Dù bạn yêu hay ghét Elon Musk và Steve Jobs thì phải thừa nhận một chuyện rằng cả 2 đều là những cái đầu thông minh, thành công khi xây dựng lên những đế chế riêng. Một trong những điều mà người ta nói về 2 người này chính là họ đều: tuân thủ nguyên tắc sự im lặng khó xử (awkward silence)
Awkward silence hay tạm dịch Sự im lặng khó xử có nguyên tắc đơn giản là: Khi đối diện với một câu hỏi thách thức cao, thay vì trả lời, hãy tạm ngừng lại và suy nghĩ thật kỹ về cách trả lời.
Tuy nhiên, cần phải khẳng định rằng đây không phải là “ngừng lại xíu”. Bạn có thể ngừng lại 5, 10 hoặc 15 giây trước khi đưa ra phản hồi. Tuy nhiên, nếu không thường xuyên làm việc này thì sẽ thấy khá là lúng túng.
Garrett Reisman, một cựu kỹ sư và từng là phi hành gia của NASA trước khi chuyển sang làm việc cho SpaceX, đã kể lại cách Elon Musk áp dụng kỹ thuật này.
“Nếu bạn đặt cho Musk một câu hỏi nghiêm túc, ông ấy sẽ cân nhắc về nó. Và ông ấy sẽ nghĩ ngay về vấn đề đó, kiểu như chuyển sang trạng thái suy nghĩ, nhìn chằm chằm vào khôn gian và bạn hãy tưởng tượng như biểu tượng các bánh răng đang quay quay loading trong đầu ông ấy ah. Lúc đó ông ấy sẽ tập trung cả trí tuệ về câu hỏi đó.”
Awkward silence hay tạm dịch Sự im lặng khó xử có nguyên tắc đơn giản là: Khi đối diện với một câu hỏi thách thức cao, thay vì trả lời, hãy tạm ngừng lại và suy nghĩ thật kỹ về cách trả lời.
Tuy nhiên, cần phải khẳng định rằng đây không phải là “ngừng lại xíu”. Bạn có thể ngừng lại 5, 10 hoặc 15 giây trước khi đưa ra phản hồi. Tuy nhiên, nếu không thường xuyên làm việc này thì sẽ thấy khá là lúng túng.
Garrett Reisman, một cựu kỹ sư và từng là phi hành gia của NASA trước khi chuyển sang làm việc cho SpaceX, đã kể lại cách Elon Musk áp dụng kỹ thuật này.
“Nếu bạn đặt cho Musk một câu hỏi nghiêm túc, ông ấy sẽ cân nhắc về nó. Và ông ấy sẽ nghĩ ngay về vấn đề đó, kiểu như chuyển sang trạng thái suy nghĩ, nhìn chằm chằm vào khôn gian và bạn hãy tưởng tượng như biểu tượng các bánh răng đang quay quay loading trong đầu ông ấy ah. Lúc đó ông ấy sẽ tập trung cả trí tuệ về câu hỏi đó.”
Để ý phút 20:00
Nếu để ý thì khi coi Elon trả lời phỏng vấn sẽ thấy khá rõ. Trên thực tế, chuyện Elon Musk phải mất tận 15 giây để đưa ra câu trả lời cho một câu hỏi nào đó là chuyện bình thường.
Tương tự vậy, Steve Job cũng áp dụng nguyên tắc này.
Hồi 1997, Jobs quay trở lại làm việc cho Apple sau khi rời công ty gần 1 thập kỷ trước đó. Lúc đó ông có một buổi hỏi đáp tại Hội nghị lập trình viên toàn cầu, lúc đó một người tham dự hỏi Jobs rằng “Ông không biết ông đang nói gì đâu”, đồng thời mỉa mai rằng chả biết 7 năm rời Apple Jobs đã làm được gì.
Anh em biết Jobs trả lời thế nào không?
Ông hớp một ngụm nước… và ngồi xuống.
Và suy nghĩ.
Quảng cáo
Trong 10 giây.
Sau khi nói đùa một câu, ông lại tạm ngừng.
Ngừng thêm 8 giây nữa.
Sau đó, Jobs nhắc lại câu hỏi và nhận định về câu chỉ trích trong thêm 20 giây im lặng nữa rồi mới trả lời. Trên đây chính là thêm một minh chứng cho việc áp dụng quy tắc Im lặng khó xử. Đây đều là những minh chứng rõ ràng cho việc cần phải có thời gian để phản ứng trước những câu hỏi khó. Khi đó bạn có thêm thời gian để nghĩ sâu hơn, phân tích kỹ hơn, thấu đáo hơn, tìm về cội rễ của vấn đề một cách hiệu quả hơn và cuối cùng là có câu trả lời phù hợp hơn.
Chưa dừng lại ở đó, quy tắc im lặng này còn có thêm một lợi ích nữa: Nó phù hợp với nguyên tắc xử lý cảm xúc của não bộ.
Trí tuệ xúc cảm và nguyên tắc im lặng
Quảng cáo
Trí tuệ cảm xúc là khả năng nhận diện, hiểu và kiểm soát cảm xúc. Và nguyên tắc im lặng là một cách tuyệt vời để chứng minh cho điều này. Khi im lặng và suy nghĩ cặn kẽ, chúng ta thường sẽ sử dụng phần trong não bộ gọi là vỏ não trước trán. Tuy nhiên, khi cảm thấy bị công kích hoặc dưới một áp lực nào đó, chúng ta lại bị tiếp cận bởi mọt vùng não khác gọi là hạch hạnh nhân, vốn có xu hướng chiếm quyền điều khiển cảm xúc.
Đôi khi, cảm xúc sẽ giúp chúng ta thoát khỏi những tình huống khó khăn.
Tuy nhiên vấn đề sẽ ập tới nếu các cảm xúc này không được kiểm soát và khi đó, chúng ta dù nói hay lmaf gì cũng dễ dẫn tới những hối hận sau đó.
Điển hình như trong tình huống của Steve Jobs bị công kích trong lần đầu tiên quay lại trước công chúng dưới cương vị mới ở Apple. Lúc đó ông đã rời công ty nhiều năm, lại có tiếng là kiêu ngạo và không làm việc được với người khác. Nếu trả lời không phù hợp, ông có thể đánh mất uy tín của công ty, các nhà đầu tư và của cả cộng đồng trước khi các kế hoạch của ông được triển khai.
Thay vào đó, bằng quy tắc im lặng khó xử, ông đã có thể kiềm chế cảm xúc và đưa ra câu trả lời hoàn hảo.
Do đó, khi đứng trước những câu hỏi mang tính thách thức, bạn có có thể đơn giản là phun ra câu trả lời ngay lập tức, hoặc cũng có thể bình tĩnh suy nghĩ để có lựa chọn khôn ngoan hơn, đôi khi là điều mà người đó muốn nghe hơn là điều mà bạn thực sự tin vào. Hãy dành ra một vài giây để tạm ngừng lại, suy nghĩ thấu đáo mọi thứ và trả lời.
Bằng cách này, bạn sẽ:
- Cho mình thời gian để nghĩ
- Đặt mình vào thế chủ động
- Giữ bình tĩnh
- Tăng sự tự tin
- Suy nghĩ kỹ hơn, câu trả lời chất lượng hơn.
- Nói những gì bạn muốn nói và chịu trách nhiệm với những lời có nghĩa đó.