Nửa thiên niên kỷ trước, thiên tài Leonardo da Vinci đã phác thảo cực kỳ chi tiết về cấu trúc cơ bắp cực kỳ phức tạp của quả tim người và mãi tận hơn 500 năm sau, các nhà khoa học hiện đại mới hiểu được chức năng giải phẫu của một đặc điểm được Vinci mô tả khi xưa.
Bằng cách kết hợp giữa lý thuyết phân dạng, MRI và nhiều kỹ thuật tính toán khác, các nhà khoa học đã làm sáng tỏ được cấu trúc gọi là trabeculae được da Vinci mô tả khi xưa trong các bản phác thảo. Cho dễ hình dung, đó là một lớp cơ phân nhánh thành hình như bông tuyết và quan trọng hơn, nó có vai trò lớn trong việc hình thành nên các bệnh về tim ở người.
Trong báo cáo đăng tải trên tạp chí uy tín Nature, các nhà khoa học giải thích rằng "các bề mặt bên trong của quả tim người được bao phủ bởi một mạng lưới phức tạp của các sợi cơ, được cho là tàn tích còn lại của quá trình phát triển phôi thai. Đó được gọi là trabeculae và trước giờ, chức năng cũng như kiến trúc di truyền của nó vẫn chưa được biết tới. Trong nghiên cứu lần này, bằng cách sử dụng lý thuyết phân dạng trên 19096 người lấy từ ngân hàng sinh học Anh, chúng tôi đã hiểu về trabeculae."
Trong các bản thảo khi xưa, da Vinci đã vẽ trabeculae dưới dạng các nhánh cơ tạo thành hình bông tuyết sau khi quan sát kỹ lưỡng và giải phẫu quả tim người. Lúc đó, có thể ông đã chú ý về trabeculae, hình ảnh như những cái rễ cây và ông đã đưa ra giả thuyết rằng trabeculae hoạt động tương tự như hệ thống mà ngày nay chúng ta dùng để giữ cho vỉa hè hay đường xá không bị đóng băng. Cụ thể, ông cho rằng nó bao gồm một mạng lưới các mạch máu nhằm giữ ấm cho tim thông qua việc lưu thông máu trong các mạch nhỏ quanh tim, giữ cho nó luôn được ấm và đập bình thường.
Để xác nhận điều đó, dựa trên quan sát mô hình trabeculae của gần 20 ngàn người, các nhà khoa học đã hiểu hơn về chức năng của nó. "Bằng cách sử dụng các mô hình sinh học và kết hợp với dữ liệu thu được từ lượng người tình nguyện, chúng tôi đã chứng minh được rằng hình thái của các thớ cơ đó chính là một yếu tố quan trọng quyết định hoạt động của tim. Qua đó có thể nhận thấy rằng một số cấu trúc hình thái nhất định của các thớ cơ này sẽ có thể tăng nguy cơ bệnh tim mạch."
Nhóm nghiên cứu cho biết thêm rằng "chúng tôi đã xác định được 16 loci chưa những gen có liên quan tới kiểu hình huyết động học và cơ chế điều hòa quá trình phân nhánh của hệ thống xương tế bào." Thông qua việc nghiên cứu gen cũng như gần 20 ngàn đối tượng, nhóm bắt đầu xác định được các gen cụ thể quyết định kiểu hình của trabeculae, cách nó hình thành và hoạt động bên trong quả tim."
Cuối cùng, các nhà khoa học cho biết thông qua sự kết hợp giữa di truyền học, nghiên cứu lâm sàng và cả những kỹ thuật sinh học mới, họ đã lần đầu tiên khám phá được một chút về cơ chế cực kỳ phức tạp của trabeculae, mở đường cho loạt những phát hiện mới vốn mục đích cuối cùng là không chỉ hiểu hơn về cơ thể người mà còn tìm cách ngăn chặn các căn bệnh về tim hoặc có biện pháp chữa trị một cách hiệu quả hơn.
Và nhìn lại cách mà da Vinci mô tả về trabeculae qua các bản thảo cách đây nửa thiên niên kỹ càng thấy rõ hơn bộ não thiên tài kinh khủng của ông.
Tham khảo BT
Bằng cách kết hợp giữa lý thuyết phân dạng, MRI và nhiều kỹ thuật tính toán khác, các nhà khoa học đã làm sáng tỏ được cấu trúc gọi là trabeculae được da Vinci mô tả khi xưa trong các bản phác thảo. Cho dễ hình dung, đó là một lớp cơ phân nhánh thành hình như bông tuyết và quan trọng hơn, nó có vai trò lớn trong việc hình thành nên các bệnh về tim ở người.
Trong báo cáo đăng tải trên tạp chí uy tín Nature, các nhà khoa học giải thích rằng "các bề mặt bên trong của quả tim người được bao phủ bởi một mạng lưới phức tạp của các sợi cơ, được cho là tàn tích còn lại của quá trình phát triển phôi thai. Đó được gọi là trabeculae và trước giờ, chức năng cũng như kiến trúc di truyền của nó vẫn chưa được biết tới. Trong nghiên cứu lần này, bằng cách sử dụng lý thuyết phân dạng trên 19096 người lấy từ ngân hàng sinh học Anh, chúng tôi đã hiểu về trabeculae."
Trong các bản thảo khi xưa, da Vinci đã vẽ trabeculae dưới dạng các nhánh cơ tạo thành hình bông tuyết sau khi quan sát kỹ lưỡng và giải phẫu quả tim người. Lúc đó, có thể ông đã chú ý về trabeculae, hình ảnh như những cái rễ cây và ông đã đưa ra giả thuyết rằng trabeculae hoạt động tương tự như hệ thống mà ngày nay chúng ta dùng để giữ cho vỉa hè hay đường xá không bị đóng băng. Cụ thể, ông cho rằng nó bao gồm một mạng lưới các mạch máu nhằm giữ ấm cho tim thông qua việc lưu thông máu trong các mạch nhỏ quanh tim, giữ cho nó luôn được ấm và đập bình thường.
Để xác nhận điều đó, dựa trên quan sát mô hình trabeculae của gần 20 ngàn người, các nhà khoa học đã hiểu hơn về chức năng của nó. "Bằng cách sử dụng các mô hình sinh học và kết hợp với dữ liệu thu được từ lượng người tình nguyện, chúng tôi đã chứng minh được rằng hình thái của các thớ cơ đó chính là một yếu tố quan trọng quyết định hoạt động của tim. Qua đó có thể nhận thấy rằng một số cấu trúc hình thái nhất định của các thớ cơ này sẽ có thể tăng nguy cơ bệnh tim mạch."
Nhóm nghiên cứu cho biết thêm rằng "chúng tôi đã xác định được 16 loci chưa những gen có liên quan tới kiểu hình huyết động học và cơ chế điều hòa quá trình phân nhánh của hệ thống xương tế bào." Thông qua việc nghiên cứu gen cũng như gần 20 ngàn đối tượng, nhóm bắt đầu xác định được các gen cụ thể quyết định kiểu hình của trabeculae, cách nó hình thành và hoạt động bên trong quả tim."
Cuối cùng, các nhà khoa học cho biết thông qua sự kết hợp giữa di truyền học, nghiên cứu lâm sàng và cả những kỹ thuật sinh học mới, họ đã lần đầu tiên khám phá được một chút về cơ chế cực kỳ phức tạp của trabeculae, mở đường cho loạt những phát hiện mới vốn mục đích cuối cùng là không chỉ hiểu hơn về cơ thể người mà còn tìm cách ngăn chặn các căn bệnh về tim hoặc có biện pháp chữa trị một cách hiệu quả hơn.
Và nhìn lại cách mà da Vinci mô tả về trabeculae qua các bản thảo cách đây nửa thiên niên kỹ càng thấy rõ hơn bộ não thiên tài kinh khủng của ông.
Tham khảo BT