Tham dự Tech Lounge

Tham dự Tech Lounge


[Có thể bạn chưa biết] Vì sao bạn bị say tàu xe?

BaroTo
17/11/2019 7:55Phản hồi: 137
[Có thể bạn chưa biết] Vì sao bạn bị say tàu xe?
Nếu bạn có thể đọc sách khi đang đi xe, có thể xem bạn là người khá may mắn vì khoảng một phần ba dân số, việc đọc sách trong khi di chuyển trên ôtô, trên thuyền, trên tàu hoặc trên máy bay nhanh chóng làm họ cảm thấy buồn nôn, hay còn được gọi là say tàu xe. Vậy vì sao chúng ta lại bị say tàu xe?

giphy (2).gif

Khái niệm phổ biến nhất để giải thích cho hiện tượng này là do sự sai lệnh tín hiệu giữa các giác quan. Khi di chuyển bằng ôtô, cơ thể bạn nhận được hai thông tin rất khác nhau. Mắt bạn đang nhìn thấy bên trong xe, dường như không hề chuyển động. Trong khi đó, tai bạn lại nói với não bộ rằng bạn đang tăng tốc.

giphy (10).gif

Tai có một chức năng quan trọng khác ngoài nghe. Một nhóm cấu trúc nằm sâu bên trong tai được biết đến là hệ thống tiền đình, bộ phận mang lại cho chúng ta cảm nhận về sự cân bằng và chuyển động. Bên trong đó, có ba ống nhỏ hình bán nguyệt có khả năng cảm nhận được chuyển động, mỗi ống cho một chiều không gian. Và còn có hai khối mảnh như sợi tóc chứa đầy dịch lỏng. Khi bạn di chuyển, khối chất lỏng thay đổi và kích thích các sợi lông, báo cho não bộ biết bạn đang chuyển động theo phương ngang hay dọc.

giphy.gif

Kết hợp tất cả những thứ đó lại, cơ thể bạn có thể cảm nhận được hướng chuyển động, gia tốc và cả góc của chuyển động. Vậy nên, khi đang ở trong ôtô, hệ thống tiền đình cảm nhận đúng về chuyển động của bạn, nhưng mắt bạn lại không thấy vậy, đặc biệt là khi bạn đang dán mắt vào trang sách.

giphy (1).gif


Cũng có thể xảy ra chuyện ngược lại. Khi đang ngồi yên trong rạp chiếu phim và camera tạo những chuyển động nhanh trên màn hình rộng. Lần này mắt bạn lại nghĩ rằng cơ thể đang chuyển động trong khi tai bạn biết rằng bạn vẫn đang ngồi im. Nhưng tại sao sự mâu thuẫn thông tin này lại khiến chúng ta cảm thấy khổ sở đến vậy?


giphy (6).gif

Các nhà khoa học cũng không biết chắc về nó, nhưng họ cho rằng nguyên nhân là do sự tiến hoá. Như bạn biết đấy, phương tiện di chuyển nhanh và công nghệ ghi hình chỉ mới xuất hiện vài thế kỷ nay, một khoảng thời gian rất nhỏ trong quá trình tiến hoá. Trong hầu hết lịch sử loài người, không có nhiều thứ có thể gây ra những kiểu xáo trộn cảm nhận như vậy ngoại trừ chất độc, khi đó cơ thể phát ra một mệnh lệnh không mấy dễ chịu để tống khứ tất cả mọi thứ mà chúng ta đã ăn ra ngoài.

giphy (3).gif

Lý thuyết này có vẻ khá thuyết phục, nhưng cũng có rất nhiều điều còn chưa thể giải thích như tại sao phụ nữ lại dễ bị tác động hơn bởi say tàu xe hơn đàn ông, hay tại sao hành khách dễ bị nôn hơn tài xế. Chúng ta đều biết vài phương pháp phổ biến để chống say xe như nhìn xa về phía đường chân trời, nhai kẹo cao su, uống vài viên thuốc chống say, nhưng không có phương pháp nào là hoàn toàn chắc chắn.

giphy (4).gif

Tại NASA, khi các nhà du hành bị phóng mạnh vào không gian vào không gian ở vận tốc 27,000 km/h, việc bị say trở thành vấn đề nghiêm trọng. Do đó, cần thêm nhiều nghiên cứu công nghệ mới nhất trong kỷ nguyên vũ trụ, NASA đã dành rất nhiều thời gian cố tìm cách giúp các nhà du hành tránh khỏi nôn mửa bằng cách chuẩn bị kỹ lưỡng khẩu phần ăn.

giphy (5).gif

Quảng cáo


Giống như việc tìm hiểu bí ẩn của giấc ngủ, say tàu xe vẫn còn là một trong những vấn đề nghe có vẻ đơn giản nhưng vẫn còn nhiều góc khuất cần được khoa học khám phá.

Nguồn: TED-Ed
137 bình luận
Chia sẻ

Xu hướng

toolkit
CAO CẤP
4 năm
Khắc phục được phản ứng nôn khi say tàu xe sẽ tạo ra phương pháp chống nôn khi say rượu, bia
toanlb
TÍCH CỰC
4 năm
@toolkit 2 cái này hoàn toàn không liên quan tới nhau nhé.
Chả thằng chết mẹ nào đi uống thuốc chống nôn khi đi tàu xe trước khi uống rượu cả.
@ngokimphuc với tỷ lệ dân số "có hàm lượng máu trong cồn thấp như VN", việc đào thải cồn ra khỏi cơ thể là cực kỳ nguy hiểm vì có thể mất "cồn" trầm trọng dẫn tới tử vong.
@toolkit AI Toolkit uống thuốc say tàu xe trước khi uống bia rượu, mục đích là để chống nôn khi say rượu bia.

Ae tặng mỗi người 1 viên gạch cho tên AI này ngủm đê..!!!
hoangmk
TÍCH CỰC
4 năm
@toolkit Uống rượu bia mà không say thì uống nước lã cho rồi...
Các cách khắc phục say xe là khi lên xe, bạn cứ xem như mình là lái xe rồi ngồi lái nó như thật. Còn một dạng say xe do mùi xe quá nặng thì tìm cách triệt tiêu hết mùi đi như hít ruột bánh mì, bịt mũi xịn,v.v... Cách cuối là tập luyện mỗi ngày, đi liên tục sẽ hết
l0ngku
TÍCH CỰC
4 năm
@HP_trader tưởng tượng vừa chứ quá + với say tàu xe họ tưởng mình ngáo đá nữa chết bác
@l0ngku uh. Ko khéo hôm sau lại lên báo có người mất tích trên chuyến xe thì ...
@traisaigon Cách chửi nhau hay hát liên tục cũng có tác dụng chống say tàu xe
@l0ngku Đâu ai bắt bạn lên xe, có thể không đi mà
beeP970
TÍCH CỰC
4 năm
đang thắc mắc là nếu dùng tai nghe in ear để làm noise cancellaiton thì giải quyết dc vấn đề về tai, lúc đó có hết say xe ko nhỉ ae
@beeP970 đã thử, éo tác dụng, nôn nhiều hơn
@beeP970 có nhé
@beeP970 Chưa chắc đã hết say xe, nhưng đó cũng là một phần trong điều trị phòng ngừa say tầu xe: nghe nhạc, nhắm mắt, uống thuốc chống say( stugeron 1v/ mỗi 6h ngồi xe)..v...v...
BenGlo
CAO CẤP
4 năm
@beeP970 Mình không còn bị say xe, và ngồi chỗ nào trên xe cũng như nhau 😁
l0ngku
TÍCH CỰC
4 năm
Không có phưobg án khắc phục đc nhỉ
@adagioleonard Mùi của bánh mỳ rất dễ chịu mà
@l0ngku Đi nhiều quen dần và sẽ hết là cách khắc phục triệt để nhất nhé. Lúc đầu sẽ khó khăn 1 chút vì chả khác gì cực hình nhưng dần dần thì nhậu luôn trên xe cũng được =)))) Còn với người ít đi xe, thôi thì bước lên mở hé cửa sổ và nhắm mắt đi ngủ 😆
BenGlo
CAO CẤP
4 năm
@traisaigon Hít chanh cho dễ chịu nhé, chứ bánh mỳ biết đâu có mốc :p
daucotichtru
ĐẠI BÀNG
4 năm
@l0ngku Cách khắc phục là bạn cứ đi xe bus nhiều lần sẽ quen.
nỗi khổ của những người say xe
@Theodore Long tên nào say xe, đề nghị ngồi ở ghế phía trước, lý do: đỡ sốc
@adagioleonard mình ko bị say xe bạn ơi . ps lâu lâu vẫn bị nhẹ
BenGlo
CAO CẤP
4 năm
@Theodore Long Mình không bị say xe bạn ơi, nhưng hơi mệt thì bị nhẹ
@BenGlo giống mình vl . nhiều máy lạnh quá cũng chả tốt tí nào cả
trnam
TÍCH CỰC
4 năm
Nói cho Não biết là đang đi tàu, xe để nó kịp update thông tin.
@trnam để nó ở nhà, đừng mang theo là được ^_^
quiscaca
ĐẠI BÀNG
4 năm
@trnam đã thử, trước khi lên xe đã thông báo cho não bộ kịp update thông tin
và kết quả là bị say trước khi lên xe luôn
@trnam nhiều bạn không tin nhưng chúng ta có thể đánh lừa hoặc trấn an não vì nó hoạt động trong vô thức đó. Mà này phải luyện tập. Thực sự đỉnh cao.
linkking
TÍCH CỰC
4 năm
Thế mắt nhìn ra ngoài đường để biết là đang chuyển động mà cũng có hết say đâu =)))
M43-nhl
TÍCH CỰC
4 năm
@linkking Mắt nhìn đường nhưng phải là hướng nhìn phía Kính chắn gió (đằng trước xe) và nhìn xa chứ nếu nhìn cạnh xe cứ thấy cảnh vật loang loáng trôi đi thì đảm bảo ọe sớm
@M43-nhl Nhìn ra cửa kính đằng sau đc ko nhỉ 😁
mrtuaans
ĐẠI BÀNG
4 năm
@adagioleonard 1 vé cho bác gặp Arsenôn sớm =))), mình đi xe lại thích xe đi vào đường xóc mới khổ chứ =)))))))
M43-nhl
TÍCH CỰC
4 năm
@adagioleonard Được nhé bác. Bản chất là khi nhìn xa sẽ bớt cảm thấy xe bập bềnh tròng trành => bớt say
Sau rất nhiều năm nghiên cứu thì khoa học đã chứng minh, để ko bị say xe thì cách duy nhất là ko đi xe.
@Mr Gau Sai, đi tàu. bạn sẽ cai nghiện được say xe bằng cách say tàu.
Do tâm lý cũng là 1 phần nữa. Có một số người khai chuẩn bị lên xe họ đã nôn nao rồi. Hay có những người chỉ ngửi mùi điều hòa trong xe là đã chếnh choáng rồi. Và say xe cũng có thể tập luyện được bằng cách... đi xe thật nhiều sẽ quen 😁 đặc biệt là đi xe bus thì say điên cuồng nhưng cũng nhanh quen, đến lúc quen thì chấp hết các loại xe khác.
romany123
TÍCH CỰC
4 năm
@ViTieuBao86 Chuẩn đấy. Mẹ mình trước say xe ghê lắm, từ hồi có việc tuần phải đi ô tô 2 lần giờ tỉnh như sáo.
@ViTieuBao86 bữa đứng ngay lề đường chơi, xe buýt chạy tới ngay chỗ mình đứng trả khách rồi đóng cửa lại chạy tiếp...buồn nôn mém ói :'(
@Vo Huu Phuc =)))
Xe chưa tông phải là may 😁
@BOT LOC May quá tôi thuộc loại từ khi sinh ra chưa biết say tàu say xe là gì các thím ạ. Ô tô, tàu hỏa, tàu thủy, máy bay... chơi hết nên nhìn mấy người say xe thấy họ khổ quá.
Bach98
ĐẠI BÀNG
4 năm
Do mùi
Kinh nghiệm bản thân mình nha:
1. Không uống cafe trước khi đi xe
2. Đeo khẩu trang kín khi lên xe
3. Cố gắng nhìn thẳng về phía kính trước, hạn chế nhìn của sổ
Minh đã thành công rất nhiều lần, xui xui gặp bác tài chạy lạng lách hoặc xe 4 chỗ chật quá thì bó tay.
@Nguyên Khang Trần ngồi phần trước của xe nữa, lý do nó đỡ sốc. Tốt nhất là ghế tài hoặc ghế lơ nhé 😁
@Darklord.Py Mình thường nhường ghế phụ cho người bị nặng hên mình, mình dùng cách trên ngồi ghế sau vẫn ổn.
BenGlo
CAO CẤP
4 năm
@Nguyên Khang Trần Mình thì quen rồi ngồi ghế nào cũng như nhau
Mình cũng nghĩ mình không bị say xe cho đến khi leo lên song thẻm ( 1 phương tiện dạng thô sơ ở thái gần như xe lam) để đi lên núi chiang mai ... ói cả bịch luôn vì xóc và rung lắc quá gớm 😃
romany123
TÍCH CỰC
4 năm
@boyngo1988 Mình đi thái có con xe gọi là túc túc, có 1 cái buồng thoáng phía sau cho khách ngồi 2 bên. Cả nhóm đi hò hét vui chứ chẳng thấy say gì dù tài xế phi khá gớm.
@romany123 tuk tuk chạy trong nội thành đường bằng phẳng có nhanh mấy cũng ko say bác, còn con này ngồi 2 bên quay mặt vào nhay như xe lam ... vấn đề là đường lên núi rất gớm vòng vèo lại xóc nữa, ông tài xế đánh lái mạnh người nó lắc lư bổ nhào luôn bác, dc nửa tiếng chịu ko nổi thế là out 😃
Ngày bé cũng say lắm, lớn lên đi học rồi đi làm ngồi tàu xe nhiều thành quen. Giờ đi ôtô máy bay tẹt ga, chỉ còn tàu thủy là chưa đi chứ biết say sóng nó ntn.
KiênNX
TÍCH CỰC
4 năm
Kinh nghiệm của riêng mình là trc khi đi lên xe chỉ ăn đồ khô và mang theo chút nước lọc để uống, đeo kính râm và khẩu trang giấy ( mùi trên nhiều xe rất kinh tởm) . Nên chọn xe giường nằm cho đỡ say.
Xe buýt ở ta là một combo ói mửa, gồm: đạp thắng theo tempo nhạc sàn, mùi tổng hợp từ khắp nơi và rác rến đôi khi vương vãi khắp xe!
Mình nhớ từng có bài viết về chuyện này rồi, cơ mà bài này có vẻ hay hơn với hình ảnh sinh động dễ tưởng tượng hơn 😁
klq ở đây bạn nào biết tới xe lôi chưa, đi đã lắm ....
Nino_Jen
ĐẠI BÀNG
4 năm
@Darklord.Py Xe lôi theo dân mình là chiếc xe 67, dream,... Có gắn nhiều thanh sắt phía sau để cố định phần ghế ngồi thành xe 3 bánh (phần này gọi là gì quên rùi). Đi xe này khỏi sợ say. Kaka

Xu hướng

Bài mới









  • Chịu trách nhiệm nội dung: Trần Mạnh Hiệp
  • © 2024 Công ty Cổ phần MXH Tinh Tế
  • Địa chỉ: Số 70 Bà Huyện Thanh Quan, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TPHCM
  • Số điện thoại: 02822460095
  • MST: 0313255119
  • Giấy phép thiết lập MXH số 11/GP-BTTTT, Ký ngày: 08/01/2019