Ở Google, có một khả năng được đặt tên là “Code Red”, và khả năng được đặt cho cái tên mã tương đối nghiêm trọng này chính là việc Google mất đi thỏa thuận làm công cụ tìm kiếm chính thức trên những thiết bị của Apple.
Với vụ kiện giữa Bộ tư pháp Mỹ và Google đầu tuần này, khả năng đó rất có thể sẽ trở thành hiện thực.
Bản thân thỏa thuận hợp tác giữa Google và Apple là thứ nằm ở trung tâm toàn bộ vụ kiện, nơi Bộ tư pháp Mỹ cho rằng Google, thuộc tập đoàn Alphabet, đã lợi dụng quyền lực của họ theo cách không công bằng với những đối thủ cạnh tranh khác, từ đó có khả năng ảnh hưởng tới doanh thu của cả Google lẫn Apple.
Đã từ lâu, Google coi nguồn traffic tìm kiếm trực tuyến từ những chiếc iPhone do Apple làm ra là nguồn doanh thu vô cùng chắc chắn. Google là công cụ tìm kiếm mặc định trên trình duyệt Safari trong hàng tỷ thiết bị Apple, nghĩa là khi anh em gõ một cụm từ khóa tìm kiếm, kết quả tìm kiếm từ Google sẽ tự động trả về, cùng với đó là quảng cáo có liên quan. Điều mới mẻ ở đây là cách thỏa thuận này cũng như chính vụ kiện của bộ tư pháp Mỹ sẽ ảnh hưởng ra sao tới cả Google lẫn Apple. Dù rằng chính phủ Mỹ đã dừng yêu cầu những biện pháp cụ thể, nhưng quy mô của thỏa thuận giữa hai gã khổng lồ công nghệ cho thấy bộ tư pháp sẽ, hay đúng hơn là đã, ra tay can thiệp.
Cả CEO Apple Tim Cook lẫn CEO Google Sundar Pichai đều không có tên trong đơn kiện, nhưng chính phủ Mỹ cho rằng cả hai đã gặp nhau vào năm 2018 để bàn thảo về một thỏa thuận giúp cả hai tăng trưởng doanh thu cùng nhau. Sau đó, theo đơn kiện, một giám đốc cấp cao của Apple đã trao đổi lại với người đồng cấp ở Google rằng: “Tầm nhìn của chúng tôi là chúng ta hãy làm việc như thể chúng ta là một công ty duy nhất.”
Cả Google lẫn Apple đều từ chối bình luận về cuộc gặp này. Nhưng điều đó khẳng định rằng mối quan hệ giữa Apple và Google đã cải thiện hơn rất nhiều kể từ thời Steve Jobs và Eric Schmidt, hai vị CEO này gần như “nghỉ chơi” sau khi Google tung ra hệ điều hành di động cạnh tranh với iOS.
Dù rằng cả Apple lẫn Google đều rất kín tiếng, nhưng theo ước tính của các nhà quản lý thuộc chính phủ Mỹ, theo thỏa thuận, Google sẽ phải trả tiền cho Apple để trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên iPhone, và khoản tiền Google phải trả hàng năm cho Apple ước tính chiếm khoảng từ 15% đến 20% tổng lợi nhuận của Apple hàng năm. Nếu con số này là chính xác, thì điều này đồng nghĩa với việc Google phải trả cho Apple cỡ 11 tỷ USD mỗi năm, khoảng 1/3 lợi nhuận thường niên của Alphabet để độc chiếm thị trường tìm kiếm trực tuyến trên iPhone. Và theo chính phủ Mỹ, traffic tìm kiếm trực tuyến trên các thiết bị của Apple đã đưa về cho Google một nửa trong tổng lượng traffic tìm kiếm hàng năm đổ về cho công cụ này.
Google cho biết, họ sẽ cố gắng bác bỏ vụ kiện này, và quá trình kiện tụng có thể sẽ kéo dài hàng năm trời. Kent Walker, giám đốc pháp lý của Google cho rằng: “Vụ kiện này sẽ chẳng giúp gì cho người tiêu dùng. Trái lại, nó sẽ kích thích những công cụ tìm kiếm chất lượng thấp khác, tăng giá điện thoại, và khiến mọi người gặp khó khăn hơn trong việc tìm ra công cụ tìm kiếm họ muốn sử dụng.” Về thỏa thuận giữa Apple và Google, ông Walker cho rằng, thỏa thuận đó “không khác gì những thỏa thuận truyền thống, nơi mà các công ty thường ký kết với nhau để phân phối phần mềm trên các thiết bị phần cứng của đối tác.”
Theo chính phủ Mỹ, chiếm vị trí đẹp trong hệ sinh thái sản phẩm Apple đã tạo ra tác động khiến đối thủ không còn khả năng cạnh tranh. Cùng lúc, việc bộ tư pháp Mỹ đưa cái tên Apple vào vụ kiện Google đến ngay sau khi báo cáo của Ủy ban chống độc quyền thuộc hạ viện Mỹ đưa ra bản báo cáo cho rằng cả Google, Apple, Amazon lẫn Facebook đều có biểu hiện độc quyền trong các thị trường mà họ kinh doanh. Đối với Apple, hạ viện Mỹ cho rằng Apple lợi dụng App Store để giành vị thế độc quyền trên hệ sinh thái iOS mà chính họ tạo ra, từ đó khiến đối thủ không cạnh tranh được, cùng lúc tăng doanh thu cho chính bản thân họ. Apple, đương nhiên, phản đối bản báo cáo này.
Quảng cáo
Sự soi xét cách kinh doanh từ các nhà quản lý Mỹ đến giữa lúc CEO Tim Cook đang cố gắng thay đổi mô hình kinh doanh của Apple, biến họ trở thành một tập đoàn chủ yếu cung cấp dịch vụ, dựa trên nguồn doanh thu có được từ việc bán iPhone cả chục năm qua. Chiến lược mới đến giữa lúc doanh thu và doanh số iPhone đang trên đà giậm chân tại chỗ sau khi đạt đỉnh khoảng 2 năm về trước.
Bản thân thỏa thuận giữa Google và Apple cũng đã từ lâu trở thành điều bí ẩn với nhiều nhà phân tích. Hồi tháng 6, nhà phân tích của Bernstein, Toni Sacconaghi đã ước tính rằng mỗi năm Google trả Apple khoảng 8 tỷ USD để trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên iPhone cũng như Siri. Nhiều nhà phân tích khác thì ước tính con số cao hơn, gần hơn với con số 11 tỷ USD mà bộ tư pháp Mỹ đưa ra. Ông Sacconaghi cho rằng, Google bỏ ra khoản tiền khổng lồ đó để ngăn chặn Bing của Microsoft không đến được với hệ sinh thái iOS. Câu hỏi được đưa ra là: “Liệu Google có muốn tiết kiệm vài tỷ USD nhưng đổi lại là để Bing vượt lên hay không?”
Hiện giờ Google đang chiếm 88% thị trường tìm kiếm trực tuyến, còn Bing chỉ chiếm có 7%.
Phía chính phủ Mỹ cáo buộc rằng, Google cũng có những bước đi ngăn chặn đối thủ cạnh tranh trên thị trường hệ sinh thái Android, chiếm khoảng 40% thị trường điện thoại di động ở thời điểm hiện tại. Không như iOS của Apple, Android có thể được các hãng sản xuất điện thoại bên thứ 3 mua quyền sử dụng HĐH, nhưng đơn kiện của bộ tư pháp Mỹ cho rằng Google đã ép buộc những công ty đó để nguyên công cụ tìm kiếm trực tuyến mặc định của Android, ở đây chính là Google, thông qua những thỏa thuận nghiêm ngặt và những động thái khác.
Quảng cáo
Theo WSJ
