Năm 2013, tờ Observer viết: “Chưa từng có một band nhạc nào kể từ thời The Beatles lại để lại những di sản với nền văn hóa nhạc pop như Kraftwerk.”
Những lời có cánh mà báo giới Anh dành tặng cho nhóm nhạc điện tử đến từ Dusseldolf, Tây Đức thực tế không phải những lời ngoa ngôn. Mời anh em nghe track có tên Autobahn trong album cùng tên năm 1974 dưới đây. Bản nhạc dài hơn 20 phút mô tả niềm vui khi chạy xe trên con đường cao tốc của người Đức, hay bất kỳ bản nhạc nào do Kraftwerk tạo ra đã trở thành những trang lý thuyết để tất cả, xin nhắc lại là tất cả những nghệ sỹ của các thể loại nhạc điện tử thời nay dựa vào và sáng tác. Techno, Electro, House, Synth-pop, tất cả.
Được thành lập năm 1969 bởi Ralf Hütter và Florian Schneider, trong 50 năm tồn tại, Kraftwerk (nghĩa đen tiếng Đức: Nhà máy điện) đã trải qua khá nhiều thay đổi nhân sự, nhưng mục tiêu cao nhất của họ nửa thế kỷ qua vẫn chỉ có một: Sử dụng những thành tựu khoa học mới nhất để tạo ra những thể nghiệm mới mẻ nhất về cả âm nhạc lẫn công nghệ âm nhạc của họ. Nói họ phát minh ra âm nhạc của thế kỷ mới, của thời đại electropop và EDM cũng không sai.
Những lời có cánh mà báo giới Anh dành tặng cho nhóm nhạc điện tử đến từ Dusseldolf, Tây Đức thực tế không phải những lời ngoa ngôn. Mời anh em nghe track có tên Autobahn trong album cùng tên năm 1974 dưới đây. Bản nhạc dài hơn 20 phút mô tả niềm vui khi chạy xe trên con đường cao tốc của người Đức, hay bất kỳ bản nhạc nào do Kraftwerk tạo ra đã trở thành những trang lý thuyết để tất cả, xin nhắc lại là tất cả những nghệ sỹ của các thể loại nhạc điện tử thời nay dựa vào và sáng tác. Techno, Electro, House, Synth-pop, tất cả.
Được thành lập năm 1969 bởi Ralf Hütter và Florian Schneider, trong 50 năm tồn tại, Kraftwerk (nghĩa đen tiếng Đức: Nhà máy điện) đã trải qua khá nhiều thay đổi nhân sự, nhưng mục tiêu cao nhất của họ nửa thế kỷ qua vẫn chỉ có một: Sử dụng những thành tựu khoa học mới nhất để tạo ra những thể nghiệm mới mẻ nhất về cả âm nhạc lẫn công nghệ âm nhạc của họ. Nói họ phát minh ra âm nhạc của thế kỷ mới, của thời đại electropop và EDM cũng không sai.
Ở trung tâm của những tác phẩm mà Kraftwerk chính là những thành tựu của con người, cả tích cực lẫn tiêu cực. Họ hát, chơi nhạc và thử nghiệm để nói về đường Autobahn, về chuyến tàu cao tốc Trans Europe Express, về máy tính điện tử, và nói cả về con người với Tour De France hay Man Machine. Nhưng những mặt trái của khoa học cũng được lấy ra làm chủ đề của họ: Radio Activity, bản nhạc chứ không phải toàn bộ album, vốn nói về sóng radio, một thành tựu khác của con người. Những địa danh như Chernobyl, Sellafield hay Hiroshima xuất hiện trong bản nhạc:
Có lẽ, khát vọng hợp nhất con người với máy móc trong những tác phẩm của Kraftwerk được hình thành ở một sự kiện khai trương triển lãm tranh tại Dusseldolf năm 1970. Trong khi cố gắng đem lại nguồn năng lượng tích cực tới những người trẻ tuổi tham gia sự kiện, bộ đôi Schneider và Hutter đã có một màn trình diễn để đời, với cây sáo và cây đàn organ điện tử, cùng một bộ trống điện tử và máy thu âm. Những âm thanh nhân tạo từ máy móc, qua đôi bàn tay của hai người nghệ sỹ, nhanh chóng đưa những người tham gia triển lãm vào một thế giới mới hoàn toàn.
Nhớ lại ngày ấy, Hutter trả lời phỏng vấn tờ The New York Times: “Tôi ấn vài nốt nhạc trên chiếc organ, sau đấy lấy vài cục nặng đè lên chúng rồi rời khỏi sân khấu. Đám đông vẫn tiếp tục điên cuồng nhảy múa quanh những cỗ máy vô tri vô giác!”
Và rồi nửa thế kỷ thể nghiệm với âm nhạc và công nghệ bắt đầu với những người đàn ông Đức.
Cũng rất nhanh, Kraftwerk trở thành hình mẫu và khung sườn để những nghệ sỹ với bản lĩnh và khát vọng sáng tạo áp dụng theo. David Bowie là một trong số đó, với bản hit Berlin Trilogy cuối những năm 70. Và rồi kế đến là những rapper nước Mỹ, cùng những nghệ sỹ nhạc điện tử da màu từ khu Bronx và Detroit, với những nhịp beat rung lồng ngực. Giờ đây, âm hưởng từ những tác phẩm của Kraftwerk có thể xuất hiện ở bất cứ đâu, từ những nốt nhạc được tổng hợp lại bằng thuật toán máy tính trong các bản EDM, cho tới Auto-tune của những ca sỹ hip hop nổi tiếng, hay cả những nghệ sỹ EDM đương đại như Daft Punk.
Dưới đây là Etape 1, trong album Tour De France, minh chứng hoàn hảo nhất về những ảnh hưởng mà Kraftwerk tạo ra với thế giới nhạc điện tử:
Quảng cáo
Moby, nghệ sỹ nhạc điện tử người Mỹ cho rằng: “Kraftwerk có ảnh hưởng rất lớn đối với cộng đồng hiphop những ngày đầu, và họ chính là những người phát minh ra electro, thứ đóng vai trò rất quan trọng với nhạc pop cũng như R&B hiện đại. Những đóng góp của Kraftwerk với nhạc điện tử đương đại có thể ngang ngửa với những đóng góp của The Beatles và Rolling Stones với nhạc rock đương đại.”
Sau Autobahn (1974), Radio-Activity (1976) và Trans-Europe Express (1977), Kraftwerk trở thành một hiện tượng. Họ mượn lối hát nói truyền thống sprechsegang của người Đức và sử dụng công cụ vocoder để tạo ra âm thanh giọng nói vô hồn, phẳng lỳ và kết hợp một cách kỳ quặc nhưng vô cùng cuốn hút với những giai điệu từ những công cụ điện tử. “Cái giai điệu đầy tính công nghiệp là thứ truyền cảm hứng cho tôi. Nó là trạng thái tự nhiên của máy móc. Máy móc hết sức sôi nổi,” Hutter chia sẻ.
Gần 2 thập kỷ sau khi Kraftwerk ra đời, năm 1988, nhạc techno mới chính thức bùng nổ trên toàn thế giới. Và Electric Café, ra đời năm 1986 là một trong số những tiêu chuẩn vàng cho nhạc điện tử cuối thập niên 80. Hay Numbers, thứ được mô tả là “chất âm thanh hoàn hảo của đô thị, một thế giới hỗn loạn nhưng được kiểm soát, giống hệt như những gì chúng ta đang sống.”
Nếu nhắc đến Kraftwerk mà không nói đến công nghệ thì sẽ thật thiếu sót, vì họ chính là công nghệ. Ở cái thời kỳ chưa có những bộ sampler hay synthesizer phức tạp chứa bên trong những âm thanh sample trống và đàn nhân tạo, họ phải tự sáng tạo ra nhạc cụ cho mình. Họ vừa là những nghệ sỹ, vừa là những nhà sáng chế.
Quảng cáo
Trong đó có thể kể tới bộ trống do Wolfgang Flür tự chế ra, xuất hiện vào năm 1975, với bề mặt kim loại, dùi trống cũng là kim loại nốt. Chạm hai bề mặt dẫn điện để tạo ra âm thanh thông qua một bộ trống điện tử Maestro Rhythm King được chỉnh sửa để thay đổi tông và cao độ của tiếng phát ra theo ý muốn của người dùng. Một ví dụ khác là vào năm 1976, khi Hutter và Schneider đến nhờ studio Matten & Wiechers để tạo ra một bộ Sequencer riêng, cho phép kết nối những âm thanh và giai điệu họ tạo ra lại với nhau, thay vì làm bằng tay từ đầu đến cuối bản nhạc như trước. Ở thời điểm hiện tại, thời đại MIDI cho phép những nghệ sỹ làm điều này chỉ bằng một cú click chuột.
Thứ âm thanh của Kraftwerk đối với người trẻ ngày nay thực sự không xuôi tai cho lắm. Nó đều đều, và nghe hơi ngang chứ chẳng hề có giai điệu sôi động như ngày nay. Thế nhưng nếu không có những bước chập chững đầu tiên ghi dấu ấn với thế giới như vậy, âm nhạc của chúng ta thưởng thức ngày nay sẽ khác, rất khác.
Năm 2018, Kraftwerk nhận giải Grammy với album nhạc điện tử xuất sắc nhất, 3-D The Catalogue.
Theo New York Times, FactMag