Với sự kiện tổ chức tại GDC 2019, giới thiệu nền tảng Stadia, thông điệp của Google đã rất rõ ràng: Họ muốn thay đổi cả cách chúng ta chơi game, lẫn cách con người mua sắm thiết bị và phần mềm giải trí tương tác. Từ Sony, Microsoft hay thậm chí cả Nintendo có thể bị đe dọa. Thậm chí ngay cả game PC cũng sẽ khó lòng tồn tại được như bây giờ, nếu Stadia được chứng minh là một dịch vụ phù hợp ngay cả với những người yêu game nhưng có đường truyền internet tốc độ trung bình thấp.
Stadia bắt đầu với Project Stream, dự án chơi game trên nền tảng trình duyệt Chrome mà Google đã bắt đầu thử nghiệm từ tháng 10 năm ngoái. Khi ấy, những người thử nghiệm ở Mỹ được chơi thử Assassin’s Creed Odyssey, phiên bản mới nhất của series game hành động đến từ Ubisoft chỉ trên một chiếc Macbook Air và tay cầm chơi game.
Dạo qua Reddit và YouTube, mình để ý thấy nhiều comment khen ngợi khả năng stream game ổn định và mượt dù đường truyền internet không quá mạnh mẽ. Điều này có nghĩa là, Google với sức mạnh của mình, đã giải quyết được vấn đề đầu tiên khiến cho những dịch vụ stream game qua server đám mây chưa được ưa chuộng.
Canh bạc của Google đã rõ ràng. Họ muốn thay đổi toàn bộ thị trường game hiện tại, với những vòng đời máy chơi game cứ 7 năm lại đổi một lần, hay phần cứng PC năm sau mạnh hơn năm trước và bắt người tiêu dùng nâng cấp liên tục. Giải pháp của họ là bán cho người chơi một chiếc tay cầm, và chính chiếc tay cầm kết nối trực tiếp với internet này sẽ là công cụ kết nối giữa người chơi và data center của Google, những máy chủ phục vụ việc xử lý, gửi hình ảnh về màn hình hoặc thiết bị, và nhận lệnh điều khiển nhân vật trong game.
Stadia bắt đầu với Project Stream, dự án chơi game trên nền tảng trình duyệt Chrome mà Google đã bắt đầu thử nghiệm từ tháng 10 năm ngoái. Khi ấy, những người thử nghiệm ở Mỹ được chơi thử Assassin’s Creed Odyssey, phiên bản mới nhất của series game hành động đến từ Ubisoft chỉ trên một chiếc Macbook Air và tay cầm chơi game.
Dạo qua Reddit và YouTube, mình để ý thấy nhiều comment khen ngợi khả năng stream game ổn định và mượt dù đường truyền internet không quá mạnh mẽ. Điều này có nghĩa là, Google với sức mạnh của mình, đã giải quyết được vấn đề đầu tiên khiến cho những dịch vụ stream game qua server đám mây chưa được ưa chuộng.
Canh bạc của Google đã rõ ràng. Họ muốn thay đổi toàn bộ thị trường game hiện tại, với những vòng đời máy chơi game cứ 7 năm lại đổi một lần, hay phần cứng PC năm sau mạnh hơn năm trước và bắt người tiêu dùng nâng cấp liên tục. Giải pháp của họ là bán cho người chơi một chiếc tay cầm, và chính chiếc tay cầm kết nối trực tiếp với internet này sẽ là công cụ kết nối giữa người chơi và data center của Google, những máy chủ phục vụ việc xử lý, gửi hình ảnh về màn hình hoặc thiết bị, và nhận lệnh điều khiển nhân vật trong game.
Google khẳng định, “máy chơi game” của họ chính là những hệ thống data center ở khắp nơi trên thế giới. Với cơ sở hạ tầng như thế này, nếu được khai thác hợp lý, thì nỗi lo game nặng, máy console không gánh được 60FPS, hay những quẩn quanh về phần cứng của người yêu game sẽ biến mất hoàn toàn. Nó sẽ trở thành nỗi lo của Google, vì rồi sẽ đến lúc, sức mạnh 10.7 Teraflops đến từ chip GPU AMD sản xuất cho họ sẽ trở nên chậm chạp khi công nghệ đồ họa ngày càng có tốc độ phát triển mạnh.
Không chỉ dừng lại ở những data center, tập đoàn sở hữu YouTube cũng không quên tích hợp luôn dịch vụ stream và chia sẻ video được nhiều người sử dụng nhất hành tinh. “Chúng tôi cùng lúc có rất nhiều người yêu game, và cả những người đam mê sáng tạo và thưởng thức content liên quan tới game. Và chính vì Google có những lợi thế riêng trong mảng này, chúng tôi nghĩ sẽ thật tuyệt nếu cả hai dịch vụ này cùng kết hợp lại với nhau,” Phil Harrison, trưởng bộ phận cloud gaming của Google chia sẻ với Wired.
Có thể so sánh bước chuyển từ chơi game trên những thiết bị cấu hình khủng mà anh em phải tự bỏ tiền mua, sang chơi game trên Stadia cũng giống như chuyển từ đi xe máy hàng ngày sang những phương tiện giao thông công cộng như tàu điện hay xe bus vậy. Chỉ khác một chỗ, “phương tiện” của Google có chất lượng cao hơn nhiều, vô cùng tiện lợi, và luôn ‘đúng giờ’.
Bản thân Stadia không chỉ đe dọa những hãng sản xuất phần cứng chơi game hiện tại, mà còn có thể trở thành một thế lực khiến các nền tảng phân phối game như Steam, Epic Game Store hay Uplay phải e dè. Với tính năng xã hội hóa mà Google giới thiệu, anh em sẽ không còn phải xem trailer, rồi chờ game ra mắt, đọc review xem có đáng chơi không, rồi phải tiết kiệm tiền mua key bản quyền, và cuối cùng là phải tải về, cài vào máy để thưởng thức. Đấy là còn chưa kể đến việc máy tính không đủ cấu hình để chơi mượt game…
Quãng đường từ việc xem trailer giới thiệu game đến việc chơi thử, với Google, chỉ cách có đúng một cú click chuột vào nút “Play Now” nhúng ngay trong những video clip hay bài viết trên Facebook hoặc Twitter. Cuộc chiến giữa Steam và Epic Game Store giờ bỗng nhiên giống như trò trẻ con, khi tầm nhìn gaming trong tương lai của Google là một người chơi được mọi game, trên mọi thiết bị họ có, mọi lúc, mọi nơi. Cái lợi của chơi game qua server đám mây là quá lớn, và Google lại là một trong những gã khổng lồ của mảng này, bên cạnh Amazon.
Ấy là lợi thế. Chúng quá rõ ràng. Vậy còn đâu là những thử thách đang chờ đợi Google?
Quảng cáo
Rõ ràng Google đủ cơ hội để lật đổ cả thị trường game hiện tại, thị trường có giá trị 140 tỷ USD doanh thu trong năm 2018, theo số liệu của IDC, và có tốc độ tăng tưởng 15% mỗi năm. Làm được điều này, Google sẽ ngồi trên đống tiền tươi, trong khi những đối thủ như Microsoft và Sony sẽ phải ngậm ngùi. Nhưng trước đến giờ, trong khi những dịch vụ nghe nhạc hay xem phim đám mây như Spotify hay Netflix rất thành công, thì những nền tảng cloud gaming lại dần biến mất, hoặc được những gã khổng lồ mua lại để phục vụ mục đích riêng của họ, như Sony mua lại Gaikai hồi năm 2012 chẳng hạn.
Trước khi sự kiện diễn ra, nhiều người, trong đó có mình mạnh dạn cho rằng Google không có tầm nhìn riêng khi làm ra một dịch vụ chơi game qua server đám mây. Sau khi theo dõi hết sự kiện vào đêm qua, mình phải thừa nhận là đã sai.
Đối với Stadia, hai trong số những đối thủ đáng gờm nhất đang tồn tại chính là PlayStation Now và Geforce Now của Nvidia. Một dịch vụ đòi gamer trả 20 USD mỗi tháng để chơi hơn 750 game PS2, 3 trên máy PS4 hoặc PC. Trong khi đó Geforce Now thì có mục tiêu tương tự Stadia, chơi game đỉnh trên những chiếc máy tính cấu hình cực yếu.
Cho đến giờ, chưa hề có bất kỳ dịch vụ stream game nào cho người chơi thưởng thức trên tất cả những nền tảng công nghệ mà họ quen thuộc, từ laptop, tablet đến smartphone như Stadia. Không có “tiền bối”, thành công của Stadia rất khó để có thể phân tích và đưa ra dự báo cụ thể. Một đối thủ khác chưa ra mắt nhưng cũng không thể lờ đi chính là Xbox Scarlett của Microsoft, và dịch vụ của Amazon.
Quảng cáo
Những ông lớn khác của làng công nghệ cũng đang có những toan tính riêng về tương lai của ngành game. Ngay cả cha đẻ Xbox cũng phải đồng ý rằng, rồi console sẽ trở nên lỗi thời, và điện toán đám mây sẽ là câu trả lời cho ngành game trong tương lai. Nhưng khi nào mới trả lời được, khi nào mới thay thế hoàn toàn được cách truyền thống chúng ta chơi game vài chục năm qua thì vẫn chưa biết.
Vấn đề nữa là đường truyền. Không phải nền tảng cơ sở hạ tầng internet ở quốc gia nào cũng giống nhau, và có những nước không có data center hoặc network node của Google. Điều đó có thể gây ảnh hưởng lớn tới độ trễ và chất lượng stream game, vốn được hứa hẹn lên tới 4K 60 FPS khi Stadia chính thức ra mắt. Không một ai muốn chơi game khi ấn nút 2 giây sau game mới nhận lệnh cả.
Bù lại, Google có lợi thế của "người đi đầu". Không phải đi đầu trong thị trường dịch vụ stream game đám mây, mà là đi đầu trước khi 5G chính thức xuất hiện. Có 5G, mọi dịch vụ điện toán đám mây đều sẽ có cơ hội bùng nổ hơn, và nhanh hơn.
Patric Moorhead, chủ tịch kiêm nhà phân tích chiến lược tại Moor Insights & Strategy cho rằng: “Google không dễ gì tìm được thành công với một dịch vụ stream game thu tiền hàng tháng. Hiện giờ họ không kiếm được nhiều tiền với dịch vụ âm nhạc, phim ảnh và sách, nên kỳ vọng không thể cao được.”
Trở ngại cuối cùng mà Google phải đối mặt là thư viện game. PlayStation có một dàn những nhà phát triển game con cưng của Sony, tạo ra những game độc quyền bắt anh em phải mua PS4 mới được chơi. Tương tự với Xbox. Hiện giờ Google chưa có nổi một game độc quyền lận lưng. Thay vào đó, Stadia Games and Entertainment được thành lập, với đầu tàu là Jade Raymond, nữ tướng người Canada từng đảm trách việc tạo ra những tuyệt phẩm cho Ubisoft như Assassin’s Creed, Splinter Cell Blacklist hay Watch Dogs tại Ubisoft Montreal.
Năm ngoái, Google mời Phil Harrison về làm việc. Ông từng là phó chủ tịch phụ trách phát triển game của Sony Interactive Entertainment Europe. Với dàn nhân sự như thế này, không khó để Google sản xuất game, dựa trên nền tảng vốn đầy hứa hẹn của họ. Nhưng khi nào Google mới có những tuyệt phẩm như Mario của Nintendo, God of War của Sony hay Halo của Microsoft lại là câu hỏi lớn hơn. Stadia Games & Entertainment liệu có khả năng tạo ra game AAA để thu hút người chơi đến với nền tảng của riêng họ, hay chỉ đơn giản làm công việc port game console lên nền tảng đám mây, ấy là câu hỏi chưa có lời giải.
Với Stadia, Google đang chơi một canh bạc lớn. Thắng, họ sẽ trở thành ông trùm của toàn bộ làng game. Thua, Google sẽ tự ghi tên mình vào danh sách rất rất dài những gã khổng lồ công nghệ cố chen chân vào thị trường game để rồi thất bại thê thảm. Danh sách này, anh em có thể không tin, có cả Apple, với chiếc máy Pippin ra mắt hồi năm 96, hay Panasonic với 3DO.