng nội địa khác. "Nhiệt" của iPhone XS, XS Max chỉ đơn giản là không nóng bằng các đối thủ còn lại.
Thị phần của các hãng smartphone tại Trung Quốc
Nếu Samsung không cẩn thận, họ cũng dễ rớt ra khỏi cuộc chơi với các hãng Trung Quốc vốn đang bán ngày càng rẻ, rẻ tới mức không thể tin được. Hãy nhìn Pocophone F1 và sức nóng của nọ là bạn có thể thấy được Samsung phải e dè như thế nào. Và các hãng như Sony, LG, HTC... chỉ đơn giản là phải bỏ cuộc thôi chứ không cách nào đuổi kịp cả.
Giá cao nhất trong lịch sử
Không thể nào loại yếu tố giá cao ra khỏi những lý do khiến iPhone bán chậm trong quý vừa rồi. 1000$ là mức thấp nhất để bạn sở hữu một chiếc iPhone XS và 800$ là con số dành cho iPhone XR. Con số này chỉ đơn giản là quá cao, và như đã nói ở trên, các hãng Trung Quốc đang có nhiều máy với tính năng tương tự trong khi giá thấp hơn nhiều, vậy lý do gì tôi phải chọn iPhone?
Quảng cáo
Apple nói rằng các máy của họ có nhiều công nghệ mới và hiện đại nên họ tăng giá bán, nhưng theo mình thì điều đó không hợp lý và họ vẫn có thể giữ nó ở mức dưới 1000$ như ngày xưa, đâu đó quanh mốc từ 800$ trở xuống là được. Điện thoại không nên được thổi giá lên cao như thế, và có vẻ như sau một năm bắt đầu chiến lược bán giá cao Apple đang tới lúc thấm đòn. iPhone X đã mang lại nhiều lợi ích cho công ty, và tới XS thì các mặt trái của giá cao sẽ bộc lộ ra ngoài.
Apple vẫn có thể cải thiện tình hình trong năm sau, ví dụ bắt đầu bằng việc giảm giá iPhone và bổ sung thêm tính năng chẳng hạn. Tuy nhiên từ đây cho đến khi những chiếc iPhone mới ra mắt, sức bán của iPhone có thể sẽ là bài toán khá khó cho Apple hoặc nó cần hãng phải chi nhiều tiền hơn nữa để làm marketing "dụ" người dùng nâng cấp máy. Để xem Apple sẽ giải quyết vấn đề ra sao. Và nhiều số liệu hơn sẽ được công bố vào cuối tháng 1 khi Apple báo cáo tài chính cho quý 1 của năm tài chính 2019.
