Đây là bài nghiên cứu của trang Nikkei về những gì Samsung đang làm để chống lại việc ăn cắp bí mật kinh doanh từ những doanh nghiệp Trung Quốc, đặc biệt là trong mảng màn hình OLED và bán dẫn.
Trong một phiên tòa hồi tháng 11 năm 2020, công tố viên hỏi 2 bị cáo tại một phiên tòa tại Suwon, Hàn Quốc: “Tác hại về mặt tài chính sẽ là gì nếu bản vẽ này rơi vào tay Trung Quốc?". Hai người này, một người từng làm nghiên cứu cấp cao ở Samsung Display, một người là đối tác kinh doanh. Họ bị bắt vào tháng 8 năm ngoái khi cố gắng lấy công nghệ sản xuất OLED của Samsung để tuồng cho Trung Quốc. Việc này vi phạm luật của Hàn Quốc. Công tố viên cáo buộc nhân viên nghiên cứu đã bắt tay với một công ty sản xuất máy móc ổ Hàn Quốc để phát triển nên những cỗ máy dựa vào công nghệ của Samsung rồi định bán cho một công ty Trung Quốc. Trong phiên tòa còn có thêm 1 bị cáo nữa, cũng là người quản lý của công ty sản xuất máy móc này.
Vụ kiện này ít được để ý tới vì khi đó đang có nhiều lùm xùm xoay quanh phó chủ tịch Lee Jae-yong, ông bị đi tù vì hành vi hối lộ. Tuy nhiên, vấn đề này thậm chí còn nghiêm trọng hơn vì nó ảnh hưởng rất nhiều tới tương lai của công ty.
Trong những năm qua, Samsung là công ty hành đầu thế giới về smartphone, TV, màn hình và cả chip nhớ. Nhưng song song đó, các doanh nghiệp Trung Quốc cũng đang cạnh tranh rất khốc liệt, đặc biệt từ sau khi cuộc chiến tranh thương mại Mỹ Trung nóng lên. Việc đảm bảo sự thành công của Samsung cũng như bảo vệ bí mật công nghệ của hãng không chỉ đơn giản là việc làm theo luật, mà với Hàn Quốc, đây còn là vấn đề an ninh quốc gia. Vụ việc của 3 người đàn ông nói trên xuất phát từ một cuộc điều tra bí mật của Cơ quan Tình báo Hàn Quốc (NIS), chứ không đơn thuần là một vụ kiện của Samsung.
Trong một phiên tòa hồi tháng 11 năm 2020, công tố viên hỏi 2 bị cáo tại một phiên tòa tại Suwon, Hàn Quốc: “Tác hại về mặt tài chính sẽ là gì nếu bản vẽ này rơi vào tay Trung Quốc?". Hai người này, một người từng làm nghiên cứu cấp cao ở Samsung Display, một người là đối tác kinh doanh. Họ bị bắt vào tháng 8 năm ngoái khi cố gắng lấy công nghệ sản xuất OLED của Samsung để tuồng cho Trung Quốc. Việc này vi phạm luật của Hàn Quốc. Công tố viên cáo buộc nhân viên nghiên cứu đã bắt tay với một công ty sản xuất máy móc ổ Hàn Quốc để phát triển nên những cỗ máy dựa vào công nghệ của Samsung rồi định bán cho một công ty Trung Quốc. Trong phiên tòa còn có thêm 1 bị cáo nữa, cũng là người quản lý của công ty sản xuất máy móc này.
Vụ kiện này ít được để ý tới vì khi đó đang có nhiều lùm xùm xoay quanh phó chủ tịch Lee Jae-yong, ông bị đi tù vì hành vi hối lộ. Tuy nhiên, vấn đề này thậm chí còn nghiêm trọng hơn vì nó ảnh hưởng rất nhiều tới tương lai của công ty.
Trong những năm qua, Samsung là công ty hành đầu thế giới về smartphone, TV, màn hình và cả chip nhớ. Nhưng song song đó, các doanh nghiệp Trung Quốc cũng đang cạnh tranh rất khốc liệt, đặc biệt từ sau khi cuộc chiến tranh thương mại Mỹ Trung nóng lên. Việc đảm bảo sự thành công của Samsung cũng như bảo vệ bí mật công nghệ của hãng không chỉ đơn giản là việc làm theo luật, mà với Hàn Quốc, đây còn là vấn đề an ninh quốc gia. Vụ việc của 3 người đàn ông nói trên xuất phát từ một cuộc điều tra bí mật của Cơ quan Tình báo Hàn Quốc (NIS), chứ không đơn thuần là một vụ kiện của Samsung.
Chính phủ Hàn Quốc đã liệt công nghệ liên quan tới OLED vào danh sách các công nghệ cốt lõi của quốc gia, và trong NIS có hẳn một bộ phận chuyên đi bảo vệ những công nghệ này, đảm bảo nó không rơi vào tay nước ngoài. Nếu bị tuyên có tội, 3 bị cáo sẽ phải đối mặt với ít nhất 3 năm tù.
Nhưng dù cho Hàn Quốc đã tăng cường hình phạt dành cho việc tiết lộ bí mật nhưng các vụ án chôm chỉa công nghệ vẫn chưa giảm. Trong 5 năm từ 2016 đến 2019, Hàn Quốc đã phát hiện 123 trường hợp rò rỉ công nghệ, trong đó có 83 vụ rò rỉ sang Trung Quốc. Nhiều vụ việc liên quan tới những công nghệ mà các doanh nghiệp Hàn Quốc có thế mạnh, ví dụ như bán dẫn, màn hình, đóng tàu…
Trước mối nguy hiểm này, Samsung rõ ràng không thể đứng yên. Họ đưa ra nhiều biện pháp tại cơ quan và thậm chí tích hợp vào các thiết bị mà họ sản xuất. Ví dụ, Samsung vô hiệu hóa camera và tính năng ghi âm trên điện thoại của nhân viên làm việc tại phòng lab và nhà máy. Trong một phòng thí nghiệm của Samsung, giấy in có nhúng những tấm kim loại để khi bị lén mang ra khỏi phòng thì máy quét sẽ kêu lên.
Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 vẫn hoành hành, chính phủ Hàn Quốc đã khuyến khích các công ty cho nhân viên làm ở nhà nhưng Samsung vẫn không cho phép nhân viên mang tài liệu và các chi tiết kĩ thuật ra khỏi văn phòng. Nhưng với lực lượng nhân viên hùng hậu 287.000 người trải khắp thế giới, để bảo mật thông tin thật sự không dễ dàng, nhất là khi nhân viên hoàn toàn có quyền chuyển sang công ty mới nếu họ muốn.
Trong khi đó, các bài post tuyển dụng tại Hàn Quốc thì thường sẽ có các từ như “Nơi làm việc: trong nội địa Trung Quốc” hoặc “Yêu cầu: những người từng làm ở các công ty trong lĩnh vực màn hình”, cũng như “ưu đãi dành cho các nhân viên đến từ công ty S và L”.
S và L rõ ràng là tượng trưng cho Samsung và LG. Nhân viên của hai công ty này thường bị lôi kéo với những khoản lương rộng rãi và những đợt tăng lương lớn. Với các kĩ sư đang bị hụt hơi trong thị trường lao động cạnh tranh gay gắt ở Hàn Quốc, việc đầu quân cho những công ty Trung Quốc là một hướng đi rất hấp dẫn.
Theo các kĩ sư ở BOE - công ty sản xuất màn hình lớn nhất Trung Quốc hiện nay - họ có khoảng 120 nhân sự Hàn Quốc làm việc tại các nhà máy và phòng nghiên cứu của mình. Trong số này có hơn 50 kĩ sư Samsung từng lãnh đạo việc phát triển tấm nền OLED dùng cho sản phẩm Apple. Nhiều người nghỉ Samsung vì mức lương thấp trong giai đoạn 2015, 2016.
Quảng cáo
Nhà máy của BOE ở Chengdu, Trung Quốc có những dây chuyền sản xuất được thiết lập giống hệt như dây chuyền của Samsung ở nhà máy chính tại Hàn Quốc. BOE cũng có nhiều máy móc, công cụ của Nhật được mua với sự tài trợ của chính phủ Trung Quốc. BOE cũng đang cung cấp màn hình OLED cho thị trường sửa chữa iPhone, và họ cũng đang đặt mục tiêu trở thành một nhà cung cấp linh kiện chính thức cho iPhone trong năm nay. Được sự hỗ trợ của chính quyền, BOE trở thành một nhà cung cấp màn hình cho Apple có thể trở thành đối thủ của Samsung trong tương lai gần.
Hiện không có luật nào cấm nhân sự của Hàn Quốc qua làm cho các công ty quốc tế, nhưng những người chọn con đường này cũng nhận thức rằng họ có thể bị vướng vào các rắc rối pháp lý. Các kĩ sư và nhân sự Hàn Quốc đầu quân cho công ty Trung Quốc thường sử dụng tên khác để tránh bị cơ quan chức năng cũng như công ty cũ truy vết. Khi họ quay lại Hàn Quốc trong các kì nghỉ hoặc các dịp khác, họ thường bay sang Hong Kong hoặc Thượng Hải rồi mới bay về quê mình. Một kĩ sư giấu tên ở BOE nói rằng anh tránh bay thẳng Trung Quốc - Hàn Quốc vì lo ngại bị bắt giữ khi đáp xuống sân bay quốc tế Incheon ở Seoul. Còn khi bay ở các đường bay bận rộn, anh ta có thể đóng giả là một doanh nhân bình thường.
Vào năm 2020, BOE tuyển Chang Won-ki, một cựu quan chức từng dẫn dắt liên minh làm LCD giữa Samsung với Sony, về làm phó chủ tịch. Ngay khi thông tin về việc tuyển dụng này được báo chí đăng lên, ông đã nghỉ BOE. Ông nói rằng “tôi chấp nhận lời mời làm việc này với điều kiện không cạnh tranh với Samsung”, nhưng ông cảm thấy áp lực vì sự hiểu lầm ở Hàn Quốc về việc người ta nghĩ rằng ông tuần bí mật kinh doanh ra nước ngoài.
Việc chảy máu chất xám cũng đang gia tăng trong lĩnh vực bán dẫn, một trong những lĩnh vực “đấu đá” chính trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung. Semiconductor Manufacturing International Corp (SMIC), một trong những công ty làm bán dẫn lớn ở Trung Quốc, đã liên tục tuyển người mới. Họ là một con bài chủ lực của Bắc Kinh và có thể đã nằm trong danh sách hạn chế của chính phủ Mỹ.
Khi nghiên cứu những bằng sáng chế của SMIC, Yoo Kyoung-dong, một chuyên gia về bằng sáng chế tại Hàn Quốc, xác nhận rằng có 62 cái tên Hàn Quốc xuất hiện trong đơn đăng kí. Dựa trên con số này, Kyoung-dong ước tính có hơn 100 nhà nghiên cứu Hàn Quốc đang làm cho SMIC.
Quảng cáo
Các công ty săn người cũng đang tăng cường tiếp cận kĩ sư của Samsung tại trung tâm nghiên cứu công nghệ chip tại Hàn Quốc khi cuộc chiến Mỹ Trung càng lúc càng căng thẳng.
Xem thêm:
Trước đây chính Samsung cũng đã dự báo về việc chảy máu chất xám, khi mà chủ tịch Lee Kun-hee nói rằng “trong khoảng 10 năm tới, đa số sản phẩm và ngành nghề kinh doanh mà Samsung nổi tiếng sẽ biến mất”. Câu nói này được nói từ tận năm 2010, và hiện Lee Kun-hee đã qua đời. Nhờ các lệnh trừng phạt của Mỹ mà Samsung có thêm thời gian để thở và đối đầu với nguy cơ bị rút công nghệ cốt lõi, nhưng mối nguy vẫn còn đó chứ không thể biến mất.
Hiện tại Samsung cũng có những rắc rối nội bộ, ví dụ như việc quan chức cấp cao bị bỏ tù vì hối lộ và đang quay trở lại ngồi tù để hoàn thành bản án của mình. Thiếu đi vị trí lãnh đạo như thế, trong khi các đối thủ Trung Quốc thì không ngừng bành trướng ở các mảng smartphone, màn hình. và điện gia dụng, Samsung sẽ phải nghĩ cách để sáng tạo, phát triển và có thể cạnh tranh hiệu quả.
Nguồn: Nikkei