WD Blue SN550 là dòng SSD M.2 PCIe phổ thông với ưu điểm về hiệu năng/giá. SN550 thay thế cho SN500 - một dòng ổ M.2 PCIe nhưng chỉ dùng 2 lane PCIe 3.0 x2 với tốc độ đọc ghi không quá 2000 MB/s. Lần này SN550 được nâng cấp với việc khai thác 4 lane PCIe 3.0 x4 tương tự như dòng ổ WD Black SN750 cao cấp và cũng hỗ trợ giao thức NVMe 1.4.
WD Blue SN550 có 3 phiên bản gồm 250 GB, 500 GB và 1 TB. Công nghệ NAND đều là 3D TLC NAND 96-layer BiCS4, vi điều khiển SanDisk 4 kênh, khác biệt chủ yếu về tốc độ ghi. Cả 3 phiên bản đều có tốc độ đọc tuần tự ở 2400 MB/s nhưng tốc độ ghi lần lượt là 950 MB/s (250 GB), 1750 MB/s (500 GB) và 1950 MB/s (1 TB).
Để giảm chi phí thì WD Blue SN550 không có DRAM tức DRAMless SSD, như hình trên anh em có thể thấy chỉ có vi điều khiển SanDisk, bên cạnh không có DRAM. Ổ SSD thường được trang bị bộ nhớ DRAM có dung lượng nhỏ như 512 MB hay 2 GB để đóng vai trò là bộ đệm tốc độ cao, giúp vi điều khiển tìm và truy xuất dữ liệu nhanh hơn bởi dữ liệu được lưu trên SSD nằm ở nhiều block nằm rải rác quanh các chip NAND. Bộ nhớ DRAM góp phần cải thiện tốc độ truy xuất ngẫu nhiên, đặc biệt là các tập tin cỡ nhỏ và phần nào kéo dài tuổi thọ của ổ.
WD Blue SN550 có 3 phiên bản gồm 250 GB, 500 GB và 1 TB. Công nghệ NAND đều là 3D TLC NAND 96-layer BiCS4, vi điều khiển SanDisk 4 kênh, khác biệt chủ yếu về tốc độ ghi. Cả 3 phiên bản đều có tốc độ đọc tuần tự ở 2400 MB/s nhưng tốc độ ghi lần lượt là 950 MB/s (250 GB), 1750 MB/s (500 GB) và 1950 MB/s (1 TB).
Để giảm chi phí thì WD Blue SN550 không có DRAM tức DRAMless SSD, như hình trên anh em có thể thấy chỉ có vi điều khiển SanDisk, bên cạnh không có DRAM. Ổ SSD thường được trang bị bộ nhớ DRAM có dung lượng nhỏ như 512 MB hay 2 GB để đóng vai trò là bộ đệm tốc độ cao, giúp vi điều khiển tìm và truy xuất dữ liệu nhanh hơn bởi dữ liệu được lưu trên SSD nằm ở nhiều block nằm rải rác quanh các chip NAND. Bộ nhớ DRAM góp phần cải thiện tốc độ truy xuất ngẫu nhiên, đặc biệt là các tập tin cỡ nhỏ và phần nào kéo dài tuổi thọ của ổ.
Tuy nhiên để giảm chi phí thì nhiều hãng đã sử dụng thiết kế DRAMless, loại bỏ bộ nhớ DRAM vốn là một thành phần khá đắt tiền và chuyển sang sử dụng giải pháp bộ đệm giả hoặc SRAM tích hợp trên vi điều khiển. Dĩ nhiên về hiệu năng thì không bằng nhưng cũng một phần nhờ thuật toán và thiết kế vi điều khiển thì hiệu năng truy xuất ngẫu nhiên của ổ sẽ được cải thiện. Mình khá là ngạc nhiên về tốc độ truy xuất ngẫu nhiên của WD Blue SN550 khi nó có thể đạt hiệu năng 300k IOPS đọc và 240k IOPS ghi với phiên bản 500 GB mình đang trải nghiệm dù không có DRAM. Ổ được bảo hành 5 năm tương đương 150 TBW cho phiên bản 250 GB, 300 TBW cho phiên bản 500 GB và 600 TBW cho phiên bản 1 TB. Độ bền này có thể nói là đáng khen đối với ổ DRAMless.
Vì thiết kế DRAMless nên anh em sẽ thấy chiếc ổ này có phần đơn giản với chỉ một vi điều khiển SanDisk và một con NAND duy nhất nằm ở cuối ổ thay vì nhiều chip NAND như những ổ M.2 thường thấy. Với công nghệ 3D TLC NAND BiCS4 96-layer, mối die có dung lượng 512 Gb (64 GB) như vậy phiên bản 500 GB có 8 die, tất cả được đóng gói trong một chip NAND duy nhất.
Thiết kế một mặt chip rất mỏng của Blue SN550 có cái lợi là nó có thể gắn trên những chiếc laptop mỏng và dĩ nhiên không thành vấn đề khi anh em gắn trên bo mạch chủ desktop. Tiện đây thì mình cũng chia sẻ lại về form ổ M.2 và một số lưu ý khi anh em mua ổ nâng cấp cho máy.
Mình thấy anh em hay gọi là ổ M.2 và cứ nghĩ rằng M.2 nhanh hơn ổ SSD 2.5" truyền thống. Điều này không đúng bởi bản thân M.2 là tên gọi của cái chân hay socket kết nối - khe M.2. Khe M.2 thì xuất hiện phổ biến trên bo mạch chủ desktop và laptop ngày nay hầu như đều có khe M.2. M.2 cũng là khe được sử dụng phổ biến cho nhiều linh kiện khác như card Wi-Fi, WWAN.
Ở đây mình có 2 chiếc ổ M.2, nhìn qua thì kích thước và vẻ ngoài tương tự nhau bởi đây đều là ổ M.2 2280 - con số 2280 ở đây thể hiện cái kích thước của ổ là 22 x 80 mm. Ngoài ra còn có nhiều cỡ ổ khác như 2242, 2260 nhưng ít phổ biến hơn.
Đều là ổ M.2 2280 nhưng sẽ có nhiều loại ổ SSD khác nhau như M.2 2280 PCIe 3.0 x4 (gọi tắt là M.2 PCIe), PCIe 3.0 x2 và M.2 2280 SATA (gọi tắt là M.2 SATA). Như trong hình trên, ổ Plextor M8V bên cạnh là ổ M.2 SATA còn WD Blue SN550 là M.2 PCIe. Để phân biệt thì anh em nhìn vào chân kết nối của 2 chiếc ổ này. Ổ Plextor với chuẩn SATA nên nó có 3 nhóm chân kết nối (3 răng) trong đó nhóm bên trái ngoài cùng (B Key) có 6 chân, nhóm bên phải ngoài cùng (M Key) có 5 chân. Trong khi đó ổ WD Blue SN550 chỉ có 2 nhóm chân với nhóm chân bên phải ngoài cùng (M Key) 5 chân. Sở dĩ ổ M.2 PCIe có nhiều chân kết nối hơn là vì nó cần băng thông lớn hơn, điện năng và có nhiều tính năng hơn. Trong hình trên anh em có thể thấy chiếc ổ M.2 SATA khuyết nhóm chân bên trái (các pin 12 - 19), ổ M.2 PCIe 3.0 x4 sẽ cần nhóm chân này cho các tín hiệu được định nghĩa bởi cấu hình PCIe 3.0 (PERn2, PERn3, GND và pin cấp điện áp 3.3 V).
Quảng cáo
Ổ M.2 PCIe và ổ M.2 SATA đều có cùng một nhóm 5 chân M Key thành ra chúng ta có thể cắm vào khe M.2 trên bo mạch chủ dễ dàng. Đối với bo mạch chủ desktop thì khe M.2 đa phần hỗ trợ cả 2 loại ổ M.2 PCIe và M.2 SATA nhưng trên laptop thì tùy thuộc vào máy, có máy hỗ trợ cả 2, có máy hỗ trợ 1 trong 2 chuẩn, điều này phụ thuộc vào thiết kế mạch của nhà sản xuất. Những chiếc laptop giá rẻ thường có khe M.2 chỉ hỗ trợ ổ M.2 SATA. Vậy nên để đảm bảo mua đúng ổ để nâng cấp cho laptop thì anh em nên kiểm tra xem máy mình có khe M.2 hay không và khe M.2 hỗ trợ loại ổ SSD nào.
Như ở đây mình gắn trên chiếc laptop HP Zbook Studio G3 - một chiếc máy nhiều năm tuổi mình vẫn đang sử dụng hàng ngày. Dù đời cũ nhưng nó vẫn là một chiếc máy trạm di động thành ra nó có 2 khe M.2 đều hỗ trợ cả 2 loại ổ M.2 PCIe lẫn M.2 SATA. Có một số lưu ý là ổ M.2 rất mỏng nên anh em cầm cẩn thận, cắm nhẹ nhàng và để cố định ổ thì chúng ta đè xuống vị trí ốc đỡ và bắt vít vào. Trên bo mạch chủ thì hãng sản xuất luôn đính sẵn vít bắt ổ M.2 trên bo hoặc cho thêm trong hộp, riêng với laptop thì có khi có khi không nên anh em cần phải tìm ốc. Một điều mình không thích với ổ Blue SN550 này là nó không cho vít theo, phải tự tìm hay đi xin.
Sau khi lắp ổ mới thì anh em khởi động máy, việc tiếp theo là phải vào ngay Disk Management (click chuột phải vào Start Menu và chọn Disk Management) để định dạng ổ. Anh em cứ để mặc định với GPT và định dạng NTFS tiêu chuẩn trên Windows. Sau khi ổ được format xong thì nó sẽ xuất hiện trong File Explorer.
Dung lượng khả dụng của ổ SN550 là ~466 GB, vậy 35 GB còn lại ở đâu? Cái này là do Windows dùng hệ nhị phân, 1024 bytes = 1 KB, 1024 KB = 1 MB và 1024 MB = 1 GB. Thành ra anh em lấy 500 GB = 500 tỉ byte chia 1024 sẽ được 488,281,250 KB, lấy 488,281,250 KB chia 1024 được 476,837 MB và lấy 476,837 MB chia 1024 = được 465,6 GB. Không mất GB nào đâu nha 😁.
Quảng cáo
Hiện tại dòng ổ WD Blue SN550 có giá đề nghị 1tr195 cho phiên bản 250 GB, 1tr950 cho phiên bản 500 GB và 2tr950 cho phiên bản 1 TB theo mức giá SynnexFPT phân phối. Vậy chọn gì cho phù hợp? Mình nghĩ anh em ráp máy mới có thể mua bản 250 GB làm ổ cài Windows và phần mềm cơ bản, đi kèm với một ổ HDD 1 TB trở lên cho dữ liệu và game. 500 GB sẽ phù hợp cho những anh em đang xài laptop muốn đổi ổ, vừa để cài Windows, vừa để cài phần mềm và lưu trữ. Riêng phiên bản 1 TB thì nó sẽ phù hợp để làm ổ chứa dữ liệu lớn, tốc độ đọc/ghi cao sẽ mang lại lợi ích nhiều cho những anh sản xuất nội dung 4K, khi xuất ra ổ thì thời gian hoàn tác sẽ được rút ngắn đáng kể.
