NASA đã vừa công bố hình ảnh thú vị về một thiên thạch tự hủy. Ảnh được kính thiên văn vũ trụ Hubble chụp được cho thấy một thiên thạch đường kính cỡ 4 km có tên Gault (6478) nằm cách Mặt Trời 344 triệu km tự xoay và tự tan rã, tạo thành một chiếc đuôi mảnh vỡ kéo dài hơn 800 ngàn km.
Thiên thạch này được phát hiện vào năm 1988 và nó nằm trong vành đai thiên thạch giữa sao Hỏa và sao Mộc. Nó được theo dõi bởi nhiều kính thiên văn trên thế giới từ Hubble cho đến hệ thống cảnh báo va chạm vật thể ngoài hành tinh khẩn cấp (ATLAS), hệ thống phản ứng nhanh và quan sát thiên văn góc rộng (Pan-STARRS) tại Hawaii … và về cơ bản nó không có gì đặc biệt, cũng giống bao thiên thạch đá khác.
Thế nhưng Gault vừa bay vừa tạo ra 2 chiếc đuôi khổng lồ, một chiếc dài 800 ngàn km, rộng 4800 km trong khi chiếc còn lại dài bằng 1/4 chiếc này. Trông giống sao chổi nhưng chiếc đuôi của Gault chứa toàn bụi và mảnh vỡ rơi ra từ chính nó, đuôi sao chổi thì chứa toàn khí và tinh thể băng.
Qua quan sát, các nhà thiên văn học đã suy luận rằng mảnh vỡ ở cả 2 đuôi thiên thạch này xuất hiện từ khoảng tháng 10 và tháng 12 năm 2018. 2 đuôi của nó là kết quả của 2 đám mảnh vỡ lớn có đường kính khoảng 150 m và sẽ mờ đi trong vòng vài tháng tới.
Theo NASA thì việc các thiên thạch tự hủy rất hiếm, chỉ xảy ra khoảng một lần mỗi năm. Cho đến hiện tại chỉ có hơn 20 thiên thạch như vậy đang được các hệ thống như Pan-STARRS và ATLAS theo dõi. Việc Gault tự hủy cho phép các nhà thiên văn hiểu được hơn nhờ quan sát những thứ nó bỏ lại sau lưng khi bay về nó mà không cần phải "lên thăm".
Thiên thạch này được phát hiện vào năm 1988 và nó nằm trong vành đai thiên thạch giữa sao Hỏa và sao Mộc. Nó được theo dõi bởi nhiều kính thiên văn trên thế giới từ Hubble cho đến hệ thống cảnh báo va chạm vật thể ngoài hành tinh khẩn cấp (ATLAS), hệ thống phản ứng nhanh và quan sát thiên văn góc rộng (Pan-STARRS) tại Hawaii … và về cơ bản nó không có gì đặc biệt, cũng giống bao thiên thạch đá khác.
Thế nhưng Gault vừa bay vừa tạo ra 2 chiếc đuôi khổng lồ, một chiếc dài 800 ngàn km, rộng 4800 km trong khi chiếc còn lại dài bằng 1/4 chiếc này. Trông giống sao chổi nhưng chiếc đuôi của Gault chứa toàn bụi và mảnh vỡ rơi ra từ chính nó, đuôi sao chổi thì chứa toàn khí và tinh thể băng.
Điều này xảy ra bởi Gault tự xoay một vòng mỗi 2 giờ, đủ nhanh để tạo ra những xê dịch trên bề mặt và phát tán mảnh vỡ do vận tốc bay nhanh. Một điều đáng chú ý là vùng xung quanh Gault không cho thấy nó đã bị tác động bởi các vật thể khác.Theo NASA thì Gault đang tự rã do hiệu ứng được gọi là Yarkovsky-O'Keefe-Radzievskii-Paddack (YORP). Dưới ánh sáng mặt trời, thiên thạch bị làm nóng và nhiệt được giải phóng dưới dạng bức xạ cực tím. Khi quá trình này đang xảy ra, nó cũng tạo ra một động lượng góc nhỏ và tác động đến mô-men của thiên thạch khiến nó xoay nhanh hơn. Nếu hiệu ứng này không đối xứng, nó sẽ tích lũy trong nhiều triệu năm và thiên thạch cứ thế xoay ngày một nhanh hơn cho đến khi lực ly tâm trở nên quá lớn đối với khả năng chịu đựng của cấu trúc thiên thạch, thế nên các vật chất bị bóc ra dần.Qua quan sát, các nhà thiên văn học đã suy luận rằng mảnh vỡ ở cả 2 đuôi thiên thạch này xuất hiện từ khoảng tháng 10 và tháng 12 năm 2018. 2 đuôi của nó là kết quả của 2 đám mảnh vỡ lớn có đường kính khoảng 150 m và sẽ mờ đi trong vòng vài tháng tới.
Theo NASA thì việc các thiên thạch tự hủy rất hiếm, chỉ xảy ra khoảng một lần mỗi năm. Cho đến hiện tại chỉ có hơn 20 thiên thạch như vậy đang được các hệ thống như Pan-STARRS và ATLAS theo dõi. Việc Gault tự hủy cho phép các nhà thiên văn hiểu được hơn nhờ quan sát những thứ nó bỏ lại sau lưng khi bay về nó mà không cần phải "lên thăm".
Theo: NASA