Anh em có thể không biết đến cái tên Jim Reekes, nhưng phải thừa nhận, anh em đang nghe những âm thanh mà nhạc sỹ kiêm kỹ sư audio này sáng tạo ra hàng ngày, hàng giờ. Lý do, Reekes chính là người đã tạo ra âm thanh khi khởi động máy Mac, và tiếng mô phỏng màn trập khi anh em chụp ảnh bằng iPhone. Vừa rồi, kênh YouTube của CNBC đã có một tập “Make It”, trò chuyện với Jim Reekes, nói về những âm thanh rất nổi tiếng mà ông đã tạo ra cho iPhone và Mac.
Một lần đáng nói đến, khi luật sư của The Beatles khởi kiện Apple sau khi tập đoàn giá trị vốn hóa cao nhất thế giới bước chân vào ngành âm nhạc với iTunes (thứ mà Apple đã hứa sẽ không làm, vì hãng thu âm và phát hành nhạc của The Beatles mở vào năm 1968 cũng có tên Apple, sau này trở thành Apple Corps). Khi ấy, Apple Computer phải thay đổi vài âm thanh có sẵn trong hệ điều hành Mac để tránh những vụ kiện có thể xảy ra sau đó. Một trong số đó là Sosumi, do Reekes sáng tác:
“Có lúc tôi đã nói rằng tôi sẽ đặt tên đoạn nhạc ấy là let it beep. Nhưng dĩ nhiên không đặt tên như thế được, nhưng tôi lại nghĩ đến cái tên khác, ‘So Sue Me’. Và rồi tôi nghĩ tiếp, có lẽ đấy là cái tên hợp lý nhất. Tất cả những gì tôi phải làm là nghĩ ra cái tên nào vui một tí, nên tôi đánh vần cụm từ đó: s-o-s-u-m-i. Tôi nói đó là một cụm từ tiếng Nhật. Nó chẳng có ý nghĩa gì về mặt nhạc lý. Và rồi Sosumi xuất hiện. Về cơ bản đấy là cách tôi trêu mấy ông luật sư."
Nói đến âm thanh khởi động máy Mac, thứ đã quá nổi tiếng. Kỹ sư âm thanh này thừa nhận ông đã phải nhét tác phẩm ngắn ngủi của mình vào bản build gần thương mại hóa của Macintosh, để không một ai có thời gian gỡ bỏ nó đi:
“Sự thật là, máy tính khi ấy crash nhiều lắm, mỗi lần nghe thấy âm thanh đoạn nhạc khi khởi động máy tính, cơ bản đều là vì họ phải khởi động lại máy sau khi crash, và tôi cố gắng nghĩ làm cách nào để tạo ra cảm giác bớt khó chịu, thư thái tâm hồn bằng âm thanh, qua đó giúp mọi người quên đi việc họ vừa mới mất một đống dữ liệu công việc. Kỹ sư ở Apple tưởng tôi không thể thay đổi âm thanh khởi động, nhưng kỳ thực tôi quen người đang giữ bản ROM của hệ điều hành Mac. Tôi thiết kế âm thanh đó, đưa cho họ và nói bỏ cái này vào đây. Tôi làm điều đó khi dự án phát triển HĐH Mac đang ở những bước cuối cùng, để tác phẩm của tôi không trải qua quá nhiều lượt xét lại, vậy là từ đó chúng ta có tiếng đặc trưng khi khởi động máy.”
Không chỉ dừng lại ở đó, âm thanh khi iPhone chụp hình cũng là tác phẩm của Jim Reekes. Trùng hợp thay, âm thanh khi anh em chụp screenshot màn hình trong macOS, âm thanh tương tự cũng vang lên:
“Khi bạn chụp ảnh màn hình, hay chụp ảnh bằng điện thoại của mình, âm thanh đó đến từ chính chiếc camera của tôi. Tiếng màn trập đấy thu âm từ chiếc Canon AE1 tôi có từ hồi trung học, lấy âm thanh đó ra rồi đưa vào hệ điều hành Mac, rồi sau đó là HĐH của iPhone. Vậy là cứ mỗi lần bạn chụp ảnh, đó là tiếng máy ảnh của tôi phát lên trong loa, mà điều đấy thỉnh thoảng cũng khiến tôi hoảng, vì ngay cả đến ngày hôm nay, khi nghe thấy xung quanh có ai đó chụp ảnh bằng iPhone, tôi cứ sợ có ai đó đã lấy cắp chiếc Canon của mình.”
Quay trở lại với tiếng khởi động macOS, sau vài năm vắng bóng, trên phiên bản Big Sur, âm thanh khởi động máy Mac đã quay trở lại, nghe vẫn đã tai như ngày nào.
Một lần đáng nói đến, khi luật sư của The Beatles khởi kiện Apple sau khi tập đoàn giá trị vốn hóa cao nhất thế giới bước chân vào ngành âm nhạc với iTunes (thứ mà Apple đã hứa sẽ không làm, vì hãng thu âm và phát hành nhạc của The Beatles mở vào năm 1968 cũng có tên Apple, sau này trở thành Apple Corps). Khi ấy, Apple Computer phải thay đổi vài âm thanh có sẵn trong hệ điều hành Mac để tránh những vụ kiện có thể xảy ra sau đó. Một trong số đó là Sosumi, do Reekes sáng tác:
“Có lúc tôi đã nói rằng tôi sẽ đặt tên đoạn nhạc ấy là let it beep. Nhưng dĩ nhiên không đặt tên như thế được, nhưng tôi lại nghĩ đến cái tên khác, ‘So Sue Me’. Và rồi tôi nghĩ tiếp, có lẽ đấy là cái tên hợp lý nhất. Tất cả những gì tôi phải làm là nghĩ ra cái tên nào vui một tí, nên tôi đánh vần cụm từ đó: s-o-s-u-m-i. Tôi nói đó là một cụm từ tiếng Nhật. Nó chẳng có ý nghĩa gì về mặt nhạc lý. Và rồi Sosumi xuất hiện. Về cơ bản đấy là cách tôi trêu mấy ông luật sư."
Nói đến âm thanh khởi động máy Mac, thứ đã quá nổi tiếng. Kỹ sư âm thanh này thừa nhận ông đã phải nhét tác phẩm ngắn ngủi của mình vào bản build gần thương mại hóa của Macintosh, để không một ai có thời gian gỡ bỏ nó đi:
“Sự thật là, máy tính khi ấy crash nhiều lắm, mỗi lần nghe thấy âm thanh đoạn nhạc khi khởi động máy tính, cơ bản đều là vì họ phải khởi động lại máy sau khi crash, và tôi cố gắng nghĩ làm cách nào để tạo ra cảm giác bớt khó chịu, thư thái tâm hồn bằng âm thanh, qua đó giúp mọi người quên đi việc họ vừa mới mất một đống dữ liệu công việc. Kỹ sư ở Apple tưởng tôi không thể thay đổi âm thanh khởi động, nhưng kỳ thực tôi quen người đang giữ bản ROM của hệ điều hành Mac. Tôi thiết kế âm thanh đó, đưa cho họ và nói bỏ cái này vào đây. Tôi làm điều đó khi dự án phát triển HĐH Mac đang ở những bước cuối cùng, để tác phẩm của tôi không trải qua quá nhiều lượt xét lại, vậy là từ đó chúng ta có tiếng đặc trưng khi khởi động máy.”
Không chỉ dừng lại ở đó, âm thanh khi iPhone chụp hình cũng là tác phẩm của Jim Reekes. Trùng hợp thay, âm thanh khi anh em chụp screenshot màn hình trong macOS, âm thanh tương tự cũng vang lên:
“Khi bạn chụp ảnh màn hình, hay chụp ảnh bằng điện thoại của mình, âm thanh đó đến từ chính chiếc camera của tôi. Tiếng màn trập đấy thu âm từ chiếc Canon AE1 tôi có từ hồi trung học, lấy âm thanh đó ra rồi đưa vào hệ điều hành Mac, rồi sau đó là HĐH của iPhone. Vậy là cứ mỗi lần bạn chụp ảnh, đó là tiếng máy ảnh của tôi phát lên trong loa, mà điều đấy thỉnh thoảng cũng khiến tôi hoảng, vì ngay cả đến ngày hôm nay, khi nghe thấy xung quanh có ai đó chụp ảnh bằng iPhone, tôi cứ sợ có ai đó đã lấy cắp chiếc Canon của mình.”
Quay trở lại với tiếng khởi động macOS, sau vài năm vắng bóng, trên phiên bản Big Sur, âm thanh khởi động máy Mac đã quay trở lại, nghe vẫn đã tai như ngày nào.