Tham dự Tech Lounge

Tham dự Tech Lounge


NASA công bố hoạt động giải cứu tàu Fermi trước thảm họa va chạm với "cục sắt" nặng 1,4 tấn

bk9sw
3/5/2013 16:48Phản hồi: 73
NASA công bố hoạt động giải cứu tàu Fermi trước thảm họa va chạm với "cục sắt" nặng 1,4 tấn
Fermi.jpg

Hồi tháng 3 năm ngoái, vệ tinh quan sát không gian Fermi đã tránh khỏi một vụ va chạm khủng khiếp với "rác" vũ trụ. Bằng những nổ lực tuyệt vời của các nhà khoa học tại NASA, con tàu trị giá nửa tỉ đô đã được cứu sống và mãi đến hôm nay, Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ mới chính thức công bố những gì họ đã làm để giải cứu Fermi.

Chuyện bắt đầu từ ngày 29 tháng 3 năm 2012 khi Julie McEnery - một nhà nghiên cứu phụ trách dự án khoa học của Fermi kiểm tra hòm thư điện tử của mình như thường lệ. Cô đã giật mình khi nhìn thấy một loạt tin nhắn được gởi tự động trong suốt 6 ngày cho thấy quỹ đạo của Fermi sẽ giao cắt với đường đi của một mảnh rác vũ trụ. Nghe có vẻ không nghiêm trọng lắm nếu thứ va chạm với Fermi chỉ là một con ốc hay một con chip rơi ra từ một vệ tinh nào đó nhưng thực sự là ... Fermi đang đối mặt với một vệ tinh gián điệp nặng hơn 1,4 tấn có tên Cosmos 1805, được Liên Xô phóng trong thời kỳ chiến tranh lạnh.

Fermi_Sat.jpg

Được phóng lên quỹ đạo thấp của Trái Đất vào năm 2008, Fermi là một tàu quan sát không gian, sử dụng kính thiên văn tia gamma để bản đồ hóa các tia sáng có mức năng lượng cao nhất trong vũ trụ. Fermi có kích thước khoảng 1,8 m2 vuông, cao 2,9 m, rộng 15 m tính cả 2 "cánh" pin mặt trời và có tổng trọng lượng lên đến 4,3 tấn.

Các trang thiết bị trên Fermi được phát triển để phục vụ cho công tác nghiên cứu về vật lý học thiên thể và các hiện tượng vũ trụ chẳng hạn như các hạt nhân hoạt hóa trong thiên hà, ẩn tinh, các chùm tia gamma, các nguồn năng lượng cao và vật chất tối. Fermi hiện đã ở trên quỹ đạo được 5 năm và con tàu được thiết kế để có thể hoạt động trong suốt 10 năm.


Cosmos_1805.jpg

Còn về phần Cosmos 1805, đây là một vệ tinh truyền thông quân sự lớp Tselina D của Liên Xô được phóng từ sân bay vũ trụ Plesetsk vào năm 1986. Nhiệm vụ của Cosmos 1805 là theo dõi các tín hiệu từ hoạt động quân sự ngoài khơi và thời gian hoạt động của nó chỉ kéo dài trong 6 tháng. Tuy nhiên, do vấn đề rác vũ trụ đến nay vẫn chưa được quan tâm đúng mực nên Cosmos 1805 vẫn bay trên quỹ đạo của nó gần 27 năm qua. Con tàu nặng 1,4 tấn và bay trên một quỹ đạo gần cực. Vì vậy, quỹ đạo của nó sẽ vuông góc với quỹ đạo của Fermi.

Cả 2 vật thể đều đang bay với vận tốc khoảng 11 km/s và NASA ban đầu dự đoán sẽ chúng bay cắt mặt nhau trong cự ly chỉ 213 m. Mặc dù cự ly này khá an toàn nhưng các nhà quản lý sứ mạng không thể không cẩn thận. Bởi lẽ vào tháng 2 năm 2009, vệ tinh truyền thông Iridium 33 và tàu Cosmos 2251 đã va chạm vào nhau ở một vị trí cách vùng Siberi của Nga 800 km, để lại 1,5 tấn mảnh vỡ kim loại trôi tự do trong không gian. Trước khi vụ va chạm xảy ra, hệ thống theo dõi vệ tinh đã đưa ra dự đoán 2 con tàu sẽ chệch nhau khoảng 584 m. Nếu Fermi va chạm với Cosmos 1805, 2 con tàu sẽ bị phá hủy hoàn toàn và năng lượng từ vụ nổ sẽ tương đương với 2,5 tấn thuốc nổ cực mạnh.

Vì vậy, NASA đã quyết định cho Fermi bay tránh tàu Cosmos 1805 đang lao tới rất nhanh. Nhưng trớ trêu thay, để thực hiện điều này thì Fermi phải sử dụng đến các động cơ đẩy - ban đầu được thiết kế nhằm đẩy con tàu ra khỏi quỹ đạo sau khi kết thúc sứ mạng để nó tự cháy khi lao xuống khí quyển và không đe dọa đến các vệ tinh khác.

Mặc dù mục đích của NASA là đưa Fermi ra khỏi tầm nguy hiểm nhưng bản thân giải pháp này cũng ẩn chứa nhiều rủi ro. Cụ thể, trước khi kích hoạt động cơ đẩy, Fermi phải ngưng mọi hoạt động chụp quét bầu trời, định hướng vệ tinh dọc theo hướng chuyển động, gập gọn các cánh pin mặt trời và hạ ăng-ten giao tiếp xuống. Thêm nữa, hệ thống động cơ đẩy trên Fermi chưa từng được NASA thử nghiệm và chỉ một sai sót nhỏ tiềm năng sẽ khiến Fermi trở thành một cục sắt không hơn không kém. Đây là lý do tại sao NASA rất thận trọng với quyết định này.

Cuối cùng, mọi chuyện đã diễn ra thuận buồm xuôi gió khi động cơ đẩy được kích hoạt vào ngày 3 tháng 4 và Fermi đã trở lại hoạt động quan sát khoa học trong chỉ 1 giờ sau đó. Ngày hôm sau, Fermi và Cosmos 1805 tiếp tục gặp nhau nhưng vị trí của cả 2 đã cách xa 10 km - một cự ly an toàn hơn nhiều.

"Việc điều hướng được thực hiện trên Fermi dựa trên các thủ tục mà chúng tôi đã phát triển từ rất lâu trước đây, rất đơn giản, chỉ là kích hoạt tất cả các động cơ đẩy trong vòng 1 giây. Chúng tôi đã nhiều lần trì hoãn và căng thẳng trước khi đưa ra quyết định nhưng khi sự việc kết thúc, chúng tôi đã thở phào nhẹ nhõm rằng mọi thứ đã diễn ra tốt đẹp," Eric Stoneking - kỹ sư trưởng bộ phận kiểm soát độ cao của Fermi cho biết.

Ngày nay, hoạt động điều hướng để tránh va chạm giữa các vệ tinh đã trở thành một yêu cầu bắt buộc và thường xuyên. Mặc dù vậy, số lượng mảnh vỡ trong vũ trụ vẫn tiếp tục tăng. Không phải tất cả trong số chúng đều có thể phát hiện được và rất ít mảnh vỡ trên quỹ đạo vẫn còn khả năng điều chỉnh hướng bay. Điều này đã được nhấn mạnh bởi chỉ huy trưởng Chris Hatfield điều hành trạm không gian quốc tế ISS khi ông phát hiện ra một mảnh vỡ nhỏ đã làm thủng một lỗ trên tấm pin mặt trời của trạm.

Quảng cáo


Dưới đây là video mô tả Fermi đã "hút chết" như thế nào:


73 bình luận
Chia sẻ

Xu hướng

500 úd đ
@yeuem_nhieu8 gấp vậy bác.
tác hại của việc tạo rác thải vũ trụ 😔
phòng bệnh hơn trị bệnh/ khó quá!
@hienhpline Rác thải tinhte mới đúng
@TTaokhuyet ý bác là j e không hỉu
1 khối rác ngoài vũ trụ nặng 1,4 tấn, khủng khiếp thật
nhiều vệ tinh trên quỹ đạo quá. Phải dọn bớt chứ khoảng vài năm nữa các vệ tinh va vào nhau tùm lumg mất. Bằng VN mà cũng có ít nhất là 3 cái trên đó rồi!
@trnngochunghung 2 cái vinasat với 1 cái của fpt vừa rồi phóng lên ( ko biết có gọi là vệ tinh nữa ko)
@Vacationlv2 uh,dù sao nó cũng từng được gọi là vệ tinh vs bay trên quỹ đạo.Giờ nó đang là rác vũ trụ
@Duc_Kevin 😃

Sent from my LG-F180L using Tinhte.vn
@ĐậuPhụ.Muối Vn mình cũng có chế tạo đc đó chứ. nhưng toàn mấy pác nông dân chế tạo máy bay, máy gặt đập......Các nhà kh, các kỹ sư toàn chế......trên giấy ko ah
vandatAT
TÍCH CỰC
11 năm
Có lẽ mời mấy bà đồng nát, ve chai lên đó thu gom rác thải vũ trụ thôi. Nhiều quá.
vuviethong
ĐẠI BÀNG
11 năm
giá như đc cục rác 1.4 tấn đó bán kiếm em One
@vuviethong Tín đồ của ONE là đây :p
vuviethong
ĐẠI BÀNG
11 năm
@Binmanly không đâu.em fan No nhưng công nhận em one đẹp thật.không cuồng quá nhưng thấy cái đẹp thì phải công nhận bác ak
tý nữa thì đc xem 1 vụ nổ trên bầu trời việt nam
đọc cái này lại nhớ đến Wall E, có cả nửa tá vệ tinh xung quanh TĐ :oops: hy vọng tương lai TĐ ko như vậy!
rác 1,4 tấn @@ trên vũ trụ ko ai lấy dc chư ở dưới này thì thi nhau mà gom rác bán ve chai @@
11km/s tốc độ kinh thật.......
@phamloc_ct Để bay được trên quỹ đạo của trái đất, 1 vật thể phải đạt được vận tốc vũ trụ cấp 1 (~7,9km/s) rồi

Để duy trì quỹ đạo của mình, 1 vệ tinh phải có vận tốc lớn hơn vận tốc vũ trụ cấp 1(7,9km/s) nhưng nhỏ hơn vận tốc vũ trụ cấp 2 (~11,2km/s)

Nó bay 11km/s là đúng mà. Nhanh hơn 11,2 thì vọt ra ngoài mất, chậm hơn 7,9 thì lao vào TĐ mất 😃
asimo7777
TÍCH CỰC
11 năm
Tinhte lúc này thích ko gian vũ trụ quá heng. space.tinhte.vn thì thế nào nhỉ.
KAXIHAN
TÍCH CỰC
11 năm
Rác đấy mà đỡ được 1 cục nguyên kiện xuống cũng kiếm khối tiền, riêng chỗ vàng tráng đường điện trên bảng mạch tớ đồ là cũng được cặp nhẫn đeo tay, những thứ khác chắc cũng được khá tiền vì nhiều người tò mò lắm. Nhưng làm sao mà đỡ được 1 cục nguyên khối xuống mổ xẻ yên lành chứ :p
thích xem phim như này
vatlitre
TÍCH CỰC
11 năm
Nhiều vệ tinh nhưng k chạm k cắt quỹ đạo nhau là đc.
Rác vũ trụ.những vật k rơi. Bay với vt vũ trụ 2.
Dự là đh danh tiếng của Mỹ sắp có ngành hót rác vũ trụ
adk7we
ĐẠI BÀNG
11 năm
Đây cũng có thể coi là 1 điều hiếm có đấy vì khả năng 2 vật thể gặp nhau trong vũ trụ là cực kì thấp...🆒
vatlitre
TÍCH CỰC
11 năm
@adk7we Sao lại thấp hử bác?khi phóng 1 quả ng ta lục lại tất cả các quỹ đạo trc đó đa dùng và xây 1 đường bay mới.nhưng nó vẫn gặp rác như thường.vì rác là thứ k thể kiểm soát.trc đó chả có vụ vc tương tự đó thôi
hanoithao
ĐẠI BÀNG
11 năm
@vatlitre em nhớ làm tỉ lệ va chạm là 1/1000 của 1/100 thì phải. hay là còn thấp hơn nữa ấy
vatlitre
TÍCH CỰC
11 năm
@hanoithao Đó là giưax các vật thể đang hoạt động..còn với rác thì va chạm liên tục ngày nào cũng va,đôi khi chỉ là 1 con bulong thôi.
11km/s khiếp thật!..nháy mát 5 phát là từ quận 9 đi đến sân bay tân son nhất ngay
kale64
ĐẠI BÀNG
11 năm
y như trong phim
chà, phải làm ngay

Xu hướng

Bài mới









  • Chịu trách nhiệm nội dung: Trần Mạnh Hiệp
  • © 2024 Công ty Cổ phần MXH Tinh Tế
  • Địa chỉ: Số 70 Bà Huyện Thanh Quan, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TPHCM
  • Số điện thoại: 02822460095
  • MST: 0313255119
  • Giấy phép thiết lập MXH số 11/GP-BTTTT, Ký ngày: 08/01/2019