Chia sẻ với một chút anh em về 5 việc anh em có thể làm để bảo vệ bản thân mình trước các cuộc tấn công mạng. Bài này mình học hỏi từ The Fast Company.
Luôn update phần mềm, hệ điều hành của mọi thiết bị mà bạn có, vì thường trong các bản update này hãng sẽ vá nhiều lỗi bảo mật, có khi là những lỗ hổng rất nghiêm trọng. Mình có nhiều người bạn không rành công nghệ, giờ họ vẫn đang dùng OS của 1 năm trước và không update thường xuyên nên dễ bị khai thác lỗ hổng hơn. Mình thì bật luôn auto update luôn cho khỏe.
À sẵn đây anh em nhớ bật công cụ chống virus có sẵn của Windows lên nhé, nó gọi là Windows Defender. Bạn chỉ cần gõ chữ "Windows Defender" vào ô tìm kiếm của Windows 10 là nó sẽ hiện ra, bấm vô làm theo hướng dẫn trên màn hình để kích hoạt. Với mình thì Windows Defender đã đủ ngon, không cần dùng thêm phần mềm chống virus của hãng khác.
Năn nỉ, đừng bao giờ dùng các password dễ đoán như 123456 hay password hay iloveyou hay emyeuanh hay 1111. Mấy cái này sẽ khiến bạn dễ bị tấn công hơn vì hacker có thể "brute force" tài khoản của bạn để mò mật khẩu. Ngoài ra:
Cập nhật tất cả mọi thứ
Luôn update phần mềm, hệ điều hành của mọi thiết bị mà bạn có, vì thường trong các bản update này hãng sẽ vá nhiều lỗi bảo mật, có khi là những lỗ hổng rất nghiêm trọng. Mình có nhiều người bạn không rành công nghệ, giờ họ vẫn đang dùng OS của 1 năm trước và không update thường xuyên nên dễ bị khai thác lỗ hổng hơn. Mình thì bật luôn auto update luôn cho khỏe.
À sẵn đây anh em nhớ bật công cụ chống virus có sẵn của Windows lên nhé, nó gọi là Windows Defender. Bạn chỉ cần gõ chữ "Windows Defender" vào ô tìm kiếm của Windows 10 là nó sẽ hiện ra, bấm vô làm theo hướng dẫn trên màn hình để kích hoạt. Với mình thì Windows Defender đã đủ ngon, không cần dùng thêm phần mềm chống virus của hãng khác.
Dùng password mạnh, khó đoán
Năn nỉ, đừng bao giờ dùng các password dễ đoán như 123456 hay password hay iloveyou hay emyeuanh hay 1111. Mấy cái này sẽ khiến bạn dễ bị tấn công hơn vì hacker có thể "brute force" tài khoản của bạn để mò mật khẩu. Ngoài ra:
- Dùng mật khẩu khác nhau cho mỗi tài khoản. Các tài khoản quan trọng như email, tài khoản ngân hàng thì phải dùng pass khác hẳn với những tài khoản còn lại
- Nên bổ sung kí tự đặc biệt, ví dụ như dấu @ ! % #
- Luôn đổi password mặc định, không để thứ gì mặc định cả, nhất là router Wi-Fi
Bật bảo mật 2 lớp
Bảo mật 2 lớp có nghĩa là ngoài password ra bạn phải dùng thêm 1 mật khẩu khác nữa, và thường mật khẩu này sẽ khác nhau vào mỗi lần bạn đăng nhập. Mã One time password (OTP) có thể được gửi qua SMS hoặc qua các ứng dụng tạo mã như Google Authenticator, Authy...
Điều này có nghĩa là lỡ password của bạn bị rò rỉ hoặc hacker đoán được, thì hắn cũng không vào được tài khoản của bạn vì phải có mã OTP mới được.
Tài khoản ngân hàng là bắt buộc 2 lớp rồi nè, bạn cũng nên bật nó cho email Gmail, Yahoo, các tài khoản cloud như Dropbox, Google Drive, OneDrive của mình. Nếu công ty bạn có dùng các ứng dụng nền web có hỗ trợ bảo mật 2 lớp thì bật hết lên nhé. Trong đa số trường hợp, mã OTP chỉ phải nhập lại khi bạn đăng nhập từ máy mới hoặc sau một thời gian dài nên cũng chẳng bất tiện gì đâu.
Cẩn thận khi sử dụng Wi-Fi công cộng
Khi sử dụng Wi-Fi công cộng, bất kì ai đang vào trong mạng cũng có thể đọc được dữ liệu gửi qua các giao thức không bảo mật, nhất là khi truy cập vào các dịch vụ / trang web / app không tuân theo đầu đủ nguyên tắc về an toàn thông tin (ví dụ: không gửi dữ liệu bằng HTTPS, để lộ mật khẩu khi lấy dữ liệu...). Một số cảnh báo cũng từng được đưa ra về việc hacker có thể tìm cách hack tài khoản ngân hàng nếu bạn giao dịch ở mạng Wi-Fi công cộng.
Chốt: mạng Wi-Fi công cộng thì không nên làm những giao dịch nhạy cảm, và chỉ dùng các trang web an toàn có HTTPS.
Sao lưu tất cả mọi dữ liệu
Việc backup dữ liệu có 2 tác dụng:
- Lỡ bạn bị hỏng máy, vô tình xóa nhầm, format nhầm ổ cứng... thì dữ liệu vẫn còn để lấy lại
- Lỡ máy bạn bị ransomware (mã độc mã hóa file của bạn và đòi tiền chuộc), bạn chỉ mất 1 phần dữ liệu, không mất hết, và bạn có thể khôi phục lại từ bản backup của mình
Quảng cáo
Trước khi kết thúc, mình nhắc lại rằng bạn nên luôn cẩn thận, đề cao cảnh giác và luôn sử dụng đầy đủ biện pháp an toàn: không click vào các đường link hay file lạ, dùng các phần mềm chống virus, không cài ứng dụng nghi ngờ vào máy, không giao dịch nhảy cảm ở mạng Wi-Fi công cộng. Mời anh em chia sẻ thêm các biện pháp phòng tránh nhé.
Nên xem thêm: Những thứ bạn phải cẩn thận khi dùng Internet