Những lần tiên đoán tương lai đúng đến đáng sợ qua những trò chơi của “thiên tài” Hideo Kojima

Trong thế giới điện ảnh, có những con người làm phim là mọi người nhận ra ngay, nhờ vào ngôn ngữ hình ảnh, tổng thể tư duy bộ phim, ví dụ như Wes Anderson và sự ám ảnh với những khung hình cân xứng đều chằn chặn trong The Grand Budapest Hotel hay Isle of Dogs chẳng hạn. Ở thế giới game, hiếm khi người ta nhận ra một đạo diễn game đại tài, trừ phi họ đưa tên mình lên chính tác phẩm họ góp phần tạo ra, như Sid Meyer, Shigeru Miyamoto hay chính Gabe Newell. Dù vậy trong thế giới game, dù lượng tác phẩm ra mắt không nhiều đến đáng nể, nhưng mỗi lần Hideo Kojima ra mắt một tác phẩm, thì phong cách nội dung và tính triết luận của một tác phẩm không lệch đi đâu được.



Gọi Hideo Kojima là thiên tài hay gã lập dị, cái đó nhường cho anh em quyết định. Trong những phiên bản Metal Gear Solid, câu chuyện điệp viên quân sự ngăn chặn những âm mưu đe dọa tới hòa bình thế giới được lồng ghép những âm mưu hết sức khó tin xoay quanh một hệ thống AI thống trị nhân loại, ảnh hưởng tới từng quyết định, từng suy nghĩ và tư duy của con người, dựa trên mưu đồ của một nhân vật duy nhất. Cộng thêm vài nhân vật phụ có khả năng như siêu nhiên. Metal Gear có thể là series vĩ đại nhất về nhân sinh quan, nhưng cùng lúc cũng có thể là series nhảm nhí nhất, mang phong cách quá đà kiểu Nhật Bản nhất mình từng chơi.

Dù vậy, vẫn có những lần Kojima dự đoán tương lai của con người đúng đến mức đáng sợ, hoặc đáng nể, tùy anh em đưa ra quyết định.

1990: Metal Gear 2 – Dự đoán sự tồn tại và ứng dụng của nhiên liệu sinh học

Hầu hết những dự đoán chính xác đến đáng ngạc nhiên mà Kojima đưa ra đều tồn tại trong các tác phẩm game ra mắt vào thế kỷ XXI, nhưng dự đoán đầu tiên nhà làm game 57 tuổi trở thành hiện thực là vào năm 90, khi Metal Gear 2 ra mắt. Cốt truyện của game mô tả một thế giới thiếu hụt nhiên liệu hóa thạch, các quốc gia chiến đấu với nhau chỉ để giành những giọt dầu thô cuối cùng. Điều đó xảy ra cho tới khi một nhà khoa học biến đổi gen của một loại tảo biển, dẫn đến sự phát minh ra xăng sinh học OILIX.



Những năm 90, giấc mơ nhiên liệu sinh học tổng hợp từ tảo biển vẫn còn là một ước mơ vô cùng xa vời, dù những nghiên cứu và công nghệ đầu tiên đặt nền móng cho dầu diesel sinh học đã có từ năm 1978. Phải 22 năm sau khi Metal Gear 2 ra mắt, tức là 2012, xăng sinh học tạo ra từ tảo mới được bán thương mại lần đầu tiên ở California, Mỹ. Ngày hôm nay, nhiều quốc gia đã và đang có kế hoạch ứng dụng nhiên liệu sinh học, và các hãng xe cũng đã và đang nghiên cứu động cơ chạy được với dầu Biodiesel B20 hay những dạng nhiên liệu tương tự.

2001: Metal Gear Solid 2 – Dự đoán được fake news, mạng xã hội và thông tin bị bóp méo

Đến tận 2020, chúng ta vẫn nói về những dự đoán của Hideo Kojima về mạng xã hội và internet. Trong trò chơi đó, một đoạn hội thoại với những câu từ như: “Trong cái thế giới số ấy, những thông tin nhỏ nhặt nhất cũng được tổng hợp theo từng giây, cho dù chúng vặt vãnh đến đâu đi chăng nữa.” Có lẽ câu thoại này mô tả hoàn hảo nhất cái thế giới mạng xã hội, dù Metal Gear Solid 2 phát hành những 3 năm trước khi phiên bản đầu tiên của Facebook ra đời.



Một tiên đoán đáng sợ khác là sự hiện diện của “echo chamber” và tin giả: “Mọi người sẽ lui về những cộng đồng kín của riêng họ, e ngại tất cả những luồng thông tin khác ở những diễn đàn rộng lớn hơn. Họ ngồi yên trong cái ao nhỏ xíu ấy, coi những thông tin chỉ vừa đúng theo ý họ là ‘sự thật’, và rêu rao cái ‘sự thật’ ấy ra bên ngoài.” Cùng với đó, ý tưởng về thông tin bị bóp méo cũng có thể đã được chính Kojima tiên đoán trong trò chơi chỉ ra mắt vài tháng sau thảm họa 11/9, khi một nhân vật trong game nói rằng “cộng đồng số sẽ tiếp tục phát triển những thói hư tật xấu của con người, và những thông tin theo kiểu một nửa sự thật sẽ là thứ tồn tại rộng rãi.”

Năm 2001, không phải gia đình nào cũng có internet, nhưng năm 2021, hai mươi năm sau, những câu thoại ấy chính xác đến mức đáng sợ.

2008: Metal Gear Solid 4 – Tiên đoán sự phát triển của drone dùng trong chiến tranh

Trong trò chơi phát hành trên PS3 vào năm 2008, những con robot tự hành trên chiến trường, sát cánh cùng những anh lính không thuộc quốc gia nào, mà chiến đấu dưới màu cờ của những tổ chức PMC tư nhân hiện diện rất nhiều trong game. Thậm chí trong Metal Gear Solid 2, những máy bay tự hành lắp camera để tuần tra cũng đã hiện diện rồi. Giờ này, drone hiện diện trong gần như mọi mặt của cuộc sống, từ giải trí, sản xuất nội dung, vận chuyển.



Nhưng một trong những tác dụng nguy hiểm nhất của drone, đó là trong chiến lược quân sự cũng đã phát triển rất mạnh. Những chiếc máy bay không người lái để tuần tra hay tấn công như MQ-1 Predator của Mỹ hay Hermes 450 của Israel đã được đưa vào vận hành từ rất lâu. Và thậm chí lính bộ binh bây giờ cũng có những hệ thống drone siêu nhỏ để tuần tra, như Black Hornet Nano, kích thước bỏ vừa túi quần và điều khiển bằng máy tính bảng để tìm ra những hiểm họa tiềm tàng trên đường hành quân. Theo Business Insider, thị trường drone quân sự sẽ chỉ phát triển mạnh hơn trong tương lai.

2010: Dự đoán được sự tồn tại của Stadia, khỏi cần mua phần cứng đắt tiền để chơi game

May mắn là không phải dự đoán nào của Kojima về tương lai cũng ảm đạm và đáng sợ. Trong một cuộc phỏng vấn tổ chức vào tháng 4/2010, Kojima nói: “Trong tương lai gần, chúng ta sẽ có những trò chơi không phụ thuộc vào bất kỳ nền tảng nào. Người chơi có thể trải nghiệm chúng mọi lúc mọi nơi, từ phòng khách đến lúc đi ra bên ngoài, hay lúc đi du lịch, bất kỳ lúc nào và bất kỳ đâu. Cả phần mềm lẫn trải nghiệm đều sẽ giống hệt như lúc ở nhà cài game vào máy và thưởng thức.”

Khi ấy ai cũng nghĩ Kojima ảo tưởng. Nhưng giờ đây chúng ta có Google Stadia, có Nvidia Geforce Now, và sắp tới là Microsoft xCloud, với mục tiêu phục vụ người chơi thưởng thức game mọi lúc mọi nơi, khi trò chơi được xử lý trên máy chủ đám mây và stream về màn hình thiết bị của anh em, nhận lệnh từ tay cầm để xử lý từng chuyển động của nhân vật. Những dịch vụ ấy cho phép anh em thưởng thức game ở mọi nền tảng, TV, smartphone, tablet, laptop, tùy ý anh em.

2019: Death Stranding – Một nước Mỹ bị “cách ly”, và cứu tinh là người vận chuyển hàng

Khi rời khỏi Konami để thành lập studio độc lập Kojima Production, Kojima cảm thấy quanh mình không có một ai giúp đỡ. Ông mô tả chính cảm giác bị cô lập của mình trong tác phẩm mới nhất, Death Stranding, dự án đầu tiên sau khi rời khỏi mái nhà Konami mà ông đã gắn bó gần 30 năm trời. Trò chơi ấy khắc họa một nước Mỹ hậu thảm họa siêu nhiên, khi con người và những phần còn lại của cộng đồng bị chia cắt, phải sống cách ly lẫn nhau dưới lòng đất. Không được kết nối với nhau, mọi người không có cách nào để tin tưởng và gắn bó với nhau, và người chơi sẽ cảm nhận được sự cô lập đến choáng ngợp khi cố gắng kết nối cả đất nước lại với nhau. Trả lời phỏng vấn Time, Kojima nói: “Thế giới tuyệt đẹp, nhưng bạn chỉ là một cái chấm rất nhỏ. Bạn sẽ cảm thấy vô vọng và bất lực.”



Chỉ vài tháng sau khi Death Stranding ra mắt trên PS4, nước Mỹ thực sự đã phải cố gắng tự cô lập chính nó khi đại dịch corona nổ ra. Anh em có thể thấy kỳ quặc, nhưng cái thế giới hậu thảm họa của Death Stranding với những bóng ma từ thế giới bên kia tràn sang lại có những điểm tương đồng đến đáng sợ so với đời thật, khi mọi người cũng phải trốn ở trong nhà để tránh sự lây lan của thứ virus chết người. Có lẽ, đây chỉ là trùng hợp ngẫu nhiên, nhưng sự tương đồng là khủng khiếp.



Và ở giữa cả hai thế giới thật và thế giới ảo, chính những người vận chuyển hàng hóa đã đóng vai trò cứu rỗi và kết nối mọi người với nhau. Những món hàng cần thiết nhất, được vận chuyển theo phương pháp không tiếp xúc trực tiếp giữa người với người trong Death Stranding giống với thực tại một cách khủng khiếp.

Theo Looper