[Bạn có biết] Vào những năm 1900, người ta uống nước tăng lực có chứa chất phóng xạ

Khách hàng nổi tiếng nhất của RadiThor chính là Eben Byers, một nhà tư bản công nghiệp ở Pittsburgh và cũng là một tay chơi golf nghiệp dư. Byers bắt đầu sử dụng RadiThor trong thời gian chờ cánh tay bị gãy hồi phục. Dù không chứa chất gây nghiện nhưng ông thật sự đã nghiện nó, ít nhất là về mặt tâm lý. Byers sau đó tiếp tục tiêu thụ một lượng lớn RadiThor ngay khi cánh tay của ông đã lành lặn. Ông được cho là đã uống 1 hoặc 2 chai mỗi ngày trong suốt 3 năm, và giới thiệu nó cho bạn bè của ông, vài người trong số đó cũng bắt đầu có thói quen sử dụng RadiThor.

Sau cùng, tình trạng nghiện RadiThor đã cướp đi sinh mạng của Byers như một điều dĩ nhiên. Radium đi vào cơ thể ông được cho là đã lắng đọng trong mô xương, và theo thời gian, lượng phóng xạ tích tụ trong xương ngày càng trở nên khổng lồ. Hộp sọ của ông bắt đầu hình thành nhiều lỗ hổng, xương hàm gần như mất toàn bộ và ông phải trải qua nhiều căn bệnh khác có liên quan đến xương. Cuối cùng, ông qua đời theo cách khủng khiếp nhất vào ngày 31/3/1932.

Điều đáng tiếc nhất trong câu chuyện này là bởi trước đó, không phải những mối nguy hiểm về việc tiêu thụ radium không được biết đến. Trên thực tế, cộng đồng y khoa đã bắt đầu có những nghiên cứu về ảnh hưởng đến sức khỏe của radium, ngay khi nó lần đầu được phát hiện vào năm 1898 bởi Marie và Pierre Curie. Đầu năm 1913, nhà khoa học người Anh Walter Lazarus-Barlow công bố nghiên cứu của mình, cho biết tiêu thụ radium có thể khiến nó ăn sâu vào trong xương. Năm 1914, giáo sư y học Ernst Zueblin đến từ Đại học Maryland (Mỹ) xuất bản bài đánh giá về 700 báo cáo y khoa, đa phần trong số đó cho thấy tiêu thụ radium có thể dẫn đến hoại tử xương và lở loét.

Thật không may là những thông tin này đã không được chú ý, và RadiThor vẫn bán chạy vào giai đoạn những năm 1920. Khi Byers qua đời, thi thể ông được đặt vào một chiếc quan tài lót chì, ngăn chặn phóng xạ lan ra bên ngoài và ảnh hưởng đến môi trường. 33 năm sau, vào năm 1965, Robley Evans - một nhà khoa học làm việc tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) đã khai quật bộ xương của Byers để đo lường mức độ radium có trong xương ông ấy. Chu kỳ bán rã của radium là 1.600 năm, do đó xương của ông Byers gần như sẽ có cùng một lượng radium tại thời điểm ông qua đời.


Evans là một chuyên gia về đo lường và mô phỏng toán học khả năng hấp thu và bài tiết của cơ thể người đối với chất phóng xạ. Dựa trên lượng RadiThor mà Byers đã tiêu thụ, mô hình của ông ước tính cơ thể của Byers có thể chứa lượng phóng xạ lên đến khoảng 100.000 becquerel. Tuy nhiên, ông phát hiện toàn bộ bộ xương của Byers chứa mức phóng xạ lên tới 225.000 becquerel, cho thấy hoặc là mô hình của Evans đã đánh giá thấp những tác động của radium đến xương, hoặc là Byers đã báo cáo lượng RadiThor mà ông đã tiêu thụ thấp hơn so với con số thực tế.

Khi giáo sư Evans hoàn thành việc đo đạc, ông đưa xương trở về nơi chôn cất ở Pittsburgh. Mặc dù Byers đã gánh chịu những hậu quả kinh khủng do radium có trong RadiThor, tuy nhiên, tiêu thụ thức uống năng lượng chưa bao giờ phát triển thành một cuộc khủng hoảng y tế. Có 2 lý do để giải thích cho điều này. Thứ nhất, hầu hết thức uống năng lượng được bán trên thị trường từ đó đến nay đều không có chứa radium. Thứ 2, RadiThor và các sản phẩm khác có chứ radium thật sự rất tốn kém để sản xuất bởi radium là một nguyên tố tương đối hiếm hoi và quý giá, khiến cho việc khai thác và tinh chế mất nhiều chi phí hơn.

Vì vậy, chỉ có những người giàu có, chẳng hạn như Byers mới có điều kiện để uống nó hằng ngày. Do đó, RadiThor chỉ có thể tạo ra bệnh ở những người có khả năng trả tiền để mua nó với số lượng lớn.

Cuối cùng, nhằm hướng đến mục đích bảo vệ sức khỏe cộng đồng, chính phủ liên bang Hoa Kỳ quyết định đóng cửa Bailey Radium Laboratories - công ty sản xuất RadiThor và thức uống năng lượng chứa radium biến mất khỏi thị trường tiêu dùng từ năm 1932. Ngày nay, thị trường nước tăng lực được chiếm lĩnh bởi công thức đồ uống có thành phần caffeine, một chất kích thích có thể tạo thêm sinh lực cho khách hàng, đáp ứng nhu cầu “bổ sung năng lượng” mà họ tìm kiếm.

Caffeine có mặt trong cà phê, trà, chocolate, nước giải khát,…và có thể không ‘độc đáo’ như radium, nhưng nó thật sự là một chất kích thích có tác dụng, và đặc biệt, không gây nguy hại cho sức khỏe.