Chúng ta thử so sánh 4 chiếc máy ảnh không gương lật có cấu hình cao và có giá bán từ 3 - 4 ngàn USD, cụ thể là: Canon EOS R5, Nikon Z7, Panasonic S1R và Sony A7R IV. So sánh ba điểm chính: Thiết kế, thông số kỹ thuật, hệ thống ống kính sẵn có.
Thiết kế ngoại hình
Nói đến thiết kế bên ngoài (trước, sau, trên và hai bên hông), cách sắp xếp các nút chức năng, bánh xe điều khiển... thì có khá nhiều quan điểm khác nhau tùy theo thói quen cầm nắm điều khiển và sử dụng. Thành ra, nói đến sở thích cá nhân, mình sẽ xếp Canon EOS R5 là máy ảnh MRL có tổng thể hài hòa nhất. Tùy các bạn nhé. Quan sát thì thấy Canon đã sắp xếp mọi chi tiết nhìn qua kiểu như phân cấp thị giác di chuyển từ chi tiết này sang chi tiết khác nhẹ nhàng, đơn giản và không lộn xộn. Các máy khác có cái nhìn hiện đại và mạnh mẽ, các chi tiết sắc sảo hơn lại có thể là ưa thích của nhiều người khác.
Thiết kế ngoại hình
Nói đến thiết kế bên ngoài (trước, sau, trên và hai bên hông), cách sắp xếp các nút chức năng, bánh xe điều khiển... thì có khá nhiều quan điểm khác nhau tùy theo thói quen cầm nắm điều khiển và sử dụng. Thành ra, nói đến sở thích cá nhân, mình sẽ xếp Canon EOS R5 là máy ảnh MRL có tổng thể hài hòa nhất. Tùy các bạn nhé. Quan sát thì thấy Canon đã sắp xếp mọi chi tiết nhìn qua kiểu như phân cấp thị giác di chuyển từ chi tiết này sang chi tiết khác nhẹ nhàng, đơn giản và không lộn xộn. Các máy khác có cái nhìn hiện đại và mạnh mẽ, các chi tiết sắc sảo hơn lại có thể là ưa thích của nhiều người khác.
Nói đến cách bố trí các nút điều khiển, báng cầm nhìn từ trên xuống, cả 4 máy ảnh này đều thiết kế báng cầm có độ cầm nắm sâu trong lòng bàn tay, thoải mái. Các nút điều khiển ở mặt trên báng của Canon EOS R5, Nikon Z7, Panasonic S1R khá giống nhau, các nút được đánh dấu ký hiệu rõ ràng. Cá nhân mình cảm thấy sẽ khó khăn một chút với các nút chưa được xác định rõ mục đích. Cũng chỉ là ý kiến cá nhân, người dùng phổ thông. Chẳng hạn Sony A7R IV, có các nút lập trình gán chức năng C1, C2 thì người dùng luôn tự hỏi gán gì và để làm gì. Sony để nguyên khoảng trống bên mặt trái, và nhét rất nhiều nút và bánh xe ở mặt phải. Cũng có thể tập trung hoàn toàn vào các ngón tay phải cho việc điều chỉnh. Và, một điểm nữa, Sony A7R IV cũng là chiếc máy không có màn hình LCD ở mặt trên. Anh em fan Sony sẽ có lý do để bảo vệ điều này, nhưng mình thích di chuyển bánh xe PSAM sang vùng trống bên trái hơn, cá nhân mình từng chụp nhiều và yêu thích dòng MRL FF của Sony, và chia sẻ điều đó như mong muốn cá nhân.
Nói đến thiết kế mặt sau, mỗi hãng đi theo con đường truyền thống đặc trưng riêng.
- Canon ưa thích LCD có ngàm lật ra và xoay, trông như cái bản lề lớn rất quen thuộc trong nhiều dòng máy của họ. Việc lật màn hình sang trái và xoay đa hướng cũng có sự thuận tiện trong việc thay đổi góc quan sát dễ dàng hình ảnh trên màn hình, nhưng với người thích gắn L-bracket thì sẽ có cản trở và không thích, dĩ nhiên là số ít.
- Nikon có vài thay đổi nhỏ so với truyền thống DSLR, ít thôi, người dùng quen DSLR Nikon sẽ không cảm thấy khó khăn khi chuyển sang MRL Z của Nikon. Các nút điều khiển, bánh xe và cả sắp xếp Menu bên trong không có thay đổi nào đáng kể.
- Panasonic S1R cũng có bố cục rõ ràng, thân thiện, dễ hiểu để học cách sử dụng ban đầu kể cả không phải fan Pana, các nút có ký hiệu tính năng rõ ràng và dễ tiếp cận điều khiển bằng một ngón cái.
- Sony A7 series có một số thay đổi so với A7R đầu tiên, có joystick và không phải bấm double để di chuyển điểm lấy nét như phiên bản I. A7R IV có thiết kế tinh tế hơn nhiều, Nút AF-ON lớn và joystick điều khiển rất thoải mái khi vận hành, vị trí sắp xếp các nút tổng thể tuyệt vời.
Nói về hệ thống menu thì mang tính chủ quan rất cao, bởi vì nó chi phối bởi thói quen sử dụng và kỹ năng của riêng từng người với dòng máy trải qua nhiều thời gian tác nghiệp. Mình từng dùng rất nhiều các dòng của Canon và Nikon trước đây nên thật sự mà nói là cầm một chiếc máy mới của hai dòng này thì rất nhanh chóng để làm quen nếu có thay đổi chút ít và hiệu quả hơn. Sony thì mình tiếp cận sau này, từ lúc khi dòng A7 ra đời, cũng đã quen nhưng ít thời gian trải nghiệm hơn.
Canon thường thiết kế Menu từ trên xuống với các trang phụ hiển thị sổ xuống, kiểu như cuốn sổ có phân cấp ở trên đầu theo từng phân trang vậy.
Quảng cáo
Nikon thì cho người dùng tiếp cận Menu từ trái sang phải, chia menu theo các phần chính rồi sâu vào bên trong là các phần phụ khác nhau.
Panasonic cũng sắp xếp cách tiếp cận Menu từ trái sang phải, nhưng khó hơn rối hơn, khó định hướng tìm kiếm các cài đặt, nếu không thành thạo thì cứ phải mò tìm.
Sony đã thay đổi hệ thống Menu một số lần trong các phiên bản theo cách tiếp cận từ trên xuống. Các menu phân cấp phụ được gom thành từng trang, như Setup2, Setup3... Mình vẫn thấy Sony có hệ thống Menu phức tạp nhất trong nhóm tứ đại gia không gương lật này 😁 Một số từ ngữ khó hiểu để mô tả một tính năng cần cài đặt. Chẳng hạn “Reg Cust Shoot Set”, “Face Priority in Multi…”, “Auto Slow Shut.” Bạn cần thời gian để làm quen và thành thạo với nó.
Quảng cáo
Thông số kỹ thuật
Nhìn qua thì thông số kỹ thuật của 4 chiếc MRL mạnh nhất hiện nay có cấu hình gần tương tự nhau. Tuy nhiên:
- Canon EOS R5 mới ra mắt, nổi bật nhất với khả năng quay video 8K DCI, tốc độ chụp liên tiếp nhanh nhất 12fps với màn trập cơ và 20fps với màn trập điện, dung lượng ộ đệm cũng đỉnh nhất, 180 ảnh RAW, đầu xuất video HDMI 10-bit. Và, để trả giá cho những đột phá vượt trội ấy, là giá của EOS R5 cũng cao nhất.
- Nikon Z7 có thân máy nhẹ gần tương đương Sony A7R IV trong số 4 chiếc. Z7 có vài điểm thua nghiêm trọng hơn, đó là khe thẻ nhớ, khả năng của bộ đệm cũng rất thấp (chỉ được 19 ảnh) kém nhất trong danh sách. Dĩ nhiên có thể nói Z7 là chiếc máy ra đời từ 2018 là khá lâu so với các đối thủ, một số tính năng tụt hậu hơn, giá hiện tại cũng đã giảm rất nhiều so với hồi mới ra mắt, làm cho nó trở thành lựa chọn rẻ nhất.
- Panasonic S1R là có những ưu thế riêng, về tốc độ đồng bộ flash 1/320, màn hình nghiêng 3 trục, tính năng chụp dịch chuyển pixel lên đến 187MP... Nhưng nhược điểm là hệ thống lấy nét AF vẫn theo công nghệ tương phản thay vì Hybrid AF, thân máy cũng khá nặng nề và nó là chiếc máy nặng nhất trong nhóm.
- Sony rõ ràng nổi bật với cảm biến ảnh BSI CMOS 61MP ấn tượng, thời lượng pin cao nhất, chế độ dịch chuyển pixel tạo ra ảnh 241MP rất đỉnh. Bộ đệm đứng thứ hai với 68 ảnh RAW và có thể chụp liên tiếp 10fps, chỉ thua chiếc Z5 mới ra mắt 2 ảnh. Đặc biệt, hệ thống lấy nét tự động của A7R IV được cho là đáng tin cậy và giàu tính năng nhất khi chụp chuyển động nhanh. Có một điểm có thể là điểm trừ với một số người, đó là Sony vẫn không thêm tính năng chụp RAW không nén. Chắc nhờ anh em hiểu nhiều hơn giải thích thêm điều này.
Dẫu là dòng MRL đã quá quen thuộc trong thị trường nhiếp ảnh, nhưng câu chuyện hệ thống ống kính mà mỗi hãng đầu tư để người dùng không cảm thấy thiếu thốn khi lựa chọn đa dạng nhu cầu là rất cần thiết. Thực tế thì hãng nào cũng đang rất tích cực làm đầy mọi khoảng tiêu cự với các loại ống kính chất lượng cao thấp khác nhau, để người dùng thoải mái tùy chọn. Mình thấy cần đưa ra so sánh này và chúng ta không kể đến ống kính của các hãng thứ 3 sản xuất ở đây.
Sony đứng đầu bảng về việc đầu tư hoành tráng hệ thống ống kính ngàm Sony E của họ. Cũng dễ hiểu, Sony là hãng khởi đầu mạnh mẽ nhất từ đầu với dòng máy MRL, nhất là dòng cảm biến FF. Họ có tất cả 41 ống. Tiếp theo chúng ta có ngàm L với 31 ống. Là ngàm liên minh của Pana, Leica, Sigma và đang phát triển khá tốt, tuy vậy, dải tiêu cự của họ khá chồng chéo và tạo ra ít sự lựa chọn. Canon RF có 15 ống và họ đang rất tích cực sản xuất trong 2 năm vừa rồi và đang hứa hẹn rất nhiều trong thời gian tới. Canon thể hiện sự nghiêm túc đầu tư cho dòng máy MRL của họ trong thị trường khốc liệt này, dẫu đi sau. Nikon ở vị trí cuối cùng, 11 ống được giới thiệu, và cảm giác của mình là họ có vể hơi đuối trong cuộc đua này. Việc đầu tư ống kính một phần thể hiện sự mạnh mẽ trong cuộc chiến cam go này để thuyết phục người dùng.
Riêng về Ultra Telephoto Prime thì cả hai Canon và Sony đều có 2 ống. Canon vừa giới thiệu khi ra mắt R5 và R6 nhưng khẩu f/11 khó so sánh với 400mm f/2.8 hay 600mm f/4 của Sony. Về ống kính, có thể nói Sony đã đi quãng đường xa hơn các hãng khác và cuộc bám đuổi cần sự quyết tâm rất lớn.
Tóm lại
Mỗi dòng máy ảnh có ưu và hạn chế. Chúng khá giống nhau về thiết kế ngoại hình tổng thể, sự khác biệt ở một vài điểm có thể phụ thuộc sở thích và quen dùng của các nhóm người dùng. Canon EOS R5 nổi bật với khả năng quay video 8K và Sony với tính năng dịch chuyển pixel từ cảm biến 61MP. Cá nhân mình lại luôn ủng hộ Nikion, có lẽ do quen thuộc trong công việc bấy lâu. Chỉ tiếc là Nikon khá chậm trong cải tiến so với đối thủ và hệ thống ống kính còn khó khăn.