Hôm trước mình xem được một clip YouTube của Wall Street Journal, qua đó mô tả chiến lược quản lý của Apple đối với những cửa hàng bán sản phẩm của họ tại Mỹ cũng như trên toàn thế giới giữa tình hình đại dịch COVID-19 vẫn đang diễn ra rất phức tạp ở nhiều quốc gia. Đại khái mở đầu của đoạn clip như thế này, ngày 14/3, khi tổng số ca bệnh COVID-19 ở Mỹ đạt mốc 1.678 ca (số liệu WHO), Apple đưa ra quyết định đóng cửa toàn bộ Apple Store trên toàn nước Mỹ. Một tuần sau, tổng số ca bệnh ở Mỹ đạt mức 15.219 ca, thì trong khoảng thời gian đó, những thương hiệu lớn khác mới rục rịch đóng cửa chuỗi cửa hàng của họ: Nike, Sephora, Macy’s, JC Penney…
Anh em có thể xem clip dưới đây:
Đọc dữ liệu tốc độ lây lan virus corona, WSJ phát hiện ra trong rất nhiều trường hợp, khi một thành phố lớn ở Mỹ bùng phát dịch COVID-19, Apple luôn là đơn vị đầu tiên đóng cửa Apple Store. Lượng dữ liệu này chính xác tới mức việc Apple đóng cửa Apple Store ở một thành phố được coi là biểu hiện đầu tiên của tình trạng số ca bệnh ở thành phố đó tăng mạnh, từ đó dự báo việc các thương hiệu khác cũng đóng cửa, và chính quyền các thành phố đó đưa ra lệnh giãn cách xã hội hoặc thậm chí là phong tỏa toàn bộ thành phố.
Gene Munster của Loup Venture thậm chí còn đưa ra nhận định rằng giữa đại dịch, Apple hành động nhanh đến mức các tập đoàn khác không chỉ theo sát thông tin về quá trình đóng cửa tạm thời chuỗi Apple Store, mà thậm chí còn làm theo họ nữa. Sau khi tình hình dịch bệnh có dấu hiệu hạ nhiệt, các thành phố dừng giãn cách xã hội, Apple đã mở cửa lại một vài Apple Store, nhưng rồi lại tạm thời đóng cửa. Wall Street Journal cho rằng, những gì Apple đang làm có thể cho chúng ta thấy được trước tương lai của tình hình dịch bệnh, chí ít là tại Mỹ.
Quá nhanh, quá nguy hiểm
Câu hỏi được nhiều chuyên gia đưa ra là, Apple có xử trí tình huống giữa mùa đại dịch nhanh chóng hơn các tập đoàn khác nhờ vào mô hình kinh doanh và lượng tiền mặt khổng lồ, cỡ 200 tỷ USD trong ngân hàng mà họ đang nắm giữ hay không?
Ngoài nước Mỹ ra, Apple không phải lúc nào cũng là đơn vị tiên phong đóng tạm thời cửa hàng đối phó với tốc độ lây lan của đại dịch. Ngày 28/1/2020, Apple Store ở Thanh Đào, Trung Quốc tạm thời dừng hoạt động. Ngày hôm ấy Trung Quốc ghi nhận 5.974 ca COVID-19. Nhưng trước đó vài ngày, vài chuỗi cửa hàng của các thương hiệu lớn như GAP hay Starbucks đều đã đóng một số cơ sở tại đất nước này. Nhưng điều đó không quan trọng bằng việc, chỉ ngay sau khi Apple Store tạm dừng hoạt động ở Trung Quốc, chỉ trong 1 tuần, số ca bệnh COVID-19 ở Trung Quốc tăng gấp hơn 3 lần. Ngày 1/2, Apple đóng cửa tất cả hơn 40 Apple Store ở khu vực đại lục.
Để giải thích cho cái sự “kỳ diệu” trong khâu dự đoán tình hình của Apple, Jean-Emmanual Biondi thuộc Deloitte, chuyên làm việc với các nhà bán lẻ lớn nhất thế giới nói rằng: “Khi ấy chúng tôi hoàn toàn không có ý niệm về những gì sẽ xảy đến kế tiếp. Những cuộc trao đổi của chúng tôi liên quan tới tác động của COVID-19 đều không đề cập nhiều đến người tiêu dùng ở Mỹ, mà chỉ bàn về biến động trong chuỗi cung ứng.”
Theo WSJ, đến tháng 3 vừa rồi, khi COVID lan rộng ra toàn thế giới, Apple ra tay rất nhanh và sớm. Ngày 14/3, trước khi Anh Quốc phong tỏa 9 ngày (23/3), Apple đã đóng tất cả cửa hàng của họ tại nước này, trong khi Nike, adidas và Starbucks vẫn mở cửa thêm từ 3 đến 6 ngày. Đến tháng 5, Apple Store ở Mỹ bắt đầu mở cửa trở lại, nhưng đến tháng 6, họ lại tiếp tục đóng cửa một vài địa điểm ở Texas, California và Florida. Cá biệt ở hạt Orlando, Florida, ngày 26/6, Apple đóng cửa Apple Store ở Florida Mall. Hai tuần sau, số ca mắc COVID-19 ở hạt này tăng gấp đôi. Lạc quan tếu mà nói, thì để ý Apple đóng cửa Store ở đâu, mọi người đều có thể dự đoán tình hình đại dịch ở khu vực đó một cách tương đối chính xác.
Quảng cáo
Câu hỏi được đặt ra ở đây là, làm cách nào Apple lại có thể đưa ra quyết định đóng cửa Apple Store ở đâu và vào lúc nào hiệu quả đến như thế. Apple cho biết, họ dựa vào những dữ liệu của từng hạt tại các bang của Mỹ để đưa ra quyết định, bao gồm số ca mắc, tỷ lệ dương tính với COVID-19, mức độ sử dụng giường bệnh và áp lực tác động lên các khoa hồi sức tích cực cùng tần suất sử dụng máy thở, tần suất xét nghiệm cho những người không có triệu chứng, v.v… Nếu dữ liệu công khai không đủ, họ sẽ gọi cho các chi cục y tế của từng địa phương để xin dữ liệu. Nếu đây không phải hiệu quả, thì mình cũng không biết dùng tính từ nào nữa.
Chắc chắn Apple phải chịu lỗ, nhưng lỗ đến mức nào?
Câu hỏi tiếp theo, vì sao lại là Apple nhanh chóng cho tạm dừng hoạt động cửa hàng, mà không phải bất kỳ tập đoàn nào khác? Lý do chắc chắn không phải vì Apple không quan tâm tới doanh thu từ Apple Store, mà thật ra là vì không giống một số tập đoàn khác, Apple Store không phải cách duy nhất để Apple kiếm tiền. Thậm chí, như đã nói, Apple có đủ tiền để chịu lỗ một khoảng thời gian khi Apple Store phải tạm đóng cửa.
Gene Munster cho rằng: “Apple Store chỉ chiếm từ 8 đến 10% doanh thu của cả tập đoàn. Online store chiếm khoảng 10 đến 12%.” Trong quá trình giãn cách xã hội và phong tỏa khu vực, một lượng lớn doanh thu từ Apple Store đã chuyển sang cho cửa hàng trực tuyến. Quý II năm 2020, Apple thu về gần 50 tỷ USD doanh thu sản phẩm từ online store, CEO Tim Cook cũng phải thừa nhận với CNBC rằng tốc độ tăng trưởng mảng thương mại điện tử của Apple rất khủng khiếp.
Đổi lại, Apple phải chịu lỗ với Apple Store. Theo Munster, trong quý I, Apple phải trả khoảng 100 triệu USD tiền lương cho các nhân viên tại các cửa hàng, dù chúng đều tạm thời đóng cửa và tất cả đều phải nghỉ việc ở nhà. Con số này trong quý II là khoảng dưới 200 triệu USD! Con số này vẫn là nhỏ so với doanh thu cỡ 30 tỷ USD hàng năm từ các Apple Store trên toàn thế giới. Apple cũng đang có sẵn khung nền để hoạt động và hỗ trợ lương cho nhân viên giữa lúc đại dịch vẫn đang diễn ra. Ngay cả khi gần như tất cả Apple Store đều đóng cửa, dòng tiền tự do của Apple trong quý I vẫn đạt mức 30.3 tỷ USD, nhờ vào doanh thu từ cửa hàng trực tuyến.
Nếu tính cả “công nợ”, Apple giờ có 80 tỷ USD tiền mặt trong ngân hàng. Con số này với Nike là 8 tỷ USD, còn Best Buy là 4 tỷ USD. Họ có nhiều tiền mặt đến mức đại dịch cứ tiếp diễn cả năm trời, họ vẫn sẽ sống khỏe, vẫn trả lương đều cho nhân viên Apple Store dù chúng đều đóng cửa.
Quảng cáo
