Thị trường máy lọc không khí đang cực kỳ sôi động trên thế giới. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tại Illinois Tech của Đại học Portland State và Đại học Colorado State phát hiện ra rằng một số công nghệ lọc không khí có thể gây ra những hiệu quả khó lường cho sức khỏe chúng ta.
Cả 2 thí nghiệm tại phòng và bên ngoài đều cho thấy một thiết bị bị ion hoá sẽ làm giảm đi một số chất hữu cơ bay hơi (VOCs) như xylene và làm tăng một số chất khác, hầu hết là VOCs bị oxy hoá như acetone, ethanol và toluen. Đây là những chất thường có trong sơn và thuốc trừ sâu. Theo EPA, tiếp xúc với VOCs có thể gây kích ứng mắt, mũi, cổ họng, đau đầu, buồn nôn, tổn thương gan, thận và hệ thần kinh trung ương. Một số chất hữu cơ có thể gây ung thư ở động vật và người.
Hiện nay, hầu hết các máy lọc không khí trên thị trường đều dựa trên hệ thống tạo ion, bao gồm thiết bị ion hoá lưỡng cực có chức năng tích điện các hạt để chúng lắng đọng ra ngoài không khí nhanh hơn và thường được quảng cáo là có thể diệt vi khuẩn, nấm và virus. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho biết những chiếc máy này không đủ các thử nghiệm tiêu chuẩn cũng như thiếu các nghiên cứu đánh giá về sự an toàn và hiệu quả. Bên cạnh đó, các nghiên cứu về tác dụng phụ của phương pháp làm sạch không khí bằng thiết bị ion hoá cũng rất ít.
Brent Stephens - chủ tịch Khoa Kỹ thuật Dân dụng, Kiến trúc và Môi trường tại Illinois Tech cho biết các nhà sản xuất hầu như chỉ chứng minh tính hiệu quả trong phòng kín và không thử nghiệm với điều kiện bên ngoài để xem máy hoạt động như thế nào. Trong các môi trường có người như ở trường học hay công ty, các ion được thêm vào có thể phản ứng với những hợp chất khác có sẵn trong không khí, dẫn đến khả năng hình thành các hợp chất gây hại như formaldehyde và ozone. Các ion này cũng có thể liên kết với những khí khác để hình thành hạt “siêu mịn” gây ô nhiễm không khí.
Theo EPA, vật chất dạng hạt có chứa các chất rắn cực nhỏ hoặc các giọt chất lỏng nhỏ đến mức chúng có thể được hít vào sẽ gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như tử vong sớm ở những người bị bệnh tim hoặc phổi, nhịp tim không đều, bệnh hen suyễn nặng hơn, giảm chức năng phổi, kích thích đường hô hấp, ho hoặc khó thở. Các hạt có đường kính nhỏ hơn 2,5 micromet, còn được gọi là hạt mịn hoặc PM2.5, gây nguy hiểm nhất cho sức khỏe vì chúng có thể đi sâu vào phổi và một số thậm chí có thể đi vào máu.
Tác động của các chất ion hoá đến sức khoẻ phần lớn chưa được biết đến, chỉ một số ít nghiên cứu nói về vấn đề này. Vào tháng 8 năm 2020, một nghiên cứu chỉ ra rằng tiếp xúc với các ion âm có thể dẫn đến sự oxy hoá toàn thân. Tuy nồng độ các hạt vật chất có thể giảm nhưng cũng không có sự thay đổi nào có lợi với sức khoẻ đường hô hấp.
Theo PHYS
Cả 2 thí nghiệm tại phòng và bên ngoài đều cho thấy một thiết bị bị ion hoá sẽ làm giảm đi một số chất hữu cơ bay hơi (VOCs) như xylene và làm tăng một số chất khác, hầu hết là VOCs bị oxy hoá như acetone, ethanol và toluen. Đây là những chất thường có trong sơn và thuốc trừ sâu. Theo EPA, tiếp xúc với VOCs có thể gây kích ứng mắt, mũi, cổ họng, đau đầu, buồn nôn, tổn thương gan, thận và hệ thần kinh trung ương. Một số chất hữu cơ có thể gây ung thư ở động vật và người.
Hiện nay, hầu hết các máy lọc không khí trên thị trường đều dựa trên hệ thống tạo ion, bao gồm thiết bị ion hoá lưỡng cực có chức năng tích điện các hạt để chúng lắng đọng ra ngoài không khí nhanh hơn và thường được quảng cáo là có thể diệt vi khuẩn, nấm và virus. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho biết những chiếc máy này không đủ các thử nghiệm tiêu chuẩn cũng như thiếu các nghiên cứu đánh giá về sự an toàn và hiệu quả. Bên cạnh đó, các nghiên cứu về tác dụng phụ của phương pháp làm sạch không khí bằng thiết bị ion hoá cũng rất ít.
Brent Stephens - chủ tịch Khoa Kỹ thuật Dân dụng, Kiến trúc và Môi trường tại Illinois Tech cho biết các nhà sản xuất hầu như chỉ chứng minh tính hiệu quả trong phòng kín và không thử nghiệm với điều kiện bên ngoài để xem máy hoạt động như thế nào. Trong các môi trường có người như ở trường học hay công ty, các ion được thêm vào có thể phản ứng với những hợp chất khác có sẵn trong không khí, dẫn đến khả năng hình thành các hợp chất gây hại như formaldehyde và ozone. Các ion này cũng có thể liên kết với những khí khác để hình thành hạt “siêu mịn” gây ô nhiễm không khí.
Theo EPA, vật chất dạng hạt có chứa các chất rắn cực nhỏ hoặc các giọt chất lỏng nhỏ đến mức chúng có thể được hít vào sẽ gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như tử vong sớm ở những người bị bệnh tim hoặc phổi, nhịp tim không đều, bệnh hen suyễn nặng hơn, giảm chức năng phổi, kích thích đường hô hấp, ho hoặc khó thở. Các hạt có đường kính nhỏ hơn 2,5 micromet, còn được gọi là hạt mịn hoặc PM2.5, gây nguy hiểm nhất cho sức khỏe vì chúng có thể đi sâu vào phổi và một số thậm chí có thể đi vào máu.
Tác động của các chất ion hoá đến sức khoẻ phần lớn chưa được biết đến, chỉ một số ít nghiên cứu nói về vấn đề này. Vào tháng 8 năm 2020, một nghiên cứu chỉ ra rằng tiếp xúc với các ion âm có thể dẫn đến sự oxy hoá toàn thân. Tuy nồng độ các hạt vật chất có thể giảm nhưng cũng không có sự thay đổi nào có lợi với sức khoẻ đường hô hấp.
Theo PHYS