Tham dự Tech Lounge

Tham dự Tech Lounge


Về chuyện gạch dưới khi gõ tiếng Việt với bộ gõ của Windows 10 May 2019

Claw
24/5/2019 2:29Phản hồi: 35
Trong bản Windows 10 May 2019 (build 1908), Microsft đã tích hợp bộ gõ tiếng Việt Telex và VNI để lần đầu tiên chúng ta thực sự trải nghiệm cách gõ tiếng Việt quen thuộc với mình thông qua sự hỗ trợ trực tiếp từ Windows. Nói là "thực sự" là bởi vì không phải Microsoft bỏ quên tiếng Việt. Phương thức gõ VNI được đưa vào Windows 95 Vietnamese Edition nhưng sau này MS phải bỏ nó khỏi Windows và phát triển phương thức gõ riêng do các vấn đề về bản quyền. Tuy nhiên, bộ quy tắc nhập tiếng Việt xa lạ do MS tự xây dựng đã không được cộng đồng dùng tiếng Việt đón nhận. Không có thông tin gì về việc MS đã bỏ bao nhiêu công sức cho việc này vào thời điểm ấy, để rồi sản phẩm bị chối bỏ một cách đáng tiếc.

Trở lại với việc gõ tiếng Việt trên bản Windows 10 mới nhất hiện nay, một số ý kiến nói về vấn đề gạch chân và coi đó là lỗi của bộ gõ. Thực tế không hẳn như vậy. Vậy cụ thể vấn đề là như thế nào? Trên thực tế, đường gạch chân phía dưới từ đang gõ được gọi là pre-edit line. Để hiểu rõ về nó và tiến đến chấp nhận nó, chúng ta cần hiểu qua về cơ chế hoạt động của một bộ gõ nói chung.

Một bộ gõ là một phần mềm chuyển đổi một chuỗi phím được người dùng nhấn từ bàn phím thành một đoạn văn bản ở ngôn ngữ mà bộ gõ đó hỗ trợ. Để thực hiện được công việc đó, bộ gõ cần phải liên tục nhận vào các ký tự được nhấn vào và hiển thị ra màn hình đoạn văn bản ứng với những phím đó. Điều này có vẻ khá đơn giản với tiếng Anh - khi mà chúng ta gõ phím A thì hiện ra chữ A, còn khi người dùng nhấn phím W thì hiện ra chữ W. Tuy nhiên, vấn đề chỉ nằm ở bộ quy tắc mà thôi. Cũng với hai phím nhấn như trên, với tiếng Việt, chúng ta sẽ nhận được chữ A và chữ Ư nếu chúng ta dùng kiểu gõ Telex.

Có hai cơ chế để xử lý từ được xuất hiện trên màn hình: backspace giả và preedit.

Các bộ gõ quen thuộc mà chúng ta dùng hàng thập kỷ nay để gõ tiếng Việt hầu như đều dùng cơ chế backspace giả. Ví dụ chúng ta gõ vào 2 chữ O liên tiếp để tạo nên ký tự Ô bằng kiểu gõ Telex. Cách thực hiện của cơ chế backspace giả là, khi người dùng nhấn phím O thứ hai, bộ gõ sẽ gửi 2 ký hiệu backspace để xoá đi chữ O đầu và chữ O sau nó, sau đó gửi chữ Ô đến ứng dụng. Cách hiện thực này không xuất hiện dấu gạch chân và chúng ta đã quen với nó từ lâu, ít ra là với người dùng trên thế giới Windows.


Cách hiện thực thứ hai phổ biến với Microsoft và trên cả những nền tảng hệ điều hành khác nhưng lại không quen thuộc với những người quen dùng Vietkey trước đây, Unikey, EVKey sau này, ... là preedit. Cần phải khẳng định luôn, preedit mới là cách tiếp cận chính thống để giải quyết vấn đề gõ văn bản.

Với preedit, chúng ta có một vùng nhớ đệm (buffer) bên trong ứng dụng và cho phép bộ gõ tuỳ nghi sửa đổi. Khi nào bộ gõ submit khối văn bản đã được sửa chữa xong thì lúc đó khối văn bản đó mới được coi là một phần của văn bản chính thức, còn trước đó, nó chỉ được coi là tạm thời và đang ở chế độ sửa chữa mà thôi. Chính vì thế, khối văn bản đang được sửa chữa phải được đánh dấu đặc biệt và người ta dùng preedit line. Bạn nào đã gõ tiếng Trung, Hàn, Nhật bằng bộ gõ của Windows có lẽ rất quen thuộc với điều này.

Tuy nhiên, nếu chúng ta đã quen với chuyện gõ nhầm và quay trở lại sửa từ đã gõ xong bằng các ứng dụng gõ tiếng Việt cũ, cách tiếp cận preedit không cung cấp cho chúng ta sự tiện lợi đó nữa. Từ đã được commit thì không sửa như thế được, chúng ta phải xoá đi gõ lại. Dĩ nhiên, cái mình mong muốn vẫn là preedit thì được thôi, nhưng hãy cung cấp cho người dùng thêm cả khả năng sửa từ uyển chuyển như trước đây chúng ta đã có với các ứng dụng gõ tiếng Việt cũ.

Một điểm yếu nữa của bộ gõ của Windows, đó là tính năng cũng như khả năng hỗ trợ còn kém. Nhiều cái những ứng dụng cũ như Unikey đã có và cũng cần thiết với người dùng trong nhiều tình huống, chẳng hạn như khả năng chuyển đổi bộ mã tiếng Việt với văn bản trong clipboard; hỗ trợ các bảng mã cũ như VNI for Windows, TCVN3 và các bộ font tương ứng, ...

Nhìn chung, những gì Microsoft đã cung cấp với bộ gõ tiếng Việt ở lần cập nhật Windows này là rất hứa hẹn. Về phía người dùng, chúng ta đã quen với cách gõ truyền thống, với những tính năng mà các bộ gõ cũ đã cung cấp và có thể chúng ta chưa sẵn sàng để vứt bỏ những ứng dụng đó và những gì chúng mang lại. Đó cũng là cơ hội để Microsoft dần hoàn thiện hơn bộ gõ tiếng Việt của mình trong thời gian tới.

Bài viết này có tham khảo một số thông tin từ bài "Ước mơ bộ gõ kiểu Unikey trên Linux" của tác giả Chin <ndtrung4419 at gmail dot com>
35 bình luận
Chia sẻ

Xu hướng

phantomas000
ĐẠI BÀNG
5 năm
hèn chi mỗi lần mình gõ sai từ thì xoá hết đi và ghi lại, chứ không sửa từ đó được 😔. Sửa kiểu này khá là khó chịu so với bộ gõ Unikey
Về cơ bản thế là tốt rồi bác ơi, bảng mã VNI, font TCVN3 gần như đã bị khai tử, chỉ các văn bản cũ đầu những năm 2000 mới còn thôi. Bây giờ mọi thứ dùng unicode, kể cả emoji. Tất nhiên việc chuyển mã thì phải dùng ứng dụng ngoài. Còn việc sai gõ lại thì các hệ điều hành bây giờ dùng kiểu tiên đoán từ hay chức năng auto correct để sửa chữa, nên ít phải quan tâm việc xóa đi gõ lại
Claw
TÍCH CỰC
5 năm
@nghaimin Nếu nhìn lại thì hầu như các font VNI, ABC đều được thiết kế dựa trên các font chuẩn nhưng có hỗ trợ các thanh, dấu đặc biệt của tiếng Việt. Các font chuẩn đó vẫn có thể được dùng để hiện thị văn bản mã hóa bằng Unicode, tuy nhiên mức độ tương thích với tiếng Việt của các font đó là khác nhau rất nhiều.

Mình không nói là sửa bảng mã Unicode. Mình nói là cần thêm font hỗ trợ tốt tiếng Việt với bảng mã đó.

Những font cơ bản như Times New Roman, Tahoma, Arial, ... trên windows hỗ trợ tiếng Việt rất tốt trong khi nhiều font khác hay dùng trong trang trí, thiệp mời, quảng cáo, ... thì không. Việc thiết kế thêm font, cung cấp cho người dùng cài vào hệ thống là chuyện rất bình thường thôi mà. Dĩ nhiên cách tốt nhất là các font chuẩn đi kèm Windows, Office hỗ trợ tốt tiếng Việt luôn, nhưng đấy là chuyện đã nhiều năm họ không làm 😁
snowraven
TÍCH CỰC
5 năm
@nghaimin Có 1 thứ rất khó chịu là khi mình dùng autocad là chỉ dùng autocad 2007, nhưng nó không hỗ trợ bản mã unicode. Khi in rất hay bị lỗi font, buộc mình phải dùng bảng mã TCVN3 hay VNI. Mình cũng muốn dùng autocad các phiên bản cao hơn nhưng khởi động lại mất tầm 20s (autocad 2019 và dùng ổ SSD) so với autocad 2007 mất tầm 2s.
@Claw ý bạn là font chữ kiểu nghệ thuật. cái đó thì đúng là các font tích hợp sẵn trong windows không có thật
Claw
TÍCH CỰC
5 năm
@nghaimin Ý mình chính là thế đó
vẫn mong gõ đc VNI 1 cách trơn tru nhất mà ko cần Unikey hihi
Claw
TÍCH CỰC
5 năm
@AbihT Bạn gõ VNI với bàn phím của Windows 10 ổn chứ?
@Claw mình chưa update lên bạn ạ, mình đang xài unikey bth thôio
duongr9
ĐẠI BÀNG
5 năm
hèn chi lúc gõ giống như gó tiếng nhật vậy :3. thanks bác
Claw
TÍCH CỰC
5 năm
Đọc qua vài topic khác thấy nhiều bạn vẫn nghĩ gạch chân là lỗi. Tiếc là bài này ít được biết đến và trao đổi.
chikav
ĐẠI BÀNG
5 năm
@Claw Thật ra những thứ không như người ta mong muốn thì sẽ tính là lỗi. đơn giản vì phần mềm là để phục vụ mong muốn của người dùng
THCN
ĐẠI BÀNG
5 năm
Giống như gõ Tiếng Việt trên bàn phím IOS, gõ sai phải xoá hết gõ lại, gõ Tiếng Việt mà phía sau có ký tự liền kề là không bỏ dấu được, chỉ chấp nhận bỏ dấu khi phía sau là khoảng trống.
dotuan2212
ĐẠI BÀNG
5 năm
Mình gõ trong word 2016 cảm thấy sướng, ko có gạch chân gì luôn
quangvinh_c4
ĐẠI BÀNG
5 năm
Làm sao để chỉ hiện telex mà không hiện cái VI vietnamkeyboard kia vậy anh em.
Untitled.jpg
Đã thử gõ Telex trên Windows 1903, rất ổn có thể thay thế được Unikey. Điều đặc biệt nhất trên Word ko bị gạch chân và nếu gõ nhầm quay trở lại sửa từ được như Unikey.
vieted
TÍCH CỰC
5 năm
thua Unikey ở chỗ không gõ [ thành ơ, ] thành ư được là mất điểm rồi. UNikey còn có gõ tắt tiện lợi nữa!
Handel
ĐẠI BÀNG
5 năm
Bộ gõ này không xa lạ gì với người đã từ dùng Linux 😁
@Handel Lỗi cũng giống hệt ibus-unikey và fcitx-unikey khi dùng trên facebook, messenger.
Và bộ gõ này chỉ hỗ trợ Unicode nên tôi vẫn không thể bỏ UniKey được vì sử dụng nhiều phần mềm vẫn còn dùng TCVN3, BK HCM, VNI fonts.
Alisé Kim
ĐẠI BÀNG
5 năm
Bộ gõ này chuyển font chữ ở chữ đang gõ trong visual studio. Nguyên file xài consolas mà tự nhiên chữ đang gõ lại dùng arial, rất bực mình
@#NoName công nhận vừa dùng thử và rất bực cái vụ này. Lại về với Unikey
anhtkl
TÍCH CỰC
5 năm
Cái mình cần là phím tắt để bật - tắt (On - Off) bộ gõ, chứ ko phải phím chuyển đổi ngôn ngữ như bây h.
@anhtkl Windows + Spacebar nhé bạn.
Giống hệt trên Linux.
Ti B
ĐẠI BÀNG
5 năm
Một cái khó chịu nữa là khi dùng Excel thì không hiện được tiên đoán công thức giống như vầy:
so sad!
photo_2019-07-18_15-23-32.jpg
photo_2019-07-18_15-23-38.jpg
@Ti B Bạn không nói mình cũng ko biết, giờ mới thử thì thấy đúng thiệt, nó ko chịu hiện ra kết quả hàm cho mình tra 😔 thế là phải dùng tiếp Evkey :(
Dùng cái gõ mặc định này thì lại không tra hàm trong Excel được, đau thêm 1 lần nữa 😔
Khi các bạn muốn tra hàm trong excel thì chỉ cần nhấn left shift + alt là nói đổi qua English để tra hàm được mà, khi cần nhận liệu tiếng việt thì lại left shift + alt thôi.
Bực nhất cái gạch chân với highlight chữ... Nhìn có cảm giác rất vướng mắt. @@
Vậy là không có cách nào tắt gạch dưới chân hả các bạn?

Mình đang xài win 10 unikey ngon lành, tự nhiên bị hiện tượng đánh dấu tiếng việt lúc được lúc không, kiểu VNI. Chuyển qua bộ gõ của win 10 thì gạch dưới chân nhìn khó chịu, nản ghê
việc gạch chân khi gõ quá bất tiện vừa vướng mắt vừa gây nhiều lỗi, ví dụ khi bấm control+F để tìm trên page, gõ xong từ khóa sẽ không được nhận diện ngay mà phải thêm cách rồi backspace lại, thứ hai ở nhiều phần mềm phần gạch chân bị nhận thành 1 ký tự khác hay sao ấy, ai chơi genshin impact mà dùng bộ gõ này cũng biết, nếu nhập 1 câu chat và gửi đi sẽ bị chừa lại từ cuối (từ đang được gạch chân) chứ không gửi được hết câu

Xu hướng

Bài mới









  • Chịu trách nhiệm nội dung: Trần Mạnh Hiệp
  • © 2024 Công ty Cổ phần MXH Tinh Tế
  • Địa chỉ: Số 70 Bà Huyện Thanh Quan, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TPHCM
  • Số điện thoại: 02822460095
  • MST: 0313255119
  • Giấy phép thiết lập MXH số 11/GP-BTTTT, Ký ngày: 08/01/2019