Tháp kiểm soát không lưu là có thể xem là biểu tượng của một sân bay và đây là bộ phận tối quan trọng trong an toàn hàng không. Dù nhỏ dù to thì sân bay nào trên thế giới cũng có tháp không lưu nhưng điều này không đúng nữa với sân bay Scandinavian Mountains ở Thụy Điển. Đây là một trong những sân bay đầu tiên trên thế giới áp dụng công nghệ kiểm soát không lưu từ xa (Remote ATC).
Công nghệ này cho phép những kiểm soát viên không lưu ngồi làm việc trong một tòa nhà nằm cách sân bay đến 300 km. Nó được thiết kế để tăng tính an toàn và cắt giảm chi phí cũng như thay đổi cả kiến trúc và hoạt động của các sân bay nhỏ trên thế giới.
Thực tế công nghệ này đã được phát triển từ lâu, nhà thầu quốc phòng Saab đã thử nghiệm công nghệ kiểm soát không lưu từ xa trong gần một thập niên và đã đưa vào thử nghiệm tại nhiều nơi từ Ireland đến Mỹ và Úc.
Công nghệ này cho phép những kiểm soát viên không lưu ngồi làm việc trong một tòa nhà nằm cách sân bay đến 300 km. Nó được thiết kế để tăng tính an toàn và cắt giảm chi phí cũng như thay đổi cả kiến trúc và hoạt động của các sân bay nhỏ trên thế giới.
Thực tế công nghệ này đã được phát triển từ lâu, nhà thầu quốc phòng Saab đã thử nghiệm công nghệ kiểm soát không lưu từ xa trong gần một thập niên và đã đưa vào thử nghiệm tại nhiều nơi từ Ireland đến Mỹ và Úc.
Giám sát tố hơn:
Tại sân bay Scandinavian Mountains, người ta cho lắp đặt nhiều camera và cảm biến xung quanh sân bay và khung cảnh xung quanh sẽ được truyền về một trung tâm điều khiển ở Sundsvall, trung tâm Thụy Điển.
R. John Hansman - giáo sư hàng không và không gian tại viện MIT nói: "Từ khía cạnh công nghệ thì chúng ta có thể giám sát tốt hơn." Thật vậy, các màn hình phân giải cao sẽ mang lại cho kiểm soát viên góc nhìn 360 độ nhưng không gian được tập trung trên theo bố cục đường cong 225 độ. Điều này có nghĩa "cửa sổ ảo" này sẽ có thể mang lại tầm quan sát tổng quát toàn diện hơn so với tháp quan sát truyền thống.
Ngoài ra công nghệ AR còn cho phép các kiểm soát viên nhận biết các chuyến bay và thông tin radar sẽ hiển thị chồng lên hình ảnh đang được phát trực tiếp. Âm thanh bên ngoài của sân bay cũng được thu và phát lại qua các loa tại trung tâm kiểm soát không lưu từ xa này.Thêm vào đó, một ưu điểm lớn của công nghệ này so với tháp kiểm soát không lưu truyền thống là tầm nhìn vào ban đêm cũng như trong các điều kiện thời tiết bất lợi tốt hơn. kiểm soát viên không lưu cũng có thể phóng to thu nhỏ hình ảnh dễ dàng thay vì phải dùng ống nhòm.
David Gillen - một giáo sư tại đại học British Columbia cho biết: "Những tháp không lưu ảo này về nguyên tắc hoạt động giống như các trung tâm giáo dục, quản lý phần mềm, hội họp từ xa … Chúng tôi đã nghiên cứu từ lâu về việc bạn không nhất thiết phải có mặt trong văn phòng mọi thời điểm và nếu như bác sĩ phẫu thuật có thể thực hiện một ca mổ qua video thì chắc chắn chúng ta cũng có thể thông báo cho một máy bay cất/hạ cánh an toàn."
Cảng hàng không Scandinavian Mountains phục vụ cho khu trượt tuyết trên núi lớn nhất vùng Scandinavia và được thiết kế để tiếp nhận 4 chuyến bay đồng thời từ các hãng hàng không như Scandinavian Airlines (SAS) và Braathens Regional.Sân bay này sẽ chính thức đi vào hoạt động vào ngày 22 tháng 12 năm 2019, mở ra cánh cổng cho những ai yêu trượt tuyết cũng như trải nghiệm các khu nghỉ dưỡng trên núi tại Salen, Thụy Điển và Trysil, Na Uy.
Ứng dụng trung tâm kiểm soát không lưu từ xa trên thế giới:
Bên cạnh sân bay Scandinavian Mountains thì trung tâm kiểm soát không lưu từ xa tại Sundsvall cũng đang giám sát các chuyến bay tại sân bay gần đó là Sundsvall-Timra, Örnsköldsvik ở phía bắc và Linköping ở phía nam Thụy Điển.
Tại Anh quốc, nơi đầu tiên áp dụng công nghệ kiểm soát không lưu đầu tiên là sân bay thuộc đại học Cranfield, vùng Bedfordshire hồi tháng 12 năm 2018.
Quảng cáo
Ngoài ra sân bay London City với 4,5 triệu hành khách mỗi năm cũng sẽ đưa vào thử nghiệm công nghệ kiểm soát không lưu kỹ thuật số theo kế hoạch tái kiến thiết trị giá 650 triệu đô. Đây cũng là lần đầu tiên công nghệ này được áp dụng ở quy mô sân bay quốc tế cỡ lớn và sẽ được giới thiệu vào năm 2020.Paul Beauchamp - người phát ngôn của NATS (Dịch vụ không lưu quốc gia VQ Anh) nói: "London City sẽ là sân bay bận rộn nhất thế giới tiếp nhận công nghệ này. Đội ngũ kiểm soát không lưu vẫn là trái tim của hoạt động điều tiết, họ vẫn làm những gì đang làm nhưng được hỗ trợ bởi hàng loạt công nghệ mới, giúp họ làm việc tốt hơn."
Tương lai của tháp không lưu ảo:
Mô hình cũng sẽ sớm được nhân rộng tại Mỹ, giáo sư Gillen nói: "Các tháp không lưu kỹ thuật số sẽ được triển khai tại Mỹ như một phần của chương trình hiện đại hóa NextGen. Công nghệ này được áp dụng trước tại Scandinavia bởi chi phí, số lượng sân bay nhỏ và lưu lượng giao thông thấp nhưng đây vẫn chưa phải là công nghệ có thể áp dụng với những sân bay đông đúc như LaGuardia, O'Hare hay Heathrow. Về nguyên tắc nó cho phép một đội kiểm soát viên duy nhất vận hành một số sân bay từ xa, từ đó tối ưu hóa một hệ thống sân bay."Hệ thống kiểm soát từ xa cũng có thể đóng vai trò dự phòng cho các tháp kiểm soát không lưu truyền thống trong tình huống thảm họa hay sự cố khẩn cấp xảy ra khiến tháp không lưu tại sân bay phải đóng cửa.
Gillen cho rằng loại hình kiểm soát không lưu từ xa sẽ trở nên phổ biến hơn đặc biệt là khi chúng ta chuyển sang sử dụng các loại máy bay nhỏ, chẳng hạn như các phương tiện bay có khả năng cất/hạ cánh thẳng đứng (VTOL) với khả năng vận hành ở nhiều nơi, cất/hạ cánh linh hoạt ở nhiều địa điểm, không nhất thiết phải là sân bay với đường băng.
Quảng cáo