Đánh giá Returnal: Xứng đáng cái mác "game độc quyền" đúng nghĩa trên PS5

Nếu anh em thấy tiêu đề đoạn này quen quen, thì đấy là vì mình nhai lại title bài review Hades mấy tháng trước đấy. Không phải tự nhiên Hades dù khó như thế mà vẫn được coi là một trong những game xuất sắc nhất ra mắt năm 2020. Nó không dễ như cái cách Call of Duty nắm tay người chơi bón cho từng nhiệm vụ, từng hành động mà anh em phải làm trong mỗi màn chơi. Nhưng cùng lúc, nó cũng không khó đến mức vò đầu bứt tai như những tác phẩm trứ danh những người Nhật Bản ở FromSoftware tạo ra.



Thể loại mà anh em bên Tây gọi là roguelike, lỡ để nhân vật hết máu tử vong là mất sạch, chơi lại từ đầu, thực tế không dễ chơi chút nào, và cũng không phải là thứ phù hợp với tất cả mọi người. Nhưng, so với cái thể loại Soulslike, roguelike dễ hơn nhiều và có thể dùng để rèn luyện tính kiên nhẫn và bình tĩnh, không bị cuống trong mọi trường hợp. Đó cũng là những đặc điểm khiến Returnal trở thành một tác phẩm game hành động xuất sắc.

Trong game này, anh em sẽ vào vai Selene Vassos, một phi hành gia trái lệnh để đáp xuống một hành tinh xa lạ vì thấy có tín hiệu “White Noise” mà cô thấy quen thuộc. Ngay lập tức cô hoảng loạn khi phát hiện xác chết của một phi hành gia nằm lại trên hành tinh Atropos chính là của cô. Selene nhận ra, mỗi lần bị những con quái vật đáng sợ trên hành tinh này hạ gục, vòng lặp thời gian sẽ bắt đầu lại từ đầu, vào đúng thời điểm con tàu Helios gặp tai nạn khiến cô mắc kẹt trên hành tinh Atropos. Cách chơi chữ giữa Return và Eternal của tên trò chơi này mô tả hoàn hảo cái vòng lặp không lối thoát của Selene.



Cốt truyện của game mô tả sự tự do đến đáng nể của những cái đầu làm việc ở hãng game Phần Lan Housemarque. Nội dung bao hàm toàn bộ cuộc phiêu lưu mắc kẹt của nhân vật chính có nhiều cách để hiểu và mô tả, tùy thuộc vào cách hiểu của từng người chơi. Nhưng suy cho cùng, đó đều là những ai oán và hối hận của tấm lòng người mẹ hết lòng vì con, hoặc lỡ bỏ quên con cái vì sự nghiệp. Những nhân vật, những cái tên lấy từ thần thoại Hy Lạp, khi hiểu hết câu chuyện của từng cái tên trong thần thoại lại càng khiến cho chiều sâu cốt truyện của Returnal trở nên ấn tượng, thay vì chỉ khắc họa qua loa cho có lý do để anh em chìm đắm trong thế giới ảo.

Và giống hệt như Hades, cốt truyện không hề bị dồn ứ trong những lần anh em lỡ tay để Selene hết máu, chơi lại từ đầu. Mà thay vào đó, bản thân trò chơi khuyến khích anh em chơi lại nhiều lần để khám phá hết mọi chi tiết trong nội dung cốt truyện. Mà thực tế thì nếu không phải một người chơi game giỏi, nhanh tay nhanh mắt và phản xạ chớp nhoáng, cũng không dễ dàng gì phá đảo trò chơi này chỉ trong một cycle, cách game mô tả một lượt chơi.

Không liên quan, anh em còn nhớ huyền thoại Sky Force trên điện thoại không? Nếu có thì ắt hẳn anh em cũng nhớ cái cảm giác địch bắn đạn kín màn hình, còn anh em thì choáng váng tìm vị trí an toàn để đưa chiếc máy bay của mình vào, né làn đạn ngập mặt chứ? Sky Force khó vì tính năng ấy, bên Tây gọi là bullet hell, và đấy cũng chính là thứ khiến mình choáng váng trong Returnal.

Toàn bộ nội dung của game không dài, nhưng một người chơi trung bình như mình cũng tiêu tốn cỡ 80 đến 90 giờ để hoàn thành. Toàn bộ trò chơi chỉ có 6 màn, gọi là 6 Biome khác nhau với địa hình, khung cảnh và quái vật khác, cùng 6 con trùm. Nhưng chính cái lối chơi đầy thử thách đã giữ chân hàng chục nghìn người ở lại với game hàng chục giờ đồng hồ, chí ít là theo số lượng người tham gia diễn đàn riêng của Returnal trên Reddit. Họ khoe “thành tích” chết mấy chục lần mới vượt qua được con trùm đầu tiên, đọc đến đấy mới thấy chí ít mình còn đỡ chán, chết có… 19 lần là qua được màn 1, hạ gục được con trùm bắn đạn kín màn hình với ba thanh máu.

Tận dụng triệt để mọi điểm sáng trong thiết kế của PS5

Ở trung tâm trải nghiệm khi chơi Returnal là tốc độ khung hình 60 FPS đều chằn chặn trong mọi trường hợp, dù là lúc anh em đang phiêu lưu tìm đường một mình, hay lúc phải đối đầu với vô vàn con quái vật đi kèm với hiệu ứng lóa cả mắt, chóng cả mặt, đến mức tay run không biết phải né sang bên nào để không mất máu.



Anh em sẽ bắt đầu với một khẩu súng lục để hạ gục những con quái vật, và phải vượt qua những màn chơi bằng kỹ năng di chuyển, hoặc là chạy ngang, hoặc ấn X để nhảy lên, hoặc ấn O để né theo kiểu “phase shift”, không gì chạm vào được bản thân. Kết hợp cả ba kỹ năng này thuần thục, cộng với sự bình tĩnh trước mọi tình huống, nhanh tay nhanh mắt chọn chỗ đứng hợp lý để không dính đạn, thì chẳng bao giờ sợ bất kỳ thử thách nào trong game cả. Dần dà, anh em sẽ có những nâng cấp vĩnh viễn, chết cũng không mất, ví dụ như thanh kiếm cực khỏe, ấn nút vuông để chém, hoặc những vật phẩm giúp khám phá mỗi màn chơi hay những chiếc chìa khóa, những tài nguyên như Ether, có chơi lại cũng không mất.

Để mỗi “cycle” mới mẻ, một số lượng nhất định các màn chơi được Housemarque phát triển được lắp ghép một cách ngẫu nhiên với nhau, với những cửa chính đi đến nơi đấu trùm, hoặc những cửa phụ để kiếm những món vật phẩm có giá trị hơn. Lấy ví dụ như khẩu Electopylon Driver, một trong những món vũ khí thay đổi hoàn toàn cách anh em chơi game, bắn một viên đạn, nó sẽ liên tục gây sát thương cho địch, thậm chí còn tạo ra được cả một lớp lưới năng lượng, quái nào đi vào cũng mất máu, cho anh em dễ thở hơn, có thêm cơ hội nhìn không gian để di chuyển. Cứ hạ gục ba con quái, anh em sẽ lên một cấp Adrenaline, tăng khả năng chiến đấu của Selene, nhưng dính đòn một cái là mất hết.

Hầu hết thời gian, anh em sẽ có hai nhiệm vụ cùng lúc, đó là để ý vị trí của quái vật, và đường đi của những quả cầu chúng bắn ra khiến anh em mất máu. Cuống quá không để ý chỉ một trong hai điều trên, thì dính chưởng là điều không thể tránh khỏi.

Và sau mỗi lần hết máu, chơi lại từ đầu, cảm giác nó sẽ như thế này: Đầu tiên là bực bội vì để quái hạ gục, kế đến là một tí tuyệt vọng vì không biết cycle sau đồ đạc có khá khẩm hơn không, và cuối cùng là tràn trề hy vọng vì cứ tưởng mọi bài học kinh nghiệm đều đã được đúc rút một cách cẩn thận. Đấy là cho đến khi anh em hăm hở đi vào một cycle mới, và lại có lúc cuống để quái đả thương, không đủ máu chơi với trùm, và cứ thế vòng xoay cảm xúc của anh em cũng giống hệt như vòng xoay mạng sống của nhân vật chính, bực bội nhưng quyết tâm không để một trò chơi khuất phục bản thân.



Nếu cày đủ chăm, anh em kiếm đủ 6 Ether sẽ dùng được một cái máy đặt đâu đó trong màn chơi, gọi là Reconstructor. Nó hoạt động cũng giống hệt một cái checkpoint, nhỡ có chết thì được 1 lượt chơi tiếp mà không mất gì. Tương tự, 6 màn chơi sẽ cho anh em 6 cơ hội sở hữu một “lá bùa hộ mệnh” hồi sinh nhân vật ngay tức thì, nhưng cách có được nó liên quan mật thiết tới cốt truyện, nên chỉ nói đến đây thôi, không spoil.

Đồ họa của game tận dụng tối đa sức mạnh xử lý của PS5, giữ vững được tốc độ 60 FPS trong mọi điều kiện, hiệu ứng ánh sáng, particle hay độ chi tiết của vật thể tràn ngập mỗi cảnh game. Trò này hiển thị hình ảnh trên TV 4K theo cách khá thông minh: Render game ở độ phân giải gốc 1080p, rồi dùng bộ khử răng cưa TAA để đẩy độ phân giải lên 1440p, cuối cùng là render một bước nữa theo kiểu checkerboard để đạt độ phân giải 4K. Nhìn screenshot anh em sẽ thấy ngay những đoạn artifact theo kiểu bàn cờ, thứ không thể tránh khỏi đối với kỹ thuật checkerboard rendering.



SSD tốc độ cao trong máy giúp tạo ra một trải nghiệm nhanh khó tin, chuyển màn không bao giờ thấy màn hình loading, mà chỉ thấy một đoạn cắt cảnh nhanh (hoàn toàn có thể giữ X để bỏ qua), đi qua từng cánh cửa là màn mới tải luôn, không phải chờ đợi.

Trong khi đó, việc ứng dụng công nghệ âm thanh vòm 360 Reality Audio xử lý bằng phần cứng máy PS5, để khiến âm thanh tuyệt đối ngang tầm với chất lượng đồ họa xuất sắc. Game này khuyên anh em nên đeo tai nghe để thưởng thức, vì nó thể hiện rất ngon vị trí của từng con quái vật, kèm thêm cả tiếng mưa rơi và những âm thanh xung quanh thế giới Atropos cứ như lấy âm hưởng từ một bộ phim Alien vậy, không sợ hãi nhưng khá rùng mình vì nó quá gần với tâm trí của anh em, không chỉ nghe thấy, mà còn sờ thấy được nữa cơ.



Ngày xưa viết review game cũng nhàn, chỉ cần mô tả cách chơi có cuốn hút không, rồi xem xét đến hình ảnh và âm thanh, nhưng đến Returnal thì phải nói đến cả cách game tương tác với anh em thông qua chiếc tay cầm DualSense. Ngay đầu tiên, đeo tai nghe thấy tiếng mưa rơi, cùng lúc hai mô tơ haptic trên tay cầm cũng lụp bụp nhẹ nhưng liên tục, mô phỏng cảm giác từng hạt mưa rơi xuống đầu và vai nhân vật chính, được một lúc thì dừng để không gây khó chịu. Kế đến là trải nghiệm nhiều luồng tác động khác nhau mà vẫn chỉ cần hai mô tơ rung để mô tả đầy đủ hết những hiệu ứng đó lên tay của người chơi. Cùng lúc, cảm giác rung mạnh lúc dính đòn, lẫn rung nhẹ lúc nhặt item được thể hiện rất chính xác. Trò này mà dùng tay DualShock 4 thì chắc nó rung cháy máy, vì mô tơ quả nặng không thông minh và tinh tế được như thế này.

Tương tự là với hai cò adaptive trigger. Nếu không có cơ chế mô tơ lấy đà cho hai nút cò, không bao giờ có chuyện Housemarque lại tạo ra cơ chế chiến đấu với 2 chế độ bắn súng dễ mà nhanh đến như vậy. Anh em muốn chuyển chế độ bắn chỉ cần giữ cò trái ở ngưỡng một nửa hoặc ấn “lút cán”, thay vì phải ấn một nút khác để đổi.



“Dài quá, ngại đọc”, tóm tắt lại, Returnal được phát triển với một điều quan tâm duy nhất từ phía những người Phần Lan, đó là làm cách nào để tạo ra màn trình diễn đã mắt, đã tay và đã tai nhất, tận dụng tối ưu từng chút hiệu năng xử lý của PlayStation 5. Cá nhân mình thấy trò này không phù hợp với tất cả mọi người. Muốn chơi để xả stress sau một ngày làm việc căng thẳng, thì thiết nghĩ nên tìm trò khác, chứ đang mệt mà tập trung né đạn trong Returnal chỉ khiến anh em cáu thêm thôi, hỏng cả một buổi tối nghỉ ngơi tuyệt vời để nạp lại năng lượng tinh thần.

Sony chưa bao giờ bỏ rơi những cái đầu đầy sáng tạo

Hôm rồi có thông tin nói rằng, sau cuộc tranh giành quyền lực ở Sony Interactive Entertainment, thứ khiến cho lão đại Shawn Layden mất ghế chủ tịch vào tay Jim Ryan, nhiều người nghĩ rằng, Sony đã từ bỏ cộng đồng nhà phát triển game indie, trao cho họ quyền tự do sáng tạo để phát triển nên những tác phẩm độc đáo, có chất riêng, nhưng không phải lúc nào cũng chắc chắn thành công về mặt doanh thu như những con gà đẻ trứng vàng.

Với Returnal, Sony đã chứng minh điều ngược lại. Đây là một tác phẩm bom tấn đội lốt indie không lẫn vào đâu được, từ cách triển khai ý tưởng cho tới phong cách bao trùm toàn bộ tác phẩm. Phần nghe nhìn và cảm nhận bằng tay của game ở đẳng cấp AAA, nhưng tổng thể hệ thống chiến đấu của game thì đơn giản tới mức tối đa, chỉ có chạy bắn, đổi vũ khí ăn trang bị nâng cấp, chứ không bôi ra nhiều chuỗi nhiệm vụ phụ cho anh em đốt thời gian. Bản thân độ khó của trò này đã đủ khiến anh em ngồi hàng chục giờ đồng hồ rồi.



Sự khó nhằn của tác phẩm được kết hợp cùng sự ngẫu nhiên trong mọi khía cạnh, từ màn chơi, quái vật cho đến trang bị khiến Returnal luôn có cảm giác tươi mới và mời gọi. Cơn ác mộng không hồi kết của nhân vật chính hóa ra lại là một trải nghiệm tuyệt hảo cho bất kỳ ai có cơ hội được cầm chiếc DualSense lên và thử một lần chơi một cycle của Returnal.

Khá chắc rằng, nó sẽ không đạt được doanh thu như tầm cỡ của God of War, của Horizon hay The Last of Us. Nhưng cùng lúc, cũng rất chắc chắn rằng, những món ăn lạ như Returnal, hay trong tương lai gần là Kena: Bridge of Spirits sẽ luôn là chất xúc tác lôi kéo một phần không nhỏ người chơi tìm đến hệ máy console mới của Sony.