Như chúng ta đã biết, chính phủ các nước phương tây trong thời gian gần đây đang bày tỏ những thái độ hết sức cứng rắn đối với vấn đề chia sẻ nội dung không bản quyền trên Internet. Điển hình nhất là việc trang web chia sẻ dữ liệu nổi tiếng Megaupload bị đóng của, và chủ sở hữu nó là Kim DotCom bị bắt và dẫn độ từ New Zealand sang Mỹ. Trường hợp của Megaupload đã ít nhiều ảnh hưởng đến các trang web chia sẻ dữ liệu khác như Rapidshare hay The Pirate Bay, khiến cho những trang web này phải thay đổi host và server lưu trữ hoặc là thay đổi cách thức hoạt động. Tuy nhiên, theo một bài viết mới đây của tác giả Nick Bilton đăng trên tờ The New York Times, những kết quả trên chưa thể hiện được điều gì, và nội dung lậu trên Internet sẽ không bao giờ bị dẹp bỏ hoàn toàn.
Ngăn chặn việc chia sẻ nội dung số bất hợp pháp trên Internet là một việc làm không có hồi kết. Bạn vừa xóa xổ được 1 đầu mối, thì đã có ngay hàng trăm, hàng ngàn đầu mối khác xuất hiện, với phương thức chia sẻ ngày càng tinh vi hơn. Lấy ví dụ với YouTube nhé. Dịch vụ chia sẻ video của Google cung cấp 1 công cụ miễn phí có tên Content ID cho các hãng phim và đài truyền hình. Khi 1 hãng phim đăng tải 1 đoạn phim hợp pháp lên YouTube, ngay lập tức phần mềm của YouTube sẽ tự đồng tìm và khóa các bản copy đang có trên server.
Để "lách luật", một số người dùng nghĩ ra cách đảo ngược khung hình của đoạn phim, từ trái sang phải, hoặc đặt đoạn phim vào 1 khung hình tĩnh bất kỳ, nhằm mục đích cho thấy nội dung đoạn phim của họ không giống với đoạn phim gốc hợp pháp. Thuật toán của Content ID, vì thế, rất khó để kiểm tra xem đoạn phim của người dùng có vi phạm bản quyền hay không. Dĩ nhiên, những người xem khác có thể cảm thấy khó chịu khi xem những đoạn clip đã bị chỉnh sửa kia, nhưng ít ra là họ vẫn có nội dung để xem, và chắc chắn là sự khó chịu của họ không thể bằng những công ty có sản phẩm bị vi phạm bản quyền.
Một trong những giao thức chia sẻ dữ liệu phổ biến nhất là BitTorrent, với số lượng người dùng ước tính có thể lên đến hàng chục triệu. Và khi đã nhắc đến BitTorrent thì không thể không nhắc đến The Pirate Bay, trang web chia sẻ thông qua giao thức này lớn nhất thế giới. Hồi đầu năm nay, chính quyền một số quốc gia đã đạt được lệnh cấm đối với The Pirate Bay, và tiến hành chặn truy cập của người dùng. Đáp trả lại, The Pirate Bay đã chia sẻ bộ mã điều hành website cho người dùng để họ có thể tự cài lên server của mình. Từ đó, người dùng bắt đầu tạo hàng trăm phiên bản mới của trang web, và The Pirate Bay tiếp tục hoạt động như không có gì xảy ra.
Mặc dù ngành công nghiệp thu âm các nước tự tin rằng họ có thể chiến thắng vấn nạn vi phạm bản quyền, The Pirate Bay và những trang web tương tự dường như luôn đi trước 1 bước. Vào tháng 3 năm nay, 1 công tác viên của trang web có biệt danh Mr. Spock cho biết The Pirate Bay sẽ chuyển host lên các thiết bị bay được thả lên không trung. Khi đó, người dùng có thể tải nội dung về thông qua sóng viễn thông không dây. Ý tưởng này, cộng thêm một số giải pháp khác như đặt host trong két sắt ngân hàng hoặc thả ngầm dưới nước, đã được các trang web chia sẻ tính đến.
"Chia sẻ nội dung lậu sẽ không bao giờ chấm dứt", trích phát biểu của Ernesto Van Der Sar, biên tập trang Torrent Freak chuyên đăng tin về bản quyền và vi phạm bản quyền. "Trong nhiều năm nay, họ đã và đang chiến đấu với nó, nhưng họ sẽ không bao giờ thắng được". Theo Ernesto, các công ty nên ngừng việc đối đầu với việc này, và bắt đầu thử nghiệm những phương thức kinh doanh nội dung số với tinh thần là chúng chắc chắn sẽ bị chia sẻ lậu.
Theo Torrent Freak, những show truyền hình bị chia sẻ nhiều nhất có số lượng lượt tải lên đến nhiều triệu mỗi tuần. Âm nhạc, phim, sách điện tử, phần mềm, phim người lớn, truyện tranh, hình ảnh và game đang được chia sẻ hàng triệu lần trên các trang web mỗi ngày. Các công ty sở hữu bản quyền hi vọng những điều luật mới sẽ giúp họ ngăn chặn việc chia sẻ lậu. Nhưng những người khác tin rằng luật pháp chỉ càng khiến cho người dùng nghĩ ra thêm nhiều cách thức mới sáng tạo hơn để có được nội dung mà họ muốn.
"Rõ ràng là đang có 1 mối tương quan giữa việc cung cấp hợp pháp các nội dung số lên mạng Internet và sự vi phạm bản quyền. Đây là 1 mối tương quan nghịch", trích lời Holmes Wilson, đồng giám đốc của Fight for the Future, một tổ chức phi lợi nhuận hoạt động với mục đích ngăn chặn những điều luật bản quyền mới có thể gây nên sự sụp đổ của mạng Internet. "Những show truyền hình được tải nhiều nhất trên The Pirate Bay lại là những show không thể xem trực tuyến một cách hợp pháp".
Bộ phim truyền hình nổi tiếng "Game of Thrones" (GoT) của hãng HBO là 1 ví dụ. Bộ phim này có số lượng lượt tải lậu mỗi tuần cao hơn số lượng người xem trên TV. Để thay đổi, HBO đưa GoT lên mạng Internet, song khoản phí mà hãng có thể thu trên đây không là gì nếu so với mức phí truyền hình cáp hàng tháng. Holmes tin rằng các công ty giải trí không thật sự muốn giải quyết triệt để vấn đề vi phạm bản quyền. "Nếu các show truyền hình được cung cấp với mức giá hợp lý với người xem trên toàn thế giới thì chắc chắn việc vi phạm bản quyền sẽ giảm đi. Chính những quyền lực về độc quyền của các hãng sản xuất và đơn vị cung cấp dịch vụ truyền hình đã khiến cho doanh thu của họ bị giảm đi".
Cách thức người dùng chia sẻ nội dung số đang thay đổi. Trong thời kỳ đầu, người ta sao chép các bài nhạc về máy tính làm việc hoặc máy tính cá nhân. Ngày nay, với những trang web nền đám mây như Wuala, uTorrent và Tribler, người dùng có thể trình diễn nội dung số từ kho lưu trữ bên thứ 3 lên TV các thiết bị di dộng. Một số trang web còn cho phép người dùng thiết lập lệnh tải tự động cho những nội dung ngay khi nó được đưa lên mạng, tương tự như dịch vụ "xem theo yêu cầu" của các hãng truyền hình thông thường. Những phương thức như thế này rất khó để theo dõi và ngăn chặn.
Mọi chuyện chưa dừng lại ở đó. Vi phạm bản quyền đang dần vượt ra khỏi phạm vi Internet và đang bước ra ngoài thế giới thật. Hẳn các bạn đã từng nghe đến công nghệ in 3D, cho phép từ một thiết kế trên máy tính, có thể in ra thành sản phẩm thật. Thử tưởng tượng bạn cần 1 cái móc gắn trên tường, hoặc là 1 vật dụng gì đấy bị mất, bạn chỉ cần tải về file thiết kế của đồ vật ấy, và in nó ra. Máy in 3D có khả năng in với chất liệu nhựa, kim loại và gốm. Hiện nay, các file thiết kế dành cho in 3D đã được chia sẻ trên những trang web BitTorrent.
Tóm lại, vi phạm bản quyền và chia sẻ nội dung lậu trên thật sự là một phần của mạng Internet. Không sớm thì muộn, các công ty sản xuất và kinh doanh nội dung số sẽ phải hiểu ra rằng thay vì chống lại nó, hãy tìm ra những cách thức kinh doanh khác hiệu quả và đem lại lợi nhuận tốt hơn.
Quảng cáo
Nguồn: The New York Times
