Tháng Ba đã đi qua 2 tuần đầu tiên, và những người yêu thích bầu trời đêm sắp được chứng kiến thêm một lần siêu trăng nữa của năm 2019.
Đây cũng là lần siêu trăng cuối cùng trong tổng số 3 lần siêu trăng của năm nay.
Siêu trăng là gì?
"Siêu trăng", tiếng Anh là "supper moon" là một thuật ngữ có nguồn gốc từ chiêm tinh học được sử dụng rộng rãi trong công chúng, dùng để mô tả những lần Mặt Trăng ở quanh cận điểm quỹ đạo và trùng hợp với pha trăng tròn. Khi sự kiện này diễn ra, Mặt Trăng sẽ ở vị trí gần Trái Đất nhất trên quỹ đạo của nó, và xuất hiện trên bầu trời lớn hơn và sáng hơn một chút so với những lần trăng tròn bình thường khác.
Các đo đạc và tính toán toán học cho thấy một siêu trăng có thể lớn hơn đến 14% và sáng hơn đến 30% so với một trăng tròn bình thường. Tuy nhiên trong thực tế thì rất khó để nhận biết được sự thay đổi về kích thước và độ sáng của các lần trăng tròn nếu không có các dụng cụ kỹ thuật cần thiết.
Đây cũng là lần siêu trăng cuối cùng trong tổng số 3 lần siêu trăng của năm nay.
Siêu trăng là gì?
"Siêu trăng", tiếng Anh là "supper moon" là một thuật ngữ có nguồn gốc từ chiêm tinh học được sử dụng rộng rãi trong công chúng, dùng để mô tả những lần Mặt Trăng ở quanh cận điểm quỹ đạo và trùng hợp với pha trăng tròn. Khi sự kiện này diễn ra, Mặt Trăng sẽ ở vị trí gần Trái Đất nhất trên quỹ đạo của nó, và xuất hiện trên bầu trời lớn hơn và sáng hơn một chút so với những lần trăng tròn bình thường khác.
Các đo đạc và tính toán toán học cho thấy một siêu trăng có thể lớn hơn đến 14% và sáng hơn đến 30% so với một trăng tròn bình thường. Tuy nhiên trong thực tế thì rất khó để nhận biết được sự thay đổi về kích thước và độ sáng của các lần trăng tròn nếu không có các dụng cụ kỹ thuật cần thiết.
Hình 1. So sánh kích thước của Mặt Trăng tròn khi ở cận điểm (Perigee) và viễn điểm (Apogee) quỹ đạo. Ảnh: skynews.ca.
Vào ngày 21/3/2019 tới đây, Mặt Trăng lại đi vào pha trăng tròn và có vị trí ở khu vực quanh cận điểm quỹ đạo. Đây là lần siêu trăng thứ 3 trong tổng số 3 lần siêu trăng của năm 2019. (2 lần trước đã diễn ra vào dịp trăng tròn của tháng 1 và tháng 2).
Quan sát siêu trăng như thế nào?
Nếu không phải là chuyên gia, thì dù là siêu trăng hay trăng tròn, bạn cũng khó nhận ra được sự khác biệt. Hãy cứ xem như đây là một lần trăng tròn, nhưng nó đặc biệt vì rơi vào thời điểm "siêu trăng".
Không như Mặt Trời có thể gây hại cho mắt người, việc quan sát Mặt Trăng lại hoàn toàn vô hại. Chúng ta có thể chỉ đơn giản là quan sát bằng mắt trần ở bất cứ nơi nào có tầm nhìn thoáng đãng. Tốt nhất là hãy tìm đến những nơi có độ cao và tầm nhìn rộng (lên sân thượng, hoặc tìm đến những nơi có khung cảnh đẹp như ở đồng quê hoặc đỉnh núi), có thể chuẩn bị một bữa tiệc nhỏ để thưởng nguyệt cùng bạn bè, người thân, người yêu...
Nếu có điều kiện, hãy tìm đến sự hỗ trợ của ống nhòm hoặc kính thiên văn để có thể quan sát cận cảnh bề mặt của Mặt Trăng, bạn sẽ nhận ra da mặt "chị Hằng" không được mịn như vẫn tưởng. Thông qua một chiếc kính thiên văn, các miệng hố thiên thạch ở vùng rìa của Mặt Trăng sẽ đổ bóng và thấy rõ sự nhấp nhô và không bằng phẳng. Ngoài ra thì các khu vực có màu sắc sáng và tối khác nhau cũng nhìn thấy rõ hơn qua ống nhòm và kính thiên văn.
Nếu bạn muốn tìm hiểu kỹ hơn, có thể tìm kiếm và in sẵn một tấm bản đồ các miệng hố và các khu vực của Mặt Trăng để ngâm cứu.
Chụp ảnh siêu trăng
Quảng cáo
Cũng như việc chụp ảnh trăng tròn, nếu bạn có các ống kính tiêu cự lớn, hãy săn cảnh Mặt Trăng mọc lên trên đường chân trời. Việc có các đối tượng mặt đất trong khung hình sẽ tạo ra một bức ảnh vô cùng ấn tượng, và khiến cho người xem có cảm giác một Mặt Trăng thật to lớn so với quan sát bình thường.
Hình 2. Một bức ảnh chụp siêu trăng đang mọc lên trên đường chân trời đằng sau Monument Hill, Australia ngày 14/11/2016. Credit: Paul Kane / Getty / The Atlantic.
Bởi vì bản thân mình không phải là một người rành về nhiếp ảnh, nên phần "nghệ thuật" này nhường lại cho các anh chị em Tinh Tế.
Trên trời không chỉ có mỗi chị Hằng
Mặc dù vào đêm trăng tròn ánh sáng của Mặt Trăng sẽ lấn át hầu hết các ngôi sao mờ trên bầu trời đêm, thì bạn vẫn có thể nhìn thấy một số các ngôi sao sáng khác.
Bầu trời đêm tháng 3/2019 còn có sự xuất hiện của các hành tinh như Sao Hoả (buổi tối), Sao Mộc và Sao Thổ (buổi rạng sáng), và các chòm sao sáng khác. Bạn có thể sử dụng các ứng dụng mô phỏng bầu trời dành cho điện thoại (iOS và Android) như SkySafari, SkyPortal... để tập xác định vị trí của chúng trên bầu trời.
Quảng cáo
Với một chiếc kính thiên văn tốt, bạn còn có thể nhìn thấy các sọc mây cùng 4 vệ tinh lớn của Sao Mộc, và vành đai tuyệt đẹp của Sao Thổ.
Ngoài ra, để tránh ảnh hưởng của ánh sáng vằng vặc của mặt Trăng, những ngày còn lại trong tháng này các bạn có thể bước ra ngoài và tìm kiếm các chòm sao mùa Xuân như Song Tử (Gemini) hay Cự Giải (Cancer)...
Tham khảo: Vật Lý Thiên Văn
