Tepco, công ty quản lý nhà máy điện hạt nhân Fukushima mà đợt trước bị sóng thần và động đất phá hủy vừa thông báo họ đã thử nghiệm thành công việc đưa 1 robot điều khiển từ xa vào trong lò phán ứng để thu dọn lớp nguyên liệu tích tụ ở đáy lò gây nên bởi hiện tượng lõi phản ứng bị tan chảy khi gặp động đất hồi 2011.
Đây là một bước tiến quan trọng của Tepco trong việc thu dọn đống đổ nát đầy phóng xạ này. Cách đây 2 năm họ cũng đã gửi 1 con robot xuống nhưng chỉ sau 2 tiếng đồng hồ trong lò phản ứng số 2 con robot đã không còn có thể phản hồi lại trung tâm điều khiển, ước tính ở trong lò phản ứng này chỉ số đo độ phóng xạ ở vào khoảng hơn 15000 sievert/ngày (đơn vị đo lượng hấp thụ bức xạ ion hóa có tác dụng gây tổn hại đến con người), mà theo cách tính thông thường thì chỉ với 10000 sievert/ngày là đã đủ cho bạn chết ngắc tại chỗ rồi.
Trong lần thử nghiệm này con robot mới đã có thể lòng vòng đến 8 tiếng đồng hồ với các thiết bị camera, các thiết bị thu dọn và các loại máy đo mức độ phóng xạ với nhiệt độ khác. Nhiệm vụ chính của robot lần này là kiểm tra xem các loại mảnh vụn trong đó là gì và có thể dịch chuyển chúng được không. Chính vì thể robot đã được trang bị 1 cánh tay có dạng nhíp để dùng nhấc thử đồ vậy và trên thực tế nó đã nhấc được 5 mảnh nguyên liệu nhiễm phóng xạ có kích cỡ như hạt gạo, những hạt này cũng được nâng lên cao khoảng 5cm so với mặt đáy của lò phản ứng để thử di dời. Tổng thể robot đã đi trong 6 khu vực và 1 trong số đó có những mảnh vụn đã đông lại như đất sét nên không thể dùng tay dạng nhíp nói trên để nhấc lên được. Đây sẽ là việc trong tương lai với những con robot khác có thêm dao và cưa để thử cắt đống này. Mặc dù robot không lấy mẫu ra ngoài lò phản ứng nhưng nó cũng đã giúp các nhà khoa học có 1 cái nhìn tổng thể về những gì đang đọng lại trong đó và rồi từ đó sẽ tìm ra những cách tiếp cận khác để xử lý đống rác phóng xạ này.
Hình ảnh chụp từ robot cho thấy cánh tay đang lấy mẫu nguyên liệu nhiễm phóng xạ
Vào tháng 4 tới Tepco dự định sẽ lấy 1 vài mẫu ra khỏi lò phản ứng để nghiên cứu, tuy nhiên cách lưu trữ các mẫu này ra sao thì họ không có nói. Công ty cũng dự kiến sẽ bắt đầu di dời chỗ nguyên liệu bị nhiễm phóng xạ vào năm 2021, và việc dọn dẹp toàn bộ nhà máy Fukushima 1 sẽ hoàn thành vào năm 2050.
Đây là một bước tiến quan trọng của Tepco trong việc thu dọn đống đổ nát đầy phóng xạ này. Cách đây 2 năm họ cũng đã gửi 1 con robot xuống nhưng chỉ sau 2 tiếng đồng hồ trong lò phản ứng số 2 con robot đã không còn có thể phản hồi lại trung tâm điều khiển, ước tính ở trong lò phản ứng này chỉ số đo độ phóng xạ ở vào khoảng hơn 15000 sievert/ngày (đơn vị đo lượng hấp thụ bức xạ ion hóa có tác dụng gây tổn hại đến con người), mà theo cách tính thông thường thì chỉ với 10000 sievert/ngày là đã đủ cho bạn chết ngắc tại chỗ rồi.
Trong lần thử nghiệm này con robot mới đã có thể lòng vòng đến 8 tiếng đồng hồ với các thiết bị camera, các thiết bị thu dọn và các loại máy đo mức độ phóng xạ với nhiệt độ khác. Nhiệm vụ chính của robot lần này là kiểm tra xem các loại mảnh vụn trong đó là gì và có thể dịch chuyển chúng được không. Chính vì thể robot đã được trang bị 1 cánh tay có dạng nhíp để dùng nhấc thử đồ vậy và trên thực tế nó đã nhấc được 5 mảnh nguyên liệu nhiễm phóng xạ có kích cỡ như hạt gạo, những hạt này cũng được nâng lên cao khoảng 5cm so với mặt đáy của lò phản ứng để thử di dời. Tổng thể robot đã đi trong 6 khu vực và 1 trong số đó có những mảnh vụn đã đông lại như đất sét nên không thể dùng tay dạng nhíp nói trên để nhấc lên được. Đây sẽ là việc trong tương lai với những con robot khác có thêm dao và cưa để thử cắt đống này. Mặc dù robot không lấy mẫu ra ngoài lò phản ứng nhưng nó cũng đã giúp các nhà khoa học có 1 cái nhìn tổng thể về những gì đang đọng lại trong đó và rồi từ đó sẽ tìm ra những cách tiếp cận khác để xử lý đống rác phóng xạ này.
Hình ảnh chụp từ robot cho thấy cánh tay đang lấy mẫu nguyên liệu nhiễm phóng xạ
Vào tháng 4 tới Tepco dự định sẽ lấy 1 vài mẫu ra khỏi lò phản ứng để nghiên cứu, tuy nhiên cách lưu trữ các mẫu này ra sao thì họ không có nói. Công ty cũng dự kiến sẽ bắt đầu di dời chỗ nguyên liệu bị nhiễm phóng xạ vào năm 2021, và việc dọn dẹp toàn bộ nhà máy Fukushima 1 sẽ hoàn thành vào năm 2050.
Tham khảo Japan Times