Xin chào các bạn, được sự cổ vũ của @Duy Luân, mình muốn viết một bài chia sẻ cá nhân về những điều mình đã làm để biến chiếc bàn phím của mình trở nên êm ái lạ thường. Hi vọng bài viết này sẽ giúp anh em, đặc biệt là các anh mê game nhưng luôn bị nóc nhà cằn nhằn vì tiếng gõ bàn phím quá to, tìm được một giải pháp cho bản thân.
#game #dodungmuadich
Vợ nhỏ của mình
Tiếng ồn mà anh em hay nghe thường là tiếng ồn vang trong khoảng trống giữa bảng mạch và phần bottom của case. Đa số các bàn phím cơ giá rẻ thường khoảng trống này rất lớn và không có các miếng tiêu âm gây ra âm vang, dân chơi bàn phím sẽ gọi là “hollow sound”. Ngoài ra còn một khoảng trống cũng ảnh hưởng đến âm thanh khi gõ bàn phím cơ đó là khoảng trống giữa tấm plate để giữ switch và bảng mạch.
#game #dodungmuadich
Vợ nhỏ của mình
Tiếng ồn của bàn phím cơ đến từ đâu.
Như các bạn đã biết, một chiếc bàn phím cơ luôn bao gồm các thành phần: case - vỏ, pcb - bảng mạch, plate, switch, stabilizer, và keycap.Tiếng ồn mà anh em hay nghe thường là tiếng ồn vang trong khoảng trống giữa bảng mạch và phần bottom của case. Đa số các bàn phím cơ giá rẻ thường khoảng trống này rất lớn và không có các miếng tiêu âm gây ra âm vang, dân chơi bàn phím sẽ gọi là “hollow sound”. Ngoài ra còn một khoảng trống cũng ảnh hưởng đến âm thanh khi gõ bàn phím cơ đó là khoảng trống giữa tấm plate để giữ switch và bảng mạch.
Switch và loại keycap anh em sử dụng trên bộ bàn phím cơ của mình cũng là một yếu tố quyết định đến sự êm ái hoặc ồn ào của một chiếc bàn phím cơ. Đó có thể là white switch của Kailh với tiếng clicky giòn tan nhưng sẽ làm người khác khó chịu hay là silent red switch của cherry vốn dĩ vô cùng êm ái.
Trong bài này mình sẽ giải quyết tất cả các tiếng ồn trên khi sử dụng chiếc bàn phím E Dra EK368W hàng Việt Nam “chất lượng cao”.
Các giải pháp mà mình đã sử dụng
Với mỗi nguồn thì mình có riêng một cách để hạn chế hoặc triệt tiêu nguồn âm thanh đó. Đầu tiên là tiếng ồn phát sinh từ khoảng trống giữa case và bảng mạch của bàn phím. Về nguyên lý thì nó hoạt động giống hộp cộng hưởng âm của các loại đàn dây như guitar hay ukulele. Tức là khoảng trống đó sẽ khuếch đại tiếng va đập của switch và keycap hay stab và pcb lên gấp nhiều lần. Để giải quyết thì mình đã dùng một lớp foam tiêu âm mà mình mua trên Goupang. Giá của nó đâu đó tầm 2300 KRW ~ 50.000 VND. Các bạn hoàn toàn có thể sử dụng các tấm foam đi kèm trong các thùng linh kiện điện tử. Không nhất thiết cần cắt một tấm lớn vừa với case, mà có thể đơn giản là cắt nhiều miếng nhỏ và lót cho vừa case.Cập nhật: Hiện tại mình đã thay lớp foam này này bằng 1 lớp silicon rubber dempener. Các bạn có thể mua silicon rubber tại các cửa hàng bán silicon để đổ khuôn thực phẩm. Nhớ gỡ pin và các phần mạch điện tử, bịt kín các lỗ (nếu có) trước khi đổ lớp tiêu âm silicon này. Đối với các bàn phím có độ dốc như EK368W thì các bạn cần kê bên thấp của bàn phím lên để cân bằng và đảm bảo tấm tiêu âm silicon có thể vừa vặn nằm trong case mà không đội cái bảng mạch lên.
Đối với khoảng trống giữa tấm plate và bảng mạch, các bạn hoàn toàn có thể áp dụng cách thức tương tự như trên. Tuy nhiên sẽ có sự khác biệt giữa những chiếc bàn phím có thay switch nóng và những chiếc bàn phím có switch được hàn cứng trên bo mạch. Với những chiếc bàn phím cơ có hot swap, việc của các bạn đơn giản chỉ là nhổ hết switch, gỡ bỏ các mấu cài hay các con ốc cố định plate và pcb lại với nhau, rồi sau đó cắt một lớp foam hoặc sử dụng 1 lớp foam mua từ các cửa tiệm chuyên dùng. Bàn phím của mình có cơ chế hotswap, nên mình tháo nó ra và độn một lớp foam cắt sẵn mình cũng mua từ Goupang giá là 2000 KRW ~ 40000 VND.
Sau khi lót foam để lấp đầy các khoảng trống, một việc quan trọng nữa các bạn cần làm đó là triệt tiêu tiếng lọc xọc do thanh stabilizer (đối với loại stab của cherry) gây ra. Nhưng trước khi lót foam thì mình đã cắt nhỏ mấy miếng urgo - băng cá nhân và dán nó lên pcb ngay vị trí của stab. Đối với các stab pcb mount như equalz V3, các bạn có thể sử dụng miếng lót cung cấp sẵn bởi nhà sản xuất. Nhưng với đa số các stab hiện tại đang bán trên thị trường, việc dùng miếng băng cá nhân cắt nhỏ cũng là một lựa chọn không tệ để giảm tiếng ồn do stab stem va với pcb.
Quảng cáo
Ngoài ra, vì stab của bàn phím này là dạng plate-mount nên mình còn chèn thêm 2 miếng băng keo giấy nhỏ ở 2 vị trí gắn stab trên tấm plate từ đó giúp cố định thanh stab. Đây là cách giúp giảm tiếng lọc xọc (rattle sound) của stab.
Sau khi thực hiện các bước trên, chúng ta đến với phần quan trọng nhất, quyết định tiếng của một chiếc bàn phím cơ có hay hay không đó là chọn switch. Với nhiều anh em mới chơi bàn phím cơ thì blue switch là chân ái, nhưng với một người có tuổi như mình và sắp có gia đình như mình thì các switch linear như red hay silent red hoặc black retooled của Cherry là chân ái. Mình quyết định sử dụng hỗn hợp Kailh red có sẵn theo bàn phím với 40 switch Cherry black retooled mình mua trên Goupang với giá là 500KRW/switch ~ 10.000 VND switch.
Sau khi mua switch về thì mình học theo các Youtuber để thử lube những chiếc switch của mình. Cách lube switch các bạn có thể dễ dàng tìm thấy trên mạng, nhưng cơ bản để lube phím thì cần các bước sau:
- Tháo và mở switch
- lube phần bottom housing và top housing với dầu lube. Dầu lube mình sử dụng mixed krytox 205g và 105g.
- lube lò xo. Để làm nhanh thì bỏ hết lò xo vào 1 túi rồi cho dầu lube vào rồi lắc đều trong 5 phút là đủ.
- lube stem switch. Lube 4 mặt của stem và lube chân stem. Với switch tactile thì cần tránh lube vào 2 chân stem để tránh mất đi cảm giác tactile.
Theo mình thì đây có lẽ là công đoạn tốn kém thời gian, công sức và sự kiên nhẫn nhất. Mình mất gần một tuần để bung hết 68 switch và lube. Nhưng nó rất đáng các bạn, nó hoàn toàn có thể làm giảm tiếng ồn của clicky switch đi tầm 30% và làm cho switch linear của mình gần như yên tĩnh khi gõ.
Quảng cáo
Tips để các bạn lube switch cho thật chuẩn là các bạn hãy chấm ở đầu cọ một chút mỡ thôi, nếu thấy còn vệt trắng tức là bạn đã lube quá mức (over lube) switch của mình rồi. Ngoài ra một chiếc switch opener đa dụng sẽ giúp tiết kiệm thời gian để mở switch hơn.
Sau khi lube switch thì việc cân chỉnh và tune stab cũng là một việc cần thiết để giúp cho tiếng của chiếc bàn phím hay hơn. Ngoài việc lót thêm 2 miếng đệm dưới chân stab như trên, các bạn còn cần cân lại thanh wire, lube stab và holee mod nếu cần. Cách làm hoàn toàn có thể tìm được dễ dàng trên youtube.
Cuối cùng, một cách mod mà nhiều anh em chập chững mới vào môn sẽ thường làm đó là thay keycap và độn o-ring. Đối với những chiếc bàn phím giá rẻ thì keycap đi kèm sẽ là ABS. Loại này thường mỏng nên tiếng gõ nghe vô cùng chán. Nên nếu có khả năng thì các bạn nên đổi sang một bộ keycap PBT dày và đằm hơn. Bàn phím của mình tuy rẻ nhưng lại đi kèm một bộ keycap PBT rất dày nên mình không đổi, mình chỉ độn thêm oring ở mỗi keycap để nó triệt tiêu tiếng ồn mỗi lần keycap đập vào top housing của switch. Mình xài o-ring dày 2mm màu trắng mua trên Shopee Việt Nam trước đây.
Ưu và nhược điểm
Ưu điểm:
- Lót foam: triệt tiêu nhiều tạm âm, nhất là tiếng vang phát ra của một chiếc bàn phím cơ.
- Cân chỉnh stab: giảm tiếng lọc xọc, đồng thời giúp tăng trải nghiệm gõ, giúp chiếc bàn phím cơ trở nên “đắt tiền hơn”
- Lube switch: giúp cho tiếng của switch nhỏ lại, nhưng đồng thời giúp cho cảm giác khi gõ sướng hơn nhiều.
- Thay keycap, độn o-ring: Đơn giản, dễ làm, không quá tốn kém và phù hợp với nhiều loại đối tượng.
Nhược điểm:
- Không phải chiếc bàn phím cơ nào cũng có thể bung ra để lót foam, nhất là những chiếc bàn phím hàn chết switch trên pcb. Việc rã hàn đem lại nhiều rủi ro và không phải ai cũng làm được. Chi phí thực hiện tại cửa hàng cũng rất cao, có khi tương đương 1 chiếc bàn phím cơ giá rẻ khác.
- Cân chỉnh stab, lube switch: Không phải tất cả các bàn phím đều thực hiện được, chỉ phù hợp với những chiếc bàn phím có cơ chế hotswap.
- Thay keycap và độn oring: Với một số layout như bàn phím của mình thì việc kiếm một bộ keycap phù hợp là cả một cực hình.
Demo và bonus link
Đây là video mình quay để demo cho các bạn xem thử độ ồn của chiếc bàn phím của mình so với độ ồn của bàn phím trên Macbook Pro 16 inch.https://drive.google.com/drive/folders/1HYHIpK35CxV8sTygOgiR5TJOWmquGQ8t?usp=sharing
Đây là 3 channel mà mình đã theo dõi để tăng kinh nghiệm khi upgrade bàn phím cơ của mình. Các kênh đó là:
- https://www.youtube.com/user/jseom - :3ildcat
- https://www.youtube.com/channel/UCT6AJiTYspOILBK3hMWEq2g - Switch and clicks
- https://www.youtube.com/channel/UCMHXMAeKkI6HXlPfLiYvo9g - Taeha Types
:3ildcat - YouTube
youtube.com
Ngoài ra còn 2 video hướng dẫn bằng tiếng Việt, anh em có thể tham khảo thêm:
Tổng kết:
Anh em hoàn toàn có thể có cho mình một chiếc bàn phím cơ êm ái để chiến game vào mỗi tối. Nó tùy thuộc vào ngân sách của anh em và phụ thuộc vào đam mê và độ chịu chơi của mỗi người. Cám ơn anh em đã đọc. Bài của mình đến đây là hết ạ.
