Ngay bây giờ, có lẽ bạn đang ngồi xem bài tin tức này và đương nhiên ngồi một chút sẽ không sao. Tuy nhiên càng ngồi lâu, cơ thể bạn càng phải phải chịu nhiều tác động hơn và điều cơ thể mong chờ lúc này là được đứng dậy và đi bộ. Điều này nghe có vẻ kì cục vì bạn cảm thấy ngồi sẽ thoải mái hơn nhưng liệu cơ thể có nghĩ như vậy?
Chắc chắn ngồi trong một thời gian ngắn giúp chúng ta đỡ mệt và lấy lại sức trong lúc mệt mỏi. Nhưng ngày nay, lối sống mới khiến chúng ta ngồi nhiều hơn là vận động nhưng cơ thể chúng ta không được tạo ra cho cuộc sống thụ động như vậy.
Trên thực tế, cơ thể con người được sinh ra để vận động, bằng chứng là cấu trúc của cơ thể với hơn 360 khớp xương và khoảng 700 cơ xương cho phép cử động linh hoạt. Cấu trúc vật lý độc đáo của cơ thể cho phép chúng ta có khả năng đứng thẳng chống lại trọng lực.
Chắc chắn ngồi trong một thời gian ngắn giúp chúng ta đỡ mệt và lấy lại sức trong lúc mệt mỏi. Nhưng ngày nay, lối sống mới khiến chúng ta ngồi nhiều hơn là vận động nhưng cơ thể chúng ta không được tạo ra cho cuộc sống thụ động như vậy.
Trên thực tế, cơ thể con người được sinh ra để vận động, bằng chứng là cấu trúc của cơ thể với hơn 360 khớp xương và khoảng 700 cơ xương cho phép cử động linh hoạt. Cấu trúc vật lý độc đáo của cơ thể cho phép chúng ta có khả năng đứng thẳng chống lại trọng lực.
Máu phụ thuộc quá trình vận động để lưu thông bình thường. Các dây thần kinh điều khiển phối hơp các bộ phận một cách nhịp nhàng và da có độ đàn hồi giúp hỗ trợ cho việc vận động. Vậy nếu mọi bộ phận của cơ thể đều sẵn sàng và đang chờ bạn di chuyển, chuyện gì xảy ra khi bạn không làm vậy?
Hãy bắt đầu từ xương sống. Cột sống là một cấu trúc dài cấu tạo từ các đốt xương và các đĩa sụn xen kẻ. Các khớp, bó cơ và dây chằng gắn chặt vào xương giữ tất cả lại với nhau. Một cách ngồi thông thường là cong lưng và hạ thấp vai, tư thế này tạo áp lực không đồng đều lên cột sống.
Qua thời gian, các đĩa sụn dần hao mòn, từ đó gây quá tải cho các dây chằng và khớp, tạo áp lực lên các cơ vì phải căng ra để phù hợp với tư thế cong lưng của bạn. Dáng cong lưng còn thu hẹp khoang ngực khi bạn ngồi, nghĩa là phổi của bạn có ít không gian hơn để nở ra khi bạn thở. Đó là một vấn đề vì nó tạm thời hạn chế lượng Oxi đi vào phổi và máu của bạn.
Quanh khung xương là các cơ, dây thần kinh, động mạch và tĩnh mạch cấu tạo nên các mô mềm của cơ thể. Ngồi sẽ gây áp lực và đè nén khiến những mô mềm này chịu gánh nặng. Đã bao giờ bạn trải qua cảm giác tê và sưng ở chân tay khi ngồi chưa? Ở những vùng bị nén nhiều nhất, các dây thần kinh, động mạch và tĩnh mạch có thể bị chặn lại, điều này hạn chế tín hiệu thần kinh, gây ra các triệu chứng tê và giảm lượng máu đến chân tay gây sưng phù.
Ngồi trong thời gian dài cũng khiến Lipoprotein Lipase - một loại Enzim đặc biệt giúp phân hủy chất béo trong máu - tạm thời ngừng hoạt động, vì vậy khi ngồi bạn không đốt cháy chất béo tốt như khi vận động.
Quảng cáo
Tất cả sự ứ đọng này tác động thế nào lên não bộ? Có lẽ mục đích của việc ngồi lâu là để sử dụng bộ não thật hiệu quả vào công việc, nhưng thật trớ trêu, ngồi lâu lại đi ngược lại với mục đích này. Vận động ít làm chậm dòng chảy của máu và ngồi nhiều khiến lượng Oxi từ phổi vào máu giảm đi. Não cần máu và Oxi để duy trì sự tĩnh táo, thế nên ngồi lâu làm mức độ tập trung kém đi.
Thật không may, tác động xấu của việc ngồi không chỉ trong ngắn hạn. Các nghiên cứu gần đây cho thấy việc ngồi trong thời gian dài có liên quan đến một vài loại bệnh ung thư, bệnh tim mạch, tăng nguy cơ bệnh tiểu đường và các vấn đề về gan và thận. Trên thực tế, các nhà nghiên cứu phát hiện rằng lười vận động gây ra khoảng 9% ca tử vong sớm mỗi năm trên thế giới, tương đương hơn 5 triệu người. Vì vậy điều tưởng như một thói quen vô hại thực ra lại có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của chúng ta.
May mắn thay, các giải pháp cho mối đe dọa này rất đơn giản và trực quan. Khi bạn buộc phải ngồi do hoàn cảnh công việc, hãy thử đổi tư thế ngồi và thỉnh thoảng hãy đứng dậy và đi tới đi lui cho dãn gân cốt, có thể bằng cách đặt lời nhắc đứng lên mỗi một giờ. Bài cũng gần hết rồi, còn chờ gì nữa mà không đứng dậy và duỗi người vận động chút đi, cơ thể bạn sẽ cảm ơn bạn nhiều lắm đấy!
Nguồn: TED-Ed