Sức khỏe luôn là vấn đề hàng đầu cần được quan tâm, có sức khỏe sẽ làm được nhiều thứ. Trong tình hình dịch bệnh như hiện nay, sức khỏe càng được chú trọng hơn nữa. Khoa học công nghệ phát triển, chúng ta hoàn toàn có thể trang bị cho bản thân và gia đình những chiếc máy theo dõi để kịp thời cập nhật tình trạng sức khoẻ. Bài viết này được mình tham khảo trên trang facebook của bác sĩ Wynn Tran.
Các nghiên cứu cho thấy bệnh cao huyết áp (HA) chính là nguyên nhân của đột quỵ (do vỡ mạch máu), trụy tim (nghẽn mạch máu do xơ vữa động mạch), hay suy thận mãn tính (do hư cầu thận), và các bệnh về mạch khác. Cao huyết áp cũng làm tăng tử vong khi bệnh nhân có những bệnh mạn tính khác nhưng ung thư, cao mỡ, hay tiểu đường.
Tuy nhiên, chúng ta thường ít để ý và ít tiến hành đo huyết áp, thường chỉ đo huyết áp khi đi khám bác sĩ hoặc phòng khám tư nhân. Tốt nhất là đo huyết áp tại nhà để theo dõi huyết áp của mình thường xuyên.
Cách dùng: ngồi im thả lỏng trong vài phút, đo bên tay trái hoặc tay phải, nhớ ngồi cùng một tư thế và đo cùng một thời điểm mỗi ngày sẽ cho kết quả chính xác hơn.
Cách đọc: Máy đo huyết áp sẽ có 3 chỉ số: 2 số đầu là huyết áp khi tim bóp lại và khi tim thả lỏng, số cuối cùng là nhịp tim. Nên ghi hết 3 số vào sổ để theo dõi.
Máy đo huyết áp (Blood pressure monitor)
Các nghiên cứu cho thấy bệnh cao huyết áp (HA) chính là nguyên nhân của đột quỵ (do vỡ mạch máu), trụy tim (nghẽn mạch máu do xơ vữa động mạch), hay suy thận mãn tính (do hư cầu thận), và các bệnh về mạch khác. Cao huyết áp cũng làm tăng tử vong khi bệnh nhân có những bệnh mạn tính khác nhưng ung thư, cao mỡ, hay tiểu đường.Tuy nhiên, chúng ta thường ít để ý và ít tiến hành đo huyết áp, thường chỉ đo huyết áp khi đi khám bác sĩ hoặc phòng khám tư nhân. Tốt nhất là đo huyết áp tại nhà để theo dõi huyết áp của mình thường xuyên.
Cách dùng: ngồi im thả lỏng trong vài phút, đo bên tay trái hoặc tay phải, nhớ ngồi cùng một tư thế và đo cùng một thời điểm mỗi ngày sẽ cho kết quả chính xác hơn.
Cách đọc: Máy đo huyết áp sẽ có 3 chỉ số: 2 số đầu là huyết áp khi tim bóp lại và khi tim thả lỏng, số cuối cùng là nhịp tim. Nên ghi hết 3 số vào sổ để theo dõi.
Đối với huyết áp:
- Huyết áp bình thường trong khoảng 120/80
- Huyết áp cao khi đo trên 130/90
- Huyết áp lên đến 180/100 tăng rủi ro vỡ mạch máu dẫn đến đột quỵ
- Huyết áp thấp là dưới 90/60
- Nhịp tim bình thường là 60-100
- Nhịp tim trên 100 cộng thêm triệu chứng khó thở, tim đập thình thịch thì gọi ngay cho bác sĩ hoặc đưa đến bệnh viện
Máy đo đường huyết (Blood glucose monitor)
Đây là chiếc máy không thể thiếu với những ai bị tiểu đường. Với người không bị tiểu đường, máy cũng rất quan trọng khi cảm thấy mệt mỏi, té xỉu, để biết được bản thân có đang bị tụt đường huyết hay tăng đường huyết hay không.
Nên kiểm tra đường huyết thường xuyên tại nhà, ít nhất là 1 lần/tuần. Tốt nhất là thử nghiệm trước khi ăn vào mỗi giờ nhất định.
Ngoài ra, cũng nên thử nghiệm chỉ số đường huyết phần trăm bám vào hồng cầu Ha1c (6.5% trở lên là tiểu đường). Xét nghiệm chỉ số Ha1c mỗi 3 -6 tháng một lần cộng với kiểm tra hàng ngày sẽ cho biết chính xác tiểu đường có kiểm soát hay không.
Cách dùng: tùy vào mỗi máy mà có sự hướng dẫn khác nhau. Quan trong nhất là đọc theo chỉ dẫn trên máy, đút que thử vào máy, và chờ đến khi có dấu hiệu bỏ giọt máu vào.
Cách đọc: Cần biết khi đo là đã ăn hay đang đói vì kết quả đọc khác nhau.
Quảng cáo
Khi đói:
- Chỉ số đường huyết bình thường là 70- 99 mg/dl khi đói
- Khoảng 100-125 mg/dl là sắp tiểu đường
- Trên 126 là có thể tiểu đường
- Lượng đường dưới 54 mg/dl là nguy hiểm, có thể gây mệt mỏi và té xỉu
- Dưới 140 mg/dl là bình thường
- Trong khoảng 140-199mg/dl là tiền tiểu đường
- Trên 200mg/dl sau khi ăn 2 giờ là có thể tiểu đường
Máy do oxygen trong máu (pulse oximeter)
Máy này quan trọng cho những ai có bệnh về phổi như COPD, viêm phổi mãn tính, bệnh suyễn, hay gần đây là Covid-19.
Cách dùng: kẹp ngón tay trỏ hay ngón giữa vào giữa máy, bấm công tắc, và đợi kết quả.
Cách đọc: máy sẽ có 2 chỉ số: số phần trăm là chỉ số oxygen trong máu và số sau là nhịp tim.
- Chỉ số oxygen bình thường là trên 95%. Tuy nhiên, với người bệnh phổi thì chỉ số bình thường có thể là trên 90%.
- Nếu chỉ số tụt dưới 95% và có thêm triệu chứng khó thở, mệt mỏi, thì bệnh nhân nên liên lạc với bác sĩ ngay.
- Chỉ số dưới 90% thường sẽ cần oxygen hỗ trợ. Với bệnh Covid-19 thì chỉ số này rất quan trọng, phải được kiểm tra.
- Chỉ số nhịp tim 60-100 là bình thường.
Máy đo thân nhiệt (Thermometer)
Quảng cáo
Đây là chiếc máy cần thiết cho mọi người, nhất là những lúc thấy nóng hay ớn lạnh trong người, cần có chiếc máy để đo chính xác. Hiện nay có máy dùng tia hồng ngoại để đo nhiệt độ chính xác.
Cách dùng: Bấm nút dò và nhắm vào trán cho đến khi nghe tiếng bíp và hiện ra nhiệt độ đo. Khi đo nhiệt độ, nhớ ghi ra vị trí đo, ví dụ: nhiệt độ trên trán là 36 độ C.
- Nhiệt độ bình thường là từ 36.1 đến 37.2 độ C ( khoảng 97 - 99 độ F)
- Trên 38 độ C (100.4 độ F) là sốt
Máy cung cấp oxygen (Oxgen concentrator/generator)
Oxygen concentrator/machine cũng là nó. Đây là chiếc máy cần thiết cho những ai bệnh phổi mãn tính hay viêm phổi cấp tính cần oxygen, như trường hợp bệnh Covid-19. Các nghiên cứu chỉ ra dùng oxygen sớm và kịp thời sẽ làm giảm tổn thương lên tim phổi do giảm áp lực làm việc lên 2 cơ quan này và khả năng hồi phục bệnh sẽ tốt hơn. Máy này thường chạy bằng điện, có thể có pin dự phòng trong vài giờ nếu mang lên máy bay.
Cách dùng: Gắn điện, bật công tác, và gắn ống thở vào đầu ra. Khi dùng nasal cannula thì phải đeo chắc vào đầu, có hai đầu ra oxygen chĩa thẳng vào sâu trong mũi để khi ngủ không bị lệch ra ngoài.
Sau khi bật máy lên thì dùng tay chỉnh lượng oxygen thở qua máy cho đến khi thấy đỡ hơn và máy đo oxygen trên ngón tay chỉ ra oxygen trên 90%. Nếu đã dùng oxygen mà vẫn không thấy đỡ hơn và chỉ số oxygen vẫn không cải thiện thì phải gặp bác sĩ ngay.
Nguồn: Facebook Bác sĩ Wynn Tran: https://www.facebook.com/huynhtranmd/posts/10158770126121183
