Tham dự Tech Lounge

Tham dự Tech Lounge


[Có thể bạn chưa biết] Hệ tiêu hóa là gì? Chúng hoạt động như thế nào?

BaroTo
9/11/2019 9:31Phản hồi: 65
[Có thể bạn chưa biết] Hệ tiêu hóa là gì? Chúng hoạt động như thế nào?
Trên toàn hành tinh này, mỗi người trung bình tiêu thụ từ 1 đến 2.7 kg thức ăn mỗi ngày. Nghĩa là mỗi chúng ta ăn hơn 365kg thức ăn mỗi năm, và hơn 28,800 kg trong cả cuộc đời. Tất cả đồ ăn đó đều đi vào hệ tiêu hoá. Được cấu tạo từ 10 cơ quan, có thể dài tới 9m và chứa hơn 20 loại tế bào chuyên hoá, đây là một trong những hệ thống đa dạng và phức tạp nhất trong cơ thể con người.

giphy.gif


Các bộ phận phối hợp với nhau để hoàn thành nhiệm vụ lớn: biến đổi thành phần thô trong thức ăn thành các chất dinh dưỡng và năng lượng để nuôi sống cơ thể. Nếu đi dọc chiều dài của phần thân trên, hệ tiêu hoá gồm 4 phần chính:
  • Đầu tiên - đường tiêu hoá, là một ống xoắn, vận chuyển thức ăn và có diện tích bề mặt khoảng 30 đến 40 mét vuông, đủ để che phủ một nửa sân cầu lông.
  • Thứ hai là tuyến tuỵ, túi mật, và gan, bộ ba cơ quan này biến đổi thức ăn bằng các chất dịch đặc biệt.
  • Thứ ba là các enzyme, hoóc môn, dây thần kinh, và máu làm việc cùng nhau để tiêu hoá thức ăn, điều chỉnh quá trình tiêu hoá, và vận chuyển sản phẩm cuối cùng.
  • Cuối cùng là mạc treo, gồm một số lượng lớn các mô hỗ trợ và định chỗ cho tất các cơ quan tiêu hoá trong ổ bụng, giúp chúng có thể thực hiện nhiệm vụ.
Quá trình tiêu hoá bắt đầu trước cả khi lưỡi chạm vào đồ ăn. Khi nhận biết được một món ăn ngon, các tuyến trong miệng sẽ bắt đầu tiết nước bọt. Chúng ta sản sinh được khoảng 1.5 lít nước bọt hàng ngày. Khi đồ ăn đã ở trong miệng, hoạt động nhai kết hợp với nước bọt biến thức ăn thành một khối ẩm ướt được gọi là viên nén. Các enzyme trong nước bọt phân giải tinh bột.

giphy (1).gif


Sau đó, thức ăn được chuyển tới đầu một ống dài 25cm được gọi là thực quản, rồi rơi xuống để tới được dạ dày. Các dây thần kinh xung quanh mô thực quản nhận được tín hiệu của viên nén và kích hoạt các nhu động, một chuỗi các co thắt của cơ giúp đẩy thức ăn vào dạ dày, nơi mà nó được các cơ của thành dạ dày co bóp biến viên nén thành các mẩu nhỏ.

giphy (2).gif


Hoóc môn được tiết ra bởi các tế bào kích hoạt việc giải phóng axit và dịch chứa nhiều enzym từ thành dạ dày giúp hoà tan thức ăn và phân giải các protein. Những hoóc môn này cũng báo cho tuyến tuỵ, gan và túi mật để sản xuất dịch tiêu hoá giúp phân giải chất béo và chuẩn bị cho bước tiếp theo. Sau ba giờ ở trong dạ dày, viên nén giờ đã trở thành một chất lỏng sủi bọt, được gọi là dịch dưỡng, sẵn sàng được chuyển tới ruột non.

giphy (3).gif


Gan tạo mật và chuyển đến túi mật, từ đây mật được tiết từ từ vào phần đầu tiên của ruột non, được gọi là tá tràng. Tại đây, mật phân giải chất béo phía trên bề mặt của dịch dưỡng để dịch tuỵ và dịch ruột có thể thẩm thấu và tiêu hoá dễ dàng. Những dịch này chứa nhiều enzym phân giải phân tử chất béo thành axit béo và glycerol để cơ thể có thể dễ dàng hấp thụ. Những enzym này cũng có tác dụng phân giải protein thành amino axit và cacbohydrat thành glucozơ.

giphy (4).gif


Quá trình này xảy ra ở vùng dưới của ruột non, hỗng tràng và hồi tràng, nơi mà được bao phủ bởi hàng triệu các nhung mao ruột. Nó tạo ra một diện tích bề mặt khổng lồ để tối đa hoá việc hấp thụ các phân tử và đưa các phân tử này đến máu. Máu đón nhận các phân tử này ở cuối cuộc hành trình để cung cấp cho các mô và cơ quan.

giphy (5).gif

Quảng cáo


Nhưng vẫn chưa hết. Những chất xơ và nước còn thừa và tế bào chết thải ra trong quá trình tiêu hoá đi xuống ruột già hay còn gọi là đại tràng. Cơ thể sẽ đào thải hầu hết chất dịch còn sót lại qua thành ruột. Những gì còn lại là một khối mềm được gọi là phân. Đại tràng ép sản phẩm này vào một túi gọi là trực tràng. Dây thần kinh ở đây nhận biết được nó đang phình to ra và báo với cơ thể khi nào thì nên loại bỏ chất thải.

giphy (6).gif


Sản phẩm phụ của quá trình tiêu hoá thoát ra qua hậu môn và hành trình dài của thức ăn thường kéo dài từ 30 đến 40 giờ, cuối cùng đã hoàn tất.

Nguồn: TED-Ed
65 bình luận
Chia sẻ

Xu hướng

rongict
CAO CẤP
4 năm
Nhai kỹ no lâu. Ăn vừa thịt và ngưng uống sữa sẽ tốt cho người châu á.
nghoangtin
ĐẠI BÀNG
4 năm
@Hà Quang Tùng Hoặc là do chế độ dinh dưỡng của bạn tốt hơn của bố bạn hoặc là bạn tính chưa hết chiều cao của bố bạn rồi.
rongict
CAO CẤP
4 năm
@trieuniemvui Dinh dưỡng và nguồn gen nữa. Thường là thế hệ sau cao hơn nhưng nhà mình thằng cháu đầu tiên cao như cái xào cọc mứt lúc nhỏ nó bị tiêu chảy do cai sữa sớm và ở với mẹ mình. Ăn uồng thì đạm bạc. Chả biết mùi sữa thế nào . nó lại chả thể thao chỉ thích nhậu với hút cần. Thằng em sinh sau được ở với mẹ ăn ngập mồn. Uống sữa tới năm lớp 12. Chơi thể thao mãnh liệt. Rốt cuộc vẫn lùn hơn anh nó tới 8cm. Dc cái đều cao hơn bố mẹ.
newsong
ĐẠI BÀNG
4 năm
@rongict Tóm lại cả châu á k uống sữa vì bác nhìn thấy bọn nó làm sữa... tào lao...
Rất hay
Ngày xưa đi học chỗ ngã tư Khuất Duy Tiến thấy hệ tiêu hóa đầy, mà hệ thần kinh nhiều hơn 😕.
hanhvn68
ĐẠI BÀNG
4 năm
@supperchym Kinh vãi >.<
đọc xong mắc ị quá
mới nhớ là sáng ra chưa đi ị 😔
@BambooTank măng khô hay măng tươi bác ei, kaka
SuperBowl
TÍCH CỰC
4 năm
@nhoxs2zin Cứ 1 tuần 2 3 gói thuốc xổ cho chắc. Vừa nhẹ bụng vừa thải độc tố cho gan. Thức ăn giờ chất tăng trọng và rau thì phun thuốc quá nhiều.
rongict
CAO CẤP
4 năm
@nhoxs2zin Tùy cơ địa thôi. Với càng già thì càng tệ. Ăn rau cũng éo đi dc.
Greycloud
TÍCH CỰC
4 năm
Nghĩ lại thì hệ tiêu hóa của các quan VN nhà ta là siêu hạng nhất, xi măng, đá , cát, thép, đất đai, nhà cửa, công trình lớn nhỏ, cầu đường, thuốc men, tiền bảo hiểm, tiền cứu trợ, thiên tai, thuế các loại...các vị cứ tiêu hóa nhanh như chớp chả chừa cái gì,
@Greycloud Ấy ấy .. Bớt cái miệng lại bớt cái miệng lại...vả cho nhé 😁
@Greycloud tiêu hoá 100%, ko để lại dấu vết (mứt) luôn
BrioPc
TÍCH CỰC
4 năm
@Greycloud Tổ lái thứ thiệt đây, lái từ đề này qua đề khác.
nanokin
ĐẠI BÀNG
4 năm
tổng quan hay. dễ hiểu. thank mod.
MLT288
ĐẠI BÀNG
4 năm
Dễ hiểu, hay, nhưng ít hình minh hoạ quá.
Nói đến hệ tiêu hóa làm mình nhớ đến con chó nhà mình ngày xưa nuôi. Hồi đó còn bé,mỗi lần đi đại tiện là gọi milu ra ngồi chờ và xơi chất thải của mình. Ngày nào cũng vậy. Bây giờ lớn khôn lắm rồi mà vẫn không hiểu tại sao chó nó ăn chất thải của con người lại không bị đau bụng hay bị các bệnh về đường ruột nhỉ. Nếu con người tự sản rồi tự xơi là đi viện văn điển địa ngay. Nhưng chó nó ăn lại ko sao hết. Hay hệ thống tiêu hóa của nó có gì khác biệt so với con người chăng. Một điều lạ là chó nó ăn thì nó lại béo lên thịt khi nướng chả hay làm món rượu mận lại rất thơm ngon và bổ dưỡng hơn cả thịt heo.
Greycloud
TÍCH CỰC
4 năm
@Emranhieulam1990 Loài chó vốn từ xưa trước khi được thuần hóa là loài sói (như linh cẩu, kền kền, lươn,... hiện nay chẳng hạn) chuyên ăn xác chết và cả xác động vật thối rữa cho nên hệ tiêu hóa của chúng từng thích nghi với tất cả các loại thực phẩm đó.
@Greycloud Nếu chỉ ăn xác chết tất cả thì đâu chỉ riêng mình chó đâu bạn. Vấn đề phải nghiên cứu hệ tiêu hóa của chúng kia kìa. Liệu con người có thể làm như vậy được không ý. Hiện nay biến đổi khí hậu tăng kên là khả năng loài người sẽ cạn kiệt lương thực trong nay mai thôi.
nghoangtin
ĐẠI BÀNG
4 năm
@Emranhieulam1990 Đang tìm hiểu cùng.
Bệnh từ miệng mà ra, hãy cẩn trọng trong ăn uống các thực phẩm sạch, mà tốt nhất là tự trồng lấy mà ăn đừng tin tưởng bố con thằng nào.
@Pentanol Trồng lấy mà tưởng sạch à? Đất thì ô nhiễm, nước cũng ô nhiễm, không khí cũng ô nhiễm
@Seven-Galaxy Ô hay, tự trồng lấy mà thánh không kiểm soát được đất, nước, không khí à ?
BenGlo
CAO CẤP
4 năm
@Seven-Galaxy Bây giờ trồng rau không cần đất luôn rồi 😃
Có j đâu ..người ta còn tiêu hóa dc tài nguyên khoán sản có sẵn ..xong lại đi mượn nợ ...
qua2007
TÍCH CỰC
4 năm
Khi nao thay thế dc hê tiêu hóa vậy
adthuyanh
TÍCH CỰC
4 năm
Gan sản sinh ra dịch mật, đi vào túi mật, cô đặc và tích ở đó. Khi ta ăn thì mật từ túi này sẽ tiết ra và đi vào dạ dày để góp phần vào việc tiêu hoá thức ăn.
Trung bình mỗi ngày gan tiết ra khoảng 1l mật nên cần có túi mật để cô đặc và chứa, khi cần mới dùng.
Bài viết hơi ngược ở đoạn này.
hnilqhuy
ĐẠI BÀNG
4 năm
Phức tạp nên rất lắm bệnh của hệ tiêu hoá
tới 30-40h cơ à????
hôm trước ăn ổi (ăn cả hạt) hay thanh long, hôm sau biết liền mà 😔
BenGlo
CAO CẤP
4 năm
@brightway79 Nhưng thứ bạn thải ra là cái ngày hôm qua, nên nếu nó đi ngay thì là do nhu động ruột được kích thích còn thứ bạn mới ăn thì nó vẫn ở trên
@brightway79 Giống mình ăn hôm nay sáng hôm sau là ra rồi
@BenGlo thì em nói rồi đó, ~24h thôi. đâu đc 30-40h như Thớt viết.
ko biết các bác ra sao, em ăn dưa cải muối, rau muống, xà lách, rau thơm ko tiêu, hôm sau thấy xác vụn. hôm nào nhai vội, còn nguyên lá
BenGlo
CAO CẤP
4 năm
@brightway79 cũng tùy người nữa, nhỉ kkk
Facts hay ! Thanks thớt
bài viết rõ ràng.rất hay
Rất bổ ích
28800 kg trong cả cuộc đời, thật khủng.
mod BaroTo có nhiều bài viết hay quá, 1 like cho mod tiếp tục phát huy sở trường.

Xu hướng

Bài mới









  • Chịu trách nhiệm nội dung: Trần Mạnh Hiệp
  • © 2024 Công ty Cổ phần MXH Tinh Tế
  • Địa chỉ: Số 70 Bà Huyện Thanh Quan, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TPHCM
  • Số điện thoại: 02822460095
  • MST: 0313255119
  • Giấy phép thiết lập MXH số 11/GP-BTTTT, Ký ngày: 08/01/2019