Phần mềm mã nguồn mở chẳng phải là khái niệm gì mới mẻ, nó đã có từ những năm 80 khi mà một anh chàng tên Richard Stallman nói về việc cung cấp phần mềm miễn phí, rồi sau đó khi Linus Torvalds bắt đầu làm ra hệ điều hành Linux thì cụm từ này gần như bùng nổ. Và trong năm 2015, chúng ta lại càng thấy rõ hơn về cách mà công ty đang mở mã nguồn của mình ra. Từ các tên tuổi nổi tiếng khép kín như Apple, Microsoft cho đến những công ty Internet sau này như Facebook, Google đều mở mã nguồn của những ứng dụng quan trọng có thể giúp thay đổi cách mà người ta làm việc với máy tính cũng như xây dựng phần mềm
Nói về Apple, hãng đã mở mã nguồn của Swift 2, ngôn ngữ lập trình đang được dùng để tạo ra các app cho iOS và một số ứng dụng OS X. Khi mở mã nguồn này, Apple mong muốn Swift không chỉ được dùng để viết app cho hệ sinh thái Apple mà còn cho cả những nền tảng khác, ví dụ như bộ phiên dịch Swift cho Linux cũng đã được Apple ra mắt rồi. Ngoài ra, hãng cũng khuyến khích lập trình viên trên toàn thế giới đóng góp công sức vào để hoàn thiện Swift 2 và những thành phần có liên quan.
Về Microsoft, hãng mở mã nguồn của một số thành phần quan trọng thuộc bộ khung .NET framework, vốn là nền tảng của rất nhiều phần mềm Windows mà bạn đang sử dụng. Trong nhiều năm trời .NET chỉ dành cho Windows mà thôi, còn giờ Microsoft muốn mở nó ra để xài cho cả OS X lẫn Linux. Nói cách khác, những app được viết dựa trên .NET sẽ không chỉ chạy được trên Windows mà cả những nền tảng đối thủ. Bằng cách này, Microsoft có thể kêu gọi lập trình viên đến với .NET bằng cách giúp họ viết app một lần duy nhất và có thể chạy được ở nhiều nơi khác nhau.
Google mới đây cũng mở nền tảng trí tuệ nhân tạo TensorFlow. Nền tảng này sử dụng kĩ thuật " machine learning" để học hỏi, nhận biết hình ảnh, giọng nói và các dấu vết dữ liệu. Hiện TensorFlow đang được xài cho chức năng điều khiển giọng nói trong các ứng dụng Google, tìm hình ảnh trong Photos, và mới đây nhất là chức năng trả lời tự động Smart Reply của app email Inbox. Trước TensorFlow, Google cũng từng thiết lập một hệ thống machine learning thế hệ thứ 1 mang tên DistBelief. Tuy nhiên, DistBelief bị trói buộc nhiều vào hạ tầng kĩ thuật của Google, lại khá nặng nề và khó mở rộng. Trong khi đó, TensorFlow thì không còn bị ràng buộc gì về mặt hạ tầng nữa, và nó có khả năng chạy trên hầu hết mọi thứ, từ các app smartphone cho đến phần mềm trên server siêu mạnh.
Intel thì mở mã nguồn của phần mềm của phần mềm giúp nhà khoa học Stephen Hawking nói được. Intel hy vọng là các lập trình viên khác trên thế giới sẽ ứng dụng mã nguồn hệ thống này để giúp nhiều người khuyết tật hơn. Hệ thống này có tên là ACAT (Assistive Context-Aware Toolkit), có khả năng giúp người khuyết tật giao tiếp với máy tính với rất ít cử động, trong trường hợp ông Hawking là giúp chuyển các cử chỉ mặt thành văn bản, sau đó phát thành tiếng nói.
Rồi Facebook cũng mở React Native, công cụ dùng để viết ứng dụng cho Android và iOS bằng JavaScript nhưng có hiệu năng tương đương như các ứng dụng native. Instagram, Facebook cũng đang được viết một phần bằng React Native và rất nhiều app nhỏ khác của công ty cũng sử dụng công cụ này. Sự hấp dẫn của việc viết app 1 lần chạy được 2 nền tảng chính là yếu tố then chốt giúp React Native ngày càng phổ biến hơn trong giới lập trình web và lập trình di động. Công ty cũng ra mắt thêm bộ khung mở giúp lập trình viên biết được hiệu năng của thiết bị mà họ đang viết app cho.
Elon Musk, cha đẻ của hãng Tesla và nhiều ý tưởng táo bạo khác, cũng đã công bố OpenAI trong năm 2015. Đây là dự án phi lợi nhuận trị giá 1 tỉ USD với mục tiêu tạo ra một bộ khung trí tuệ nhân tạo tương tự như cách mà Google đang làm. Toàn bộ nghiên cứu và thuật toán của OpenAI sẽ được mở ra cho mọi người xài cũng như đóng góp và hoàn thiện nó dần dần. Với sự kết hợp của toàn thế giới và sự giám sát của mọi người một cách công khai, OpenAI có thể đảm bảo rằng không một hoạt động trí tuệ nhân tạo nào trở nên quá mạnh mẽ và có thể gây nguy hiểm tới con người.
Nói về Apple, hãng đã mở mã nguồn của Swift 2, ngôn ngữ lập trình đang được dùng để tạo ra các app cho iOS và một số ứng dụng OS X. Khi mở mã nguồn này, Apple mong muốn Swift không chỉ được dùng để viết app cho hệ sinh thái Apple mà còn cho cả những nền tảng khác, ví dụ như bộ phiên dịch Swift cho Linux cũng đã được Apple ra mắt rồi. Ngoài ra, hãng cũng khuyến khích lập trình viên trên toàn thế giới đóng góp công sức vào để hoàn thiện Swift 2 và những thành phần có liên quan.
Về Microsoft, hãng mở mã nguồn của một số thành phần quan trọng thuộc bộ khung .NET framework, vốn là nền tảng của rất nhiều phần mềm Windows mà bạn đang sử dụng. Trong nhiều năm trời .NET chỉ dành cho Windows mà thôi, còn giờ Microsoft muốn mở nó ra để xài cho cả OS X lẫn Linux. Nói cách khác, những app được viết dựa trên .NET sẽ không chỉ chạy được trên Windows mà cả những nền tảng đối thủ. Bằng cách này, Microsoft có thể kêu gọi lập trình viên đến với .NET bằng cách giúp họ viết app một lần duy nhất và có thể chạy được ở nhiều nơi khác nhau.
Google mới đây cũng mở nền tảng trí tuệ nhân tạo TensorFlow. Nền tảng này sử dụng kĩ thuật " machine learning" để học hỏi, nhận biết hình ảnh, giọng nói và các dấu vết dữ liệu. Hiện TensorFlow đang được xài cho chức năng điều khiển giọng nói trong các ứng dụng Google, tìm hình ảnh trong Photos, và mới đây nhất là chức năng trả lời tự động Smart Reply của app email Inbox. Trước TensorFlow, Google cũng từng thiết lập một hệ thống machine learning thế hệ thứ 1 mang tên DistBelief. Tuy nhiên, DistBelief bị trói buộc nhiều vào hạ tầng kĩ thuật của Google, lại khá nặng nề và khó mở rộng. Trong khi đó, TensorFlow thì không còn bị ràng buộc gì về mặt hạ tầng nữa, và nó có khả năng chạy trên hầu hết mọi thứ, từ các app smartphone cho đến phần mềm trên server siêu mạnh.
Intel thì mở mã nguồn của phần mềm của phần mềm giúp nhà khoa học Stephen Hawking nói được. Intel hy vọng là các lập trình viên khác trên thế giới sẽ ứng dụng mã nguồn hệ thống này để giúp nhiều người khuyết tật hơn. Hệ thống này có tên là ACAT (Assistive Context-Aware Toolkit), có khả năng giúp người khuyết tật giao tiếp với máy tính với rất ít cử động, trong trường hợp ông Hawking là giúp chuyển các cử chỉ mặt thành văn bản, sau đó phát thành tiếng nói.
Rồi Facebook cũng mở React Native, công cụ dùng để viết ứng dụng cho Android và iOS bằng JavaScript nhưng có hiệu năng tương đương như các ứng dụng native. Instagram, Facebook cũng đang được viết một phần bằng React Native và rất nhiều app nhỏ khác của công ty cũng sử dụng công cụ này. Sự hấp dẫn của việc viết app 1 lần chạy được 2 nền tảng chính là yếu tố then chốt giúp React Native ngày càng phổ biến hơn trong giới lập trình web và lập trình di động. Công ty cũng ra mắt thêm bộ khung mở giúp lập trình viên biết được hiệu năng của thiết bị mà họ đang viết app cho.
Elon Musk, cha đẻ của hãng Tesla và nhiều ý tưởng táo bạo khác, cũng đã công bố OpenAI trong năm 2015. Đây là dự án phi lợi nhuận trị giá 1 tỉ USD với mục tiêu tạo ra một bộ khung trí tuệ nhân tạo tương tự như cách mà Google đang làm. Toàn bộ nghiên cứu và thuật toán của OpenAI sẽ được mở ra cho mọi người xài cũng như đóng góp và hoàn thiện nó dần dần. Với sự kết hợp của toàn thế giới và sự giám sát của mọi người một cách công khai, OpenAI có thể đảm bảo rằng không một hoạt động trí tuệ nhân tạo nào trở nên quá mạnh mẽ và có thể gây nguy hiểm tới con người.
Tham khảo: Wired