Workstation có thể dùng để nói về gần như mọi thứ, từ máy mainframe cho đến PC, nhưng ngày nay nó được dùng nhiều nhất để chỉ các dòng máy tính có cấu hình mạnh hơn so với PC bình thường. Các máy desktop, laptop dạng workstation sẽ có năng lực xử lý mạnh mẽ nhờ CPU, card đồ họa, RAM mạnh hơn. Workstation thường không để chơi game, mà dùng để làm các việc như vẽ hình 3D, mô phỏng các tình huống, dựng hoạt cảnh, xử lý hình, xử lý toán học…
Tại sao lại là Xeon mà không phải là các con Core i như bình thường? Intel Xeon là dòng CPU thường dùng cho máy chủ, trên 1 con máy chủ thường có nhiều CPU lắm nhưng với workstation thì chỉ có 1 con CPU Xeon thôi, một số máy có thể hỗ trợ nhiều socket để gắn nhiều CPU.
Chip Intel Xeon thường có số lượng nhân lớn, cần thiết cho các ứng dụng năng mà đoạn đầu bài mình đã đề cập. Các máy workstation để bàn có thể dùng những chip Xeon tới 10 nhân, 12 nhân, hay thậm chí là dòng Xeon W có tới 28 nhân, 56 luồng. Số lượng nhân cao hơn đồng nghĩa với việc chip chạy được nhiều việc hơn song song với nhau. Với những ứng dụng khoa học, chạy các mô hình dữ liệu thì việc này sẽ rút ngắn đáng kể thời gian tính toán ra kết quả, còn với những nhà làm phim, hình ảnh thì video sẽ được dựng nhanh hơn, việc chỉnh sửa các tấm ảnh to sẽ mượt mà hơn.
CPU của các máy workstation: thường là Intel Xeon
Tại sao lại là Xeon mà không phải là các con Core i như bình thường? Intel Xeon là dòng CPU thường dùng cho máy chủ, trên 1 con máy chủ thường có nhiều CPU lắm nhưng với workstation thì chỉ có 1 con CPU Xeon thôi, một số máy có thể hỗ trợ nhiều socket để gắn nhiều CPU.
Chip Intel Xeon thường có số lượng nhân lớn, cần thiết cho các ứng dụng năng mà đoạn đầu bài mình đã đề cập. Các máy workstation để bàn có thể dùng những chip Xeon tới 10 nhân, 12 nhân, hay thậm chí là dòng Xeon W có tới 28 nhân, 56 luồng. Số lượng nhân cao hơn đồng nghĩa với việc chip chạy được nhiều việc hơn song song với nhau. Với những ứng dụng khoa học, chạy các mô hình dữ liệu thì việc này sẽ rút ngắn đáng kể thời gian tính toán ra kết quả, còn với những nhà làm phim, hình ảnh thì video sẽ được dựng nhanh hơn, việc chỉnh sửa các tấm ảnh to sẽ mượt mà hơn.
Ở mảng workstation laptop, khoảng 2 năm nay các chip Core i7, i9 cũng đã dần có thêm nhiều nhân, ví dụ như Core i9 giờ đã có 8 nhân, Core i7 cũng đã có bản 6 nhân và 8 nhân thay vì chỉ dừng ở mức 4 nhân như ngày xưa nên ngày càng có nhiều model workstation dùng hai dòng chip này. Nhưng bạn vẫn sẽ kiếm được rất nhiều laptop dùng Intel Xeon đấy.
Một điều quan trọng nữa đó là CPU Intel Xeon hỗ trợ dung lượng RAM lớn, khi cần xử lý tầm vài chục GB dữ liệu mà phải đẩy vào RAM để truy xuất nhanh tập data đấy thì máy tính bình thường không làm nổi, phải chơi với workstation. Ngoài ra, chip Intel Xeon cũng hỗ trợ RAM ECC với khả năng tự sửa lỗi, cái này mình sẽ nói sau.
GPU của các máy workstation: không phải là GPU để chơi game
Khi nói tới GPU khủng, mạnh, chúng ta thường nghĩ tới những con cạc như GeForce GTX 1080, GTX 2080, hay các dòng tương tự của AMD. Nhưng workstation không xài để chơi game (mặc dù nó vẫn chơi được). Người ta dùng workstation để làm các việc nặng nên GPU cũng phải thay đổi cho phù hợp, và GPU của workstation cũng thường rất đắt tiền.
GPU dòng NVIDIA Quadro, hoặc Radeon Pro, hay các GPU dành cho workstation nói chung, được thiết kế để tính toán và dựng nên các đường thẳng, đường cong, đường tròn… với tốc độ rất nhanh và độ chính xác cao. Trong khi đó, các dòng GPU chơi game (Gefore hay Radeon RX) sẽ tập trung vào hình khối, đổ bóng… Đây là yêu cầu cần thiết với các studio làm hình ảnh và video, thứ mà họ dùng để kiếm tiền. Nhiều phần mềm chuyên nghiệp hiện nay như bộ Adobe, các phần mềm CAD, CAM cũng hỗ trợ tăng tốc phần cứng cho cạc của workstation. Với người làm khoa học hoặc data, các dòng Quadro của NVIDIA có thêm chức năng riêng để hỗ trợ tính toán song song tối ưu cho các phần mềm hoặc thuật toán mà họ hay dùng.
Ngoài ra, GPU workstation thường được sản xuất với các linh kiện đắt tiền hơn, bền bỉ hơn, được kiểm tra kĩ càng trước khi ra khỏi nhà máy để đảm bảo giảm thiểu hư hao. Tưởng tượng 1 ngày cạc đồ họa hư thì công ty không chạy được việc, mất biết bao nhiêu là tiền, lỡ trễ hợp đồng với khách thì còn tệ hơn nữa. Thời hạn bảo hành dài hơn, được ưu tiên hỗ trợ khi cần… cũng là những khác biệt có thể không quan trọng với bạn nhưng với các công ty thì có.
Các dòng GPU workstation còn hỗ trợ bộ nhớ ECC nữa.
Quảng cáo
RAM của các máy workstation
Dung lượng RAM trên các máy workstation vào khoảng 32, 64GB RAM là chuyện rất bình thường với laptop, và nó cũng có thể scale lên tới cả trăm GB tùy theo CPU hỗ trợ đến mức nào. 100GB-300GB là cái không xa lạ trong thị trường workstation chứ không phải chỉ 16GB, 32GB như máy tính tiêu dùng bình thường. RAM lớn cần thiết cho việc lưu trữ các tập dữ liệu lớn để xử lý nhanh hơn.
Đặc biệt, RAM cho workstation thường sẽ là loại có ECC (Error Checking and Correction). Khi RAM hoạt động, nó có thể bị ảnh hưởng bởi phóng xạ, bởi các hạt nhỏ trong không khí, bởi dòng điện… khiến dữ liệu bị sai lệch. RAM ECC có khả năng phát hiện và điều chỉnh lại các hư hỏng này, không làm ảnh hưởng đến quá trình tính toán số liệu.
RAM ECC thường đắt tiền hơn RAM bình thường vì chi phí sản xuất cao hơn. Ngày xưa tốc độ của RAM ECC cũng thấp hơn 2-3% so với RAM non-ECC nhưng ngày nay thì không còn vấn đề này nữa, chỉ khi nào có lỗi xảy ra thì RAM mới cần thêm chút thời gian để xử lý và sửa lỗi, nhưng cũng không phải là thứ bạn có thể dễ dàng thấy bằng mắt thường. Các mạch ECC cũng có thể dùng nhiều điện hơn một xíu so với bình thường.
Để hỗ trợ RAM ECC thì cần cả CPU lẫn mainboard tương thích.
Màn hình, chuột, bàn phím và các linh kiện khác thì sao?
Cái này thì không có những điểm đặc trưng riêng cho workstation, nhưng về cơ bản thì thường các môi trường cần workstation thì cũng cần độ chính xác về màu sắc cao nên họ phải trang bị các màn hình rất đắt tiền, lên đến chục nghìn đô, để đảm bảo thành phẩm trông giống như những gì đang thể hiện.
Quảng cáo
Chuột và bàn phím thì mình chưa nghe nói điểm nào đặc biệt riêng cho workstation, phụ thuộc vào sở thích của chủ nhân nhiều hơn 😁
Workstation thường dùng cho doanh nghiệp, nhưng người dùng cá nhân như anh em chúng ta vẫn có thể mua được chúng thôi không vấn đề gì. Chỉ cần bạn có tiền là được :D Thường một con workstation sẽ có giá trên 1000$, và tùy theo cấu hình bạn option mà nó có thể lên đến 10.000$ hoặc thậm chí hơn thế nữa.
