Có một ngoại hành tinh mới trên bản đồ thiên hà. GJ 1132b - hành tinh đá gần như có cùng kích thước và mật độ của Trái Đất được phát hiện đang quay quanh một ngôi sao lùn đỏ gần đó, nhờ vào dữ liệu mới được thu thập bởi kính thiên văn đặt ở Chile. Cách hệ Mặt Trời 39 năm ánh sáng, đây là ngoại hành tinh thứ ba gần nhất mà chúng ta từng biết đến.
Các nhà khoa học đặc biệt vui mừng bởi phát hiện này vì họ nghĩ việc nghiên cứu một hành tinh như vậy sẽ dễ dàng hơn bao giờ hết, so với các hành tinh khác được tìm thấy trước đây. Nguyên nhân là do nó quay quanh một ngôi sao tương đối nhỏ. Hiện tại, rất khó để nghiên cứu một ngoài hành tinh có kích cỡ tương đương Trái Đất đang xoay quanh ngôi sao lớn như Mặt trời của chúng ta vì ánh sáng của nó sẽ nhấn chìm các vật thể lân cận, khiến cho bất cứ hành tinh nào đi theo quỹ đạo đều khó quan sát. Tuy nhiên, một ngôi sao lùn đỏ lại rất mờ nhạt và nhỏ hơn, chỉ bằng khoảng 10-20% kích thước của Mặt trời. Điều này khiến cho GJ 1132b trở nên ‘hữu dụng’ hơn so với số còn lại.
Với điều kiện quan sát thuận lợi, các nhà khoa học hy vọng có thể tìm ra các chất khí bao quanh khí quyển của nó. "Đây có lẽ sẽ là cơ hội đầu tiên của chúng tôi để nghiên cứu bầu khí quyển của một hành tinh đá bên ngoài hệ Mặt trời", Zach Berta-Thompson - nhà quan sát thiên văn tại MIT, người đã phát hiện ra GJ 1132b cho biết.
Hành tinh nói trên lần đầu tiên được phát hiện bởi kính thiên văn MEarth-South tại Chile. Các kính thiên văn MEarth-South tìm thấy hành tinh bằng cách phân tích ánh sáng của các ngôi sao khác nhau trên bầu trời đêm. Sử dụng dữ liệu thu thập bởi kính này, các nhà khoa học nhận thấy một ngôi sao lùn đỏ mất khoảng 0,33% độ sáng của nó mỗi 1,6 ngày. Điều đó là dấu hiệu chứng tỏ có một thứ gì đó tương đối nhỏ đã đi qua trước mặt ngôi sao, cản trở một chút ánh sáng của nó trong một chu kỳ nhất định.
Các nhà khoa học đặc biệt vui mừng bởi phát hiện này vì họ nghĩ việc nghiên cứu một hành tinh như vậy sẽ dễ dàng hơn bao giờ hết, so với các hành tinh khác được tìm thấy trước đây. Nguyên nhân là do nó quay quanh một ngôi sao tương đối nhỏ. Hiện tại, rất khó để nghiên cứu một ngoài hành tinh có kích cỡ tương đương Trái Đất đang xoay quanh ngôi sao lớn như Mặt trời của chúng ta vì ánh sáng của nó sẽ nhấn chìm các vật thể lân cận, khiến cho bất cứ hành tinh nào đi theo quỹ đạo đều khó quan sát. Tuy nhiên, một ngôi sao lùn đỏ lại rất mờ nhạt và nhỏ hơn, chỉ bằng khoảng 10-20% kích thước của Mặt trời. Điều này khiến cho GJ 1132b trở nên ‘hữu dụng’ hơn so với số còn lại.
Video do The Verge thực hiện nói về GJ 1132b
Với điều kiện quan sát thuận lợi, các nhà khoa học hy vọng có thể tìm ra các chất khí bao quanh khí quyển của nó. "Đây có lẽ sẽ là cơ hội đầu tiên của chúng tôi để nghiên cứu bầu khí quyển của một hành tinh đá bên ngoài hệ Mặt trời", Zach Berta-Thompson - nhà quan sát thiên văn tại MIT, người đã phát hiện ra GJ 1132b cho biết.
Hành tinh nói trên lần đầu tiên được phát hiện bởi kính thiên văn MEarth-South tại Chile. Các kính thiên văn MEarth-South tìm thấy hành tinh bằng cách phân tích ánh sáng của các ngôi sao khác nhau trên bầu trời đêm. Sử dụng dữ liệu thu thập bởi kính này, các nhà khoa học nhận thấy một ngôi sao lùn đỏ mất khoảng 0,33% độ sáng của nó mỗi 1,6 ngày. Điều đó là dấu hiệu chứng tỏ có một thứ gì đó tương đối nhỏ đã đi qua trước mặt ngôi sao, cản trở một chút ánh sáng của nó trong một chu kỳ nhất định.
Thuận lợi cho nghiên cứu nhưng không thích hợp để sống
Dựa trên các số đo, Berta-Thompson và nhóm của ông đã phát hiện có một hành tinh quay quanh ngôi sao lùn đỏ, với bán kính bằng 1,2 lần so với Trái Đất. Rất có thể GJ 1132b được tạo thành từ đá và sắt và nó cũng dày đặc như hành tinh của chúng ta. Mặc dù GJ 1132b hội tụ rất nhiều thuận lợi cho nghiên cứu, rất có khả năng hành tinh này không phải là một nơi lý tưởng để tồn tại sự sống. Vì nằm quá gần sao chủ, nhiệt độ trung bình của nó nằm trong khoảng từ 137 đến 300 độ C, đủ nóng để ‘hút cạn’ bất kỳ đại dương nào. Chẳng những thế, GJ 1132b còn phải nhận một lượng bức xạ gấp 19 lần so với Trái đất.
Các kính viễn vọng MEarth-South nằm trên đài quan sát thiên văn Cerro Tololo ở Chile (Ảnh: Jonathan Irwin)
Các chất khí trong bầu khí quyển của một hành tinh ngoài hệ Mặt trời có thể cung cấp nhiều manh mối, cho biết có sự hiện diện của sự sống ngoài Trái đất hay không. Ví dụ, bầu khí quyển của Trái đất bao gồm 20% oxy, bắt nguồn chủ yếu từ quá trình quang hợp cũng như các quy trình sinh học khác. Nếu tồn tại một lượng dồi dào oxy hoặc khí khác trong khí quyển liên quan đến một quá trình sinh học, xác suất rất cao tồn tại những dạng sống bên dưới bề mặt hành tinh.
Đây được xem là phương pháp chính được các nhà khoa học hành tinh sử dụng khi tìm kiếm sự sống ngoài Trái đất. "Nếu chúng ta muốn phát hiện sự sống trên một hành tinh nào đó, cơ hội duy nhất là thông qua khí quyển", Drake Deming - một giáo sư thiên văn học tại Đại học Maryland (Mỹ) nói. "Bạn không thể gửi tàu thăm dò đến đó và bạn cũng không thể nhìn xuống xem bên dưới bề mặt có gì. Những gì chúng ta có thể khai thác ở ngoại hành tinh nằm ở các cạnh bên ngoài của nó".
Tham khảo: Nature