Trước khi có Apple Watch, con người đã bắt đầu dùng đồng hồ, cả quả quýt lẫn đeo tay trong hơn 2 thế kỷ qua. Vậy nhưng chỉ mất có chưa đầy 5 năm, Apple, một công ty công nghệ đã thống trị được thị trường này. Theo Strategy Analytics, năm ngoái Apple Watch đạt doanh số 31 triệu chiếc, còn cả ngành đồng hồ Thụy Sỹ, nghĩa là tất cả các hãng đồng hồ tại đất nước này cộng lại chỉ đạt có 21 triệu chiếc.
Giống hệt như iPhone, món đồ về cơ bản đã tạo ra cả một mảng sản phẩm mới toanh sau này, Apple Watch cũng tạo ra cả một thị trường thiết bị đeo thông minh, khác biệt hoàn toàn với những thứ con người trước đó sử dụng từ thế hệ này qua thế hệ khác. Dĩ nhiên trước iPhone chúng ta vẫn có điện thoại di động, nhưng không nhiều máy được gọi là ‘smartphone’. Bản thân Apple Watch cũng chỉ gọi là đồng hồ vì đeo trên cổ tay và có tính năng hiển thị thời gian. Chứ nếu công bằng mà nói, nó là một chiếc máy tính đàng hoàng, chỉ có điều nhỏ nhắn xinh xắn vừa vặn trên tay mà thôi. Nó rất khác với những gì Tag Heuer, Rolex hay Seiko sản xuất bán ra thị trường cả trăm năm qua.
Tiện thể nhắc đến TAG Heuer, xin nhắc lại lời của thiên tài Jean-Claude Biver, khi ấy là CEO TAG Heuer khi được hỏi về Apple Watch: “1.000 năm nữa, à không, 80 năm nữa có sửa được cái đồng hồ đó không? Con em các bạn đeo được chiếc đồng hồ đó không? Không, vì khi ấy nó không hoạt động nữa. Công nghệ ấy sẽ trở thành lỗi mốt.” Mình hoàn toàn không có ý bất kính với ngài Biver. Một người giúp TAG Heuer và Hublot vượt qua khó khăn, tạo ra những chiếc đồng hồ được rất nhiều người mê mẩn thì không thể nào kém tài năng được. Có chăng, ngài Biver tư duy ở thị trường khác, ở đối tượng khách hàng khác.
Giống hệt như iPhone, món đồ về cơ bản đã tạo ra cả một mảng sản phẩm mới toanh sau này, Apple Watch cũng tạo ra cả một thị trường thiết bị đeo thông minh, khác biệt hoàn toàn với những thứ con người trước đó sử dụng từ thế hệ này qua thế hệ khác. Dĩ nhiên trước iPhone chúng ta vẫn có điện thoại di động, nhưng không nhiều máy được gọi là ‘smartphone’. Bản thân Apple Watch cũng chỉ gọi là đồng hồ vì đeo trên cổ tay và có tính năng hiển thị thời gian. Chứ nếu công bằng mà nói, nó là một chiếc máy tính đàng hoàng, chỉ có điều nhỏ nhắn xinh xắn vừa vặn trên tay mà thôi. Nó rất khác với những gì Tag Heuer, Rolex hay Seiko sản xuất bán ra thị trường cả trăm năm qua.
Tiện thể nhắc đến TAG Heuer, xin nhắc lại lời của thiên tài Jean-Claude Biver, khi ấy là CEO TAG Heuer khi được hỏi về Apple Watch: “1.000 năm nữa, à không, 80 năm nữa có sửa được cái đồng hồ đó không? Con em các bạn đeo được chiếc đồng hồ đó không? Không, vì khi ấy nó không hoạt động nữa. Công nghệ ấy sẽ trở thành lỗi mốt.” Mình hoàn toàn không có ý bất kính với ngài Biver. Một người giúp TAG Heuer và Hublot vượt qua khó khăn, tạo ra những chiếc đồng hồ được rất nhiều người mê mẩn thì không thể nào kém tài năng được. Có chăng, ngài Biver tư duy ở thị trường khác, ở đối tượng khách hàng khác.
Ngay cả những hãng đồng hồ Thụy Sỹ cũng cho ra mắt smartwatch, như TAG Heuer Connected hay Montblanc Summit, khen chê lẫn lộn. Đó cũng chính là tác động của Apple Watch đối với đối tượng người tiêu dùng trẻ tuổi có tiền. Thực tế, Apple Watch thành công có lẽ chính vì cách Apple thay đổi tư duy của khách hàng khi nghĩ đến một chiếc đồng hồ.
Đồng hồ với Apple không chỉ còn là một món đồ trang sức chỉ biết hiện giờ giấc như xưa nữa, mà trở thành một món đồ công nghệ mà mình dám tin rằng không ít người đang phụ thuộc vào nó hàng ngày hàng giờ. Vài lý do có thể kể tới:
Thay đổi trong tư duy địa vị của giới trẻ
Xưa kia, nhìn vào lớp vải trên bộ quần áo, đôi giày cùng chiếc đồng hồ đeo tay mà người đó dùng là có thể ngầm đoán ra địa vị xã hội của họ cũng như tầng lớp lao động của họ ở mức nào. Nhưng giờ đây giới trẻ không để tâm nhiều đến những điều đó nữa, nhất là khi ai ai cũng đeo Apple Watch, từ bác lái taxi đến CEO của những tập đoàn lớn. Thêm vào đó, với xu hướng làm việc từ xa, cũng ít người để tâm hơn tới chiếc đồng hồ đeo tay như một thứ khẳng định đẳng cấp của bản thân. Ấy là những lời của Wall Street Journal.
Năng suất lao động
Thay vì chỉ hiển thị thời gian, Apple Watch giống như một chiếc iPhone đeo trên cổ tay. Nó hiển thị được thông báo tin nhắn, thư điện tử, kiểm soát lịch làm việc, chỉ đường, và thậm chí tương tác được với cả những ứng dụng mà không cần lôi điện thoại ra dùng. Apple Watch tiện theo cách giống hệt như cách smartphone thay thế cho laptop ở nhiều mặt hơn chục năm về trước. Có chiếc Patek nào nhắc anh em tới giờ ăn cơm, hay chỉ đường tới một địa điểm mong muốn không?
Đồng ý rằng, giờ đồng hồ cơ có thể được xem như là một khoản đầu tư tích lũy, nhất là Rolex, tầm này giá cứ tằng tằng đi lên, không thấy xuống. Nhưng thực tế thì không phải ai cũng nghĩ đến điều đó, mà ở tầm ngắn hơn, Apple Watch, về cơ bản là quá tiện lợi khi sử dụng hàng ngày.
Quảng cáo
Sức khỏe
Định hướng chuẩn mực của Apple với chiếc đồng hồ thông minh của họ là theo dõi sức khỏe người dùng. Chính CEO Tim Cook cũng từng nói rằng: “Tương lai nhìn lại và đặt ra câu hỏi, ‘Apple có đóng góp gì đáng kể nhất với nhân loại?’, câu trả lời sẽ là sức khỏe.”
Apple kết hợp cả phần cứng lẫn phần mềm để theo dõi quá trình hoạt động trong 1 ngày của người dùng, chính nhờ bản chất thiết bị, phải đeo lên tay để dùng chứ không bỏ túi áo túi quần hay trong cặp như điện thoại. Không có một thiết bị công nghệ nào kết nối chặt với cơ thể như đồng hồ thông minh. Nhờ kết nối đó, Apple Watch có thể đo nhịp tim, bước đi hàng ngày, thậm chí đưa ra cảnh báo sớm về những bất thường trong sức khỏe.
Nhưng thật ra đồng hồ Thụy Sỹ cũng chưa phải lo lắm
Những năm 70, cơn bão đồng hồ quartz giá rẻ khiến ngành công nghiệp đồng hồ Thụy Sỹ lao đao. Và họ đưa ra một bước đi sống còn không chỉ để vượt qua cơn bão nửa thế kỷ trước, mà còn chuẩn bị sẵn cho tương lai. Họ tự đẩy mình lên tầm giá cao hơn để nằm ở một tầm phân khúc khác, tự tạo ra địa vị cho những người có tiền mua những chiếc đồng hồ ấy.
Hôm vừa rồi có một đoạn clip khiến cộng đồng mạng xôn xao. Chương trình Antique Roadshow định giá đồ cổ của kênh PBS có một cựu binh Mỹ đem một chiếc Rolex Cosmograph hồi năm 1974 với giá 345 USD (tính ra theo tỉ lệ lạm phát hiện giờ là khoảng 1.700 USD), và được định giá 700 nghìn USD vì mức độ hiếm có của nó, người chủ chưa đeo bao giờ:
Quảng cáo
Đấy không phải điều quan trọng của câu chuyện. Giờ này muốn mua một chiếc Cosmograph Daytona trong cửa hàng Rolex, anh em sẽ phải bỏ ra 12.400 USD và phải vào danh sách chờ, chờ đến bao giờ thì không biết. Việc nâng giá sản phẩm đó chính là bước đi khiến cho thị trường đồng hồ Thụy Sỹ không ngại những cơn bão mới, mà Apple Watch chính là một trong số đó.
Con số 31 triệu chiếc Apple Watch và 21 triệu chiếc đồng hồ Thụy Sỹ mà Strategy Analytics đưa ra cũng là con số đáng suy ngẫm. Lý do là thế này. Apple Watch có khoảng giá tương đối hẹp, và tương đối thấp nếu xét đến thị trường đồng hồ. Còn Thụy Sỹ thì thượng vàng hạ cám đủ cả. Một chiếc Swatch 99 Đô cũng là đồng hồ Thụy Sỹ, tương tự như thế với một chiếc Patek Philippe 5711A giá 50 nghìn Đô, cái giống như Jony Ive, người thiết kế nên chiếc Apple Watch sở hữu ấy 😁
Quay trở lại với chiến lược đặt giá cao cho đồng hồ ở trên. Chính vì chiến lược 50 năm về trước này mà hầu hết các hãng đồng hồ xa xỉ của Thụy Sỹ sẽ không ngại Apple Watch. Đối tượng khách hàng và nhu cầu sử dụng sản phẩm của hai phân khúc này khác hẳn nhau. Bản thân những thương hiệu như Rolex hay Patek Philippe cũng đang có doanh thu cao hơn hẳn những năm trước. Nếu có lo ngại, thì sẽ là những hãng “tầm dưới” như Swatch hay Tissot chẳng hạn, vì sản phẩm của họ nằm đúng ở tầm giá của Apple Watch. Thêm nữa, mức giá vài trăm USD cũng đồng nghĩa với việc nhiều người mua được Apple Watch hơn. Đương nhiên một sản phẩm tầm trung sẽ bán được nhiều hơn so với doanh số sản phẩm hàng xa xỉ rồi.
Đồng ý rằng ngành đồng hồ Thụy Sỹ đang giảm về doanh số. Nhưng bản chất việc bán đồng hồ giá cao đảm bảo việc họ sẽ không bao giờ thiếu tiền phát triển sản phẩm mới hay phá sản cả. Mặt khác, Apple cần độ phủ của thị trường để tạo lợi thế cạnh tranh, còn Patek Philippe, Breguet, FP Journe hay Audemars Piguet thì không. Họ cần giữ sản phẩm của mình nêu bật lên được tầm đẳng cấp của một đối tượng khách hàng hoàn toàn khác. Nói cách khác, nước sông không phạm nước giếng. Người dùng Apple Watch vẫn sẽ yêu thích công năng hàng ngày của nó, và những anh em yêu mến những cỗ máy cơ khí được tạo ra một cách tỉ mỉ đến từng milimet vẫn sẽ giữ nguyên quan điểm cá nhân. Cá biệt mình cũng quen nhiều anh em đang yêu và dùng cả hai, nên chẳng có lý gì so sánh Apple Watch và đồng hồ cơ Thụy Sỹ cả.
