Về mặt giao diện thì không có nhiều chi tiết mới xuất hiện trong Android 10, nhưng những tính năng mới về cử chỉ điều khiển, dark theme, cách bạn gọi Google Assistant và các tinh chỉnh về bàn phím sẽ tạo ra khác biệt cực lớn trong quá trình bạn sử dụng. Đó là lý do vì sao mình nói Android 10 là đợt thay đổi lớn nhất về cách xài smartphone Android kể từ khi hệ điều hành này ra đời.
Hãy nói trước về cử chỉ cảm ứng, thao tác vuốt để về home đã có từ Android 9 (Android P). Tuy nhiên nó chưa đủ tốt, trong bối cảnh điện thoại ngày càng sở hữu viền mỏng thì việc để lại thanh điều hướng (navigation bar) trên màn hình là chuyện rất vớ vẩn, nó làm giảm đi hiệu quả của viền mỏng. Bạn cứ tưởng tượng các nhà sản xuất đang cố gắng từng ngày làm viền màn hình mỏng đi, trong khi Gooogle cứ ngồi đó chẳng làm gì và để cạnh dưới (dù là ảo) dày nguyên một cục, rất xấu. Chẳng trách khi các nhà sản xuất phần cứng toàn phải tự triển khai giải pháp vuốt của riêng mình để ẩn được hàng phím này.
Nhưng vấn đề là khi mỗi hãng tự làm thao tác vuốt đó là mỗi ông làm một kiểu, và không phải ai cũng làm tốt. Về mặt này Xiaomi là hãng làm tốt nhất: vuốt lên để về home, vuốt trái / phải để back, và vuốt + giữ để vào đa nhiệm. Oppo, Samsung, Huawei khoảng 1-2 năm trước chưa làm được tốt như Xiaomi, họ chia cắt cạnh dưới thành nhiều phần hoặc dùng các nút khó chịu, còn bây giờ thì họ đã update theo một quy tắc chung giống như Xiaomi.
Cuối cùng thì thao tác vuốt cũng đã ra hồn
Hãy nói trước về cử chỉ cảm ứng, thao tác vuốt để về home đã có từ Android 9 (Android P). Tuy nhiên nó chưa đủ tốt, trong bối cảnh điện thoại ngày càng sở hữu viền mỏng thì việc để lại thanh điều hướng (navigation bar) trên màn hình là chuyện rất vớ vẩn, nó làm giảm đi hiệu quả của viền mỏng. Bạn cứ tưởng tượng các nhà sản xuất đang cố gắng từng ngày làm viền màn hình mỏng đi, trong khi Gooogle cứ ngồi đó chẳng làm gì và để cạnh dưới (dù là ảo) dày nguyên một cục, rất xấu. Chẳng trách khi các nhà sản xuất phần cứng toàn phải tự triển khai giải pháp vuốt của riêng mình để ẩn được hàng phím này.
Nhưng vấn đề là khi mỗi hãng tự làm thao tác vuốt đó là mỗi ông làm một kiểu, và không phải ai cũng làm tốt. Về mặt này Xiaomi là hãng làm tốt nhất: vuốt lên để về home, vuốt trái / phải để back, và vuốt + giữ để vào đa nhiệm. Oppo, Samsung, Huawei khoảng 1-2 năm trước chưa làm được tốt như Xiaomi, họ chia cắt cạnh dưới thành nhiều phần hoặc dùng các nút khó chịu, còn bây giờ thì họ đã update theo một quy tắc chung giống như Xiaomi.
Và kể từ Android 10 trở đi, thao tác vuốt nói trên sẽ được chuẩn hóa và tích hợp sẵn vào hệ điều hành. Các hãng không cần tự mình làm nữa, mọi thao tác vuốt sẽ đi theo quy định của Google. Việc này có nhiều cái lợi:
- Thao tác vuốt hiện tại của Android giống Xiaomi: vuốt lên để về home, vuốt trái / phải để back, và vuốt + giữ để vào đa nhiệm, và đây là giải pháp tốt
- Người dùng không phải làm quen khi cần chuyển điện thoại với nhau
- Các app cũng không cần phải triển khai thao tác vuốt trái để quay lại nữa, bản thân Android 10 trở lên đã có rồi
Bàn phím giờ đã quan tâm tới điện thoại viền mỏng
Trên một số dòng điện thoại mới chạy Android 10, ví dụ như Pixel hay OnePlus 7, bàn phím GBoard giờ tự động thêm một khoảng cách ở dưới, đội bàn phím lên cao hơn, giúp bạn dễ gõ hơn. Như mình có chia sẻ trong bài Điều gì khiến bàn phím ảo gõ tốt, điện thoại viền mỏng mà bàn phím không có khoảng cách với viền dưới sẽ khiến bạn mỏi tay, gõ thiếu chính xác do ngón tay cái phải gập lại liên tục.
Hiện tại một số hãng khác như Samsung cũng đã có chức năng này, và phải tới Android 10 thì Gboard mới làm được trò này. Hơi muộn, nhưng có vẫn hơn không. Và đừng coi nhẹ chuyện này, gõ phím trên điện thoại là thứ bạn làm cực kì thường xuyên, nên việc đảm bảo trải nghiệm gõ ngon là chuyện cực kì quan trọng.
Kiểm soát permission tốt hơn nhiều
Để tránh tình trạng nhấn nhầm, gặp gì cũng cho phép, Google đã làm cho giao diện yêu cầu quyền (permission) to rõ hơn. Bạn sẽ thấy những icon lớn, rõ ràng xuất hiện trên màn hình, và có thể cân nhắc suy nghĩ kĩ trước khi nhấn cho phép hoặc từ chối. Khu vực quản lý permission cũng chi tiết hơn, bạn có thể ấn vào từng app để xem nó đang dùng quyền gì, bạn đang cho những quyền nào và không cho quyền nào.
Bạn cũng có thể xem theo từng quyền để biết app nào đang yêu cầu sử dụng, lỡ có bấm đồng ý cho app nào đấy thì chui vô đây sẽ thấy, dựa vào đây bạn có thể gỡ ra bớt permission không mong muốn.
Dark theme toàn hệ thống
Quảng cáo
Samsung, Xiaomi, Huawei đã có chức năng này từ lâu, giờ thì Android 10 cũng đã học theo và tích hợp nó thành một thứ có sẵn trong hệ điều hành. Điều này sẽ giúp các nhà phát triển đỡ phải tự làm dark mode riêng, giao diện dark giữa các nhà sản xuất cũng sẽ trở nên thống nhất hơn, và đẹp hơn. Hiện tại mình đang xài dark mode trên Pixel 3, cảm thấy rất ưng ý.
Cách gọi Google Assistant mới
Trước đây chúng ta sẽ nhấn giữ nút home để gọi trợ lý ảo Google Assistant, nhưng trên Android 10 thì bạn sẽ vuốt từ hai góc của màn hình vào để gọi trợ lý ảo. Chức năng này không thay đổi nhiều lắm về trải nghiệm, nhưng mình thấy vụ vuốt vuốt này thì vui hơn một chút 😁
Mình sẽ tiếp tục trải nghiệm Android 10 trong mấy ngày tới, có gì hay sẽ share với anh em tiếp nhé.