Làng Then, một ngôi làng bình yên của vùng nông thôn Bắc bộ, thuộc xã Thái Đào, huyện Lạng Giang, Tỉnh Bắc Giang. Ngôi làng vốn đã rất nổi tiếng với sự kỳ lạ thú vị. Những người nông dân biết chơi vĩ cầm, một loại nhạc cụ thuộc về âm nhạc hàn lâm, thường sử dụng trong các dàn nhạc giao hưởng.
Mình về làng Then vào những ngày trung tuần tháng ba, với sự hiếu kỳ, hình dung khi về làng sẽ nghe thấy tiếng vĩ cầm len lỏi khắp đường làng ngõ xóm. Ấy vậy mà khi về làng chẳng nghe thấy âm thanh du dương mà mình muốn tìm kiếm. Một ngôi làng chìm trong yên ắng, vắng vẻ, địa chỉ duy nhất mà mình có thể đến để được nghe tiếng vĩ cầm là nhà ông Chính. Một ông giáo làng dạy vĩ cầm cho trẻ nhỏ.
Sau vài ba câu chuyện, mình hỏi về việc thiếu vắng tiếng đàn. Giọng ông bỗng chùng xuống, thắc mắc của mình như chạm đúng tâm tư của ông với tiếng vĩ cầm làng Then. Ông Chính kể, từ khi người làng Then biết và chơi vĩ cầm đến nay đã hơn 60 năm. Người có công lớn mang tiếng vĩ cầm về làng là Cụ Nguyễn Hữu Đưa, cũng là thầy dạy nhạc của ông. Trong suốt 60 năm dân làng Then biết và yêu tiếng vĩ cầm đã có những khoảng thời gian không khí giống như tôi đã hình dung trước khi về làng. Nhưng do cuộc sống mưu sinh mải miết, những người già mai một, lớp trẻ đi học và làm ăn xa, vắng người chơi tiếng đàn trở lên thưa thớt. Đó cũng là lý do thúc đẩy ông Chính mở lớp dạy vĩ cầm cho tụi trẻ trong làng với mong muốn giữ truyền thống của làng không bị mai một.
Ông Hà Văn Chính, từng là một người lính văn nghệ đóng quân tại đặc khu Quảng Ninh. Một người yêu say mê tiếng vĩ cầm và chơi loại nhạc cụ này trong suốt 40 năm qua. "Bài ca hy vọng/sáng tác Văn Ký" một ca khúc mà ông yêu thích từ ngày trẻ
Mình về làng Then vào những ngày trung tuần tháng ba, với sự hiếu kỳ, hình dung khi về làng sẽ nghe thấy tiếng vĩ cầm len lỏi khắp đường làng ngõ xóm. Ấy vậy mà khi về làng chẳng nghe thấy âm thanh du dương mà mình muốn tìm kiếm. Một ngôi làng chìm trong yên ắng, vắng vẻ, địa chỉ duy nhất mà mình có thể đến để được nghe tiếng vĩ cầm là nhà ông Chính. Một ông giáo làng dạy vĩ cầm cho trẻ nhỏ.
Sau vài ba câu chuyện, mình hỏi về việc thiếu vắng tiếng đàn. Giọng ông bỗng chùng xuống, thắc mắc của mình như chạm đúng tâm tư của ông với tiếng vĩ cầm làng Then. Ông Chính kể, từ khi người làng Then biết và chơi vĩ cầm đến nay đã hơn 60 năm. Người có công lớn mang tiếng vĩ cầm về làng là Cụ Nguyễn Hữu Đưa, cũng là thầy dạy nhạc của ông. Trong suốt 60 năm dân làng Then biết và yêu tiếng vĩ cầm đã có những khoảng thời gian không khí giống như tôi đã hình dung trước khi về làng. Nhưng do cuộc sống mưu sinh mải miết, những người già mai một, lớp trẻ đi học và làm ăn xa, vắng người chơi tiếng đàn trở lên thưa thớt. Đó cũng là lý do thúc đẩy ông Chính mở lớp dạy vĩ cầm cho tụi trẻ trong làng với mong muốn giữ truyền thống của làng không bị mai một.
Ông Hà Văn Chính, từng là một người lính văn nghệ đóng quân tại đặc khu Quảng Ninh. Một người yêu say mê tiếng vĩ cầm và chơi loại nhạc cụ này trong suốt 40 năm qua. "Bài ca hy vọng/sáng tác Văn Ký" một ca khúc mà ông yêu thích từ ngày trẻ
Cây Vĩ cầm này đã ở bên ông Chính nhiều năm qua. Nó không chỉ là nhạc cụ, với ông Chính nó là bạn, là nơi ông có thể gửi gắm những vui buồn... và nó phát ra những âm thanh của sự thấu hiểu
Bức ảnh ông Chính chơi vĩ cầm được một người bạn chụp cách đây khá lâu, đây là bức ảnh mà ông rất thích.
Trong suốt 60 năm hình thành và phát triển phong trào chơi vĩ cầm ở làng Then, Ông Chính chứng kiến nhiều giai đoạn thăng trầm của phong trào chơi vĩ cầm ở làng.
Trong tiếng đàn của ông Chính cũng phảng phất những nỗi niềm
Hằng ngày, trong ngôi nhà đơn sơ, ông vẫn say sưa kéo đàn.
Tiếng vĩ cầm ở Then rất thú vị, có lẽ bởi bản nhạc được chọn chơi ở đây mang âm hưởng dân gian, âm thanh ấy hòa cùng khung cảnh làng quê mộc mạc, bình yên.
Quảng cáo
Vào những này cuối tuần, những đứa trẻ làng Then tập nhạc, ngõ nhà ông Chính lại vang tiếng cười nói của con trẻ, vang tiếng vĩ cầm.
Một khoảng sân được dùng làm lớp học đàn, ông Chính vừa dạy đàn vừa trông cháu cho các con đi làm.
Trước khi vào tập, hai cậu bé kiểm tra độ căng của dây đàn.
Chiếc bảng được dùng để chép những bản nhạc.
Quảng cáo
Ông Chính bắt nhịp cho những đứa trẻ chơi đàn
Những đứa trẻ làng Then say sưa chơi vĩ cầm.
Trẻ con ở làng Then được tiếp cận với tiếng Vĩ cầm từ rất sớm và cũng giống như những câu hát ru cho các em tròn giấc ngủ.
Vết hằn của dây đàn trên ngón tay.
Giờ chép nhạc
Mùa xuân đầu tiên... một mùa xuân nho nhỏ.
Giờ giải lao
Bảo Ngọc, 8 tuổi một cô bé đam mê vĩ cầm, ở huyện Yên Dũng. Cuối tuần, Ngọc được bố chở đến nhà ông Chính học đàn.
Hà Thế Bách con anh Hà Thế Hùng làm nghề cắt tóc, Bách là học sinh lớp 7, chơi vỹ cầm được 3 năm.
Những lúc không phải đi học Bách thường ra quán cắt tóc của bố tập đàn.
Học một bản nhạc mới
Anh Hà Thế Hùng cũng hoạt động văn hóa văn nghệ ở thôn, cũng hiểu về nhạc, về vĩ cầm, anh thường chỉ cho cậu con trai về cách chơi đàn.
Gia đình Bách mở một quán cà phê, giao lưu ca nhạc, Bách vẫn kéo đàn khi có ai đó muốn nghe tiếng vĩ cầm.
Em Tuấn học đàn vĩ cầm được 2 năm, bố mẹ Tuấn đi xuất khẩu lao động ở nước ngoài, Tuấn ở với bà làm nghề bán phở ở mặt đường 31, đầu lối rẽ vào làng Then
Bà cho Tuấn đi học đàn không chỉ vì truyền thống người làng Then ai cũng chơi Vĩ cầm, mà còn để Tuấn không chơi game, xem youtube trên điện thoại, hay máy tính.
Bé Vĩnh Phong, cháu nội ông Chính
Vĩnh Phong được ông nội dạy đàn từ rất sớm, nên em chơi được nhiều bài và khá thành thạo.
Những lúc không tập đàn, Ông Chính thường đưa các cháu đến nhà văn hóa thôn, một nơi có nhiều bằng khen giấy chứng nhận, những thành tích đội văn nghệ, để kể cho các cháu về thế hệ cha ông chơi vĩ cầm.
Ông là một người giàu tâm huyết với việc gìn giữ và phát triển phong trào chơi vĩ cầm ở làng Then
Bức ảnh đen trắng: Đội văn nghệ làng Then ở thập niên 70 của thế kỷ trước.
Bức ảnh màu: Đội văn nghệ làng Then ở vòng bán kết cuộc thi Việt Nam got talent năm 2011
Với ông Chính hai bức ảnh bức ảnh rất quý, vì đó là lịch sử, là những mốc quan trọng của vĩ cầm làng Then
Thế hệ các em là tương lai của "vĩ cầm làng Then"
Để một người nông dân không biết nhạc lý, chơi thành thạo vĩ cầm là rất khó. Để vun đắp, nuôi dưỡng tình yêu với tiếng vĩ cầm của một làng quê, qua nhiều thế hệ còn khó hơn vạn lần. Thế nhưng, trong suốt 60 năm qua, người làng Then vẫn miệt mài gìn giữ truyền dạy cách chơi, cách yêu vĩ cầm cho mọi người trong làng. Và hôm nay,chúng ta nói về tiếng vĩ cầm làng Then như một điều kỳ lạ thú vị, tiếng vĩ cầm chính là một phần hồn cốt của làng Then.
Thực hiện bởi Đồng Hiếu _ Chụp bằng Fujifilm X-T30
Đồng Hiếu hiện đang là giảng viên nhiếp ảnh tại ĐH Sân khấu điện ảnh Hà Nội, ngoài ra anh còn thực hiện một số phóng sự ảnh thường niên với báo Lao Động, anh em có thể kết nối với anh Hiếu tại :
Facebook : https://www.facebook.com/hieu.dong.7
Đồng Hiếu hiện đang là giảng viên nhiếp ảnh tại ĐH Sân khấu điện ảnh Hà Nội, ngoài ra anh còn thực hiện một số phóng sự ảnh thường niên với báo Lao Động, anh em có thể kết nối với anh Hiếu tại :
Facebook : https://www.facebook.com/hieu.dong.7
Đồng Hiếu
Đồng Hiếu ស្ថិតនៅលើ Facebook ចូលរួមជាមួយ Facebook ដើម្បីភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយ Đồng Hiếu និងអ្នកដទៃដែលអ្នកអាចស្គាល់។ Facebook ផ្ដល់ឲ្យមនុស្សគ្រប់រូបនូវអំណាចសម្រាប់ការចែករំលែក...
facebook.com