Người ta thường chia người dùng thành các nhóm độ tuổi để dễ phân tích, tìm hiểu, nghiên cứu, và Gen Z cũng là một cách chia như thế. Những người được sinh ra từ năm 1981 đến 1996 được gọi là nhóm “Millennials” hay “Generation Y", còn những người sinh từ năm 1997 trở về sau được gọi là “Generation Z”, hay viết tắt là Gen Z (có tài liệu thì ghi là từ năm 1997, cũng có nghiên cứu thì dùng mốc 1995, mình sẽ chọn mốc 1997 cho bài này). Trước đó còn có thế hệ Gen X, thế hệ Baby Boomer… nhưng trong bài này chúng ta sẽ bàn với nhau chủ yếu về Gen Z.
Gen Z là một đối tượng đáng quan tâm vì ở thời điểm 2021 này, họ là những người đã bắt đầu bước vào thị trường lao động, hay nói dân dã là bắt đầu đi làm, bắt đầu có thể tự chủ thu nhập và bắt đầu có nhiều nhu cầu chi tiêu. Cũng vì thế mà Gen Z là đối tượng được nhắm tới của nhiều nhãn hàng, công ty vì họ là tiềm năng trở thành khách hàng trung thành trong tương lai, cũng như một nguồn doanh thu mới khi mà nhóm khách hàng cũ đã “già” hơn và nhu cầu thay đổi.
Gen Z đặc biệt vì họ sinh ra trong thời đại Internet. Nhiều người gọi Gen Z là “Internet native”, tức là sinh ra thì các em bé Gen Z đã bắt đầu được dùng máy tính, dùng điện thoại. Những đứa trẻ được sinh ra càng về sau này thì càng “Internet native” hay “mobile native” vì chúng được tiếp xúc với những món đồ này từ rất sớm, chúng trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống trẻ em. Không như thế hệ Gen Y hay Gen X phải lớn lớn mới được tiếp xúc với máy tính, Gen Z trở về sau có thể hiểu, sử dụng thuần thục máy tính và thiết bị điện toán nói chung, cũng như biết về Internet và cách khai thác chúng.
Nếu bạn là thế hệ 8x, 9x, bạn có thể nhớ lại cái thời mà bạn được tiếp cận với TV. TV xuất hiện rất sớm trong cuộc đời bạn, bạn có thể dùng TV từ nhỏ, bạn có thể hiểu về các chương trình phát sóng từ bé, thì giờ Gen Z cũng như vậy với Internet và thiết bị điện toán. Thế nên nhiều cũng gọi Gen Z là “digital ready”, sẵn sàng cho kĩ thuật số, không gian số.
Gen Z là một đối tượng đáng quan tâm vì ở thời điểm 2021 này, họ là những người đã bắt đầu bước vào thị trường lao động, hay nói dân dã là bắt đầu đi làm, bắt đầu có thể tự chủ thu nhập và bắt đầu có nhiều nhu cầu chi tiêu. Cũng vì thế mà Gen Z là đối tượng được nhắm tới của nhiều nhãn hàng, công ty vì họ là tiềm năng trở thành khách hàng trung thành trong tương lai, cũng như một nguồn doanh thu mới khi mà nhóm khách hàng cũ đã “già” hơn và nhu cầu thay đổi.
Gen Z và các đặc điểm nổi bật
Gen Z đặc biệt vì họ sinh ra trong thời đại Internet. Nhiều người gọi Gen Z là “Internet native”, tức là sinh ra thì các em bé Gen Z đã bắt đầu được dùng máy tính, dùng điện thoại. Những đứa trẻ được sinh ra càng về sau này thì càng “Internet native” hay “mobile native” vì chúng được tiếp xúc với những món đồ này từ rất sớm, chúng trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống trẻ em. Không như thế hệ Gen Y hay Gen X phải lớn lớn mới được tiếp xúc với máy tính, Gen Z trở về sau có thể hiểu, sử dụng thuần thục máy tính và thiết bị điện toán nói chung, cũng như biết về Internet và cách khai thác chúng.
Nếu bạn là thế hệ 8x, 9x, bạn có thể nhớ lại cái thời mà bạn được tiếp cận với TV. TV xuất hiện rất sớm trong cuộc đời bạn, bạn có thể dùng TV từ nhỏ, bạn có thể hiểu về các chương trình phát sóng từ bé, thì giờ Gen Z cũng như vậy với Internet và thiết bị điện toán. Thế nên nhiều cũng gọi Gen Z là “digital ready”, sẵn sàng cho kĩ thuật số, không gian số.
Mình sinh năm 1993, mà đến tận khi mình học lớp 7 thì không phải nhà bạn nào cũng có máy tính, kể cả desktop chứ đừng nói là laptop. Đến khi mình vào đại học, có những bạn mới tiếp xúc máy tính lần đầu tiên (nhất là các bạn không ở các đô thị lớn), nên trường phải dạy một số kiến thức tin học cơ bản cho các bạn đó.
Một số đặc điểm của Gen Z mà mình từng được đọc qua trong các báo cáo, nghiên cứu là:
- Phụ thuộc vào mạng xã hội, nhưng vẫn cẩn trọng khi sử dụng
- Mức độ tìm hiểu về thông tin sâu rộng hơn, chi tiết hơn so với các thế hệ trước
- Nắm bắt xe hướng công nghệ nhanh
- Tiêu thụ nội dung nhanh, dành ít thời gian đọc hơn và dành nhiều thời gian để nghe, để nhìn
- Dành nhiều thời gian xem video trên nhiều nền tảng khác nhau: YouTube, TikTok, Instagram, cũng như các phương tiện và app truyền hình, giải trí. Các quyết định của Gen Z cũng bị ảnh hưởng nhiều bởi nội dung video
- Xu hướng sống nhanh hơn, vội hơn nhưng không kém chất lượng
- Để tâm tới các vấn đề môi trường, có xu hướng ủng hộ và lựa chọn các thương hiệu thân thiện với môi trường
- Thích sự cá tính và các thương hiệu có cá tính, nhưng vẫn phải đủ nổi tiếng để được nhiều người biết đến
Gen Z ở Việt Nam thì sao?
Mình đọc một số nghiên cứu cũng khảo sát thấy rằng Gen Z ở Việt Nam đang có 14,4 triệu người (số của Decision Lab, chiếm 19-20% dân số cả nước) và đến hôm nay chắc chắn đã cao hơn, mỗi người có thể dành ra ít nhất 2,4 triệu đồng cho chi tiêu mỗi tháng. Số tiền này là trung bình thôi, còn chi tiết các cá nhân sẽ rất khác, ví dụ như các bạn đang làm nhân viên văn phòng, có thu nhập cao thì sẽ có khoản chi tiêu lớn hơn.
Hiện tại, với Tinh tế, Gen Z đa là một trong những nhân tố tăng trưởng nhanh trong khoảng 3 năm trở lại đây, khi bọn mình nói về những chủ đề mà Gen Z quan tâm, những thứ mà với các Gen khác đã quen thuộc nhưng với Gen Z lại mới lạ, lần đầu tiếp xúc. Ngoài ra, Gen Z cũng có tính độc lập cao hơn nên ngoài những sự quan tâm về smartphone, PC, công nghệ nói chung thì còn quan tâm sớm hơn về điện gia dụng, đồ tiêu dùng, đồ điện gia dụng có tính chất “smart”.
Ngoài ra, theo báo cáo của PwC, Gen Z rất muốn học các kĩ năng mới, và họ có một ham muốn mạnh mẽ cho chuyện đó chứ không chỉ học rồi thôi, bởi họ nhận thức được rằng nó sẽ giúp cho công việc, cuộc sống của họ. 37% người Gen Z được khảo sát nói rằng họ muốn được chuyên môn hóa ở một công nghệ cụ thể, cao hơn bất kì Gen nào khác (ở Việt Nam).
Anh em muốn tìm hiểu thêm về Gen Z có thể lên Google gõ từ khóa này là sẽ ra nhiều nghiên cứu chi tiết lắm, ví dụ như cái của McKinsey được Tomorrow Marketing trích lại https://blog.tomorrowmarketers.org/chinh-phuc-gen-z-tai-asia-bao-cao-moi-nhat-cua-mckinsey/
Tóm lại
Gen Z là những người trẻ có hành vi sử dụng công nghệ, hành vi tiêu dùng, hành vi mua sắm, hành vi học hỏi… khác khá nhiều so với thế hệ trước, ngay cả với Millenials cũng đã khác so với Gen Z rồi chứ đừng nói tới thế hệ cũ hơn. Và các bạn Gen Z bây giờ thật sự giỏi, thật sự ham học, và có khả năng kiếm tiền không thua kém gì, thậm chí vượt trội so với các Gen trước. Thế nên Gen Z là một đối tượng chủ đạo được nhiều công ty quan tâm, nuôi dưỡng, chiều chuộng, thu hút.
Quảng cáo
Nếu bạn là một Gen Z đang đọc bài này, hi vọng bạn sẽ thích series GenZ đi làm mà mình đang viết, mình nói về những kinh nghiệm mà một người trẻ mới đi làm có thể sẽ cần. Chúc các bạn Gen Z kiếm được thật nhiều tiền, đi làm thật vui, làm được cái mình thích, và sống tốt, sống khỏe nhé.
Còn với các Gen trước, bạn muốn tìm hiểu thêm về Gen Z, hãy dùng từ khóa này đi Google, có thể bạn sẽ gặp phải nhiều nghiên cứu, nhiều điểm thú vị mà bản thân bạn không ngờ đến đấy.
