Từ hôm qua đến giờ sau khi thông tin về nghệ sỹ Chí Tài đột quỵ dẫn đến tử vong có rất nhiều anh em cùng chia sẻ việc 1 bài kiểm tra đứng 1 chân sẽ giúp chúng ta biết sớm được xem mình có khả năng bị đột quỵ hay không. Vậy nguồn gốc của bài kiểm tra này từ đâu mà có và nó có được áp dụng 1 cách chính thức trong việc thăm khám định kì hay không?
Phải nói trước là việc phát hiện nguy cơ bị đột quỵ hầu như là 1 việc rất khó có thể biết được nếu chúng ta chỉ thực hiện việc kiểm tra sức khỏe định kì bởi để phát hiện được các nguy cơ bị đột quỵ nhiều khi phải dùng các biện pháp chụp chiếu phức tạp và thường các gói khám định kì sẽ không bao gồm khoản này. Hầu hết các bác sỹ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng, lịch sử thăm khám xem bạn có nguy cơ nào không để có những khuyến cáo nhất định nhằm hạn chế nguy cơ.
One leg challenge
Về cái bài kiểm tra đứng kiểu chân cò được bắt nguồn từ nghiên cứu của bác sỹ Yasuharu Tabara trên gần 1,400 nam nữ có độ tuổi trung bình là 67 tuổi. Các nhà nghiên cứu đề nghị những người này đứng giữ thăng bằng trên 1 chân trong vòng 1 phút và quét MRI để đánh giá các mạch máu nhỏ trong não của những người tham gia xem có bị chảy máu tại các mạch máu nhỏ hay không. Kết quả là những người có khả năng giữ thăng bằng ít hơn 20 giây đều có 1 số vấn đề về tổn thương mạch máu nhỏ, có thể dẫn đến tổn thương não không triệu chứng. Tuy nhiên thử nghiệm này khá đặc thù vì chỉ được làm trên nhóm người có độ tuổi trung bình là 67, độ tuổi mà rất dễ gặp nhiều dạng bệnh tuổi già hay các bệnh liên quan đến xơ vữa mạch máu, đặc biệt nếu có sẵn bệnh nền như đái tháo đường hay là tăng huyết áp. Vì vậy không thể nói bài kiểm tra này chắc chắn sẽ giúp phát hiện đột quỵ được, nó chỉ giúp chúng ta biết được mình CÓ THỂ có nguy cơ hay không thôi.
Thêm nữa vụ nhắm mắt khi đứng cũng là 1 cách kiểm tra xem tiền đình của mình có vấn đề gì không. Nhiều người khi mở mắt đứng thoải mái nhưng khi nhắm mắt có khi cũng không trụ được quá 10 giây vì tiền đình kém. Về tiền đình anh em có thể đọc bài của mod Rubi Lee ở đây để hiểu thêm Tại sao đôi khi chúng ta cảm thấy choáng váng khi ngẩng đầu (tinhte.vn).
Tại Việt Nam WHO cho biết tai biến mạch máu não (hay còn gọi là đột quỵ) là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong. Mỗi năm nước ta có hơn 200,000 ca đột quỵ, trong đó có đến 50% số ca đột quỵ diễn biến xấu đi và tử vong. Nguy cơ xảy ra đột quỵ gia tăng theo tuổi, tăng gấp đôi cứ mỗi 10 năm sau 55 tuổi, xấp xỉ 28% đột quỵ xảy ra dưới 65 tuổi. Tuy nhiên mức độ trẻ hóa của người bị đột quỵ đang lùi xuống rất nhanh, có cả những người rất trẻ cũng đã ra đi vì căn bệnh này dù họ không hề có các nguy cơ điển hình của bệnh như thừa cân, hút thuốc hay nhậu nhẹt quá nhiều...
Mình có hỏi 2 anh bạn 1 làm ở trung tâm tim mạch viện E, 1 là làm ở ngoài thì có 1 người nói cái One leg challenge này là trò trên mạng, đi khám thực tế không mấy ai bắt bệnh nhân làm vậy. 1 người thì kêu sao không nói trồng cây chuối luôn đi 😃
FAST vẫn là tiêu chuẩn chung để đánh giá nguy cơ đột quỵ
Vậy nên để đánh giá nguy cơ đột quỵ vẫn phải theo bộ dấu hiệu FAST, được coi là 1 tiêu chuẩn chung và ai cũng có thể theo dõi để giúp đưa ngay người bệnh đi cấp cứu
Face - Liệt mặt: Miệng bị lệch sang một bên, nếp nhăn mũi - má mờ.
Arm - Yếu, liệt tay hoặc chân: Không thể cầm, nắm, đi lại.
Speech - Rối loạn ngôn ngữ : Đột ngột rối loạn lời nói, không nói được hoặc lời nói không rõ... như bình thường trước đó.
Time - Thời điểm phát bệnh: Khi gặp những triệu chứng trên, cần gọi cấp cứu ngay. Người bệnh cần ghi nhớ thời điểm phát bệnh để thông báo với nhân viên y tế.
Quảng cáo
Hoặc nếu theo dõi tốt hơn thì có thể áp dụng BEFAST với
Balance - Giữ thăng bằng: nếu tự dưng gục xuống mà không giữ được thăng bằng thì cũng là 1 dấu hiệu ban đầu
Eye - Mất thị lực: Đột ngột mất thị lực 1 mắt hoặc cả 2 mắt
Phần FAST thì như ở trên
Điều quan trọng nhất là chúng ta phải tự biết lượng sức mình, cả trong ăn uống nhậu nhẹt hay trong việc tập luyện. Ăn uống nhậu nhẹt thì cũng vui, nhưng vui vừa không nên vui quá, làm quá chén vừa nguy hiểm khi đi lại vừa dễ làm các mạch máu hoạt động quá sức, vỡ lúc nào không hay. Việc rèn luyện sức khỏe cũng vậy, có tập luyện là tốt rồi nhưng nếu thấy hoa mắt chóng mặt thì thôi nên dừng dần dần lại, không nên kiểu thôi cố làm thêm 1 vòng nữa rồi nghỉ cho đủ số khuyến nghị trên đồng hồ thông minh.
Quảng cáo
Chúc anh em sống khỏe, sống điều độ, tận hưởng cuộc sống.
PS: Nghiên cứu của bác sỹ Tabara anh em có thể đọc ở link dưới đây
Tham khảo Stroke