Dịch sởi đang bùng phát, có nhiều trẻ em và cả người lớn mắc bệnh. Nhiều trẻ em tử vong do các biến chứng của sởi như viêm não, viêm phổi... Đâu là nguyên nhân của tình trạng này? Mình xin nêu vài ý kiến và suy nghĩ cá nhân của bản thân, dưới góc độ của một người làm trong ngành y tế ở Việt Nam.
Y học hiện nay rất phát triển, có nhiều tiến bộ đột phá so với trước. Có rất nhiều kỹ thuật hiện đại, chuyên sâu như chụp MRI, PET CT... xét nghiệm máu nước tiểu có đến cả hàng trăm thông số khác nhau đối với từng loại bệnh. Trình độ các bác sĩ ngày càng giỏi, có thể mổ, điều trị được những ca rất khó, phức tạp như ghép tạng, tách các trường hợp sinh đôi...
Nhưng trong y học có 2 biện pháp phòng bệnh cực kỳ đơn giản, rất hiệu quả, rẻ tiền, an toàn mà nhiều khi mọi người quên mất. Tất cả những kỹ thuật y học hiện đại và bác sĩ giỏi chỉ có thể chữa cho một số lượng bệnh nhân nhất định nhưng nhờ áp dụng 2 biện pháp này có lẽ hàng trăm triệu, hàng tỷ người đã được cứu sống. Đó chính là rửa tay và tiêm chủng phòng bệnh.
Chúng ta sẽ nói về rửa tay sau nhưng bây giờ xin bàn về việc tiêm chủng (vắc xin).
Cách đây hơn 200 năm, vào năm 1796 Edward Jenner, một bác sĩ người Anh đã phát minh ra vắc xin phòng bệnh đầu tiên trên thế giới, vắc xin phòng bệnh đậu mùa. Khi đó bệnh đậu mùa đang hoành hành và lan tràn ở Châu Âu, là nỗi khiếp sợ của mọi người. Đây là một hành động khai sáng, một cuộc cách mạng và chính xác đó là phát minh làm thay đổi thế giới.
Y học hiện nay rất phát triển, có nhiều tiến bộ đột phá so với trước. Có rất nhiều kỹ thuật hiện đại, chuyên sâu như chụp MRI, PET CT... xét nghiệm máu nước tiểu có đến cả hàng trăm thông số khác nhau đối với từng loại bệnh. Trình độ các bác sĩ ngày càng giỏi, có thể mổ, điều trị được những ca rất khó, phức tạp như ghép tạng, tách các trường hợp sinh đôi...
Nhưng trong y học có 2 biện pháp phòng bệnh cực kỳ đơn giản, rất hiệu quả, rẻ tiền, an toàn mà nhiều khi mọi người quên mất. Tất cả những kỹ thuật y học hiện đại và bác sĩ giỏi chỉ có thể chữa cho một số lượng bệnh nhân nhất định nhưng nhờ áp dụng 2 biện pháp này có lẽ hàng trăm triệu, hàng tỷ người đã được cứu sống. Đó chính là rửa tay và tiêm chủng phòng bệnh.
Chúng ta sẽ nói về rửa tay sau nhưng bây giờ xin bàn về việc tiêm chủng (vắc xin).
Cách đây hơn 200 năm, vào năm 1796 Edward Jenner, một bác sĩ người Anh đã phát minh ra vắc xin phòng bệnh đầu tiên trên thế giới, vắc xin phòng bệnh đậu mùa. Khi đó bệnh đậu mùa đang hoành hành và lan tràn ở Châu Âu, là nỗi khiếp sợ của mọi người. Đây là một hành động khai sáng, một cuộc cách mạng và chính xác đó là phát minh làm thay đổi thế giới.
Bác sĩ Edward Jenner (1749-1823)
Nhờ có vắc xin mà bệnh đậu mùa đã được thanh toán hoàn toàn
Để đánh giá bất kỳ bất kỳ một sự việc nào người ta thường bảo phải xét đến lợi và hại, so sánh giữa lợi ích và tác hại. Tại sao các bạn đi phượt, đi leo núi trong khi đã có những tai nạn thương tích thậm chí tử vong khi đi du lịch, leo núi? Tại sao các bạn lại đi bơi trong khi khả năng bị tai nạn do đuối nước là khá cao? Hay tại sao nhiều người vẫn hút thuốc lá, uống rượu trong khi hút thuốc, uống rượu vừa tốn tiền vừa hại sức khỏe... và còn rất nhiều câu hỏi tại sao nữa.
Câu trả lời chắc sẽ rất đơn giản, du lịch, leo núi mang lại cảm giác vui sướng, sảng khoái... khả năng tai nạn rất thấp và bơi lội cũng như vậy! Hút thuốc lá, uống rượu tuy ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng làm cho mọi người cảm thấy sảng khoái, vui vẻ... Tóm lại chung là mọi người khả năng xảy ra rủi ro thấp, lợi ích mang đến nhiều lớn hơn tác hại, kể cả với những hành vi không tốt như uống rượu, hút thuốc.
Vậy tại sao chỉ vì một vài ca tử vong đơn lẻ hay sau khi trẻ đi tiêm vắc xin về quấy khóc mà chúng lại bỏ tiêm vắc xin. Trong một năm ở Việt Nam chắc phải có đến hàng triệu liều vắc xin được dùng cho mọi người, giúp phòng nhiều bệnh như: sởi, quai bị, viêm gan B, dại, uốn ván... Không chỉ giúp phòng bệnh, giảm tỷ lệ tử vong mà còn mang đến lợi ích về kinh tế và nhiều lợi ích khác. Vậy tại sao chỉ vì một vài ca tử vong đã gây ầm ĩ trên các phương tiện thông tin và facebook, cũng như gây nên nỗi khiếp sợ cho nhiều người. Trong khi đó lợi ích mà vắc xin mang đến lớn hơn rất nhiều lần so với những phản ứng phụ của vắc xin.
Mình không biết chắc chắn năm 2013 và 2014 có bao nhiêu ca tử vong sau khi tiêm TẤT CẢ các loại vắc xin (Sởi, viêm gan, quai bị...) ở Việt Nam (chắc chỉ một vài chục trường hợp) nhưng chắc chắn sẽ ít hơn số ca tử vong do RIÊNG BỆNH SỞI gây ra (hàng trăm trẻ tử vong) trong vụ dịch này.
Đương nhiên vẫn cần nghiên cứu các phương pháp, thực hiện chặt chẽ quy trình cả trong khi bảo quản và khi tiêm để tránh những tai biến. Các y bác sĩ cần phải chuẩn bị sẵn sàng để cấp cứu khi xảy ra phản ứng. Tuy nhiên phải khẳng định những tai biến sẽ không thể tránh được hoàn toàn mà chỉ có thể giảm mà thôi.
Các bạn hãy lấy bất kỳ một tờ hướng dẫn sử dụng thuốc nào đọc mà xem, tác dụng thường chỉ có một hoặc nhiều lắm là hai như: diệt khuẩn; giảm đau, hạ sốt; hạ huyết áp; chống nôn; chống co thắt... nhưng tác dụng phụ mà người ta liệt kê ra thì cực nhiều như: sốc, dị ứng, phù, hại tim gan thận... thế tại sao chúng vẫn dùng thuốc, rất đơn giản vì hiệu quả mà thuốc mang lại lớn hơn nhiều so với tác hại của chúng. Chẳng lẽ sắp tới lại có phong trào không dùng thuốc, vì những tác dụng phụ của thuốc.
Câu trả lời chắc sẽ rất đơn giản, du lịch, leo núi mang lại cảm giác vui sướng, sảng khoái... khả năng tai nạn rất thấp và bơi lội cũng như vậy! Hút thuốc lá, uống rượu tuy ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng làm cho mọi người cảm thấy sảng khoái, vui vẻ... Tóm lại chung là mọi người khả năng xảy ra rủi ro thấp, lợi ích mang đến nhiều lớn hơn tác hại, kể cả với những hành vi không tốt như uống rượu, hút thuốc.
Vậy tại sao chỉ vì một vài ca tử vong đơn lẻ hay sau khi trẻ đi tiêm vắc xin về quấy khóc mà chúng lại bỏ tiêm vắc xin. Trong một năm ở Việt Nam chắc phải có đến hàng triệu liều vắc xin được dùng cho mọi người, giúp phòng nhiều bệnh như: sởi, quai bị, viêm gan B, dại, uốn ván... Không chỉ giúp phòng bệnh, giảm tỷ lệ tử vong mà còn mang đến lợi ích về kinh tế và nhiều lợi ích khác. Vậy tại sao chỉ vì một vài ca tử vong đã gây ầm ĩ trên các phương tiện thông tin và facebook, cũng như gây nên nỗi khiếp sợ cho nhiều người. Trong khi đó lợi ích mà vắc xin mang đến lớn hơn rất nhiều lần so với những phản ứng phụ của vắc xin.
Mình không biết chắc chắn năm 2013 và 2014 có bao nhiêu ca tử vong sau khi tiêm TẤT CẢ các loại vắc xin (Sởi, viêm gan, quai bị...) ở Việt Nam (chắc chỉ một vài chục trường hợp) nhưng chắc chắn sẽ ít hơn số ca tử vong do RIÊNG BỆNH SỞI gây ra (hàng trăm trẻ tử vong) trong vụ dịch này.
Đương nhiên vẫn cần nghiên cứu các phương pháp, thực hiện chặt chẽ quy trình cả trong khi bảo quản và khi tiêm để tránh những tai biến. Các y bác sĩ cần phải chuẩn bị sẵn sàng để cấp cứu khi xảy ra phản ứng. Tuy nhiên phải khẳng định những tai biến sẽ không thể tránh được hoàn toàn mà chỉ có thể giảm mà thôi.
Các bạn hãy lấy bất kỳ một tờ hướng dẫn sử dụng thuốc nào đọc mà xem, tác dụng thường chỉ có một hoặc nhiều lắm là hai như: diệt khuẩn; giảm đau, hạ sốt; hạ huyết áp; chống nôn; chống co thắt... nhưng tác dụng phụ mà người ta liệt kê ra thì cực nhiều như: sốc, dị ứng, phù, hại tim gan thận... thế tại sao chúng vẫn dùng thuốc, rất đơn giản vì hiệu quả mà thuốc mang lại lớn hơn nhiều so với tác hại của chúng. Chẳng lẽ sắp tới lại có phong trào không dùng thuốc, vì những tác dụng phụ của thuốc.
Quảng cáo
Các thống kê, biện pháp đều phải dựa trên số lớn, chứ đừng lấy một vài trường hợp đơn lẻ làm ví dụ điển hình. Các bạn có thể đọc bài này bằng tiếng Anh. Tại sao ở các vùng sâu, vùng xa, chưa phát triển, điều kiện vệ sinh và y tế còn thấp, tổ chức y tế thế giới vẫn khuyên các bà mẹ bị HIV vẫn nên cho trẻ bú mẹ, dù khả năng lây truyền HIV từ mẹ sang con khi bú mẹ là khá cao. Đơn giản vì người ta thống kê trên số lớn, ở các vùng sâu xa, kém phát triển, đứa trẻ được bú mẹ sẽ ít bị ỉa chảy và các bệnh khác hơn so với nuôi dưỡng bằng các phương pháp khác. Nếu không bú mẹ, mà nuôi bằng các phương pháp khác, tuy tránh được khả năng lây truyền HIV từ mẹ nhưng khả năng tử vong do ỉa chảy hay các bệnh khác còn cao hơn khả năng bị lây nhiễm HIV.
Chỉ chút ít suy nghĩ của mình, mong mọi người có một cách nhìn khác về vắc xin và tiêm chủng.